Morgunblaðið - 30.04.1965, Qupperneq 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 30. apríl 1965
Ásmundur Eínarsson
framkvæmdastjóri
Minning
Asmundur Einarsson, fram-1
kvæmdastjóri, var fæddur 13.
júlí 1929. Hann var sonur hjón-
anna Jakobínu Þórðardóttur og
Einars Ásmundssonar, forstjóra.
Ásmundur stundaði nám í Verzl-
unarskóla íslands og brautskráð-
ist þaðan 1948. Hann hóf þá þeg-
ar störf í fyrirtæki föður síns,
hlutafélaginu Sindra, sem hann
síðan hefur átti drýgstan þátt í
að efla og byggja upp ásamt föð-
ur sínum.
Ásmundur kvæntist árið 1954
Margréti Kjartansdóttur. Synir
þeirra eru: Kjartan 13 ára, sem
Margrét átti ^rá fyrra hjóna-
bandi, Einar 10 ára, Magnús 9
ára, Ólafur 7 ára og Svavar 6
ára.
Hvernig sem á því stóð, þá
varð Ásmundur Einarsson strax
á Verzlunarskólaárunum bezti
vinur okkar félaganna í bekkn-
um á undan honum. Þeim .vin-
áttuböndum verður ekki lýst
með neinum orðum, en eitthvað
ætti að mega segja um hugmynd-
ir Ásmundar, gerðir hans og af-
stöðu til lífsins.
Síðasta gleðistund mín með
Ásmundi Einarssyni var að
morgni föstudagsins langa. Hann
hafði hringt á skírdagskvöld,
eins og svo mörg kvöld önnur,
og boðið mér á hestbak morgun-
inn eftir.
Við áðum við Elliðavatn í dýrð
legu veðri. „Sjáðu hvað fjöllin
eru himnesk; en hvað lífið getur
verið dásamlegt". Eitthvað á
þessa leið endurtók hann hvað
eftir annað, og þegar ég lít til
baka yfir allar okkar gleðistund-
ir, þá minnist ég þess ekki að í
annað skipti hafi Ásmundur ver-
ið hamingjusamari. — Leyfist
manni á stund sorgarinnar að
hugga sig við það, að hann hafi
þarna horft inn í himnana og það
fyrirheitna land, sem hann átti
eftir að sækja heim rúmri viku
síðar?
Við riðum áfram og i fylgd
með okkur var Magnús, níu ára
sonur Ásmundar, sem sat Sólon
eins og herforingi. Hann var kom
inn langt á undan, því að okkur
Ásmundi lá ekki á •— ekki þessa
stundina. Hann hafði stöðvað
klárinn og við sáum hvar Sólon
prjónar og ólmast undir honum.
Ég hrópa upp yfir mig, slæ í
klárinn og ætla að þeysa í átt til
drengsins. „Láttu strákinn eiga
sig“, kall'ar Ásmundur, „hann
dettur ekki af baki“. Og mikið
var stoltið og gleðin í hlátrinum,
þegar sá litli hafði sjálfur róað
Sólon.
Þetta var Ásmundur Einars-
son. Hann trúði alltaf á hið góða,
á farsæl endalok. Dirfskan og á-
tökin voru hans líf.
„Það er bara að gera það“,
sagði hann, þegar einhvér hreyfði
jafn fáránlegri athugasemd og
þeirri, að erfitt gæti verið að
koma upp veitingahúsi, því að
enginn okkar ætti eiginlega
neina peninga, en við vorum 7
ungir menn, sem ætluðum að
reyna að koma upp veitingastað,
sem Halldór Gröndal stjórnaði.
Hann var þá nýkominn frá há-
skólanámi í þessari grein. Og
hversu oft síðan höfum við ekki
heyrt þessi sömu orð: Það er
bara að gera það!
Lífsskoðun Ásmundar lýsir sér
í samtali, sem ég átti við hann
tveim dögum áður en hann hvarf.
Ég var að reyna að vinna ungum
manni fylgi til trúnaðarstarfs.
Hann sagði eitthvað á þessa leið:
„Á nú að fara að búa til einn
atvinnupóltíkusinn i viðbót, er
ekki hægt að finna einhvern sem
eitthvað hefur afrekað, sem hef-
ur sýnt í verki að hann sé
traustsins verður. Geturðu tekið
ábyrgð á því að hann sé ekki
hálfgerður sósíalisti?"
Ásmundur var einstaklings-
hyggjumaður. Enginn var góð-
viljaðri og hjálpsamari en hann,
en enginn gerði eins miklar kröf-
ur og hann um það, að menn
væru sjálfstæðir og ábyrgir
gerða sinna.
Þeir eru áreiðanlega ekki
margir, sem starfað hafa í Sjálf-
stæðisflokknum og fyrir hann
jafnmikið og Ásmundur Einars-
son, án þess að ætlast til nokk-
urs annars en þess, að áhrif
Sjálfstæðisstefnunnar ykjust. En
þeir eru heldur ekki margir, sem
ákafar hafa gagnrýnt það, innan
flokksins, sem þeim þótti miður
fara. Ásmundur sagði alltaf sína
skoðun umbúðalaust og hann
kom ætíð til dyranna eins og
hann var klæddur. Hann kunni
hvorki fals né blekkingarlist —
og fyrirleit hvort tveggja.
★
Það er mikið sem á sumt fólk
er lagt, og þeir eru margir, sem ;
nú drúpa höfði. 34 ára gömul
eiginkona með fimm syni er orð- j
in ekkja öðru sinni, og þriðja :
stóráfallið hefur dunið yfir fjöl-
skyldu Einars Ásmundssonar á
skömmum tíma.
Það er líka skarð fyrir skildi
í fyrirtæki fjilskyldunnar, þar
sem Ásmundur vann á þann veg,
sem honum var lagið. Athafn-
irnar og afrekin voru líf hans og
yndi. Það var þess vegna ekki
nema eðlilegt að það skyldi ein-
mitt vera hann, sem byggði hér
á landi upp deild alþjóðlegra
samtaka ungra athafnamanna,
Junior Chamber. í þeim félags-
skap kom líká glöggt í ljós lagni
hans við að laða menn til sam-
starfs og fá þá til að vinna góðu
máli gagn. Þótt Ásmundur hefði
gleði af athöfnunum sjálfum,
vissi hann líka að þær höfðu
þann tilgang að bæta og fegra
mannlífið. Það lýsti þessum skiln
ingi hans vel, að einmitt hann
skyldi háfa forustu um það, að
samtök ungra athafnamanna
beittu sér fyrir miklum blóð-
gjöfum til blóðbankans og hafa
undirbúið gjöf nýrra tækja til
þeirrar stofnunar.
Ásmundur var lífið og sálin í
þessum samtökum, sem höfðu
það meginmarkmið að þjálfa at-
hafnamenn, þannig að þeir yrðu
færari um að veita fyrirtækjum
sínum forustu á þann hátt, sem
heildinni væri fyrir beztu. Þar
naut Ásmundur sín vel, og starfa
hans og þess anda, sem hann inn-
æiddi í þessi -samtök, munu þau
lengi njóta.
★
Góði drengur.
Jú, við vorum í Húsinu, við
vorum á Borginni, við vorum á
Hverfisgötunrii og Blönduhlíð,
við brugðum okkur úr bænum,
og svo kom Naust.
Við gengum stundum hratt um
gleðinnar dyr, og lái okkur hver
sem vill. Þín sál var að minnsta
kosti hreinni en flestra annarra,
og því höfum við grátið vinir
þínir þessa daga, syrgt þig eins
og þú varst — sannur.
„Þetta eru vinirnir", var við-
kvæðið hjá þér, þegar valda-
skiptingin í „klíkunni", sem sum
ir nefndu svo, var á þann veg að
við stríddum þér. Engir nema
við skildum hreiminn í þessum
orðum þínum. Og þótt þú byggir
þig undir það að hefna þín á
næstu andránni, þá nauztu gam-
ansins jafnt, þótt á þinn kostnað
væri. Þá hafðir þann eiginleika,
sem alltof fágætur er í okkar mis
jafna heimi, að geta verið barns-
legur, þótt þú aldrei værir barna-
legur. Kannski er það þess
vegna, sem sorg færðist yfir and-
lit sonar míns átta ára, þegar
hann spurði mig: Er hann Ás-
mundur virkilega dáinn? Þú
hafðir að vísu boðið honum að
vera með í næsta reiðtúrnum, og
hann gerði sér grein fyrir því, að
hann yrði aldrei farinn. En það
var eitthvað meira og dýpra sem
snart barnssálina.
Og nú er sæti þitt autt í
Nausti, og nú eru kvöldin döpur,
þegar þú aldrei hringir — í er-
inaiqipvm. Nú hevrist aldrei
sagt eitthvað á þessa leið: „Og
ert þú heima; hefði ég vitað það,
hefði ég ekki verið svo vitlaus að
hringja, ég ætlaði að tala við
Bubbu, en ekki leiðindaskrögg
eins og þig“. Nú er þetta græsku-
lausa gaman minningin ein.
Við finnum það félagarnir, að
þessi tími er liðinn. Ein bylta, og
allt var búið. Hvernig er hægt að
trúa þessu, hvernig er hægt að
sætta sig við þetta? Við spyrj-
um, en fáum ekki svar.
Og við, sem héldum að við
gætum allt, á meðan þú lifðir,
finnum nú að við getum ekkert.
Jú, við getum eitt, við getum
beðið Guð að þna sorgir og þján-
ingar Möggu, drengjanna, for-
eldra þinna, systkina og ann-
arra vina, og það gerum við í
bænum okkar.
Vertu sæll, góði, tryggi vinur.
Ey. Kon. Jónsson.
ÞEGAR við nú, sem með þér
störfuðum, verðum að horfast í
augu við þá staðreynd, að þú,
okkar kæri Ásmundur Einarsson,
sért horfinn frá okkur, drúpum
við höfði i virðingu og þakklæti
fyrir þann góða vilja, skilning og
hlýhug, er þú ætíð sýndir okkur
samstarfsfólki þinu. Og við biðj-
um þér bænar um styrk og bless
un í hinum æðri heimkynnum
ljóss og birtu.
Ásmundur stóð styrkan vörð
við hlið föður síns um alla vel-
gengni, hag og uppbyggingu fyr-
irtækisins. Þar er því stórt skarð
höggvið, sem og í hinn mannvæn
lega barnahóp þeirra hjóna, sem
nú með tveggja ára millibili
verða að sjá á eftir tveim góðum
drengjum yfir móðuna miklu.
En dýpst hefur verið sorfið að
eiginkonunni og sonunum fimm,
sem nú verða að sjá á eftir góð-
um eiginmanni og föður.
Með Ásmundi Einarssyni er
góður drengur genginn Guðs síns
á fund, og það langt um aldur
fram, en þannig er víst okkar
jarðneska líf, hverfult og valt.
En eins og það er staðreynd,
að árstíð vor er að breytast úr
skammdegi vetrarins í sól og
birtu sumarsins, eins trúum við
því, að sú breyting sem hér hef-
ur orðið sé aðeins flutningur yfir
á bjartara lífssvið, þar sem við
munum fyrr eða síðar hittast aft-
ur. Megi það vera huggun ást-
vinanna í hinum þungbæra
harmi.
Á. J. Á.
\
VIÐ hittumst þegar þú varst að
Ijúka námi og hefja ævistarf
þitt. Ég hafði þá nýlega hafið
starf mitt hér á landi, Þrátt fyrir
töluverðan aldursmun varð með
okkur sú vinátta, samvinna og
gagnkvæmt traust, sem mér og
mínum aldrei gleymist.
Hæfileikar þínir voru margir,
til forustu, til starfa og til að
taka skjótar og réttar ákvarðan-
ir. Þú hafðir auk starfa þinna
ætíð mikinn áhuga á félagsmál-
um og varst vel til þess fallinn.
En minnisstæðast verður mér
ætíð þitt hlýja viðmót og vilji
til að leysa allra vanda.
Góður vinur er farinn, en ég
veit að þaó er í þínum anda að
við hin lifum áfram í bjartsýni,
þrátt fyrir hverfulleika lífsins.
Eiginkonu þinni, böranum, for
eldrum og systkinum votta ég
innilega samúð.
Ólafur Pjetursson.
ÞENNAN dag fyrir 17 árum —
30. apríl 1948 —^gekk að venjij
hópur ungs fólks frá lokaprófi í
Verzlunarskóla íslands. Námsár-
in höfðu knýtt þessi óskyldu ung
menni undarlega sterkum bönd-
um, svo að gangan frá skólanum
þennan dag, var likt og þegar
systkin yfirgefa foreldrahús og
halda sína brautina hvert til
sjálfstæðra lífsstarfa. Á þeim
vordegi ríkti gleði og hópurinn
allur leit lífið framundan í rós-
rauðum gyllingum.
En enginn veit sína ævina fyrr
en öll er. í dag, 17 árum síðar,
göngum við bekkjarsystkinin
aðra og daprari göngu. Við fylgj-
um ástsælum bekkjarbróður til
grafar.
Það fer ekki hjá því, að við
svo sviplégt fráfall sem Ásmund-
ar Einarssonar, reiki hugir okkar
bekkjarsystkinanna til skólaár-
anna og þeirra tengsla, sem þar
bundust okkar í milli og síðar
hjá sumum hafa þróazt og elfzt,
en hjá öðrum slaknað eins og
gengur.
En daginn, sem við gengum
burt frá prófinu 1948, vorum við
eins og blöð sömú rósar, þar sem
skólinn var stilkurinn. Vonirnar
voru glæstar. Margt hefur rætzt,
annað brugðist, og á tæpu ári
höfum við bekkjarsystkinin tvi-
vegis verið minnt á fallvaltleik
lífsins og mitt í gleði þess og vel-
gengni fundið, að enginn þekkir
sitt skapadægur. Með Ásmundi
eru tveir bekkjarbræðranna
horfnir.
Ásmundur Einarsson var hvers
manns hugljúfi í árganginum
1948. Ég hygg að hann hafi
aldrei átt óvildarmann á skólaár-
unum, en ævinlega stóran og
tryggan vinahóp. Hann var alltaf
hrókur alls fagnaðar, glaðvær,
góðlyndur og einstaklega trygg-
lyndur. Hann var viðkvæmur að
eðlisfari og mátti aldrei neitt
aumt sjá, án þess að reyna úr
að bæta.
Er tímar liðu og skólakynnin
tóku að dofna, hafði Ásmundur
öðrum fremur forgöngu um að
ekki slitnaði vináttan, og einn
forystu stundum. Fáum dögum
fyrir lát hans, lét hann svo um
mælt við einn bekkjarbræðranna,
að nú yrði árgangurinn að fara
að hittast. Vonandi rætist sú ósk
hansv
Við bekkjarsystkinin 1948
kveðjum í dag ástsælan bekkjar-
bróður og minnumst margra
gleðiríkra samverustunda. —.
Við söknum vinar í stað.
Hugir okkar reika til eiginkonu
hans og sona, foreldra og syst-
kina, sem eiga um sárast að
binda. Við samhryggjumst. En
huggun er að eiga fagrar minn-
ingar um góðan dreng.
Atli Steinarsson.
Kveðja frá félögum
í Junior Chamber
ÁSMUNDI Einarssyni voru töm
þessi einkunnarorð: „Mestu verð-
mæti jarðarinnar eru fólgin í
persónuleika einstaklingannæ
Þjónusta við mannkynið er bezta
lífsstarfið“.
Það mun mörgum okkar erfitt
að skilj"a að við séum í dag að
fylgja Ásmundi Einarssyni síð-
asta spölinn að sinni, ekki unnt
að trúa því, að hann sé horfinn
úr hópnum svo ungur að árum,
með öll sín áhugamál, óþrjót-
andi starfsorku og gleði.
Ef við hinsvegar rifjum upp
endurminningarnar um hann og
fjölskyldu hans eru þær svo
margar og ánægjulegar að við
finnum að við höfum ekki rétt
til að krefjast meira.
Gleðistundirnar eru gjarnan
litríkastar í hugum okkar, enda
svo margar. En samstarf við Ás-
mund að félags- og einkaáhuga-
málum er okkur öllum ógleym-
anlegt, sem störfuðum með hon-
um, þar naut sín bezt hans góða
skap og hæfni til að laða aðra
með sér til átaka. Ásmundur
lauk aldrei svo viðfangsefni að
hann væri ekki býrjaður að tala
um tvö ný, erfiðleikar væru að-
eins til að sigrast á og svona
eins og til tilbreytingar.
Það var í fullu samræmi við
lífsskoðanir Ásmundar, að hann
hreifst að stefnu alþjóðafélags-
skaparins Junior Chamber Inter-
national, sem hefur mannhelgi,
frelsi einstaklinga og frjálst
framtak að einkunarorðum, og
eitt höfuðmarkmið að þjálfa
unga athafnamenn, svo þeir verði
hæfari í starfi sínu og traustari
þjóðfélagsþegnar. Ásmundur var
einn af aðalhvatamönnum að
stofnun slíks félags hér og fljót-
lega valinn til forustu. Of langt
yrði upp að telja öll hans störf
þar, en eftir að hann hafði lokið
glæsilegum ferli sem formaður,
vildi hann ekki slaka á heldur
tók að sér forustu um líknar-
störf er félagið gengst fyrir.
Hann gekkst fyrir söfnun hundr-
aða blóðgjafa til blóðbankans I
Reykjavík, og til síðasta ævidags
vann hann að fjársöfnun til
kaupa á tækjum, sem gefa átti
til sömu stofnunar.
Við félagarnir eigum engum
meira að þakka en Ásmundi og
enginn unni félaginu meir. Það
er nú okkar að gera áhugamái
hans að athöfnum.
Við vottum fjölskyldu, for-
eldrum og systkinum Ásmundar
innilegustu samúð. Konu hans og
sonum biðjum við Guðs blessun-
ar og trausts. Við kveðjum með
þakklæti einlægan.vin og góðan
dreng, sem í svo mörgu var ung-
um mönnum til fyrirmyndar.
Ágúst Hafberg.
Aðalfundur
Samvinnutrygginga verður haldinn í
Keflavík, föstudaginn 21. maí 1965,
kl. 2 e.h.
DAGSKRÁ:
Venjuleg aðalfundarstörf.
STJÓRNIN.