Morgunblaðið - 21.11.1964, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIB
Laugardagur 21. nóv. 1964
4
Frá borgarstjórn
Stefna borgarinnar í raforkumálum
mörkuð á næstunni
Fyrsti tannlæknirinn, sem naut ndms-
styrks frd borginni, starfar við skólana
Á FDNDI borgarstjórnar sl.
fimmtudag voru lagðar fram
þrjár fyrirspurnir. Geir Hall-
grimsson borgarstjóri svaraði
þeim. Frá Alfreð Gíslasyni um
tannlækningar í barnaskólum og
blöndun flúrs í drykkjarvatn,
frá Kristjáni Benediktssyni um
ráðstafanir vegna skorts á íþrótta
húsnæði fyrir skólabörn og frá
borgarfulltrúum Framsóknar-
flokksins um ráðstafanir til þess
að tryggja næga raforku í
Keykjavík.
Þá var fjallað um fimm tillög-
ur, frá Öddu Báru Sigfúsdóttur
um framkvæmdir í leikvallamál-
um. Þeirri tillögu var vísað til
borgarráðs og barnaheimila- og
leikvallanefndar, sem fjallað
hafa um mál þetta. Xillögur frá
Alfreð Gíslasyni um útrýmingu
heilsuspillandi húsnæðis og frá
Guðmundi Vigfússyni um bygg-
ingu leiguhúsa til útrýmingar
heilsuspillandi húsnæðis. Þessar
tillögur þeirra flokksbræðranna,
sem þeir fluttu hvor í sínu lagi,
fjalla að mestu um sama málefni
og var þeim vísað frá, þar eð
borgarstjórn hefur áður gert sam
þykktir í þessum málum,
enn eru í fullu gildi.
Guðmundur Vigfússon flutti
tillögu um, að borgarstjórn beiti
sér fyrir því, að sett verði á ný
lög um húsaleigu. 1 því sambandi
sagði Guðmundur, að húsaleiga
þurfi að standa undir kostnaði
við viðhald, skatta, afborganir og
vexti. Gísli Halldórsson flutti
aðra tillögu, sem miðar að hrað-
ari atbeina í þessu máli og var
hún samþykkt samhljóða. Guð-
mundur flutti viðaukatillögu um
að tryggt verði, að lögin verði
framkvæmd. Sú viðbót var sam-
þykkt samhljóða.
Kristján Benediktsson flutti
tillögu um að borgarstjórn beiti
sér fyrir því, að umferðarmiðstöð
in í Vatnsmýrinni verði tilbúin
til notkunar í vor. Birgir ísl.
Gunnarsson upplýsti, að bygging
arnefnd segði, að miðstöðin yrði
tilbúin í vor og var síðan sam-
hljóða samþykkt tillaga Birgis
um að ástæðulaust væri að af-
greiða tillögu Kristjáns, en borg-
arstjórn legði áherzlu á, að á-
ætlanir byggingarnefndarinnar
stæðust.
Borgarstjórnarfundinum lauk
kl. 22.30, en hann hófst kl. 17.00.
TANNLÆKNAÞJÓNUSTA
OG FLÚR í DRYKKJARVATN
Alfreð Gíslason spurði, hve
margir tannlæknar yrðu í þjón-
ustu skólanna í vetur, hve marg-
ir tannlæknanemar hafi til þessa
hlotið náms-
styrk úr borgar-
sjóði (Borgar-
stjórn veitir
tannlæknanem-
um námsstyrk,
gegn því að þeir
skuldbindi sig til
þess að vinna
við skólana í
borginni), hve
margir slíkir styrkþegar fáist til
starfa í skólunum árið 1965. Þá
spurði Algreð um stöðu yfir-
læknls tannlæknaþjónustunnar,
sem heimilt er að auglýsa til um-
sóknar, og hvort tekizt hafi að
fá hingað sérfræðing til þess að
skoða tæknilegar aðstæður við
blöndun flúrs í drykkjarvatn.
Geir H a 11 -
grímsson borg-
arstjóri svaraði
aði fyrirspurn-
um. Nú væru
þrír tannlæknar
starfandi við
skólana og væri
einn þeirra fyrst
ur þeirra tann
•j. ” lækna, sem not-
ið hafa námsstyrks frá borginni.
Til þessa hefðu tíu tannlækna
nemar notið styrks. Tveir tann-
læknar, sem notið hefðu styrks,
mundu hefja störf við skólaná
1965. Staða yfirlæknis hefði ekki
enn verið auglýst, því að reynt
sé að tryggja sérmenntun í slíkri
tannlæknaþjónustu í skólunum.
Borgarstjóri kvað samband
hafa verið haft við ýmsa aðila í
Bandaríkj unum um útvegun sér-
fræðings, en árangur væri ekki
enn jákvæður. Ýmsir tæknilegir
örðugleikar séu nú á blöndun
flúrs í drykkjarvatnið, en úr því
muni rakna, þegar allar vatns-
æðarnar hafa verið sameinaðar,
eins og áætlað er.
Alfreð þakkaði svörin, en
kvaðst óánægður með töf á ráðn-
ingu yfirlæknis. Taldi hann hugs
anlegt að fá sérmenntaðan út-
sem lending til starfans. — Kristján
Benediktsson spurði eftir þeim
tæknilegu örðugleikum, sem
væru á blöndun flúrs í drykkjar-
vatnið.
Geir Hallgrímsson borgarstjóri
útskýrði það, að nú sé aðalvatns-
æðum þannig fyrir komið, að
blanda yrði á mörgum stöðum.
Nú væri áætlað, að sameina allar
aðalæðar á einum stað og mundi
þá miklu auðveldara að koma við
flúrblöndun. Þá væri einnig
hægt að koma við sérstökum
hrginsunarráðstöfunum, ef það
reyndist nauðsynlegt af sérstök-
um ástæðum. Borgarstjóri sagði,
að nú væri hinsvegar verið að
skipuleggja flúrskolun og flúr-
burstun á tönnum skólabarna.
Þess má geta hér, að rannsókn-
ir í Bandaríkjunum benda til
þess, að tannskemmdir minnki
um rúmlega helming við flúr-
blöndun í drykkjarvatn eða flúr-
skolun reglulega. í hitaveituvatni
hér í Reykjavík er flúr og mun
flúrinnihald hitaveituvatnsins
vera nálægt því magni, sem
blandað er í drykkjarvatn sums-
staðar erlendis.
RAFORKA f REYKJAVfK
Borgarfulltrúar Framsóknar-
flokksins spurðu um ráðstafanir
til þess að tryggja raforku í
Reykjavík.
Geir Hallgrimsson borgarstjóri
svaraði og kvaðst mundu verða
stuttorður, því að mál þetta
mundi í heild sinni koma fyrir
borgarstjórn á næstunni og
mundi þá koma til hennar kasta
að marka stefnu Reykjavíkur í
þeim málum.
Borgarstjóri kvað þrjár leiðir
koma til greina' Stórvirkjun (á-
samt raforkusölu til alúminíum-
vinnslu), stórvirkjun (án raf-
orkusölu til alúminíumvinnslu)
og síðan smærri virkjanir.
Varastöðvarviðbót mundi gefa
11500 kílóvött næsta sumar og í
ráði væri að fullnýta virkjanirn-
ar við Sog með 7000 kílóvatta
nýrri vélasamstæðu i Ljósafossi
og væri útboð tilbúið. Talið
væri, að raforkan ætti því að
vera nægjanleg til 1967 og jafn-
vel skv. endurskoðun áætlunar
til hausts 1968, en það væri þó
ekki með öllu víst og væri sjálf-
sagt að hafa það í huga og gera
öryggisráðstafanir.
f sambandi við smærri virkj-
anir gat borgarstjóri þess, að til-
búin væri útboðslýsing á gufu-
virkjun í Hveragerði, 30 þús. kíló
vött í tveimur áföngum og við-
bótarvirkjun Kljáfoss við Anda-
kíl gæti gefið 13 þús. kílóvött.
Geir borgarstjóri sagði, að taka
þyrfti afstöðu til þessara mála á
næstu vikum og verði málið þá
væntanlega til meðferðar í ríkis-
stjórn og á Alþingi. Hagkvæm-
asta leiðin væri stórvirkjun Þjórs
ár með raforkusölu til stóriðju,
næst stórvirkjun án slíkrar raf-
orkusölu, en sízt leið smávirkjan-
anna, þótt þá verði auðveldara að
leysa fjárþörf framkvæmdanna
fyrst um sinn stig af stigr, en
þessi leið yrði mun dýrari í heild,
þegar lengra liði
Einar Ágústsson þakkaði svör-
in og fagnaði því, að borgar-
stjóri gerði ráð fyrir því, að nauð
synlegt væri að brúa bilið
fram að því, að stórvirkjun tæki
til starfa. Hann vildi fá upplýst,
hvað til stæði í raforkumálunum,
þar til stórvirkjun tæki til starfa
frá því að toppstöðin yrði tilbúiru
Borgarstjóri sagði að ákvörðun
væri ekki enn tekin um Hvera-
gerðisvirkjun og Kljáfoss, þótt
útboðsskilmálar væru tilbúnir.
Ef ákveðið væri að virkja Þjórsá
með eða án alúminíumvinnslu,
þá mundi byggð varastöð með
gastúrbínu, sem gæfi 20 þúsund
kílóvött og mundi hún geta brú-
að bilið. Ef hinsvegar yrði ákveð-
ið að reisa ekki stórvirkjun, þá
yrði væntanlega byrjað á Hvera-
gerðisvirkjun eða Kljáfossvirkj-
un, en hvorutveggja þessar fram-
kvæmdir mundu taka styttri tíma
en stórvirkjun.
Borgarstjóri itrekaði að stór-
virkjun með orkusölusamningi
til aluminíumframleiðslu, ef full-
nægjandi söluskilmálum yrði
náð, væri hagkvæmasta leiðin, til
þess að skapa grundvöll fyri*
lágu raforkuverði í framtíðinni
Auk þess sem fjáröflun til fram-
kvæmda yrði með því móti greið
ari í heild.
Kennaraskólinn
Jónssyni að
fær my nd af ísak
• o
Siof
VIÐ skólasetningu Kennaraskóla
íslands síðastliðið haust bárust
skólanum tvær veiglegar gjafir.
Kennarar, er luku prófi árið
1944, - færðu skólanum málverk
af ísak heitnum Jónssyni, skóla-
stjóra. Örlygur Sigurðson gerði
myndina. Einn úr hópi hinna
tvítugu kennara, frú Pálína
Jónsdóttir, afhjúpaði myndina.
Þá afhenti Sigurþór Þorgils-
son skólanum 10 þúsund krónur.
Sjóð þennan gáfu 15 ára kenn-
arar til minningar um látinn
skólabróður, Steinþór Bjarna
Kristjánsson frá Kirkjubóli í
Hjarðardal í Önundarfirði.
Síðastliðinn þriðjudag komu
nokkrir þeir, sem gáfu myndina
af ísak heitnum, saman í Kenn-
araskólanum, og var þá með-
fylgjandi mynd tekin. Sitjandi
frá vinstri: Valborg Helgadóttir,
Sigurbjörg Þórðardóttir, Pálína
Jónsdóttir Oig Auður Jörunds-
dóttir. Standandi frá vinstri:
M«gnús Árnason, Ragnar Georgs-
son, Helga Einarsdóttir, Ingi-
björg Björnsdóttir, Halldóra
Ingibergsdóttir, Sigrún Aðal-
bjarnardóttir og Óskar Halldórs-
Sega Selmu Lagerlöv
um Karlotfu Lövenskjöld
HIN stórbrotna ættar- og ástar-
saga Nóbelská dsins Selm/u Lag-
erlöf, „Karlotta Lövenskjöld“
er nú komin út í íslenzkri þýð ■
ingu Arnheiðar Sigurðardóttur.
Selma Lagerlöf.
En sögur skáldkonunnar eru
margar löngu kunmar íslenzkum
lesend/um, svo sem Gösta Ber
lingssaga og Jerúsaliem, sem báð
ar haifia verið þýddiar á íslenzku
Selma Laigerlöf lézt háöldruð
á bernzkulheimili sínu, Már-
backa, árið 1940 og var þá orðin
beimsfrægur rithöfiundur. Hún
samdi fjöida skáldsagna á 'angri
æfi, allt frá því hún hlaut fyrsitu
verðlaun í bókmenntasamkcppni
laiusfi fyrir aldamótin. Henni
höfðu líka hlotnast margvisleg-
air sæmdir fyrir ritstörf sín, nún
hlaut doktorsnafnbót í heims-
speki við Uppsalaháskóiia 1907.
og Nóbelsverðlaun tveimur ár-
um síðar og 1914 var hún kjórin
í sænsku akadamíiuna. Á fyrstu
áratugum aldarinnar átti hún
þegar alimennum vinsældum að
fagna hér á íslandi, enda henni
list frásagnarinnar í blóð borin.
Saigan um Karlottu Löven-
skjöld er hluti aif sagnabáiki,
sem fjallar um vermlenzka aðais
ætt, Lövenskjöldiana frá Heiða-
Málverk Örlygs af ísak Jónssynt
bæ, og meinleg örlötg sem hrjá
ættina. Umhtverfið er hið sama
og í GÖsta Berlings sögu verm-
lenzkir herragarðar og prestset-
ur og gerist á svipuðum tuna,
'iaust eftir 1800.
Bókin er 260 bls. að stærð,
gefin út hjá Setberg.
Menningarlíf
Helsingfors, 18. nóv. (NTB):
FUNDI norrænu menningarmála
ncfndarinnar lauk í Helsingfora
í dag. Var skýrt frá því að hon-
um loknum, að nefndin myndi
beita sér fyrir námskeiði un
menningarlíf í Finnlandi fyrir
stúdenta frá hinum Norðurlönd-
unum.
Nefndin lýsti stuðningi sín-
um við áætlun um að koma á
fót Norrænni Asíustofnun við há
skólann í Kaupmannahöfn og
kvaðst mæla með því, að háskól
ar á Norðurlöndjnm leggðti
aukna áherzlu á kennslu í tungu
málum Afríku- og Asíuþjóða.
Næsti fundur menningarmála
nefndarinnar verður haldinn i
Reykjavík á komandi sumri.