Morgunblaðið - 26.02.1967, Page 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. FEBRÚAR 1967.
Sigurður A. Magnússon: Sólskinsferð með Cullfossi I
Til Azoreyja
Hafið var úfið fyrstu dagana.
I»AÐ var sundurleitur hundrað
manna hópur sem lagði frá
bryggju í Reykjavík með Gull-
fossi 17. janúar síðastliðinn í blíð
skaparveðrL Þar voru konur og
karlar á öllum aldri, úr öllum
landshornum og af furðumörg-
um stéttum: sjómenn og kennar-
ar, verkamenn og forstjórar,
smiðir og verkfræðingar, útgerð-
armenn og tollþjónar, listamenn
og lyfjafræðingar, að ógleymd-
um eiginkonum, ekkjum og ólof-
uðum blómarósum. Þessi mislita
hjörð átti samt eitt sameiginlegt:
hún var á leið suður í sólríkari
lönd staðráðin í að skemmta sér
og njóta hverrar andrár ferða-
lagsins eins og kraftarmir fram-
ast leyfðu. Og við þá fyrirætl-
un. var sannarlega staðið.
Veðrið sem fylgdi hópnum úr
hlaði var þó einungis til einn-
ar nætur. Næsta dag tók Ægir
konungur að yggla sig og brátt
var skollið á stólparok, sem
komst upp í ein ellefu eða tólf
vindstig og entist okkur látlít-
ið í heila fjóra sólarhringa, Við
höfðum vindinn á vangann,
þannig . að skipið tók djúpar
hliðarveltur, en hjó ekki, og var
það að spakra manna sögn
skárra að skömminni til. Þrátt
fyrir úfnar öldur voru ferða-
langarnir furðubrattir og héldu
gleði hátt á loft; góður helming-
ur þeirra mætti til allra máltíða,
gamnaði sér við spil og leiki á
daginn, söng og dans á kvöldin,
en afgangurinn hélt kyrru fyrir
í klefum sínum og beið betri
daga. Tónsnillingar hópsins létu
ekki sitt eftir liggja. Aage
Lorange lék á píanóið frammi í
músíksal þar sem dansað var á
kvöldin þegar stætt var, en öðr-
um stundum var sungið í reyk-
salnum við gitarundirleik
óþreytandi listakonu, Heiðrúnar
frá Akureyri, sem ha'fði einstakt
lag á að örva og viðhalda söng-
gfleði hópsins. Þessi dæmalausa
söngelska leiddi síðar meir til
þess að allmargir í hópnum of-
buðu raddböndunum og gengu
um þegjandi hásir dögum saman,
og varð af því talsvert- grín, ekki
sízt þegar í hlut áttu vel mælt-
ar eiginkonur. Þannig liðu óveð-
ursdagarnir við glaum og glens;
hópurinn hristist saman og varð
að einni stórri, samlyndri „fjöl-
skyldu“.
Ponta Delgada
Að kvöldi sunnudagsins 20.
janúar tókum við fyrst land í
Ponta Delgada, höfuðborg Azor-
eyja, sem liggur á ey heilags
Mikjáls (Sao Miguel) austast í
eyjaklasanum, og eru það víst
engar ýkjur að menn urðu lend-
ingunni fegnir, enda var veður
milt og kvöldið hið fegursta.
Þegar lagzt var að bryggju stóð
hópurinn við borðstokkinn og
söng af hjartans lyst hvern söng-
inn á fætur öðrum, og þóttust
eyjarskeggjar ekki í annan tíma
hafa verið sóttir heim af glað-
værari eða fjöimeiri ferðalöng-
um. Að loknum kvöldverði drifu
flestir sig í land og leituðu uppi
einasta næturklúbb borgarinnar,
gamalt hús með stórum sal sem
girtur var breiðum svölum allt
um kring. Var þar fyrir margt
þarlendra karlmanna, en fátt
kvenna, þannig að koma íslend-
inganna þótti auðsæilega 'hinn
mesti hvalreki. Upphófst nú
gleðskapur, og var dansað af
einlægum og áköfum fögnuði
fram eftir nóttu. Það var sem
margra daga innibyrgð eftir-
vænting fengi langþráða útrás.
Heimamenn höfðu margir orð á
því við ýmsa úr hópnum, að þeir
hefðu sjaldan eða aldrei orðið
vitni að jafnákafri kæti án
nokkurra árekstra eða illinda.
Þetta sunnudagskvöld má segja
að sólskinsævintýrið hæfist í
fullri alvöru.
Azoreyjar
Azoreyjar eru níu taílsins og
heyra undir Portúgal, enda að
langmestu leyti byggðar Portú-
gölum. Þær eru samtals rúmir
2000 ferkílómetrar og íbúatalan
um 350.000. Eyjarnar liggja í
þremur aðgreindum klösum.
Austast eru eyjar heilags
Mikjáls og heilagrar Maríu
(Santa Maria). Um 150 kílómetr-
um vestar liggja fimm eyjar í
hvirfingu, og síðan koma tvær
litlar eyjar, kenndar við hrafn
(Corvo) og blóm (Flores), um
200 kílómetrum fyrir vestan
miðhvirfinguna. Stærst og fjöl-
býlust eyjanna er Sao Miguel,
747 ferkílómetrar og íbúar um
180.000. í höfuðborginni, Ponta
Delgada, þar sem við vorum
stödd, búa um 35.000 manns.
Azoreyjar eru eldfjallalönd eins
og ísland, enda liggja þær í
sprungunni frægu í Atlantshafi
sem mestu ku valda um eldsum-
brot hérlendis. Á eyjunum er
sægur útbrunnir.na eldgíga og
heitra lauga, en goshvera heyrði
ég ekki getið. Eldgos hafa orðið
nokkrum sinnum síðan eyjarn-
ar byggðust.
Azoreyjar fundust nokkrum
öldum síðar en ísland. Portú-
galar komu þangað fyrst ánð
1427, en tvær vestustu eyjarnar
fundust ekki fyrr en 1452. Land-
nám hófst árið 1439 undir for-
ust manns að nafni Frei Con-
galo Veliho Cabral, sem varð
síðar fyrsti landstjóri eyjanna.
Flæmskar fjölskyldur fluttust
þangað 1 allstórum stíl, en
runnu saman við Portúgala þeg-
ar stundir liðu. Kólmubus kom
við á ey heilagrar Maríu árið
1493 á heimleið frá Vestur-Ind-
íum. Mesti blómatími Azoreyja
var á síðustu öld þegar Bret.ar
keyptu þaðan appelsínur í stór-
um stíl, en um aldamótin kom
ailvarlegur afturkippur sem
leiddi af sér fólksílótta til Banda-
ríkjanna og Brasilíu. Nú búa
eyjaskeggjar við fátækt og ákaf-
lega frumstæða atvinnuhætti,
stunda landbúnað og fiskveiðar.
Helztu útflutningsvörur eru ana-
nas, mjólkurafurðir, sykur og te.
Meðalhiti á sumrin er "21—25
gráður á Celsius, en á veturna
12—14 gráður. í báðum heims-
styrjöldum voru Azoreyjar mik-
ilvægar flota- og flugbækistöðv-
ar bandamanna.
„Borgirnar sjö“
Árla morguninn eftir að við
lentum í Ponta Delgada var far-
ið með okkur í heldur hrörleg-
um langferðabílum vestur með
suðurströnd eyjarinnar, 20 kíló-
metra vegalengd, að geysimikl-
um eldgíg sem er tæpir 15 kiló-
metrar að ummáli og eftir því
djúpur. í botni hans liggja tvö
undurfögur stöðuvötn, annað
djúpblátt, hitt mosagrænt, sem
kennd eru við „Borgirnar sjö“
(Sete Cidades). Eru þau umleik-
in gróðursælum hlíðum og blóm-
legri byggð. Þetta er tvímæla-
laust einhver fegursti staður sem
ég hef augum leitt. Samkvæmt
fornri sögn voru „Borgirnar sjö“
þungamiðja voldugs ríkis í hinu
sagnfræga Atlantis, og vötnin
tvö erú leifarnar af táraflóði
tveggja elskenda sem ekki var
skapað nema skilja, kóngsdóttur
og hjarðsveins. Af þessum fagra
stað ganga margar og sundur-
leitar fornar sagnir, enda
er hann ákaflega vel til þess
fallinn að vekja ímyndunarafl-
ið.
Það var unaðslegt að aka um
eyna þennan janúarmorgun, þó
sólar nyti ekki. Loftið var tært
og veðrið milt, kvikfénaður
hvarvetna á beit. Á Azoreyjum
ganga kýrnar sjálfala vetur sem
sumar. Þær eru gjarna tjóðraðar
við ákveðna bletti og síðan flutt-
ar til eftir þörfum. Þannig ná
beitilöndin að gróa upp aftur
áður en þau eru beitt á nýjan-
leik. Ui>pskerur eru þrjár á ári
hverju. Landslag á eynni er
mjög sérkennilegt — dæmigert
eldfj allalandslag, hvassar brún-
ir, djúp bil og skorningar, en
hver þverþumlungur gróðri vax-
inm. Eyjan er bókstaflega algræn
frá fjöru til efstu tinda.
Fátækt og vingjarnleik!
Ponta Delgada hefur á sér ís-
lenzkan smábæjarbrag frá því
fyrir stríð. Fátæktin blasir við
hvert sem litið er. Fjöldi fólks
Heitar laugar á Sao MigueL
Strandgata í Fonta Deigada.
Gata við höfnina i Ponta Delgada og GuUfoss i baksýn.
Horft yfir hluta gróðurhúsanna í Fonta Delgada.