Morgunblaðið - 20.08.1966, Blaðsíða 12

12
MORGU NBLAÐIÐ
)
Laugardagur 20. ágúst 1966
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík,
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðaistræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 105.00 á mánuði innanlands.
1 lausasöiu kr. 5.00 eintakið.
MARKAÐSMÁLIN
Ý gær skýrði Morgunblaðið
frá því, að nýr tollur hefði
verið settur á innflutning ís
aðs og frosins fisks í Þýzka
landi, en hingað til hefur ver-
ið leyft að flytja inn án tolla
14 þúsund tonn á tímabilinu
1. ágúst til 31. desember og
ufsa til 28. febrúar. Þessi á-
kvörðun er tekin að tilhlutan
Efnahagsbandalagsins. Loftur
Bjarnason, formaður Félags
ísl. botnvörpuskipaeigenda,
sagði í viðtali við Morgun-
blaðið í gær, að þessi ákvörð-
un Efnahagsbandalagsins
væri enn eitt áfall fyrir ís
lenzku togaraútgerðina, sem
þegar berðist í bökkum.
Ákvarðanir um tollkvóta
sem þessa, hafa verið teknar
af Efnahagsbandalaginu til
eins árs í senn, og hefur það
stöðugt minnkað þá. íslend-
ingar hafa á undanförnum ár
um flutt til Ítalíu skreið og
saltfisk tollfrjálsa að á-
kveðnu marki. Ef sá tollkvóti
yrði felldur niður, yrðum við
að greiða 13% toll af þessum
útflutningi. Það mundi e.t.v.
ekki koma mikið niður á
skreiðarsölu, þar sem íslend-
ingar ásamt Norðmönnum eru
einu aðilarnir, sem flytja
skreið til Ítalíu, en slík tolla-
hækkun mundi hafa áhrif á
saltfisksölu til Ítalíu, því að
Þjóðverjar og Frakkar mundu
vafalaust hugsa sér til hreyf-
mgs á þeim markaði.
En hækkanir á ytri tollum
Efnahagsbandalagsins eru
ekki einu erfiðleikar útflutn-
ingsatvinnuvega okkar á Evr-
ópumarkaðnum. Eins og oft um*
hefur verið vakin athygli á,
hafa innbyrðis tollalækkanir
EFTA-ríkjanna valdið marg-
víslegu óhagræði fyrir út-
flutningsatvinnuvegi okkar
og stuðlað að óeðlilegum við-
skiptaháttum. Þannig hafa
Danir t.d. keypt síldarlýsi í
vaxandi mæli af íslendingum
á því verði sem við getum
fengið fyrir það á Bretlands-
markaði, blandað því saman
við eigið síldarlýsi og flutt út
til Bretlands á hærra verði
vegna lægri tolla innan EFTA
ríkjanna. Efnahagsbandalags-
ríkin hafa tekið upp ríka toll-
verndarstefnu gagnvart land-
búnaði sínum, og ýmislegt
bendir til þess, að þau hafi
tilhneigingu til þess að taka
upp svipaða stefnu á sviði
sjavarútvegsins. Þetta eflir
að sjálfsögðu viðskipti innan
Ef nahagsbandalagsr í k j anna,
en óneitanlega er þetta mjög
Þrándur í Götu frjálsra við-
skipta í heiminum, og hinar
svonefndu Kennedy-viðræður
hafa einmitt stefnt að því að
ná fram gagnkvæmum lækk-
unum á ytri tollum, en því
miður hefur ekki orðið veru-
legur árangur af þeim við
ræðum, enn sem komið er.
Þessa þróun í málefnum við
skiptabandalaganna í Evrópu
hefur verið auðvelt að sjá
fyrir, og þess vegna þurfa tíð-
indi sem þessi ekki að koma
okkur á óvart. Þau undir-
strika hinsvegar það sérstaka
vandamál, sem ísland á við
að etja, að standa utan beggja
þessara viðskiptabandalaga,
og nauðsynlegt er að við ger-
um okkur grein fyrir þessum
vandamálum og hvernig á að
bregðast við þeim. Ekki þýð-
ir að fljóta sofandi að feigðar-
ósi, og bíða þess aðgerðar-
lausir, að tollamálum Efna-
hagsbandalagsins og EFTA-
ríkjanna verði háttað á þann
veg, að íslenzkar útflutnings-
afurðir á þessum mikilvægu
mörkuðum verði vegna hárra
tolla eða innbyrðis toll-
frelsis ríkjanna, svo háar í
verði, að þær verði ekki leng-
ur samkeppnisfærar á þess-
um þýðingarmiklu mörkuð-
um okkar.
Þetta undirstrikar einnig
mikilvægi starfs þeirra
manna, sem af íslands hálfu
hafa fylgzt með þessari þró-
un og leitazt við að gera ai-
menningi grein fyrir afleið-
ingum hennar fyrir hags-
muni íslands. Þessi þróun ger
ir einnig þá kröfu til okkar,
að við rekum ábyrga utan-
ríkisstefnu, þar sem af skyn-
semi og hófsemi sé tekið til-
lit til hinna margvíslegu hags
muna íslands í viðskiptaleg-
um og stjórnmálalegum efn-
STAÐA ATVINNU-
VEGANNA
F'orsíðu Þjóðviljans og for-
ustugrein í gær er varið
til árása á Morgunblaðið af
litlu tilefni. í forustugrein
Mbl. sl. fimmtudag var vakin
athygli á því að Hagráð hefur
að undanförnu fjallað um
skýrslu, sem Efnahagsstofn-
unin hefur lagt fyrir það um
ástand og horfur í efnahags-
málum, en jafnframt var
skýrt tekið fram, að skýrsla
þessi hefði ekki enn verið
gerð opinber.
Hinsvegar vakti Morgun-
blaðið athygli á því, að þær
upplýsingar, sem þegar liggja
opinberlega fyrir um horfur í
efnahags- og atvinnumálum
bendi til þess, að ekki sé
grundvöllur fyrir frekari
hækkun kaupgjalds að sinni,
en mikilvægt, að sá ávinning-
ur, sem náðst hefur á sl. tveim
ur árum með 15—20% aukn-

UTAN ÚR HEIMI
Lin Piao gengur nú
ugglaust næstur Mao
„Hienningarbyltingin44 virðist hafa veitt
honum skjótan frama
Belgrad í ágúst — AP
Júgóslavneska fréttastofan
Tanjug hefur í fregnum sín-
um frá Peking skýrt frá því,
að Lin Piao, hermálaráðherra
Kína, hafi ljóslega borið sig-
ur úr býtum á nýafstöðnum 11
daga fundi í miðstjórn Komm
únistafiokks Kína, og sé nú
uggiaust maður sá, sem næst-
ur stendur Mao Tse-Túng, að
völdum.
Fréttaritari júgóslavnesku
fréttastofunnar segir, að þetta
sé með öllu ljóst af þeirri stað
reynd, að í tilkynningu þeirri
sem út var gefin um fundinn
í Peking, er nafn Lins eina
nafnið, sem nefnt er fyrir
utan Mao Tse-Tung.
f tilkynningu þessari er Lin
Piao nefndur skapari stefnu,
sem hafi „gífurlega þýðingu
fyrir Kína“, fyrir framtíð
landsins og byltingarhreyfing-
ar heimsins alls.
Tanjug segir, að því sé nú
ljóst, að „erfingjaröð" Mao
Tse-Tung í Kína hafi nú færst
marskálknum í vil, í bili
a.m.k.
Fréttastofan hefur það einn
ig eftir góðum heimildum, að
á fundinum hafi Lin Piao
verið skipaður í embætti
fyrsta varaforseta miðstjórnar
innar, en til þessa hefur ver-
ið álitið að forseti landsins,
Liu Shao-Chi, hafi og gegnt
því embætti.
Sé þetta rétt, leikur lítill
vafi á því lengur, hver nsestur
gangi Mao að völdum í land-
inu.
„Ýmsar fregnir, sem fleygar
hafa verið að undanförnu um
að dregið hafi úr áhrifum
/
kínverska hersins og borgar-
ar hafi færst í aukana sýnast
því úr lausu lofti gripnar",
segir Tanjug.
Eitt af þvi, sem og vakti
athygli fréttaritara Tanjug,
var að í hinni opinberu til-
kynningu um miðstjórnarfund
inn var ekki einu orði vikið að
breytingum þeim, sem orið
hafa á skipun embætta í Kína
að undanförnu. Hefði mið-
Lin Piao
stjórnin raunar átt að vera
æðsti dómstóll í þeim efnum.
Þá segir fréttaritari Tanjug
að annað verði ekki ráðið af
tilkynningunni um miðstjórn
arfundinn en að Mao Tse-
Tung hafi petsónulega verið
upphafsmaður að öllum þeim
aðgerðum, sem átt hafa sér
stað á milli tveggja síðustu
miðstjórnarfunda, og er hér
átt við „menningarbyltingu
öreiganna", eða hreinsun þá,
sem átt hefur sér stað í Kína
að undanförnu. Bent er á það,
að í tilkynningunni frá fund-
inum hafi opinberlega verið
endurteknar allar helztu árás
ir Pekingstjórnarinnar á leið-
toga Sovétríkjanna, og gæti
hér enn persónulegra áhrifa
Mao.
Borba, aðalmálgagn júgó-
slavneska kommúnistaflokks-
ins, sagði í ritstjórnargrein sl.
miðvikudag, að ljóst væri að
öidur „menningarbyltingar-
innar“ hafi fleytt Lin Piao
skjótlega á tindinn. Þann 1.
júlí sl. hafi hann verið talinn
fjórði maður, á eftir Liu Shao-
Chi og Chonu En-Lai, for-
sætisráðherra.
Blaðið segir, að Lin Piao,
sem erft hafi hermálaráðherra
stöðuna frá Peng Teh-Huai í
október 19-60, hafi lagt meiri
áherzlu á pólitík en herstjórn-
arvísindi, en hinsvegar hafi
hershöfðingar þeir, sem
„hreinsaðir“ hafa verið úr
hernum, verið þeirra skoðun-
ar, að hermenn skyldu vera
hermenn, og verja tíma sín-
um til fullkomnunar í þeim
efnum fremur en öðrum.
„Hershöfðingjarnir, sem
andsnúnir eru því, að tignar-
stig séu afnumin í hernum,
heyrast nú ekki nefndir á
nafn lengur, en þeir eru sagð
ir stjórna samyrkjubúum og
minniháttar verksmiðjum“
sagði Borba.
treystur svo sem kostur er.
Þær upplýsingar, sem Morg-
unblaðið á hér við eru auð-
vitað ekki úr skýrslu Efna-
hagsstofnunarinnar til Hag-
ráðs, sem ekki hefur verið
gerð opinber, og Morgunblað-
ið hefur aldrei gefið í skyn að
þessar upplýsingar séu þaðan
runnar, heldur eru það ein-
faldlega þær upplýsingar,
sem þegar liggja opinberlega
fyrir um verðlag á útflutn-
ingsafurðum okkar og um af-
komuhorfur atvinnuveganna.
Stjórnarandstæðingar hafa
sjálfir haldið því fram að allt
sé í kalda koli í atvinnulíf-
inu. Það er raunar rangt, en
hinsvegar er ljóst, að staða
atvinnufyrirtækjanna er
slík, að þau þola ekki frekari
kauphækkanir.
Það er því af litlu tilefni.
sem kommúnistablaðið fárast
yfir ummælum Morgunblaðs-
ins um þessi mál, en það mun
svo koma í ljós, þegar skýrsla
Efnahagsstofnunarinnar til
ingu kaupmáttar launa verði Hagráðs verður birt hvort
Loreley hæfftir
framleiðslu
hörð samkeppni erl. kex
á markaðinum
STARFSEMI kexverksmiðjunn-
ar Loreley á Akureyri hefur ver-
ið lögð niður. Höfðu eigendur
verksmiðjunnar átt í erfiðleik-
um um tíma vegna aukinnar
sölu erlends kex á innlendum
niðurstöður hennar eru þær
sömu, sem Morgunblaðið hef-
ur dregið af þeim upplýsing-
um, sem þegar liggja fyrir.
En Mbl. mundi auðvitað
fagna því, ef skýrsla Efna-
hagssstofnunarinnar til Hag-
ráðs leiddi í ljós betri stöðu
atvinnuveganna.
markaði, og ákveðið því að
hætta framleiðslu, þar sem sam-
keppnin reyndist of hörð.
Aðaleigandi Loreley var Guð-
mundur heitinn Tómasson, og
hafði hann, skömmu fyrir and-
lát sitt nýlega, leigt verksmiðju-
húsið Jó,ni Loftssyni h.f. undir
bílaverkstæði og bílaumboð.
Allar vélar verksmiðjunnar eru
nú til sölu, þar á meðal bök-
unarofn, hrærivélar, pökkunar-
vél og sykurmölunarvél.
Starfsfólki vertksmiðjunnar, 20
talsins, hefur verið sagt upp, og
hefur það leitað sér atvinnu á
öðrum stöðum. Á síðastliðnu ári
greiddi eigandi Loreley tæpa
xnilljón krónur í vinnulaun. -