Morgunblaðið - 03.02.1965, Page 14

14
MORGUNBLADI&
Miðvikudagur 3. febrúat 1965

Útgefandi:
Framkvæmdast j óri:
Ritstjórar:
Auglýsingar:
Ritstjórn:
Auglýsingar og afgreiðsla:
Áskriftargjald kr. 90.00
I lausasölu kr.
Hf. Árvakur, Reykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthias Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6.
Aðalstræti 6. Sími 22480.
á mánuði innanlands.
5.00 eintakið.
REYNA AÐ
ÞVÆLAST FYRIR
fT" ommúnistar hafa tekið að®
sér það hlutverk að reyna
að þvælast fyrir þeim stór-
virkjunum og stóriðjufram-
kvæmdúm, sem íslendingar
eru að hefja. Þeir eru eins og
fyrri daginn andvígir öllu því,
sem til framfara horfir, enda
er það enn sem fyrr megin-
stefnuskráratriði þeirra að
spilla fyrir á öllum sviðum
hins borgaralega þjóðfélags,
því að þannig halda þeir að
hægt sé að ryðja kommún-
isma braut. Þetta vita raunar
allir, og þessvegna eru það
einmitt beztu meðmæli með
sérhverju máli að kommúnist-
ar snúist gegn því.
Nú hafa kommúnistar hafið
rógsherferð á hendur innlend-
um og erlendum sérfræðing-
um, sem rannsakað hafa virkj
unaraðstæður við Búrfell, og
ráðast hatramlega að stjórn-
endum raforkumála hér á
landi, sem þeir telja nánast
afglapa. Fyrir þessari herferð
stendur Magnús Kjartansson,
ritstjóri kommúnistamálgagns
ins, enda nýkominn úr náms-
för í Kína, þar sem hann lagði
sig fram um að kynnast bar-
dagaaðferðum þess kommún-
istaflokksins, sem harðsnún-
astur er í heiminum.
Hann segir að sérfræðing-
arnir viti ekkert hvað þeir eru
að gera, að þeir hafi lítið sem
ekkert rannsakað ísskrið í
Þjórsá og yfirleitt sé allur
undirbúningur undir Þjórsár-
virkjun lítill og lélegur. Á
þann hátt á að reyna að villa
um fyrir mönnum og stöðva
stórframkvæmdirnar. Þessari
rógsherferð svarar Jakob
Gíslason, raforkumálastjóri,
óbeint í viðtali við Morgun-
blaðið, sem birtist í gær. Rek-
ur hann þar sögu hinna víð-
tæku rannsókna, sem gerðar
hafa verið í Þjórsá á þessu
vandamáli og skýrir frá því
hvernig það verði leyst. Raf-
orkumálastjóri segir m.a.:
„Að lokum var valin sú til-
högun, sem nú er ráðgerð með
mjög lágri stíflu og lokum í
stíflunni allmiklu ofar í ánni
en háa stíflan var fyrirhuguð.
Verður þá ekki reynt að
stöðva ísskrið í ánni, heldur
því veitt framhjá inntaks-
mannvirkjum niður eftir ánni,
ög þannig er gengið frá stíflu-
mannvirkjum að ísskrið ber-
izt fram hjá án þess að stöðv-
ast. Þessi framhjáveita eða
skolun útheimtir visst vatns-
magn, og er reiknað með því
að draga verði stundum úr
orkuvinnslu orkuversins þeg-
ar ísskrið er sem mest, og er
því í þessari virkjunaráætlun
reiknað með allmiklum vara-
stöðvum við Reykjavík, til
þess að setja í gang þegar
svona stendur á. í þessum
varastöðvum er hugsað að
nota gastúrbínur, sem nú eru
mikið notaðar í varastöðvum
erlendis. Smíði gastúrbínu-
stöðva hefur farið geysilega
fram síðustu tvo áratugina og
stofnkostnaður slíkra vara-
stöðva er mjög lágur, borið
saman við aðrar gerðir af raf-
stöðvum, Þær eru hinsvegar
eldsneytisfrekar, og því dýrar
í rekstri, og einungis fallnar
til þess að vera vara- og topp-
stöðvar, með mjög stuttum
rekstrartíma, en henta vel til
slíkrar notkunar, sumpart
vegna hins lága stofnkostnað-
ar og sumpart vegna þess hve
auðvelt er að stýra þeim sjálf-
virkt og hve fljótar þær eru
í gang“.
Raforkumálastjóri rekur það
síðan, að með þessum hætti
og samstillingu stöðva á Suð-
urlandi, verði komizt hjá því
að ísrek í Þjórsá valdi rekstr-
artruflunum, sem almennir
rafmagnsnotendur verði varir
við, og jafnframt verði kom-
izt hjá öllum vandræðum í
sambandi við rekstur alúminí-
umverksmiðju. Hann getur
þess einnig að ísmyndun sé
ekki meiri í Þjórsá en ýmsum
ám öðrum.
Þannig ætti rógi kommún-
istamálgagnsins um vísinda-
mennina að vera fullsvarað.
ÍSLENZKAR
SKIPASMÍÐAR
T gær birti Morgunblaðið
* svör 6 manna við spurning-
unni: Geta íslendingar orðið
sér nógir um fiskiskipasmíði?
Blaðið taldi tímabært að
hefja umræður um þetta efni,
þar sem mikill áhugi er nú á
því að stórauka skipasmíðar
innanlands, ög margir aðilar
vinna að því að koma upp
fullkominni aðstöðu til stál-
skipasmíða.
Ljóst er hve mikilvægur
þessi atvinnuvegur gæti orð-
ið, þegar það er hugleitt að á
sl. ári létu íslendingar smíða
fyrir sig skip erlendis fyrir
um 400 milljónir króna, sem
er að vísu langhæsta upphæð-
in til þessa, en á þremur síð-
astliðnum árum hafa saman-
lagt verið keypt skip til lands
ins fyrir um 750 milljónir
króna.
Jóhann Hafstein, iðnaðar-
málaráðherra, segir m.a. í
l\ly stjórn ■ fran
FRÁ ÞVÍ hefur veriff skýrt í
Eréttum, awj forsætisráðherra
Irans, Hassan Aít Mansour,
lézt sl. þriðjudag. Hafði hann
nokkrum döguð áður orðið
fyrir skotárás ungs trúar-
ofstækismanns. Nýr maður
var samstundis skipaður í
embættið — er það Amir
Abbas Hoveida, 45 ára fjár-
málasérfræðingur o»g fjár-
málaráðherra í fyrrverandi
stjórn landsins — og lagði
hann ráðherralista sinn fyrir
íranskeisara, 10 klst. eftir lát
fyrirrennara stns.
í stjórn Hoveida eru 22 ráð-
herrar, flestir þeir sömu og
áður voru. Exnu breytingarn-
Amir Abbas Hoveida
ar eru þær, að Hassan Pakre-
van, hershöfðingi, tekur við
ewibætti upplýsingamálaráð-
herra af Nosratullah Moeini-
an, sem verið hefur sjúkur frá
því í desember — og Javad
Mansour, bróðir hins látna,
verður innanríkisráðherx-a.
Fyrrgreindur Pakrevan er
einnig yfirmaður öryggismála.
Hoveida lýsti því yfir þegar
í upphafi, að hann ag stjórn
hans myndu fylgja fast eftir
stefnu Mansours. Hann er tal-
inn hlynntur Vesturveldunum
— þó ekki jafn hlynntur þeim
og fyrirrennari hans. Hoveida
var um langt árabil starfandi
í utanríkisþjónustunni en
hefur að undanförnu verið
einn af framkvæmdastjórum
NationaX Iranian Oil Comp-
any.
Hassan Ali Mansour varð
fyrir skotárásinni fyrir utan
þinghúsið í Teheran, Árásar-
maðurinn 21 árs stúdent,
Mohammed Buharai að nafni
og þeir, sem voru í vitorði með
honum, segjast hafa framið
verknaðinn af trúarástæðum.
Mansour lá lengi í fimm
sólarhringa milli heims og
helju, áður en hann lézt.
Höfðu þrír bandarís'kir og
tveir brezkir sérfræðingar
stundað hann — og var það
von þeirra sl. mánudag, er
gerð hafði verið á honum ný
skurðaðgerð, að hann myndi
lifa af. En á þriðjudagsmorg-
un versnaði honum skyndi-
lega.
Ifassan Ali Mansour
Mansour var yngsti for-
sætisráðherrann í sögu írans,
tók við 7 marz sl. af Assa-
dolláh Alem. Hann stofnaði
stjórnmálaflokkinn „New
Iran Party“ árið 1963, og var
mjög í mun að framfylgja
fyrirættunum íranskeisara
urn margháttaðar umbætur,
þar á meðal skiptingu jarð-
eiigna, þjóðnýtingu ýmissa
einkafyrirtækja og aúkin rétt-
indi kvenna. Fyrirætlanir
þessar hafa hinsvegar mætt
harðri andstöðu ýmissa trúar-
leiðtoga Múhameðstrúar-
manna.
Butler oðloður
London, 1. febrúar. (NTB)
RICHARD A. BUTLER, fyrr-
um utanríkisráðherra Bret-
lands, hefur verið aðlaður og
mun bera aðalstign sína ævi-
langt, að því er tilkynnt var
í London á sunnudag. Jafn-
framt var skýrt frá því að
Butler, sem er 62 ára, taki
við embætti sem rektor
Trinity College við Cam-
bridge háskóla.
Samkvæmt þessu virðist Butl-
er, einn af fremstu stjórnmála-
mönnum íhaldsflokksins, ætla að
leggja stjórnmálin á hilluna fyr-
ir fullt og allt. Eftir að hann
er orðinn aðalsmaður, getur
hann ekki lengur átt sæti I Neðri
málstofu brezka þingsins, og
verða þvi að fara fram auka-
kosningar í kjördæmi hans,
Saffron Walden, sem hann hefur
verið þingmaður fyrir frá ár-
inu 1929.
Butler hefur gegnt margvis-
legum embættum, og tvisvar ver-
ið talinn einna líklegastur til að
taka við embætti forsætisráð-
herra. Það var 1959, þegar Ant-
hony Eden lét af embættinu og
Macmillan tók við, og 1963 þegar
sir Alec Douglas-Home tók við
af Macmillan. Auk þess hefur
Butler gegnt embættum mennta
málaráðherra, verkamálaráð-
herra, fjármálaráðherra, innan-
ríkisráðherra og utanríkisráð-
herra.
Eftir fall íhaldsflokksins við
kosningarnar sl. haust hefur
Butler farið með utanríkismál í
„skuggaráðuneyti“ flokksins. —
Ekki er vitað hver tekur við af
honum, en talið sennilegt að sir
Alec muni annast þau mál fyrst
um sinn.
svari sínu við spurningu
Morgunblaðsins:
„Ég efast ekki um að svo
geti orðið, enda þó að til þess
þurfi að ætla töluverðan tíma.
Hitt er svo annað mál, hversu
eftirsóknarvert það er að við
keppum að því að byggja al-
gjörlega sjálfir okkar fiski-
skip. Ég gæti búist við því að
hagkvæmt muni reynast að
hafa jafnan eðlilega snertingu
og viðskipti við umheiminn í
þessum efnum. En þá mætti
jafnframt stefna að því að ger
ast samkeppnishæfir á hinum
erlenda markaði og smíða
fiskiskip fyrir aðrar þjóðir“.
Síðan getur ráðherann þess
að á sl. ári hafi verið unnið að
því að tilhlutun iðnaðarmála-
ráðuneytisins og sjávarútvegs
málaráðuneytisins að safna
gögnum um ráðagerðir á
sviði skipabygginga og ríkis-
stjórnin hafi gefið yfirlýsingu
um að hún teldi þetta mál
með veigamestu verkefnum.
sem bæri að framkvæma á
næstunni. Málið hefði nú ver-
ið undirbúið og kæmi til af-
greiðslu í sambandi við fram-
kvæmdaáætlun ársins 1965,
sem fyrir dyrum stendur.
Yfirleitt telja þeir, sem
spurðir eru, sjálfsagt að stór-
auka skipasmíði innanlands,
og fyrirgreiðsla ríkisvaldsins
mun leiða til þess að þessi at-
vinnuvegur verði mjög efldur
á næstu árum.
Heppilegast er auðvitað að
uppbygging skipaflotans og
endurnýjun sé sem jöfnust,
enda verður rekstrarafkoma
skipasmíðastöðva þá bezt. Ec
ekki ólíklegt að við þurfum
árlega að byggja skip fyrir
um 200 milljónir króna, og
það ætti að geta tekizt innan
mjög margra ára, úr því að
málin eru nú tekin föstum
tökum.