Morgunblaðið - 18.03.1965, Blaðsíða 24

24
MORGU N BLAÐIÐ
Fimmtudagur 18. marz 1965
ANN PETRY:
STRÆTIÐ
En svo hinsvegar: kæmi þessi
svipur á karlmann, þó aldrei
nema hann langaði að hlusta á
útvarp? Hún neyddi sig til að
athuga eldhúsið betur og lét Ijós
ið skína fyrst á þennan vegg og
síðan á hinn. Þetta var hvorki
betra né verra en hún hafði búizt
við. Vaskurinn var beyglaður og
gasofninn dálítið ryðgaður. Dauf
ur gasþefur gaf til kynna ein-
hvern ólæknandi leka einhvers-
staðar á samskeytum.
Þegar hún leit inn í baðherberg
ið, sá hún, að þar var allt úr sér
gengið og- dældað. Henni datt í
hug, að sjálfur Methúsalem hefði
vel gert að nota þetta baðker. Að
minnsta kosti var það nægilega
gamalt til þess, en hann hefði nú
samt þurft að teygja skeggið út
úr klefanum, til þess að koma
því fyrir, meðan hann var að þvo
sér, því að klefinn var allt of lít
ill fyrir alskeggjaðan mann að
snúa sér við í. Hún bjóst við að
vegna þess að þarna var enginn
gluggi, þá ætti niðurfallspipan
líklega að duga til að veita
hreinu lofti í klefann.
Þó var sá kostur á þessu öllu,
að leigan gat aldrei orðið mjög
há. Það gæti hún ekki orðið fyr
ir svona íbúð. Örlítil forstofa,
baðklefi til hægri, eldhús beint
fram undan og setustofa til
vinstri og svo varð að ganga gegn
um hana til þess að komast inn
í svefnherbergið. Öll íbúðin var
að flatarmáli á við sæmilega
stóra stofu.
Hún fann, að í öllum þessum
kompum var sami þefurinn. Það
var blanda af þrálátum gasþef,
óþef af gömlum veggjum og ryk
ugu kalki og gegn um þetta allt
smaug svo súr sorpþefur — sem
kom upp um sorprennuna. Hún
tók að raula fyrir munni sér, án
þess að vita af því sjálf. Þetta
var gömul vísa, sem amma henn
ar hafði jafnan haft á hraðbergi:
„Engin hvíld fyrir syndara eins
og mig — eins og mig — eins og
mig“. Það var sungið með þess
ari skemmtilegu endurtekningu:
„Eins og mig — eins og mig“. Og
raulið hjá henni færðist í auk-
ana, þar sem hún stóð þarna og
hugsaði um íbúðina.
Það heyrðist eitthvað hálfkæft
hljóð frá húsverðinum inni í stof
unni. Henni varð svo hverft við,
að hún var nærri búin að missa
vasaljósið. — Hvað var þetta?
spurði hún hvasst, upp úr hugsun
um sínum. Guð minn góður, hugs
aði hún, ef ég hefði nú misst það
niður og staðið svo alein í myrkr
inu, og hann hefði svo slökkt
sitt ljós. Ef hann hefði nú farið
að færa sig nær mér smátt og
smátt í myrkrinu. Og ég hefði
bara heyrt fótatakið hans án þess
að geta séð hann, en getað heyrt
hann nálgaðist mig, þangað til ég
hefði rétt út hendurnar til þess
að ýta honum frá mér og þá . . .
og þá hefðu hendurnar á mér
fundið hann beint fyrir framan
mig . . . Við þessa hugsun herti
hún takið á vasaljósinu og langi
geislinn frá því fór að titra og
dansaði yfir veggina, svo að
skuggarnir fóru á kreik — skugg
inn af ljósastæðinu í loftinu,
skugginn af beðkerinu, jafnvel
skugginn af sjálfum dyrunum —
iðandi fram og aftur.
— Ég var bara að ræskja mig,
sagði húsvörðurinn. Röddin var
kæfð og óeðlileg, rétt eins og and
ardrátturinn væri í einhverju
ólagi.
Hún gekk fram í ganginn, án
þess að líta á hann, opnaði dyrn
ar að íbúðinni, steig yfir þrösk-
uldinn, og enn án þess að líta
á hann, og sagði: — Ég er búin
að skoða þetta.
Hann kom fram og aflæsti.
Hann sneri að henni baki, svo
að hún hefði ekki getað séð á
honum svipinn jafnvel þótt hún
hefði reynt.. Skráin læstist hljóð
laust og mjúklega. Hún stóð
þarna hreifingarlaus, og beið
þess, að hann legði af stað á
undan henni niður stigann, hugs
andi með sjálfri sér: Aldrei skal
ég láta hann ganga niður þennan
stiga á eftir mér.
Þegar hann hreyfði sig ekki,
sagði hún: — Þér gangið á undan.
Þá hreyfði hann vasaljósið, til
bendingar um, að hún færi á und
an, en hún hristi höfuðið einbeitt
lega.
— Ætlið þér að taka það?
spurði hann.
— Ég veit ekki. Ég ætla að
hugsa um það á leiðinni niður.
Þegar hann loksins dragnaðist
af stað niður stigann, fannst
henni hún hafa staðið þarna við
hliðina á honum vikum og mán-
uðum saman og hann hefði verið
að reyna að láta hana fara á
undan sér. Hún elti hann og
hugsaði með sér: Það var nú ekki
eintóm ímyndun, þegar ég fékk
þessa tilfinningu við að sjá hann
standa þarna inni í stofunni —
því að annars hefði hann ekki
þurft alla þessa romsu um að ég
færi á undan honum? Þetta var
eins og í danskennslu: þú fyrst
. . . nei . . . þú fyrst . . . þú sérð,
að þú spillir dansinum, en ég vil
ekki ganga fyrst . . . það spillir
Hún varð þess vör, að þau
höfðu verið miklu fljótari upp
stigann en niður. Átti hún að
taka íbúðina? Hún yrði eftir út1
liti að dæma ekki of dýr, svo að
með varkárni mundu þau Bub
geta komizt af — mikilli var-
kárni. Hvít málning gæti lagað
hana mikið til — að minnsta !
kosti yrði hún þá ekki jafn
skuggaleg og hún var nú.
En svo hugsaði hún: Nei,
mörg lög af málningu geta ekki j
komið þessari íbúð í lag. Þarna |
yrði alltaf sami óþefurinn og |
fingraför og gamlir blettir!
myndu alltaf sjást gegn um I
hana. Og það mundi ekkert duga
að skúra þá. Og svo voru þessir
dimmu, þröngu gangar og löngu
stigar að ógleymdum húsverðin
um og þessum kvenmanni á
fyrstu hæð.
Hinn kosturinn var að halda
áfram að búa hjá pabba. Og Lil.
Bub mundi komast upp á að
drekka gin og læra að reykja og
ýmsan fróðleik mundi hann kom
ast yfir í sambúðinni við Lil —
ýmislegt, sem hún mundi hafa
gaman af kenna honum. Átta ára
gamall gæti Bub fengið fjöl-
breytta menntun hjá Lil, sem
var heima allan daginn, hvort
sem var, en Bub kom heim úr
skólanum klukkan rúmlega þrjú.
Annaðhvort væri henni að láta
barnið sitt fá þessa geðslegu
menntun hjá feitu dræsunni og
horfa upp á það, eða þá að taka
þessa íbúð. Þessi hávaxni herra,
sem hér er húsvörður, á að leigja
út herbergi, kynda upp miðstöð-
ina og hreinsa gangana, en þá
er líka hans hlutverk upptalið.
Ef hann reyndir að gerast nær-
göngull við kvenleigjendur, þá
erum við að minnsta kosti í New
York borg á árinu 1944, og enn er
ekki farið að spretta gras á göt
unum þar og lögreglan er enn í
gangi. MaðUr getur alltaf æpt
upp, ef herrann ætlar að verða
nærgöngull og þá kemur lögreglu
þjónn til að bjarga manni . . .
Hvað snertir konuna með högg
ormsaugun, þá ætla ég að leigja
íbúðina á efstu hæðinni og það
stendur hvergi, að hún sé neitt
fylgifé með þeirri íbúð, — annars
væri það fram tekið í upphafi:
Þrjú herbergi og slöngutemjara
fyrir leigjanda. Ekkert aukalega
fyrir slöngutemjarann. Þar sem
ekkert var fram um þetta tekið,
þá leiddi það af sjálfu sér, að
ef slöngutemjarinn reyndi að
flytja inn á mann, gat maður gert
sínar ráðstafanir. Hvað sem það
nú þýddi.
Hælaháu skórnir hennar gerðu
smelli þegar hún gekk niður stig
ann, og hún hugsaði: Já, taktu
svona skref. Jú, það var nú lítið
gagn í að vera að reyna að
oiekkja sjálfan sig meo xæru-
leysi — hún losnaði samt ekki við
þessa ósjálfráðu hræðslu, sem
hún fann til þegar hún sá hús-
vörðinn. Amma gamla hefði sagt:
„O, þetta er ekkert nema illsk
an, barnið gott. Sumt fólk er svo
yfirfullt af henni, að maður finn
ur hana koma smitandi út úr
bjórnum á því“.
Ekki trúði hún þessu nema
laust, en samt var það svo, að
þegar hún horfði á þennan langa,
renglulega mann ganga niður síð
asta stigann á undan henni, bjóst
hún hálft í hvoru við að sjá horn
vaxa út úr hausnum á honum, og
hún hefði ekkert orðið hissa þótt
hún hefði séð, í stað grófu skónna
sem hann var í, klauf á annarri
löppinni, sem iðaði og stökk,
þegar hann gekk niður stigann.
Úti fyrir dyrunum að sinni eig
in íbúð sneri hann sér við og leit
á hana.
— Hvað er leigan? spurði hún
og leit ekki á hann heldur fram
hjá honum og á merkið 1A, sem
var málað á hurðina á íbúðinni
hans. Gylltu stafirnir voru allir
með sprungum og henni datt í
hug, að eftir nokkur ár yrðu þeir
— Eg fann pípu rr.mnsins yðar — hún var í herberginu minu.
ekki greindir á hurðinni, sem var
dökkbrún. Hún fór að vona, að
leigan yrði svo há, að það kæmi
ekki til mála að taka íbúðina.
— Tuttugu og níu og fimmtíu.
Hann vill láta mig taka hana,
hugsaði hún. Hann þráir það svo
að hann er alveg að springa. Hún
þurfti ekki að líta á hann til
þess að verða þess vör — hún
fann það alveg á sér. Ætti honum
ekki að vera sama? Nei, honum
þótti það svo áríðandi, að hún
vissi alveg, að ef hún hikaði leng
ur, færi hann að skjélfa. Nei,
hugsaði hún. En þá datt henni í
hug, hvernig Bub mundi líta út
þegar hann færi að drekka gin,
átta ára gamall.
— Ég tek hana, sagði hún
kuldalega.
— Viltu ekki borga eitthvað
upp í?
Hún kinkaði kolli og hann
opnaði dyrnar hjá sér og veik
til hliðar, til þess að hleypa
henni inn. Það logaði dauft ljós
í litla ganginum inni í íbúðinni
og hún sá að þaðan var gengið
inn í stofuna. Hundurinn hafði
legið hjá útvarpstækinu, sem stóð
undir glugganum, hinumegin í
stofunni. Hann stóð upp þegar
hann sá hana, og gekk til hennar
með hangandi höfuð og skottið
miili afturlappanna — gekk,
rétt eins og eitthvert ósýnilegt
afl drægí hann að henni, enda
þótt hann vissi, að hann mundi
verða stöðvaður, hvenær sem
væri. Enda þótt þetta væri lög-
regluhundur, var hárið á hon-
um eitthvað svo ljótt og úfið, að
hann líktist miklu meir úlfi en
hundi. Hún sá, að hann var svo
magur að beinin stóðu út í skinn
ið. Þzgar hann nálgaðist hana,
var rétt eins og hann kæmist í
æsing og hún gat heyrt andar-
dráttinn í honum.
— Leggstu niður! sagði hús-
vörðurinn.
Hundurinn hörfaði aftur út að
glugganum og göngulagið var
rétt eins og þetta væri mann-
vera, sem hörfaði hægt aftur á
bak, til þess að verjast höggi,
sem hann gæti átt von _ á. Svo
lagðist hann rólega niður og
horfði á hana, en gat samt ekki
ráðið við skjálftakippina í nösun
KALLI KUREKI

-K- ->f-
Teiknari: J. MORA
— Skröggur vildi leyfa þér að
hætta við allt saman en ég sagði hon-
um að svona kaidur karl eins og þú
crt, vildir heldur deyja með sæmd.
— Þ-það er ekki alveg það ... ah.
— Hann er um það bil að hætta
öllu sanian en vertu alveg rólegur,
því ef hann lyftir bysisunni, þá mun
ég sjá fyrir honum.
— En segjum að hann sé fljótari en
þú!
— Er allt tilbúið, lögreglustjóri?
um; hann leit líka á húsvörðinn
rétt eins og hann væri að reikna
út, hvort hann kynni að læðast
yfir gólfið óséður.
Húsvörðurinn settist niður við
gamalt skrifborð, fann kvittana-
hefti, tók upp sjálfblekung og
lagði þerriblað fyrir framan sig,
sneri sér síðan að hennL
— Nafn? spurði hann.
Hún gat rétt stillt sig um að
hlæja. Þetta var allt eitthvað
svo hátíðlegt, hvernig hann sett
ist og kom sér fyrir, greip penn
ann föstum tökum lagaði hefið til
svo að það lá nákvæmlega horn
rétt, opnaði síðan höfuðbók, skrif
aði feitt með bleki, og setti upp
svip fjármálamanns, sem ætlar
að fara að gera einhvern meiri-
háttar samning.
— Frú Lutie Johnson, nú bú-
and>i 2370 Sjöttutröð. Svo fór
hún í veskið sitt og rétti honum
tíu dala seðil. Heila tíu dali, sem
hafði kostað óratíma að spara
saman. Þegar hún væri flutt hing
ð og hefði borgað það, sem eftir
var af leigunni, væri spariaurarn
ir hennar horfnir. En það væri
allt til vinnandi að geta búið út
af fyrir sig.
Hann skrifaði afar hægt og
vandlega og einbeitti sér að hverj
um staf og átti bágt með númer
ið 23701 Hann strikaði það út og
beit á vörina. — Hvað var þetta
númer? sagði hann.
— 2370, endurtók hún, og
henni datt i hug, að það yrði
einfaldara að skrifa það fyrir
hann. Með þessum hraða yrði
hann stundarfjórðung að skrifa
tíu dali og svo reikna út mismun
inn á tíu og tuttuguogníu og
fimmtíu. Jæja, hún ætti nú ekki
að vera að gera gys að honum,
Höfn
i Hornafirði
BRÆÐURNIR Ólafur og
Bragi Ársælssynir á Höfn i
Hornafirði eru umboðsmenn
Morgunblaðsins þar. Þeir
hafa einnig með höndum
blaðadreifinguna til nær-
liggjandi sveita og ættu
bændur, t.d. í Nesjahreppi
að athuga þetta.
Sandur
UMBOÐSMAÐUR Morgun-
blaðsins á Sandi er Herluf
Clausen. Gestum og gang-
andi skal á það bent, að í
Verzl. Bjarg er Morgun-
blaðið selt í Iausasölu.
Grundarfjörður
VERZLUN Emils Magnús-
sonar í Grundarfirði hefur
umboð Morgunblaðsins með
höndum, og þar er blaðið
einnig selt í lausasölu, um
söluop eftir lokunartíma.