Morgunblaðið - 20.03.1964, Blaðsíða 13

Föstudagur 20. marz 1964
MORGU N BLAÐIÐ
13
Róttækar breytingar á
skipulagi umferðarmála
Fljótlega ráðið í embætti umferðarstjóra
í Reykjavík — umferðarfræðsla aukin —
ný stæði fyrir 50 bíla í miðbænum
ÝMSAR breytingar og fram-
kvæmdir standa fyrir dyrum í
umferðarmálum höfuðborgar-
innar. Morgunblaðið hefur í
því sambandi snúið sér til
Guðmundar Péturssonar, fram
kvæmdastjóra umferðarnefnd
ar, og leitað upplýsinga hjá
honunu Guðmundi fórust svo
orð:
— Um ára.mótin voru gerð-
ar skipulagsbreytingar á
sjálfri umferðarnefnd og eru
nú borgarverkfræðingur og
lögreglustjóri sjálfkjörnir í
nefndina, en borgarstjórn kýs
þrjá til viðbótar. Þeir eru Þór
Sandholt, skólastjóri, Gísli
Halldórsson, arkitekt, og Guð-
mundur Magnússon, verkfræð
ingur. Þar að auki hafa FÍB,
Félag íslenzkra bifreiðaeig
enda, Slysavamarfélag ís-
lands, Strætisvagnar Reykja •
víkur og fleiri aðilar áheyrn-
arfulltrúa, sem koma til með
að sitja fundi. Formaður nefnd
arinnar er lögreglustjóri.
— Þá er í undirbúningi
stofnun sérstakrar umferðar-
deildar, sem á að sjá um allar
framikvæmdir, skipulagslegar,
umferðarkannanir og allar
þær umferðarbætur sem þarf
að gera á vegum Reykjavíkur
borgar. Forstöðumaður þess-
arar deildar verður verkfæð-
ingur, sem kemur til með að
taka nýtt starfsheiti, um-
feðarstjóri, en staða fram-
kvæmdastjóra umferðarnefnd
ar verður þá lögð niður. Ég
býst við, að fljótlega verði
maður ráðinn 1 þetta nýja
embætti.
— Við tillkomu deildarinnar
verður sú breyting m. a., að
þar koma til með að starfa
þrír verkfræðingar í stað
eins áður. Ög með því geri
ég mér vonir um, að allar
framkvæmdir til að bæta um-
ferðina verði mun hraðari og
betri en hingað til, enda
leggja borgarstjóri og borgar-
verkfræðingur mikla éherzlu
á umræður á sviði umferðar-
málanna.
— Þegar hið nýja skipulag
er komið til framkvæmda er
gert ráð fyrir að undir mig
heyri bílastæði, stöðumælar
og umferðarfræðsla. Vænti ég
þess, að hægt verði að auka
verulega umferðarfræðslu í
skólunum og jafnframt að
hagnýta ýmsar nýjungar varð-
andj kennslutæki.
— Það, sem efst er á baugi
i umferðarmálununá að öðru
leyti, er hin mikla aukning og
lagfæring á gatnakerfi borgar
innar sem stendur yfir. Þessi
mikla auikning á malbikuðum
götum hefur í för með sér
hraðari akstur, sem krefst
þess að hinn gangandi veg-
farandi geri sér það ljóst, að
hann er ekki lengur einn í
umferðinni.
— Því miður er alltof mikið
um það, að fólk hlaupi yfir
götur í tíma og ótíma. Sér-
staklega er þetta hættulegt á
götum eins og Miklubraut,
sem er byggð fyrir bílaum-
ferð og til að koma henni
áfram án mikillar hindrunar.
Enda hefur sýnt sig, að ein-
mitt á Miklubraut hafa orðið
allmörg slys á gangandi fólki.
Það virðist margt vera haldið
þeirri undarlegu áréttu að
hlaupa beint af augum yfir
götuna.
átta sig á þvi, hve mikla hættu
þeir skapa með því hugsunar-
leysi að læra ekki um akreina
akstur og varúðarlínur.
— Margir tala um, að það
þurfi að herða á ökuprófinu,
en ég álít að ökuprófið í dag
sé svo strangt að ekki þurfi
þar á að bæta. Hins vegar eru
70% ökumanna sem ekki
þekkja þær breytingar á um-
ferðarlögunum sem komu
1958, og það eru þeir, sem
skapa hættuna í umferðinni,
og svo reyndar unglingar, sem
hafa nýlokið prófi, en vantar
alla þjálfun við aksturinn. Að
loknu prófi kunna menn um-
ferðarlögin og að aka bíl, en
eftir er þjálfunarstig sem tek- |
ur allt að því 2 ár. Fljóthuga |
unglingar gleyma þessu oft. 1
— Hitt má s'vo deila um, |
hvort ökukennari, sem kennir |
ágætlega meðferð’ bílsins, sé |
hæfur til að túlka umferðar- I
lögin eða hvort bílaeftirlits
maður, sem er samvizkusamur |
við að skoða þíla, sé hæfur
til að vera prófdómari í -um-
ferðarlögum.
— Mér til mikillar ánægju
hefur tekizt að fá bílastæði
við Kirkjustræti á bak við
húsið sem Rauðikrossinn er í.
Yonast ég til að húsið verði
rifið í vor. Ennfremur hafa
lóðirnar að Suðurgötu 5 og
Tjarnargötu 8 verið teknar á
leigu og er nú verið að rífa
húsið að Suðurgötu 5. Þama
og við Kirkjustræti skapast
stæði fyrir 50 bíla.
---Stöðumælasjóður hefur
allmargar lóðir á leigu, en vill
gjarnan fá feiri ef eirihverjar
eru lausar.
Dr. Jakob Magnússon
Reikna út veiðimöguleika
eftir svifmagni og vindum
Guðmundur Pétursson
— Nú, ný umferðarljós eru
að koma í miðbæinn, á horni
Hafnarstrætis og Pósthús-
strætis og á horni Tryggva-
götu og Pósthússtrætis. Sumt
til ljósanna er þegar komið,
en það sem á vantar kemur
með næstu skipum frá Eng-
landi. Gömlu ljósin erum við
að endurnýja öll, setja upp
nýja ljósspegla og ljósker, og
eftir þær viðgerðir eiga gömlu
ljósin að uppfylla nýjustu
kröfur sem gerðar eru í dag
til umferðarljósa.
— Umferðarljósin á Miklu-
braut—Lönguhlíð em eins
fullkomin og umferðarljós
geta verið í dag, en það má
alltaf deila um, hvort þessi
Ijós, sem eru 8 tommur í þver
mál, ættu ekki að vera 12
tommur að þvermáli, þar sem
slík ljós koma til með að sjást
miklu betur. En mér virðist,
að árekstrar þeir, sem hafa
orðið á þessum gatnamótum,
séu ekki ljósunum að kenna,
heldur ökumanninuim sjálf-
um, sem reynir iðulega að
tefla á tæpasta vaðið til að
komast yfir á gulu ljósi, sem
hann veit þó ekki hvað merk-
ir að því- er virðist.
— Sumir hafa spurt um
það, hvers vegna ekki sé höfð
sérstök píla fyrir hægri
beygju úr Lönguhlíð í Miiklu-
braut eins og er á Miklubraut
í Lönguhlíð. Því er til að
svara, að umferðin um Löngu
hlíð er svo lítil miðað við hina
miklu umferð um Miklubraut,
að ekki er hægt að stöðva
umferðina um Miklubraut
lengur en gert er í dag, því að
sérstök hægri beygja á Löngu
hlíð þýddi að bílar hópuðust
saman á Miklubrautinni og
gatan gæti ekki hreinsazt þeg
ar að grænt ljós kæmi fyrir
hana.
— Margir ökumenn virðast
aldrei gera sér ljóst, hvar þeir
eigi að vera staðsettir í um-
ferðinni og aka bara eirahvers
staðar á götunni án þess að
I>R. JAKOB Magnússon, fiski
fræðingur, kom heim fyrir
nokkru af ráðstefriu í Róma-
borg sem efnt var til af
ICNAF, allþjóðasamtökum um
rannsóknir og fiskveiðar í
Norður-Atlants'hafi. Morgun-
blaðið hefur beðið Jakob að
segja frá hinu helzta sem
gerðst á ráðstefnunni og hef-
ur hann orðið við því. Jakoto
sagði:
— Ráðstefnan var haldin
dagana 27. janúar til 1. febr.
í húsakynnum FAO í Róm.
Sóttu hana milli 60 og 70 fulJ-
trúar frá 13 löndum. Forseti
ráðstefnunnar var Skotinn dr.
Lucas, forstöðumaður Haf-
rannsóknarstofnunarinnar í
Aberdeen.
— Unnið var að undirbún-
ingi ráðstefnunnar í ein 3 til
4 ár, en tilgangur hennar var,
að menn bæru saman bækur
sínar um áhrif umhverfsins
á fiskstofnana almennt. Boð-
að var til ráðstefnunnar á
nokkurn annan hátt en títt er
um ýmsar aðrar alþjóðaráð-
stefnur, því fyrirfram var á-
kveðið, hvaða þætti ætti að
ræða, þeim skipað niður í 9
meginflokka og skipaðir voru
vísindamenn hver mjög þek'kt
ur á sínu sviði, til að annast
hvern flokk fyrir sig og vís-
indamönnum boðið að leggja
fram ritgerðir um ákveðin
efni.
— Þessi háttur var hafður
á til að tryggja sem mestan
ávinning af ráðstefnunnni.
Þremur fslendingum var boð-
ið að leggja fram ritgerðir,
Jóni Jónssyni, forstöðumanni
Fiskideildar, Ingvari Hall-
grímssyni og mér .
— Við þáðum allir þetta
góða boð. Jón lagði fram rit-
gerð varðandi áhrif hitaná á
vöxt fisks hér við land og
við Ingvar skrifuðum saman
ritgerð um sambandig milli
útbreiðslu karfaseyða, dýra-
svifs og sjávarhita í Græn-
landshafi. Alls voru lagðar
fram um 90 ritgerðir á ráð-
stefnunni. Af íslands há-lfu
sótti ég fundinn.
— Fjögur yfirlitserindi
voru flutt í sambandi við þau
mál, sem voru til umræðu.
Ritgerðirnar voru lagðar
fram og höfundarnar undir-
strikuðu meginatriðin í sin-
um ritgerðum og síðan voru
umræður fyrir hvern flokk í
'heild. í lok ráðstefnunnar
voru allsherj arumræður um
þann árangur, sem fengizt
hafði í umræðunum í hverj-
um hinna 9 flokka fyrir sig.
— Þetta var hrein vísinda-
leg ráðstefna og miðaði að
því að fá sem bezt yfirlit um
vitnéskju okkar í dag um þau
mál, sem rædd voru, og til
að menn gerðu sér grein
fyrir þeim eyðum, sem eru
í þekkingu okkar, og á hvaða
megin atriði skyldi einkum
lögð áherzla. Ennfremur að
meta áhrif einstakra þátta
umihverfsisins á fiskstofnana,
stærð þeirra og margvísleg
atriði sem geta haft áhrif á
fiskveiðarnar.
— Umræðurnar beindust
mjög að því með hvaða hætti
við getum bætt ýmsa þætti
rannsóknanna svo við fengj-
um sem gleggsta vitneskju
um fiskstofnana og þá um
leið möguleika á nýtingu
þeirra.
— Margt merkilegt kom
fram í ritgerðum og umræð-
um, t. d. um áhrif hita á
útbreiðslu fullorðins fisks
kom það greinilega fram, að
mávægileg hitabreyting geti
haft mikil áhrif á fiskveiðar
á ákveðnum stöðum, t. d. á
svæði við Grænland, þar sem
eru skörp straumaskil og
útbreiðslutakmörfc ýmissa
fisktegunda.
— Kom fram í þessu sam-
bandi, hvort mögulegt væri
að segja fyrir um straum-
breytingar og hitabreytingar,
en það var álit þeirra manna
sem fjölluðu um málið, að
breytingar á straumum þarna
væru svo örar að þær verði
ekki séðar fyrir í neinum
smáatriðum, a. m. k. ekki
með þeirri tækni sem nú er
til staðar.
— Einn þátturinn í umræð-
unum var um áhrif umhverfis
ins á seyði og ungfisk. Þar
kom margt merkilegt fram.
Allmargar ritgerðirnar sýndu
greinilegt samhengi milli
vissra tegunda í dýra
svifinu og fiskseyða. Enn-
fremur voru ýmsar ritgerðir
sem sýndu frarn á, að magn
seyða og magn viðkomandi
dýrasvifstegunda eru mjög
háð hvort öðru.
— Nú hefur það mjög al-
mennt verið álitið, að stærð
fiskárgangs ákvarðist á fyrsta
aldursári fisksins og senni-
lega einfcum á fyrstu mán-
uðunum. Þetta álit var undir-
strifcað í umræðunum.
— Þá er að geta eins, sem
að mínu áliti er mjög merki-
legt, en það er tilraun til að
reikna út veiðimöguleika,
eins koijar fiskspá, sem byggð
er á svifmagninu og vindun-
um.
— Tilraunin byggist á rann
sóknum, sem brezkir vísinda-
menn hafa gert við Bjarnar-
ey. Þar kemur hlýr straumur
sunnan frá og með margra
ára rannsóknum hafa Bret-
arnir fundið út, að þessi
straumur er misjafnlega
sterkur en styrkleiki hans
virðist fara eftir því, hvort
ríkjandi sé sunnanátt eða
norðanátt yfir eitt ár.
— Svifrannsóknir á þessu
sama svæði sýna, að þegar
straunjur er sterkur þá er
mifcið svifmagn, en mun ■
minna þegar hann er veifcur.
Þarna er því óbeint samtoand
milli svifmagnsins og vind-
anna.
Svo hafa rannsóknr á liðn-
um árum sýnt, að þegar
mikið svifmagn er fyrir hendi,
þ. e. sterkur straumur, hefur
þorskur á þessu svæði gefið af
sér sterka árganga, en öfugt
þegar ríkjandi hefur verið
norðanátt, en straumur lítill
og svifmagn lítið.
— Nú hafa Bretarnir gert
spár um veiði út frá þeim
stærðum sem þeir þekkja og
hafa þær komið mjög vel
fram. Bretar hafa gert spá
fyrir Bjarnareyjasvæðið, sem
byggð er á rífcjandi vindátt
Framhald á bls. 17.