Morgunblaðið - 03.01.1965, Qupperneq 1

20 síður
ÓLAFUR THORS, fyrr-
verandi forsætisráð-
herra og formaður
Sjálfstæðisflokksins er
látinn. Hann lézt á
gamlársdagsmorgun,
tæplega 73 ára að aldri.
Með honum er fallinn
frá stórbrotnasti og
svipmesti stjórnmála-
maður samtíðarinnar á
íslandi.
Óafur Thors hafði
undanfarið kennt van-
heilsu. Hann sagði af
sér embætti forsætis-
ráðherra 12. nóv. 1963,
og tók sér þá einnig
hvíld frá þingstörfum.
Þegar Alþingi kom sam
an í haust, tók hann
sæti á þingi, en hvarf
þaðan eftir skamma
setu. Síðustu vikurnar
átti hann við vanheilsu
að stríða, og síðastliðið
sunnudagskvöld mun
hann hafa fengið æða-
storknun í heila. Á
mánudag létti honum
nokkuð, en þyngdi
aftur á þriðjudag, og
var þá um kvöldið flutt
ur í Landakotsspítal-
ann, þar sem hann
andaðist um kl. 5 að
morgni gamlársdags.
Utför hans mun fara
fram frá Dómkirkj-
unni kl. 1,30 n.k. þriðju
dag.
★
Ólafur Thors var
fæddur. 19. janúar
1892, í Borgarnesi. For-
eldrar hans voru Thor
Jensen kaupmaður þar,
og síðar stórútgerðar-
maður og bóndi á Korp
úlfsstöðum og Lága-
felli, en móðir Margrét
Ólafur Thors, er hann varff forsætisráðherra Nýsköpunarstjórnarinnar haustið' 1944.
Þorbjörg Kristjáns-
dóttir frá Hraunhöfn í
Staðarsveit á Snæfells-
nesi. Hann lauk stii-
dentsprófi við Mennta-
skólann í Reykjavík
árið 1912 og heimspeki-
prófi við Kaupmanna-
hafnarháskóla árið
1913. Gerðist hann síð-
an framkvæmdastjóri
togaraú t gerðarf éla gs-
ins Kveldúlfs, og
gegndi því starfi í ára-
tug.
Ólafur Thors hóf ungur
þátttöku í stjórnmálum.
Hann var fyrst kosinn á
þing árið 1925 fyrir Gull-
bringu- og Kjósarsýslu.
Var hann þingmaður þess
kjördæmis óslitið þar til er
kjördæntaskipuninni var
breytt árið 1959. Þá gerðist
hann 1. þingmaður hins
nýja Reykjaneskjördæmis,
og var það til dauðadags.
Hafði hann setið Iengur á
þingi en nokkur núverandi
þingmanna, eða samtals á
48 þingum. Var hann ald-
ursforseti þess þings, sem
kjörið var sumarið 1963.
Ólafur Thors varð fyrst
ráðherra í ráðuneyti Ás-
geirs Ásgeirssonar árið
1932. Gegndi hann þá s.törf-
um dómsmálaráðherra í
forföllum Magnúsar Guð-
mundssonar um skeið.
Árið 1939 varð hann at-
vinnumálaráðherra í þjóð-
stjórninni, sem þá var
mynduð, og gegndi því
embætti til vors 1942. En
þá myndaði Ólafur Thors
sitt fyrsta ráðuneyti, er
hann myndaði flokksstjórn
Sjálfstæðisflokksins þá um
vorið. Fór sú ríkisstjórn
með völd til ársloka það ár.
Árið 1944 varð Ólafur
Thors forsætisráðherra í
annað sinn. Myndaði hann
þá nýsköpunarstjórnina
sem sat til ársbyrjunar
1947. í þeirri ríkisstjórn fór
hann einnig með embætti
utanríkisráðherra .
★
í byrjun desember árið
1949, myndaði Ólafur Thors
þriðja ráðuneyti sitt. Var
það minnihlutastjórn Sjálf
stæðisflokksins, sem fór
með völd þar til í marz
1950. I næstu ríkisstjórn,
sem var samsteypustjórn
Sjálfstæðisflokksins og
Framsóknarflokksins, varð
Ólafur Thors síðan at-
vinnumálaráðherra.
Sumarið 1953 myndaði
Ólafur Thors fjórða ráðu-
neyti sitt, sem var sam-
steypustjórn Sjálfstæðis-
flokksins og Framsóknar-
flokksins. Sat sú ríkisstjórn
til miðs árs 1956.
Fimmta ráðuneyti Ólafs
Thors er núverandi ríkis-
stjórn, sem eins og kunnugt
er var mynduð í nóvember
árið 1959. Gegndi Ólafur
Thors forsætisráðherra-
störfum í þeirri ríkisstjórn
eins og áður er sagt, þar til
12. nóvember 1963, er hann
sagði af sér, er læknar hans
ráðlögðu honum að taka
sér hvíld.
Ólafur Thors var því for-
Sætisráðherra í 5 ríkis-
stjórnum og oftar en nokk-
ur annar Islendingur.
Formaður Sjálfstæðis-
flokksins var Ólafur Thors
frá árinu 1934 til ársins
1961, en þá sagði hann af
sér formennsku í flokkn-
um. ' f
Ólafur Thors hefur gegnt
fjölmörgum öðrum trúnað-
ar- og virðingafstöðum í
þágu þjóðar sinnar.
★
Ólafur Thors kvæntist
árið 1915 Ingibjörgu Ind-
riðadóttur, Einarssonar
skálds, og konu hans
Mörthu Maríu Guð-
johnsen. Áttu þau fimm
börn. Eru fjögur þeirra á
lífi. Frú Ingibjörg hefur
ávallt staðið við hlið manns
síns með miklum glæsibrag
og verið honum styrk stoð.
í forystugrein Morgun-
blaðsins í dag er Ólafs
Thors, hins ástsæla og mik-
ilhæfa stjórnmálaleiðtoga
minnst.