Morgunblaðið - 10.07.1964, Page 23

Föstudagur 10. júlí 1964
MORGUNBLAÐIÐ
23
— Landafræði-
ráðstefnan
Framhald af hls. 24
telja, að höfundar eyði 10-16 lín
um í bókum sínum um Island,
og því miður er þessum línum
oft llla varið eins og bent hefur
verið á hér að ofan. —
Við undirbúning þessa móts
höfum við hér héima farið yfir
allar kennslubaekur, sem okkur
hafa verið sendar, og athugað
hvað í þeim stóð um ísland.
Við höfum leiðrétt það, s©m
missagt er, og leiðréttinguinum
verið svo komið á framfæri við
höfunda og útgefendur. Margir
tfutitrúanna eru einmitt kennslu
bókahöfundar. Þtá höfum við
einnig tekið saman stutta grein-
argerð, þar sem bent er á al-
gengustu missagnir og villur
um ísland, en einnig stuttlega
gerð grein fyrir landafræði- þess,
raðað saman helztu atriðunum
og þau tölusett þannig, að auð-
velt sé fyrir höfunda að velja
úr aðalatriði, sem hann kýs að
tiafa í bók sinni. —
>að skal tekið fram, að á
Norðurlöndum er yfirleitt
miklu meiri og betri fraeðsla í
6kólum um ísland en í öðrum
löndum Evrópu. Þetta mun m.a.
því að þakka, að margir höf.
á Norðurlöndum senda handrit
sín hingað og fá þau lesin og
leiðrétt hér. — Þetta er árangur
af starfi Norraenu félaganna.
Það er mjög mikilvægt fyrir
okkur hvað útlendingar vita og
ál ta um land og þjóð. Við höf-
um meiri utanríkisverzlun á
mann en nokkur önnur þjóð, en
þekkingárskortur útlendinga
mun oft Þrándur í götu fyrir
viðskiptum. Við viljum gjarna
fá fleiri ferðamenn til landsins,
en þá þurfa útlendingar að vita
að við erum til.
Við, sem að móti þessu störf-
um, væntum þess, að þekking
6ú, sem þátttakendur fá á ís-
landi, dreifisf til milijóna ung-
menna í Evrópu og beri marg-
tfaldan ávöxt.“
Þá tók til máls dr. G. Neu-
tnann yfirmaður Evrópuráðsins
á ráðstefnunni. Hann sagði
þessa ráðstefnu hafa verið mjög
ánægjuleg og afkastamikla.
Kvaðst hann sérstaklega vilja
þakka íslenzku ríkisstjórninni
tfyrir hennar stóra þátt í henni
og þá fyrst og fremst mennta-
imálaráðherra og hans ágæta
etarfsliði.
Hann kvaðst ekki vita til að
6amskonar ráðstefnur hefðu af-
kastað jafn miklu á ekki lengri
tíma og hlyti það að vera lotfts
lagið á íslandi sem gerði meira
6vo starfsglaða.
Þá undirstrikaði dr. Neumann
þýðingu framhalds á því starfi,
sem grundvallað væri á ráð-
stefnum sem þessari. 3enti hann
á að nauðsynlegt væri að koma
upp í hverju landi einskonar
upplýsingamiðstöð varðandi hin
®r ýmsu kennslugreinar, sem
hvert og eitt landanna gæti snú
ið sér til og leitað leiðréttinga
og frekari upplýsinga um það
er varðaði hvert og eitt land-
anna. Benti hann á fordæmi að
þessu á Norðurlöndunum, sem
sendu á milli sín kennslubækur
til yfirferðar og leiðréttingar.
Dr. Neumann lagði ríka á-
herzlu á að ráðstefna þessi
hefði verið vel undirbúin og
hægt hefði verið að hefjast
handa þegar í stað og hún hefði
verið vel framkvæmd atf hálfu
hinna íslenzku stjórnenda henn-
ar.
Að lokurn lagði dr. Neumann
(flherzlu á eftirfarandi niðurstöð-
ur ráðstefnunnar:
1. Athugun á landatfræðibók-
um og landabréfum 16 meðlima-
ríkja Evrópuráðsins og þeirra
6em hafa undirritað samninginn
um Menningarstotfnun Evrópu, í
tfjórum svæðum, Mið-Evrópu,
Suður-Evrópu, Austur-Evrópu
og Norður-Evrópu, er nú lokið
íneð Norður-Evrópu.
Tillögur í framfaraátt hafa ver
ið gerðar á tvennan hátt:
a. Með yfirlitsgreinargerð, sem
stuðlar að þvi að lýsing landsins
sé í réttum hlutföllum og leið-
réttar höfuðvillur, rangar hug-
Bayndir og misskilning.
b. Með því að fækka mistökum
ög leiðrétta þau í sérstakri
kennslubók og landakorti, og
senda iþann lista útgefanda og
höfundi.
Þar sem þessi endurskoðun á
kennslubókum hefur verið gerð
í fjögur ár, má þegar segja að
aðferðin reynist happadrjúg og
muni leggja nokkuð af mörkum
til að bæta landafræðikennslu og
gera hana nákvæmari.
2. Mælt verði með því við Ev-
rópuráðið að þessari starfsemi,
sem vel er á fót komin verði hald
ið áfarm. Fjórða ráðstetfnan stað
festir að þessu muni bezt fyrir
komið þannig að ein miðstöð
verði í hverju landi og síðan
höfuðmiðstöð fyrir alla Evrópu.
3. Ráðstefnan undirbjó jarð-
veginn fyrir samanburðarnám í
landafræðikennslu óg gerði
nokkrar tillögur til að bæta
kennsluaðferðir.
4. Ráðstefnan mælti með og
undirbjó fimm útgáfur sem eru
beinar niðurstöður ráðstefnanna
fjögurra:
a. Heildarskýrsla ráðstefnanna
fjögurra, sem gefin verður
út í fræðslubókaflokki Ev-
rópuráðsins undir nafninu:
Landfræðikennsla og
kennslubækur.
b. Orðabók fyrir landafræði-
heiti.
c. Evrópa í mýndum.
d. Leiðbeiningar fyrir kenn-
ara; stutt lýsing á hverju
landi Evrópu, gerð í landinu
sjálfu.
e. Evrópa nútímans á 24 kort-
um.
Að lokum var þess vænzt, að
sá árangur, sem náðst hefur, og
! þær aðferðir, sem notaðar hafa
verið, muni berast viða cg muni
stuðla að bætri landfræðikennslu
og auk þess var þess vænzt að
niðurstöður leiði til nánari ein-
ingar Evrópu og samvinnu milli
landanna.
— McNamai „ ^
Frahald af bls. 1
ríkisstefnuna. Benti Morse á að
ef Bandaríkin lentu í styrjöld,
sem hann taldi ekki ósennilegt
eins og málum er háttað, mundi
hann berjast af alhug fyrir sigri.
„En sem öldungadeildarþing-
manni ber mér skylda til að
hindra það að þjóð mín lendi í
styrjöld", sagði hann. „Ég held að
áður en lýkur neyðumst við til
að ganga erinda Sovétríkjanna
að því er Kína varðar“.
Bandaríkin hafa veitt stjórn-
inni í Suður-Vietnam mikið lið
að undanförnu, m.a. sent þangað
stóran hóp sérfræðinga og ráð-
gjafa í hernaðarmálum. Auk
' þess starfa bandarískir flugmenn
með her stjórnarinnar. Hefur
þessi aðstoð þegar kostað líf 235
bandarískra manna auk þess sem
enn fleiri hafa særzt. Síðast á
mánudag féllu tveir Bandaríkja-
menn í árás Viet Cong kommún-
, ista á bækistöð stjórnarhersins
við Da Nang.
í dag reyndu kommúnistar enn
að ná einni af bækistöðvum
stjórnarhersins í hálendinu, en
árás þeirra var hrundið eftir
stutta viðureign. Var þetta þriðja
árás kommúnista á bækistöðvar
stjórnarhersins frá því á laugar-
dag. Hörðustu árásina gerðu þeir
á mánudag, þegar Bandaríkja-
mennirnir tveir féllu, en á annað
hundrað manns létu lífið í þeim
átökum.
— Styrkveitingar
Framh. af bls. 6
þekkingarfræði, þar sem einkum
verður fengizt við vandamálið
um takmörk mannlegrar þekk-
ingar.
Gísli Blöndal, cand. oecon. —
—Til að ljúka ritgerð um þróun
ríkisútgjalda á íslandi.
Sr. Sigurjón Guðjónsson, sókn
arprestur. — Til að leggja stund
á sálmafræði í Englandi með sér
stöku tilliti til þeirra enskra
sálma, er þýddir hafa verið á
íslenzku eða hafa að öðru leyti
haft áhrif á íslenzka sálmagerð.
Nýtt fyrirtæki
á Akranesi:
Viðgerðar-
þfónustan
Akranesi, 9. júlí.
ViÐGERÐARÞJÓNIJSTAN opn-
aði verkstæði á Þjóðvegi 1 fyrir
hálfum öðrum mánuði. Þar fá
menn að gera sjálfir við bíla,
dráttarvélar og hluti, smáa og
stóra, sem úr lagi fara. Bíladekk
in gerir eigandinn sjálfur við.
Eingandi og forstjóri Viðgerðar-
'þjónustunnar er Magni Ingólfs-
son. Þetta fer glæsilega af stað,
enda er alltaf fullt hús. — Oddur.
— Norður
Sprengisand
Framh. af bls. 3
af fjörðum til suðurlands, svo
sem til Alþingis.
Á þeim tímabilum harðæris
og eymdar, sem þessi sam-
gönguleið var lítt eða alls
ekki farin, stundum svo ára-
tugum skipti, héldust utan-
garðsmenn þjóðfélagsins þar
við. Frægastur bóndi í þeirri
óbyggð er auðvitað Eyvindur
Jónsson. Þegar Einar Brynj-
ólfsson á .Stóra-Núpi og þeir
félagar komu að þeim Höllu
' og Ey vindi árið 1772, höfðu
þau 25 ær með ýmsum mörk-
um, í búi. Spruttu af. lvöl
þessa fólks þjóðsögur um
SIGLUFIRÐI, 8. júlí.
SÍLDIN hefur, þaff sem af er
sumrinu, verið fjarri fornum
slóðum, leitað um of í austurátt
— að dómi Siglfirðinga. Hér bíða
stórvirkar bræðslur, rúmar tutt-
ugu fullkomnar söltunarstöðvar
og þaulvant síldarfólk eftir silf-
urfiskinum, en vist er sumarið
ekki úti enn, og svartur getur
sjórinn orðið við Kolbeinsey og
Grímsey í júlí- og ágústmánuði.
Til þess að nýta hinar stór-
virku síldarbræðslur hér og flýta
fyrir affermingu síldarflotans,
hefur hvort tveggja verið gert:
blómlega dali og jafnvel byggð
ir í Öræfum. Sigurður lands-
þingsskrifari Sigurðsson á
Hlíðarenda, jarðauðugur mað
ur norður í Þingeyjarsýslu,
lagði til, að Eyvindi yrði sýnd
vægð, ef hann vildi leiðbeina
lfðangursmönnum á þessum
slóðum. Ekki varð úr því á-
formi, en þó má segja, að
fyrir dvöl hans í Eyvindar-
kofaveri og víðar, fer enginn
fram hjá þeim bólstöðum.
Má því segja, að hann hafi
orðið til þess atfS leiðbeina, þó
að vægðin og náðin séu nokk-
uð síðbúin“.
Framkvæmda- og fararstjóri
Sprengisandsferðanna, verður
Halldór Eyjólfsson frá Rauða
læk, alþekktur ög kunnugur á
þessum slóðum. Kynntust
blaðamenn því gerla, að hann
þekkir öræfin eins og lófa
sinn og er auk þess duglegur
og ráðagóður, í viðureign sinni
við torfærurnar.
JARÐSKJÁLFTI
Berkeley, Kaliforniu,
9. júli (AP).
Jarðskjálftamælar við Kalí
forníuháskóla í Berkeley
sýna að í dag urðu miklir jarð
skjálftar sunnarlega á Kyrra-
hafi, sennilega við Nýju
Hebrideseyjar, um 1500 km.
fyrir austan Ástralíu. Er talið,
að styrkleiki hræringanna
hafi verið 8—8,5 eftir Richter-
skala, og hefðu þær því getað
valdið miklu tjóni ef þaer
hefðu orðið í þéttbýli. Til
samanburðar má geta i-ess að
styrkleiki jarðskjálftanna í
Alaska í marz s.l. var *-A.
Hin stærri síldveiðiskip sigla
með afla sinn til Siglufjarðar,
og síldarflutningas'kip taka úr
hinum minni skipum fyrir aust-
an og flytja hingað. Þannig mun
Siglufjörður þiátt fyrir allt vera
efstur á blaði, hvað snertir
bræðslusíldarmagn.
Norska 9Íldarftutningaskipið
„Sigvald“ tók niðri hér á sand-
rifi um kl. 2 á þriðjudag. Var
það með rúmar 4.300 tunnur inn-
anborðs, en slapp þó auðveldlega
a£ eigin rammieik á flot á ný.
— St.
IUND ANFARNA tvo daga t
hafa farið fram uppboð, semi
allmikla athygli hafa vakið i
í bænum. í fyrradag fór fram’
uppboð á evgnum fvrirtækis- \
ins Carabella, sem haft hefiri
með höndum framleiðslu i
undirfatnaðar og í gær fór ?
fram uppboð á eignum Toledo '
í Fischersundi, en það fyrir- ^
tæki hefir framleitt margs- L
kyns fatnað. I
Þessa mynd tók Ijósmynd- J
ari blaðsins í gær þar sem}
verið var að bjóða upp fram- 4
leiðsluvörur Toledo. Þórhallurv
Pálsson borgarfógeti stýrir 7
uppboði en einn starfsmaður*
embættisins sýnir vöruna. |
— Goldwater
Framhald atf bls. 1.
fari frá San Francisco að þinginu
loknu einhuga um að sigra í for-
setakosningunum". Og hann bætti
við: „Ég veit að þið komið frá
landsþinginu einhuga og fullir af
baráttuvilja — ekki til að berjast
hver gegn öðrum, heldur gegn
Johnson forseta. stjórn hans og
utanríkisstefnu, rangtúlkun á
efnahagsástandinu og tilraunum
til að nota ríkisfé til að tryggja
sig í sessi“.
Þegar Scranton kom til San
Franciscö, sagði hann hinsvegar
að Goldwater hefði þegar fyrir-
gert rétti sínum til framboðs, m.a.
vegna viðtals, sem þýzka viku-
ritið Der Spiegel birti nýlega. En
þar telur Scranton að GoldwatSr
hafi lýst því yfir að hann búist
við að Johnson vérði kjörinn för-
seti í haust. Ummælin, sem höfð
voru eftir Göldwater, voru þau,
að hann teldi að í dag gæti eng-
inn fellt Johnson, en öðru máli
gegndi þegar kosningarnar fara
fram í nóvember. Scranton sagði
við fréttamenniná: „Ég er kom-
inn hingað til þess að sýna þjóð-
inni að repúbíkananafnið er ekki
nafn á öfgafullu þjóðfélagi hægri
sinna“.
Þótt líklegt sé talið í dag að
Goldwater verði kjörinn fram-
bjóðandi, hafa bandarískar frétta
stofur gert víðtækar ráðstafanir
til að fylgjast með öllu, sem ger-
ist á flokksþinginu. Mesta at-
hygli vekja aðgerðir ABC-út-
varps- og sjónvarpskerfisins
(American Broadcasting Comp-
any), sem hefur fengið nýjan
fréttamann til að skýra hlust-
endum og áhorfendum frá því.
sem um er að vera. Þessi nýi
fréttamaður er nefnilega Dwight
D. Eisenhower, fyrrum forseti.
Hefur Eisenhower daglegan spurn
ingatíma meðan landsþingið
stendur yfir, og ræðir þar ástand
og horfur við stjórnmálafulltrúa
ABC. —
í „Fríhöfniniiitó
FRAMVEGIS verður Morgnn-
blaðið til sölu í verzlun Frí-
hafnarinnar í flugstöðvar-
byggingunni á Keflavíkur-
flugvelli. Þar syðra er Morg-
unblaðið einnig selt í sólu-
turni Aðalstöðvarinnar.
Norska síldarflutninagskipið Sigvald á Siglufirði.
Síldin og Siglfirðingar