Morgunblaðið - 17.11.1965, Blaðsíða 14

14
MORCUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 17. nóv. 1965
Hér heldur Edward Cranks-
haw áfram sögu sinni af deil-
um Bússa og Kínverja vegna
Vietnam-málsins, sem frétt er
um á forsíðu hlaðsins í dag.
í bréfi Kinverja, sem stílað
er til sovézka kommúnista-
flokksins og ríkisstjórnar Sovét
ríkjanna, segir fyrst að með-
tekið hafi verið bréf Rússa
en síðan segir:
„Miðstjórn kínverska komm-
únistaflokksins og kínverska
ríkisstjórnin voru ósamþykk til-
lögum ykkar frá 3. apríl sl. um
að haldinn skyldi fundur æðstu
manna Vietnams, Kína og Sovét
ríkjanna. Þetta er eðlilegt fyrir
bæri í samskiptum bræðra-
flokka. Þó veitið þið okkur
þungar ákúrur í bréfi ykkar
dags. 17. apríl sl. og gangið
meira að segja svo langt að
bera á okkur þær sakir að við
„hvetjum til yfirgangs“.
Hvar er af þessu að merkja
sjólfstæði og jafnrétti í sam-
skiptum bræðraflokka? Hvað
er þetta annað en hegðan ráð-
ríks ættföðurlegs „föður-
flokks?“
í bréfi ykkar segið þið: „Sú
staðreynd, að ef sýnt væri fram
á einingu allra sósíaliskra
landa og þá ekki sízt einingu
og samstöðu Sovétríkjanna og
Kína . . . yrði það mikilvægur
stuðningur við alþýðulýðveldið
Vietnam og myndi lækka rost-
ann í hinum bandarísku hern-
aðarsinnum“.
Á sama tíma og bandarískir
heimsveldissinnar varpa
sprengjum-sínum í gríð og erg
á alþýðulýðveldið Vietnam,
ætti það að vera semeiginlegt
markmið allra sósíaliskra landa
að stemma stigu við þessari
ásókn hinna bandarísku heims-
veldissinna. Aðgerðir ykkar í
Vietnam-málinu sýna, að af-
staða ykkar til þess er í algerri
andstöðu við afstöðu þá sem
flokkur er starfar á anda Marx
og Lenins ætti að taka.
Árás á Kosygin.
í janúar i ár lýstu bandarísk
yfirvöld þeirri von sinni, að
stjórn Sovétríkjanna beitti á-
hrifum sínum til þess að fá
stjórn alþýðulýðveldisins Viet-
nam til þess að ganga að eftir-
farandi tveimur skilyrðum: 1.
að hætta öllum stuðningi við
suðurhluta landsins og þá fyrst
©g fremst að hætta að sjá sunn
anmönnum fyrir vopnum; 2.
að hætta árásum á borgir í suð-
urhlutanum. '
Því fór fjarri, að þið létuð í
ljós neina andúð á þessum frá-
leitu skilyrðum bandarískra
yfirvalda, heldur tókuð þið að
ykkur að koma skilaboðum
þeirra áleiðis til félaga okkar í
Vietnam. Þetta sýnir og sannar
að þið unnuð í samræmi við
þarfir hinna bandarísku heims-
veldissinna."
í bréfi Kínverja er Kosygin
næst tekinn til bæna og hann
víttur harðlega fyrir að hafa
aðstoðað Bandaríkjamenn við
að komast úr klípunni.
„Félagi Kosygin lagði á það
áherzlu (er hann kom í heim-
sókn til Peking í febrúar), að
nauðsyn bæri til að aðstoða
Bandaríkjamenn við að „finna
færa leið út úr ógöngunum í
Vietnam“. Við bentum þá á, að
þar sem hinir bandarísku heims
veldissinnar væru þá að síauka
árásir sínar á Vietnam og of-
beldi þar væri þetta ekki rétti
tíminn til þess að setjast að
samningum .... Félagi Kosyg-
in lézt samþykkur þessum skoð
unum okkar þá og fullyrti, að
hin nýja stjórn Sovétríkjanna
myndi ekki hafa nein hrossa-
kaup um málið við aðra aðila.
En þegar er félagi Kosygin
var kominn heim til Moskvu
genguð þið á bak orða ykkar
og gerðust virkir aðilar að al-
þjóðlegu makki um „friðarum-
leitanir“ án vitundar Vietnam
og Kína eða samráði við þau.
„Samvinna".
Daginn eftir heimkomu fé
laga Kosygins til Moskvu, 16.
febrúar, lagði Sovétstjórnin
opinberlega fram fyrir Vietnam
og Kína tillöguna um, að köll-
uð skyldi saman alþjóðleg ráð
stefna um Indókína, sem var
í raun réttri ekki annað en
þjónkun við „skilyrðislausa
samningagerð".
Síðan eru raktar í smáatrið-
um ásakanirnar á hendur Rúss-
um um samvinnu við vestur-
veldin og dagasetning þar all-
athyglisverð. Þar segir svo:
„Þið létuð ykkur engu skipta
afstöðu Vietnamstjórnar til til-
lögunnar sem áður sagði og
biðuð ekki svars kínversku
stjórnarinnar heldur rædduð
þið við forseta Frakklands 23.
febrúar um hvort kalla bæri
saman alþjóðlega ráðstefnu
(um Vietnam) án þess að nokk
ur skilyrði væru fram sett áður.
Réttum mánuði síðar kom
svo Johnson (Bandaríkjafor-
seti) fram með sínar sviknu
„skilyrðislausu viðræður“. Er
það þá ekki hverjum manni
ljóst, hverra erinda þið genguð
er þið báruð fram tillöguna um
alþjóðlega ráðstefnu án þess
nokkur skilyrði væru sett fyrir
fram?
Þegar stjórn alþýðulýðveldis
ins Vietnam hafði svo hafnað
tillögu Johnsons, gáfuð þið op-
inberlega í skyn að samninga-
viðræður gætu hafizt ef Banda-
ríkin aðeins létu af loftárásum
sínum á Norður-Vietnam.
Þið tilkynntuð það mörgum
bræðraflokkum að þið væruð
fylgjandi samningaviðræðum
við Bandaríkin með því skil-
yrði að þau hættu loftárásum
sínum á Norður-Vietnam.
Yfirgangur Bandaríkjanna.
Þessar „samningaviðræður að
settum skilyrðum“ og hinar
fyrri „skilyrðislausu samninga-
viðræður" eru af sama toga
spunnar . . . að hætta loftárás-
unum og setjast að samningum
— þetta er nákvæmlega það
sem bandarískir heimsveldis-
sinnar hafa lagt á sig mikið en
árangurslaust erfiði til þess að
koma á . . . Er það ekki Ijóst
mál, að hugmyndir ykkar voru
nátengdar stríðs-þvingunum
bandarísku árásaraðilanna? . .
Þið haldið enn fram stefn-
unni um samvinnu Sovétríkj-
anna og Bandaríkjanna með
alheimsyfirráð fyrir augum.“
Eftir þessa kveðju, snúa Kín-
verjar sér að því að lýsa hinni
ólastanlegu afstöðu þeirra
sjálfra:
„Það sem hér að ofan segir,
sýnir að þið gerið allt sem þið
megnið til þess að finna ein-
hverja leið út úr erfiðleikum
þeim sem bandarísku árásar-
seggirnir hafa flækt sig inn í.
Ef við lýstum yfir samstöðu við
ykkur myndi það þá ekki þýða
að við fylgdum ykkur að mál-
um og sæktumst eftir vináttu
og samvinnu við hina banda-
rísku árásaraðila um að gera
Vietnam-málið að aukaatriði
einu í samvinnu Sovétríkjanna
og Bandaríkjanna um heimsyfir
ráð? Nei, við munum aldrei
gera slíkt eða þvílíkt.
Kinverski kommúnistaflokk-
urinn hefur gert það sem hann
hefur mátt til þess að veita
virka aðstoð baráttu viet-
nömsku þjóðarinnar fyrir sjálf
stæði sínu gegn bandarískum
yfirgangi. Andstætt ykkur þyk
ir okkur slík aðstoð ekki gefa
tilefni til að hælast um vegna
hennar. Um þakklætið er það
að segja, að það erum við sem
ættum að vera vietnömsku þjóð
inni þakklátir fyrir þá aðstoð
sem hún veitir okkur.“
Síðan víkur bréfið að öðru
og rekur í smáatriðum aðstoð
Rússa við Vietnam eins og hún
kemur Kínverjum fyrir sjónir
og gefur góða hugmynd um
hversu mikil afskipti Sovét-
ríkjanna eru af Vietnam, hverj
um takmörkunum þau væru
háð og hver er tilgangur þeirra
— og einnig um hindranir Kín-
verja.
Vopn til Vietnam.
„Nú þegar vietnamska þjóð-
in vinnur sigur á sigur ofan í
baráttu sinni gegn yfirgangi
Bandaríkjanna, hafið þið veitt
þeim ýverið nokkra aðstoð . . .
en aðstoð ykkar er að magni og
gæðum fjarri því að samsvara
styrkleika lands ykkar.
Þið viðurkennduð engan veg-
inn mistök ykkar, heldur sögð-
uð að fyrir okkur vekti „að
taka okkur dómarahlutverk
í gagnkvæmum samskiptum
sósíalisku landanna". Er mönn-
um frá fyrirmunað að gagnrýna
mistök ykkar? Telst. það „að
taka sér dómaravald“ ef það
leyfir sér slíkt? Þetta sýnir að-
eins fram á hversú rótgróin
stórveldis-þröngsýni ræður gerð
um ykkar.
í bréfi ykkar segir ennfrem-
ur: „Og ef tafir hafa verið á af
hendingu sovézkra hergagna . .
þá var það ekki, eins og ykkur
er mætavel kunnugt, Sovétríkj
unum að kenna“.
Það hlýtur þá, að því er þið
gefið í skyn, að vera sök Kína
og satt er það, að langt er síðan
þið létuð þá lygi út ganga um
heimsbyggðina að Kína hefði
hindrað flutning sovézkra her-
gagna til Vietnam.
En lygar eru ekki til lang-
ferða og sannleikurinn er sá að
við flytjum án tafar til Viet-
nam öll sovézk hergögn sem
Vietnam þarfnast. . .
Annaff bjó aff baki.
Næst segir frá því í bréfi Kín
verja, hvernig Rússar reyndu
án þess að gera meira úr stríð-
inu í Suður-Vietnam en orðið
var, að flytja herlið inn í Norð-
ur- Vietnam og koma sér upp
flugstöð í Kína til þess að
tryggja varnirnar í norðri gegn
innrás Bandaríkjamanna — á-
form, sem Kínverjar lögðust
gegn, af ástæðum þeim er hér
greinir:
„Það er rétt að benda á það
líka, að . . . þið vilduð senda
suður um Kína 4.000 manna
reglulegt herlið, sem staðsetja
átti í Vietnam án þess að leita
fyrst samþykkis landstjórnar-
innar,
Með það að yfirvarpi að þið
vilduð verja lofthelgi Vietnam
vilduð þið líka fá afnot af og
umráð yfir einum eða tveim
flugvöllum í suð-vestur Kína og
hafa þar fimm hundruð manna
sovézkt herlið.
Þið vilduð líka opna loftbrú
yfir Kína og láta heimila sov-
ézkum flugvélum þau forrétt-
indi að mega fara frjálsar
ferða sinna yfir kínverskt land
svæði.
Með tilliti til þessara aðgerða
ykkar og leynimakks við banda
ríska heimsveldissinna þykir
okkur full ástæða til að ætla, að
eitthvað annað búi að baki til-
boðum ykkar um aðstoð.
í sannleika sagt, treystum
við ykkur ekki. Við og önnur
bræðralönd höfum fengið af
því dýrkeypta reynslu hér áð-
ur fyrr, hvernig Krúsjeff og
hans menn höfðu eftirlit með
hlutunum undir yfirskini að-
stoðar. Þennan sama leik eruð
þið nú að leika í Vietnam en
hafið hálfu minni líkur til þess
að nokkuð gagni. Kína er ekki
lén Sovétríkjanna. Við sættum
okkur ekki sjálfir við eftirlit
ykkar og viljum heldur ekki
aðstoða ykkur við að hafa eftir
lit með öðrum“.
Þegar opnaður hefur verið
þessi gluggi að málum þeim og
aðgerðum, sem mest leynd hef
ur hvílt yfir til þessa, aðgerð-
um, sem varpa Ijósi á margt
sem áður var hulin ráðgáta,
vinda bréfritarar sér í beinar
skammir og óhróður sem þoða
síðustu árásir Kínverja og
Albana á leiðtoga Sovétríkj-
anna nú (sem borið er á brýn
að þeir séu „undirförulli og
djöfullegri en Krúsjeff. Lýðs-
skrum, kaldhæðni, hræsni og
kamelljónum-líkur hæfileiki
til að breyta lit eru nú helztu
baráttuaðferðir í undirferli
þeirra og fláttskap) og segja
svo: *
„Margar staðreyndir og hver
Maos Tse Tung, leifftogi
kínverskra kommúnista.
annarri tengdar neyða okkur
til að álykta, að í Vietnam-
málinu beitið þið bræðralönd
ykkar stórveldis-þröngsýni,
reynið að ná á þeim tökum
á sviði hermála og beita þeim
síðan fyrir ykkur í samvinnu
Sovétríkjanna og Bandaríkj-
anna um heimsyfirráð. Tillaga
ykkar 3. apríl um fund æðstu
manna Vietnam, Kína og Sovét
ríkjanna var mikilvægt spor í
þá átt . . . þið ætluðu að ginna
okkur í gildruna með slíkum
fundi, svo þið gætuð síðan tal-
að fyrir munn Vietnams og
Kína á alþjóðavettvangi og
styrkt aðstöðu ykkar í leyni-
makkinu við bandaríska heims
veldissinna á stjórnmálasvið-
inu.
Útbreiffsla lyga.
Þið talið fjálgir um samein-
aðar aðgerðir. Hverju sætir það
þá, að þið skulið ekki láta af
andúð ykkar gegn bræðraland-
inu Albaníu?
Þið talið frjálgir um samein-
aða aðgerðir. Hverju sætir það
þá, að þið skuluð halda uppi
byltingaráróðri og stuðla að
sundrung innan japanska komm
únistaflokksins samkvæmt
leynimakki við bandaríska
heimsveldissinna og japanska
afturhaldsseggi?
Þið talið fjálgir um samein-
aðar aðgerðir. Hverju sætir það
þá, að þið skulið í sífellu dreifa
and-kínverskum áróðri og út-
breiða óhróður um Kína og
hreinar lygar meðal bræðra-
lagsflokkanna og í alþjóðleg-
um lýðræðislegum samtökum
og án afláts standa í leynilegu
Framh. á bls. 31
Alexei Kosygin, forsætisráðh erra Sovétríkjanna við komuna til Hanoi í febrúar sl. Með
honum á myndinni er forsætisráðherra Norður Vietnam Pham Van Dong.
segja