Morgunblaðið - 21.11.1964, Blaðsíða 3

r
Laugardagur 21. nóv. 1964
MORGU N BLAÐIO
3
ÞÆR SÁTU á sviðinu, sjö
saman, með hljóðíæri
fyrir framan sig og biðu
eftir því, að tjaldið vrði
dregið frá. Hljóðfærin*
voru hin furðulegustu, sem
við höfum augum litið.
Ekki er heldur vitað uni
samskonar hljóðfæri ann-
ars staðar en í Kóreu. Okk
ur er tjáð, að slíkir gripir
heiti Kayagum og séH hlið
stæða hins velþekkta jap-
anska koto.
• Kayaigum er tálf strengja
Blaðamaður og Ijósmyndari Mbl. voru viðstaddir æfingu hjá Kóreuballettinum í Þjóð-
leikhúsinu í gær. Þessi mynd sýni( eitt atriði á efnisskrá baljettsins, langtrumbudansinn.
Undarlegir eru þeir töfrar
harpa og er kroppað í streng-
ina, þegar leikið er á hana.
Þetta er bæði einleiks og und
irleikshljóðfæri fyrir söng og
Þær leika á eitt aðalhljóðfær ið, sem Arirang flokkurinn notar
— hið sígilda kayagum eða tólf strengja hörpuna.
dansi og er hljómfallið þá
oftast slegið á hörpuna.
Þótt hinn austurlenzki
hljómur láti annarlega í eyr-
um okkar vesturlandabúa,
verðiur ekki á móti maelt, að
hann býr yfir sérstökum
sjarmia, undarlegum en þó
heiiLandi.
Þegar tjaldið hetfur verið
dregið frá, er stiginn sá dans
sem talinn er eitt af mei.st.ara
verkum austurlenzkrar feg-
urðar. Það er blómakrýning-
ardansinn, fyrsta atriðið í
þeim hluta etfnisskrármnar,
sem nefnist „Garður nm
vor.“ Þessi dans var sérgrein
Kiseng-stúlknanna, en bann-
ig voru þær stúlkur nefndar,
sem valdar voru, sakir feg-
urðar og dyggða, til að þjóna
við hirðina.
1 næsta atriði, Miryang
Arirang, fara hinir kóreönsku
listamienn með eina útgáfuna
af söngnum, sem flokkurinn
dregur af nafn sitt. Hið æva
gamla þjóðlag Arirang er
þekkt og vinsælt í ölluxr.
byggðum Kóreu, og á hvert
hérað sína útgáfu af söngn-
um.
Umdirstaða kéreanskrar tón
listar er sífei.ld og taktföst
natkun trumbu. Aðaltrumb ■
an er janggo eða langtrumba,
sem er í lagimu eins og tíma-
glas.
Atriðin á efnisskrá Arirang
ballettsins eru mörg oig mis
munandi. Baillettinum, sem
er þjóðarbalijett Kóreu, er
ætlað það hlutverk að túlka
sígilda þjóðartónlist Kóreu i
söng og dansi.
Þá list gefet okkur kostur
á að sjá í Þjóðleikhúsimu
næsbu kvöld.
M3
SÓL DAUÐANS
eítii gríska rithöfundinn Prevelakis
MM
KOMINN er út í íslenzkri þýð-
ingu skáldsagan „Sól dauðans“
eftir gríska rithöfundinn Pan-
delis Prevelakis. Sigurður A.
Magnússon, sem þýddi bókina
úr grísku, ritar að henni formála
og segir þar m.a.:
Pandelis Prevelakis.
„Með hliðsjón af þeim góðu
kynnum, sem íslendingar hafa
haft af elztu bókmenntum
Grikkja, er ekki ófróðlegt að
ikynnast því sem þeir hafa lagt
af mörkum til bókmennta á
seinni árum.........“
„Sól dauðans" er gott dæmi
um þá vinsælu grein grískra
nútímabókmennta, sem nefna
mætti þjóðlífslýsingar. Þessi
grein á m.a. rætur sínar í þeirri
viðleitni, sem hófst fyrir síðustu
eldamót, að gera talmál alþýð-
unnar að bókmenntamáli, og
voru yrkisefnin vitaskuld sótt í
umhverfið þar sem þetta mál var
ferskast Oig tærast: bændaþorpin
á meginlandinu og hinum ótölu-
legu grísku eyjum ....“
„Pandelis Prevelakis er einn
fremsti núlifandi fulltrúi þess-
arar bókmenntahefðar í Grikk-
landi. Hann hefur samið ljóð,
skáldsögur og leikrit, og er nú
talinn einn bezti skáldsagnahöf-
undur Grikkja ....“
„Sól dauðans" kom út í Grikk-
landi árið 1959 og var þá sæmd
æðstu bókmenntaverðlaunum
ríkisins. Síðan hefur sagan verið
þýdd á mörg Evrópumál og var
m.a. valin „Bók friðarins 1962“
af Alþjóðlega friðarbókasafninu
í Osló.
„Drengur d fjalli
nýtt smásagnasafn eftir Guðmund
Daníelsson komið út
MM
KOMIÐ er út nýtt smásagna-
safn eftir Guðmund Daníelsson.
Ber það heitið „Drengur á fjalli“
en það er einnig nafn fyrstu smá
sögunnar í bókinni. Þá sögu skrif
aði skáldið 1956 og hffur hún
þegar verið þýdd á dönsku og
vakið þar athygli.
Alls eru sögurnar 14 og eru
heiti þeirra þessi: Drengur á
fjalli, Sumar, Gunna, Vordraum-
ur í garði, Liljan í sandinum,
Frú Pálína, Hjóli'ð, Baldur Freyr,
„Kommúnismi og
vinstri hreyfing"
Ný bók eftir Arnór Hannibalsson
ÚT er komin á vegum Helga-
fells bókin „KOMMÚNISMÍ
OG VINSTRI HREYFING Á
ÍSLANDI“ eftir Arnór Hanni
balsson. Bókin er 184 bls. á
stærð og skiptist í sjö kafla,
auk inngangs og eftirmála
Kaflarnir sjö bera eftirtalin
heiti: Komintern; Komintern
á íslandi; Einvígi íslenzks
anda við Jónas Jónsson;
Kaldastríðsmammon og
hjálpræðið mikla; Uppgjörið
við Stalín; Ungverjaland
(Gefið mér glæpinn minn
aftur); Afturhaldssöm útópía
og Störf og starfshættir Sam-
einingarflokks alþýðu.
Höfundur segir m.a. í for-
má'a:
„Kommúnistar af hinini upp-
runalegu tegund eru að verða
sjaldgæfir meðal Islendinga
Mjög er nú af forystusiauðum
þeirra dregið, einkum vegna
þeirrar byrði, sem stefna þeirra
hefur reynzt þeim. Nú um tíðir
stytta þeir sér helzt stundir með
biðilsbónium til ihaldsins eða síld
veiðuim í Volgu. Hinn æðsti
austur þar á steppunum hafði
frétt, að slík veiðiferð yrði mik-
il lyftistöng atvinnulífi íslend-
inga, einkum þó Norðurlands-
kjördæmi vestra, — að ógleymd
um f.okkskassanum.
Nú er tí» i til að rannsaka hug
myndir kommúnista og erindi
þeirna til þjóðarinnar. Þeir eru
nú steinrunnir í afturhaildi.“
Guðmundur Danielsson
Skáld á fundi, Fiskurinn mik!
Lokadagur, Yfir fljótið, Þú e
maðurinn og Tapað stríð.
Bókin er 140 bls. að stær
Útgefandi er ísafold.
FÉLAGSHEIMILI. Nú er unn
af miklum krafti við hið nýja :
lagsheimili Heimdallar. Mun þ;
verða tilbúið um áramótin. V
það stórbatnar öll aðstaða félaj
ins til hverskonar félagsstar
semi
Félagar, lítið inn og kyrrnið
ykkur framkvæmdirnar.
Kl \KSI iiwi;
Framtíð Hrafnseyrar
Blaðið Vesturland á ísafirði
ræðir nýlega í forystugrein sinni
nm framtíð Hrafnseyrar í Arn-
arfirði og kemst þá m.a. að orði
á þessa leið:
„Vestfirðingar mega ekki til
þess hugsa, að þessu sögufræga
höfuðbóli verði gleymt. Þeir
gera þá eindregnu kröfu til ráða-
manna þjóðfélagsins, að minn-
ing hins mikla foringja sjálf-
stæðisbaráttunnar sé sýndur
fullur sómi á þessum stað.
Framtíð Hrafnseyrar hefur
verið allmjög til umræðu manna
á meðal hér á Vestfjörðum, eftir
að kunnugt var að jörðin mundi
fara í eyði í haust. I þeinft um-
ræðum hafa komið fram margár
athyglisverðar tillögur um fram-
tíð staðarins.
Sjálfir ættu Vestfirðingar að
hefja Hrafnseyri til fornrar
vegsemdar, eftir að hið opin-
bera hefur gert nauðsynlegar
ráðstafanir til að varðveita stað-
inn. Mætti hugsa sér að Vest-
firðingar söfnuðust þar saman
fimmta hvert- ár á afmæli lýð-
veldisins og héldu þar mikla
lýðveldishátíð, þar sem hæst bæri
virðing og ræktarsemi við minn-
ingu hins mikla stjórnmálaleið-
toga Jóns Sigurðssonar. Stefna
ber að því að slík lýðveldishátíð
Vestfirðinga á Hrafnseyri yrði
haldin í fyrsta skipti á 25 ára
afmæli lýðveldisins og siðan
fimmta hvert ár eftir það. Á Al-
þingi er nú komið fram fyrir-
spurn frá Sigurði Bjarnasyni um
framtíð Hrafnseyrar. Það er von
Vestfirðinga að við þeirri fyrir-
spurn fáist svar, sem allir mega
vel við una.“
Bylíingin étur
börnin sín
Hamar, blað Sjálfstæðismanna
í Hafnarfirði, birti 7. nóvember
sl. forystugrein undir þessari
fyrirsögn. Ræðir þar um stjórn-
arskiptin í Rússlandi og kemst
blaðið m.a. að orði á þessa leið:
„Hver er nú orsök þess að
Krúsjeff er vikið frá? Margir
álitu að það stæði í sambandi
við Kína en fljótlega eftir að
Krúsjeff var vikið úr embætti
þóttust menn sjá breytingu í
þeim málum. Jafnvel þótt Rúss-
ar vildu aðra stefnu myndu þeir
aldrei viðurkenna að þeir hefðu
rangt fyrir sér gagnvart Kína-
kommum, enda kom fljótlega
grein þar sem ráðizt var harka-
lega að kínverskum kommúnist-
um. Sumum fannst Krúsjeff hafa
mistekizt í landbúnaðarmálum
og fyrir það var hann gagnrýnd-
ur harðlega í æðsta ráðinu. Einn-
ig kom það fram, að hann hefði
stuðlað að persónudýrkun á sér
sjálfum.
Hvað sem hefur í rauninni
skeð er það, að þetta stjórnar-
kerfi, sem notað er í Rússlandi,
hefur enn einu sinni sannað van-
mátt sinn.“
Framsókn
og kommúnistar
Alþýðublaðið kemst m.a. að
orði á þessa leið í forystugrein
sinni í gær:
„ Afstaða Framsóknarmanna
á ASÍ-þingi hefur fáum komið á
óvart. Þeir styðja óstjórn komm-
únista eins og þeir raunar gerðu
einnig á síðasta þingi. Lítil laun
hafa þó Framsóknarmenn þegið
fyrir liðveizluna og er þess
skemmst að minnast, að þeim
var algjörlega haldið utan við
júní-samkomulagið og komu þar
hevrgi nærri.
Kommúnistaþjónkun Fram-
sóknarmanna er ekki ný af nál-
inni nema síður sé“.