Morgunblaðið - 03.09.1965, Blaðsíða 3

iimiiiiiiiiiniininuuuii
Föstuðagur 3. sept. 1965
MORCUNBLAÐIÐ
- • v
3

W 'Umm m * ■■ ** ar ... ' iiiiniiiiii ■ hmiipiii—— mwi ............................
Kolbrun Sigurjónsdóttir, Sigríður Rögnvaldsdóttir o.g Sigrdn Helgadóttir ræðast við um vandamál utanfararinnar.
Nemendas
á vegum Norræna félagsins
f HAUST munu 114 íslenzkir
nemnendur fara utan til
Norðurlaridanna fimm á veg-
um Norræna félagsins. Til
Danmerkur munu fara 47
nemendur, til Noregs 31, til
Svíþjóðar 34 og til Finnlands
2, að því er framkvæmdar-
stjóri Norræna félagsins
Magnús Gíslason sagði, er við
brugðum okkur út í Tjarnar-
búð á miðvikudaginn var. Þar
voru bá staddir allflestir þeir
styrki frá Norðurlöndunum
og yfirleitt höfum við getað
veitt flestum styrid. T.d. höÆ-
uon við fengið 20 danska
styrki, 25 norska, 30 sænska
og 2 firmska. Þessir styrkir
hrökkva yfirleitt fyrir helm-
ingi dvalánkostna'ðarins og
útihlutunin fer etftir því,
hvenær nemenidumir sedkja’
um.
— Hver mundi vera meðai
kostnaður nemenda við slíka
ferð? .
— Meðalkostnaður mun
vera svona um það biil 2000—
2500 danskar króinur fyrir 6—7
mánaða námsdvött' og mun
það vera fyrir fæði, húsnæði
og kennslu. Alls munum við
fá um 400—500 þúsund íslenzk
ar krónur í styrki og eru
þeir allir frá hinum Norður-
löndunum. Við höfum leitazt
við að gera þessa miðlun gagn
kvæma og hefur félagið not-
ið til þess ríkisstyriks. Þa'ð eru
nú milli 10 og 20 nemendur
er notið hafa ókeypiis náms-
dyalar í íslenzkum skólum
undanfarin áratug. S.l. sumar
bauð' svo fólagið einum nem
enda frá hverju Norðurland-
anna á æskulýðsnámskeið er
haldið var í ágústmánuði og
dvöldust þeir hér í mánaöar-
tíma.
— Við höfum fullan hug á
að auka þessa starÆsemi og
gera hana gagnkvæma. Það er
eftirtektarvert í þessu sam-
bandi, hvað áhuiginn virðist
mi'kiltt á lýðhásikódum hér
á landi, ef dæma má af þátt-
tökunni í þessari miðlun Nor-
ræna félagsins. Að visu heifll-
ar utanförin attltaf, en samt
áflit ég, að þáð sé í hæstá máta .
tímabært, að hér verði reistur
lýðháskóli hið attlra fynsta,
sagði Magnús að lokum.
Þetta kvöld er .við liturn
inn í Tjarnarbúð virtist okk-
ur stúlkur í miklum meiri-
hluta, en okkur var sagt, að
þær sæktu fræðslukvöldið
mun betur en piltar. Margir
hverjir voru utan af landi og
áttu þannig ekki liægt um
vik að koma. Við göngum að
borði fimm stúlfcna, sem alQ,-
ar ætla til Svíþjóðar að uind-
antekinni einni, sem er of
umg, 16 ára, og verður þess
vegna að láta sér nægja að
bíða um eitt ár. Aldurstak-
mark við filesta lýðháskóia á
Norðurlöndum er 17—16 ár.
Við tökum nokkrar ungu
stúlknanna við borðið tali og
þær ssgjast hlakka óskaplega
tiL
— Er þetta bóklegt eða
verklegt nám, sem þið ætiið
að leggja stund á?
— Við getum valið úr, seg-
ir ung og falleg stúlka, sem
segist heita Sigríður Rögn-
valdsdóttir og fer í skóía í
Dölunum er nefnist Mora.
— Og eruð þið búnar að
ákveða, hvort þið takið?
— Ég býst við, að ég taki
bóklegt, segir KoXbrún Sig-
P
Anna Jensdóttir frá Þorláks-
höfn.
nemendur, er fara utan í
haust.
— Við bomum fólikinu inn
á lýðháskóla í viðkamandi
lanidi og munu þeir búa á
heimavistum skólanna. Á all-
flestum skóilanna, er við
sendurn nemendur á munu
verða 1—<2 íslenzkir raemend-
ur.
— Hvenær hófst þesisi starf
semi?
— Það mun hafa verið rétt
eftir stríðið, en veruleg aukn-
ing vaið ekki á herani, fyrr en
eftir 1955. í fyrra náði nem-
endafjöldinn, sem við send-
um í fyrsta sinni tölunni 100,
voru 109.
— Eru nemendur styrktir
tiil fararinnar?
— Já, við höíum fengið
STAKSTflNAR
urðardóttir, 17 ára jmgismær
úr Reykjavík. Það kvað vera
mun erfiðara hið bóklega.
— Og þú heykist ekki við
að heyra slíkt?
— Nei, maður verður nú
að láta sig hafa það, úr því,
að maður er að fara út í
þetta á annað borð.
— Hvert ætlar þú, spyrjum
við unga stúlku, er situr við
borðshornið og segist heita
Sigrún Helgadóttir.
— Ég fer ekkert núna, seg-
ir hún. Ég er of ung enn þá,
ekki nema 16 ára, svo að ég
yerð að bíða um eitt ár. Ég
er hér í kvöld einungis til
þess að kynna mér þetta.
Við næsta borð situr ung
• stúlka og er að rabba við
stöttlur sínar. Hún segist heita
Anna Jensdóttir og vera frá
Þorlákshöfn.
— Hvert ætlar þú? spyrj-
um við.
— Ég fer til Rostrup í Dan
mörku, segir hún og brosir.
— Og hvort ætlar þú í bók-_
legt eða verklegt nám?
— Ég er nú ekki ákveðin í
þvi enn þá, en samt held ég,
að ég velji nú frekar bóklegt.
— Það þarf nú kannski
ekki að spyrja, en hlakkar
þér ekkj óskaplega til farar-
innar?
— Jú, ég geri það að vísu,
en það er nú ekki alveg kom-
ið að því, að ég fari, ég fer
ekkí fyrr en 3. nóvemiber,
segir þessi fallega stúlka um
leið og við kveðjum hana.
Eftir þessa stuttu heimsókn
okkar til þessara ungu utan-
fara erum við vissir um, að
þeir muni sóma sér vel fr-
lendis og verða verðugir fuil-
trúar íslenzkrar æsku á skóla
bekkjum nágrannaþjóðanna.
Friður í Viet-Nam
Sl, mánudag birti bandaríska
stórblaðið New York Herald
Tribune forustugrein um Viet-
Nam og möguleika á, að samn-
ingar takist um frið þar í landi.
Þar segir svo: „Eitt af sérkenn-
um hins einkennilega striðs í
Viet-Nam eru endurteknar fregn
ir um friðarviðræður. Ekki fregn
ir af þeim sem vilja, að Banda-
ríkin hætti þátttöku í þessari
styrjöld eða losni út úr henni,
ekki heidur yfirlýsingar leið-
andi mannu í Washington, sem
leggja áherzlu á óskir Bandaríkj
anna um frið, heldur er hér
um að ræða allskonar ábending-
ar, orðróm, getgátur og fleira
slíkt, sem lætur að því liggja, að
Norður-Vietnam sé nú ef til vill
reiðubúið til þess að ræða nm
frið í alvöru. Slíkt tal er óhjá-
kvæmilegt í sambandi við þetta
stríð. Það getur hafizt vegna ein
hvers sérstaks atburðar á víg-
vellinum eins og til dæmis með
sigri landgönguliða flotans við
Van-Tuong. Fréttir um, að Nass
er hafi farið til Moskvu með enn
einar friðarfiillögur, samdar f
samvinnu við Shastri og Tito,
styðja þær og þetta faer hyr und
ir háða vængi með tilkynning-
um, um að Washington hafi
stungið upp á því við Hanoi, að
báðir aðilar dragi nokkuð úr
i hernaðaraðgerðum sínum og all-
ar þessar fregnir eru studdar
hinni almennu bjartsýni sem virð
ist ríkjandi í höfuðborg Banda-
| ríkjanna".
Hvað- vill
Ho-Chi-MINH?
„Þar sem enginn veit hvað Ho-
Chi-Minh hugsar, vhnar eða ótt-
ast getur séhver ábending verið
sú, sem leitt getur til raunveru-
legra samningaviðræðna. En það
sem hlýtur að halda nokkrum efa
semdum um þessar friðarfregnir
er ekki aðeins sú staðreynd, að
margar þeirra hafa reynzt innan
tóm orð. Sú hætta er einnig fyr
ir hendi, að almenningur í Banda
ríkjunum kunni af þeim sökum
að trúa að skoðanaágreiningur
kommúnista og ríkisstjórnar S-
Vietnam og Bandaríkjanna hafi
af einhverju leyti minnkað eftir
allt þetta tal“.
Magnús Gíslason, framkvæm dastjóri Norræna felagsins, svar ar spurningum unglinganna.
Bandaríkin
vilja frið
„Ennþá hefur ekkert komið
fram, sem bendir til þess, að
Hanoi hafi horfið frá aðalkröfum
sínum um brottflutning Banda
ríska hersins og ríkisstjórn í Sai
gon, sem Viet-Kong eigi aðild að,
en ef almenningur í Bandaríkjun
um sannfærðist um, að Norður-
Vietnam væri að gefa eftir,
fylltist hann mikilli reiði, ef
hardögum væri haldið áfram og
Bandaríkjamenn héldu áfram að
deyja. Þetta land vill frið, um
það er enging spurning. En það
verður að vera friður í samræmi
við skuldbindingar Bandaríkja-
manna gagnvart fólkinu í Viet-
nam og umfrarn allt friður, sem
er grundvallaður á raunveruleik
anum en ekki á óskhvsr«riu“.