Morgunblaðið - 15.01.1967, Qupperneq 3

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 15. JANÚAR 1&67.
ÚR VERINU
EFTIR EINAR SIGURÐSSON
Reykjavík
Þeim tveimur línUbátum, sem
róa frá Reykjavik, gaf aldrei á
sjó alla vikuna.
Einn bátur hefur lagt ýsunet
®g aflar vel, 3—4% lest í 10 net,
eem hann vitjar um í einu, en
alls ér hann með 24 net 1 sjó.
Hann gat farið í netin alla vik-
una, þótt veðrið væri oft slæmt.
Þetta er allt stór og góð ýsa, sem
öll fer í bæinn.
Báturinn er Víkingur, 36 lestir,
íkipstjóri Guðjón Halldórsson,
.Vestfirðingur.
Mb Örn var eini báturinn, sem
kom með síld til Reykjavíkur að
austan í vikunni, 260 lestir, sem
allt fór í frystingu. Nokkrir bát-
ar komu með suðurlandssíld til
Grindavíkur og Þorlákshafnar.
tem var ekið til Reykjavíkur til
Vinnslu.
Enginn togari kom til Reykja-
víkur í vikunni til löndunar þar.
Hins vegar komu nokkrir togarar
við á leið með afla sinn á erlend-
an markað. Einnig komu nökkr-
ir togarar úr söluferðum og tóku
is.
Afli hefur heldur verið að
glæðast hjá togurunum, margir
verið að fá 150—200 lestir í túr.
Er þetta heldur betra en var í
fyrra á sama tíma.
10 togarar stunda nú veiðar frá
Reykjavík, 2 eru á milli gangna
«ins og er, 3 togarar stunda nú
veiðar frá Akureyri, 3 frá Hafn-
Wfirði og 1 frá Akranesi. Alls eru
því 17 togarar, sem nú eru að
veiðum.
Þessir togarar og bátar seldu
afla sinn erlendis sl. viku: Sur-
prise 43 lestir af fiski DM 55.317
og 164 lestix af síld DM 84.369,
Gísli Árni 156 lestir af síld
DU 84.291, Þorsteinn 122 lestir
af síld DM 66.940, Röðull 90 lest-
ir, af fiski £ 9.562, Harðbakur
134 lestir af fiski £ 18.217,
Neptunus 104 lestir af fiski
£ 9.907, og Víkingur 196 lestir
af fiski £ 18.556.
Þrír íslenzkir togarar munu
6elja í næstu viku í Bretlandi.
.Vestmannaeyjar
Um 20 bátar róa nú með línu
frá Eyjum. Afli var tregur síð-
ustu viku, enda leiðindasjóveður.
Trollbátar gátu lítið verið að.
Janúar er venjulega dauður tími
hjá trollbátunum bæði vegna lít-
ils afla og oft ógæfta.
Töluverð löndun var á síld
framan af vikunni, bæði að aust-
an og af heimamiðum, oft um
1000 lestir á dag.
30—40 bátar munu stunda
netaveiðar, sem byrja vart fyrr
en í febrúarlok eða marzbyrjun.
Keflavík
Róið var 3 daga vikunnar, og
var afli mjög rýr, 2—5 lestir í
róðri, og er það með því léleg-
esta, sem verið hefur í haust og
vetur.
Akranes
Sjóveður voru slæm síðari
hluta vikunnar og ekki róið
nema 3 daga. Aflinn hjá línu-
bátunum komst niður í 3% lest,
en var flesta dagana 6—8 lestir.
Höfrungur kom með 60 lestir
«ð suðurlandssdld frá Eyjum, og
fóru 20 lestir í frystingu, hitt í
bræðslu.
Sandgerði
12 bátar róa nú með línu. Afli
er jafntregur og áður, ef ekki
enn rýrari. Algengasti afli er
2%—4 lestir. Hjá togbátunum er
nauðatregt, enda sjaldan næði.
Allir síldarbátarnir eru fyrir
■ustan.
Esbjerg bregst
Sú var tíðin, að íslenzku togar-
■rnir sigldu með hvern saltfisk-
farminn á fætur öðrum til Es-
bjerg og seldu hann þar fyrir
ágætt verð. Fiskurinn var fluttur
í járnbrautarlest til Ítalíu. ís-
lendingar eru fyrir löngu hættir
að veiða fisk í salt, og var ein
aðalorsökin sú, hve illa gekk að
manna togarana, en é saltfisk-
veiðar þarf miklu fleiri menn.
En Færeyingar héldu áfram að
veiða fisk í salt á sínum stóru
togurum, sem ekkert gefa eftir
þeim beztu íslenzku. En nú hefur
komið babb í bátinn. Italía er
hætt að kaupa saltfisk, sem fer
um Esbjerghöfn, og hefur þetta
valdið miklum erfiðleikum, ekki
einungis færeyskri togaraútgerð,
heldur líka í Esbjerg. Er kennt
um ósamkomulagi ítalskra fisk-
kaupmanna innbyrðis.
Fiskverðið í EBE
í Rómarsáttmála Efnahags-
bandalags Evrópu, sem oft er
nefndur í fréttum, er gert ráð fyr-
ir, að sama lágmanksverð sé í öll
um EBE-löndunum á fiski af sömu
gæðum. Reynist ekki unnt að
selja fyrir lágmarksverðið, er
ætlazt til, að fiskurinn sé tekinn
af markaðnum og væntanlega
hagnýttur á einhvern sérstakan
hátt. Kannast þeir við þetta, sem
selt hafa togarafisk í Þýzkalandi,
fiskinn undir vissu lágmarks-
þar sem ekki er leyft að selja
verði.
Fjármagnið til að halda lág-
marksverðinu, á að koma frá
sjóði, sem aðildarríkin leggja fé L
Fróðlegt væri að vita, hvort
þessi ákvæði þýddu það, að sama
lágmarksverð væri á fiski á ís-
landi og t. d. í Þýzkalandi, ef ís-
land væri aðildarríki að EBE,
þótt Island sé svona fjarri fisk-
mörkuðum Evrópu og hinum að-
ildarríkjunum.
Meginstefna EBE er, sem kunn
ugt er, að vernda aðildarlöndin
með háum innflutningstollum, en
afnema alla innbyrðis tolla.
Perú herðir eftirlitið
Frá 1. janúar verður allur út-
flutningur á fiskimjöli frá Perú
háður leyfisveitingum.
Frionor austur fyrir tjald
Sölumiðstöð þeirra Norðmanna
á frosnum fiski, Frionor, ráðgerir
að setja upp fiskbúð í miðri
Prag í Tékkóslóvakíu og selja
þar frosinn fisk.
Norðmenn með 27% aukningu.
Norðmenn veiddu 2,6 millj.
lesta af fiski á sl. ári að verð-
mæti 7,8 milljarða króna upp úr
sjó. Þetta er sjálfsagt einir 15
milljarðar króna af fullunninni
vöru. Þetta er mun meira en
heildarverðmæti alls útflutn-
ings íslendinga. Útflutningur ís-
lendinga á sl. ári getur reynzt
um 6 milljarðar króna.
Norðmenn og vetrarsíldveiðarnar
Norski síldveiðiflotinn er nú
tilbúinn að sigla á miðin, þegar
vart verður við síldina. Finn De-
vold spáir, að síldin verði að
þessu sinni seinna á ferðinni en
vanalega, jafnvel ekki fyrr en
um miðjan febrúar. Venjulega
byrjar veiðin upp úr miðjum
janúar. Þá spáir Devold lítilli
veiði í vetur við Norður-Noreg.
Við þé, sem gerast óiþolininóðir
að bíða eftir síldinni, segir Finn
Devold, að það geti sjálfsagt
heppnazt að sækja síldina þang-
að, sem hún er núna, 100 mílur
austur af Dalatanga, en hann
trúi því ekki, að neinn hætti á
það um þetta leyti árs. Eftir
þeirri reynslu, sem hann hafi
eftir margar ferðir á þessum
slóðum, megi gera ráð fyrir
tveimur fárviðrum í janú-
ar og febrúar. Og í fárviðri er
sannarlega ekki neinn leikur að
vera á hafinu með hálfa eða
fulla lestina af síld, jafnvel þótt
á hinum fullkomnustu síldarskip-
um sé.
Tveir fundir
Landssamband islenzkra út-
vegsmanna og Sölumiðstöð hrað-
frystihúsanna héldu sinn fundinn
hvort í vikunni til að ræða vanda
mál útvegsmanna og frystihúsa-
eigenda.
Á fundi LÍÚ var skýrt frá
ákvörðun yfirnefndar um óbreytt
fiskverð irá 1966 og fyrirheiti
ríkisstjórnarinnar um að greiða
8% uppbætur á það úr ríkis-
sjóði.
Sr. Jón Auðuns dómprófastur
Samhyggð
*
Samráð hafði verið haft við
framkvæmdaráð LÍÚ, á meðan
málið var til meðferðar í yfir-
nefnd og hjá ríkisstjórninni, og
hafði framkvæmdaráð fallizt á
þessi málalok fyrir sitt leyti.
Fulltrúi sjómanna hafði einnig
samþykkt þessa lausn.
Fundurinn féllst einróma á
gerðir fulltrúa síns í yfirnefnd-
inni. Mönnum þótti þó miður, að
ekki skyldi fást 10% verðupp-
bót eins og þingmannanefndin
hafði lagt til, enda þörfin mikil.
Þessum sunnudegi lætur helgi-
siðabókin fylgja einhverjar þær
fegurstu lifsreglur, sem finnast í
bréfum Páls, og þótt víðar í
helgiritum væri leitað. Þeim lýk-
ur svo:
„Fagnið með fagnendum. Grát-
ið með grátendum":
Gleðjist með þeim, sem eru
glaðir, skiljið þeirra fögnuð og
fagnið yfir velgengni þeirra.
Grátið með þeim, sem gráta,
reynið að skilja þeirra'harm og
gjöra hann að harmi yðar.
Fisklöndun í Grindavík.
En þótt ríkisstjórnin væri öll
af vilja gerð til þess að ganga
lengra til móts við útgerðarmenn
en þessi 8% og skyldi vel þörf
þeirra fyrir meiri úppbætur,
treysti hún sér ekki til þess að
ganga lengra, til þess að raska
ekki jafnvægi í hinum viðkvæmu
verðlagsmálum.
Á fundi Sölumiðstöðvar hrað-
frystihúsanna var skýrt frá því,
að fulltrúar S.H. og SÍS hefðu
rætt við forsætisráðherra og
sj ávarútvegsmálaráðherra ásamt
efnahagsmálaráðunaut ríkisstjórn
arinnar um vandamál frystihús-
anna. Fóru þær viðræður fram
í fullri vinsemd og skilningi.
Varð samkomulag um að skiþa
nefnd til að reyna að leysa að-
steðjandi vanda frystihúsanna
vegna stóraukins rekstrarkostn-
aðar á sl. ári og mikils verðfalls
á frosnum fiski.
Á fundinum voru samþykktar
nokkrar tillögur, sem áður hafa
birzt í blöðunum. Var fundinum
siðan frestað, þar til nefndin
hefði_ lokið störfum.
Báðir þessir fundir voru fjöl-
sóttir, sem sýndi vel, hve skór-
inn kreppir nú að útvegsmönn-
um og frystihúsaeigendum.
Lífskjörin
Allir viðurkenna, að lífskjörin
hafa farið batnandi undanfarið,
þótt ekki sé jafnhátt haft um
það alls staðar. Hvarvetna hlýtur
að vera stefnt að því öðru frem-
ur að bæta lífskjör almennings,
þótt menn kunni að greina á um
leiðirnar.
Nokkur undanfarin ár hefur
seinna árið alltaf verið því fyrra
betra. Framleiðsla þjóðarinnar
hefur aukizt jafnt og þétt og út-
flutningurinn að sama skapi.
Fólksfjölgun hefur verið með því
meira sem gerist hjá hmum vest-
rænu þjóðum.
En sl. ár tó'ku útflutningsvörur
landsmanna að falla á erlendum
markaði. Þetta átti bæði við um
síldarafurðir, lýsi og mjöl, og
frosinn fisk, en þetta eru ein-
hverjar mikilvægustu vörurnar
í útflutningi landsmanna. Þetta
var því mikið áfall, sem á eftir
að segja til sín í þjóðarbúskapn-
um á mörgum sviðum.
Hér er ekki um neinar smá-
upphæðir að ræða, því að lýsið
og mjölið féll í verði um % og
frosni fiskurinn um %. Enn sem
komið er hefur hann þó ekki all-
ur fallið svo mikið. Hættan vofir
þó yfir og eins yfir saltfiskinum,
eftir því sem siðustu fréttir
herma.
Síldarlýsi og mjöl var flutt út
sl. ár fyrir um 2000 millj króna
og freðfiskur fyrir um 1250 millj.
króna, svo af því má nokkuð
ráða, hvað hér er um að ræða.
Ríkisstjórnin hefur brugðizt
við vanda útflutningsframleiðsl-
unnar með því að gera tilraun til
að stöðva verðhækkanir og
greiða útflutningsuppbætur.
Þetta er auðvitað góðra gjalda
vert, en haggar ekki þeirri stað-
reynd, að þegar minna fæst fyr-
ir útflutningsafurðirnar, hefur
kakan minnkað, sem skipta skal
milli landsmanna.
Enginn segir neitt, þegar lífs-
kjörin fara batnandi, en viðbúið
er, að kurr gerði fljótt vart við
sig, ef það. væri á hinn veginn.
Það má vel vera, að menn beri
sig illa, þegar meiri eftirspurn
Framhald á bls. 19
Af hverju verður fæsluni
mönnum þetta kleift?
Vegna þess, að fæstir eru menu
til að lifa fyrir nokkuð annað
og meira en sín einkasjónarmið,
sína hagsmuni, sinn geðþótta,
sínar nautnir, sína gleði.
Undir þessu oki hefir mann-
kynið búið frá örófi alda. Og þó
benda okkur yfir þetta, yfir
þessa skefjalausu einkahyggju
allir miklir menn, guðmenni,
sjáendur og skáld.
Hinn merkilegi „Mýstiker" og
hið mikla skáld, Walt Whitman,
sagði: „Þegar ég sé þjáningu
hins þjáða manns, þanf ég ekki
að spyrja um líðun hans og hag.
Ég verð sjálfur að hinum þjáða
manni“.
Mikið verða allar varajátning-
ar lítilfjörlegar, allur klerkdóm-
ur snauður, allar kreddur fá-
tæklegar, allur messuskrúði gagn
laus, allir helgisiðir fölir, allur
helgisöngur hjáróma hjá slíku —
kærleikslifi. Enda er hér Krists^
lífið sjálft á ferð. <
Fágætt er það. Já, vafalausl
það. Og þó þekkir enginn mað-
ur mannshjartað. Þú ekki hjarta
þitt, hvað þá annarra manna. E*
óhugsandi, að Guð sjái meira a$
þessu kærleikslífi, þegar hann
horfir inn í hjörtu mannanna, ea
flestir hyggja?
Mér verður stundum að hugsa,
að raunar væri lífið óþolandi með
öllu, ef það væri jafn snautt að
kærleiksgöfgi og jafn auðugt að
andstyggð og syndapredikarar og
afturhvarfspostular hafa viljað
vera láta.
Hvað mætti Guð hugsa unv
sköpunarverk sitt, ef mannlífið,
mannshjartað, væri eins fullt aí
andstyggð og kirkjukenningin
um gjörspillt manneðli staðhæi*
ir?
1 sköpunarsögu Gamla testa-
mentisins segir, að þegar Guð
hafi litið yfir verk sitt að aflok-
inni sköpun heimsins, hafi hon- '
um þótt það „harla gott“.
Ég trúi því, að verk hans hafi
raunverulega verið „harla gott**
og að hann hafi vitað, hvað hann
var að gera. Ég trúi því, að hann
hafi ekki skapað syndlausa mann
veru, heldur mannveru, sem vaf
ófullkomin og breyzk en átti sé*
og á stórkostlega möguleika.
Þannig trúi ég því, að á bak við
syndina, veikleikann, yfirsjón-
irnar, gönuhlaupin, sé dýpra ráð
staðfest og æðri markmið en
menn hafa komið auga á enn að
fullu. Ég felli mig betur við þá
trú en hina, að satan hafi 1
höggormslíki smeygt syndinni
inn í mannlífið, án þess Guð
hafi fengið rönd við reist.
Ég held að fyrstu foreldra*
okkar á jörðu hafi verið ennþá »
miklu fjær því en við, að eiga
þá samhyggð, sem postulinn boð-
ar í þeim orðum Rómv. bréfsins,
sem þessum sunnudegi fylgja.
„Fagnið með fagnendum,‘, gjör-
ið gleði annarra að gleði yðar.
„Grátið með grátendum", — ekki
svo, að menn eigi að úthella
táraflóði með öðrum yfir því,
sem ekki er táravert. Néi, ep
leggið þá stund á samhyggðina,
sem er grunntónn alls, sem
Kristur kenndi og enginn hefir
lifað eins og hann.
Ég er ekki viss um það, að
nokkur geti eignast þetta dýra
hnoss, þetta mikla verðmæti, ef
vafurlogar ódauðleikavissunnar
leika ekki um hugarheim hans *
allan.
í því Ijósi lærir maðurinn að
skynja skuld sína við Guð og
skuldina við aðra menn.
Þína skuld greiðir enginn fyrir
þig. En getur þú greitt hana með
öðru en góðvild, samúð, sam-
hyggð með öðrum mönnum?
Þekkir þú aðra leið? Ekki get
ég bent þér á hana?