Morgunblaðið - 04.06.1967, Qupperneq 5

Morgunblaðið - 04.06.1967, Qupperneq 5
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. JÚNÍ 1967. 5 í Dubln, 3. júní (AP). VÍSINDAMENN í Bretlandi og á írlandi eru stöðugt að vinna að rannsóknum á sjúkdómi í laxastofni beggja landanna, sem fyrst varð vart árið 1964. Sjúk- ðómur þessi, sem írskir vísinda- menn nefna „ulcerative dermal necrosis“ er enn talinn „alvar- Iegur“ í sjö írskun ám, og minna útbreiddur í sjö ám öðrum samkvæmt síðustu upp- lýsingum. Campion lávarður, varafor- eeti Lávarðardeildar brezka þingsins, sagði í fyrirspurnar tíma í þinginu í nóvember í fyrra að sjúkdóms þessa hafi einnig orðið vart í tíu ám í Cumberland og Lancashire í Englandi, og í Esk-ánni á landa mærum Skotlands. Hálfu ári áður hafði brezka landbúnaðar- og fiskimálaráðu- neytið hafið útgáfu mánaðar- rits, sem sent er öllum fisk- veiðiyfirvöldum í Englandi, Skotlandi og Wales, þar sem upplýsingar eru birtar um sjúk- dóminn. Talsmaður ráðuneytis- ins sagði þá að „hugsanlega gæti sjúkcíómurinn borizt til Bretlands með farandfiski eða sjófugli." Seinni varð 1 jóst að Oþekktur sjúkdómur herjar laxinn á Bretlandseyjum Vísindamenn víða að úr heiminum vinna að sjúkdómsrannsóknum smitið berst með sjónum. í mánaðarriti rðuneytisins er sjúkdómnum lýst og þróun hans frá upphafi til að auðvelda sam anburð á laxi, sem grunur leik- ur á að hafi sýkzt. Dr. Arthur Went Khief, vís- indamaður við írska landbún- aðar- og fiskimálaráðuneytið, sagði fyrir einu ári, að talið væri að gerlar yllu sjúkdómn- um, því ekki virtist hér um vir- us að ræða. Hafa vír.us-rann- sóknir reynzt neikvæðar. Ekki virðist sjúkdómurinn heldur vera sveppur, og alls ekki sníkju dýr. ÍÞótt dr. Khief telji ekki að um virus sé að ræða er haldið áfram virusrannsóknum á sýkt- um laxi í brezkum og írskum rannsóknarstöðvum. Einnig eru þar gerðar víðtækar rannsókn- ir á sellubyggingu í ósýktum hoplaxi til að afla upplj'singa um eðlilegt ástand Atlantshafs- laxsins til saimanburðar við sýktan lax. Talsmaður írska landbúnað- ar- og fiskimálaráðuneytins sagði í dag: „Uppruni sjúkdóms ins er enn óþekktur. Það gelur tekið langan tíma að finna hann.“ Laxasjúkdómurinn lýsir sér í því að nokkurskonar sveppir myndast á trýni, fremst á búkn- um og við sporðinn, og líkjast sveppir þessir helzt baðmullar- hnoðrum. Leiðir sýking til þess að laxinn blindast. Fyrst varð sjúkdómsins vart við Waterville í Kerry-héraði á Suð-vestur írlandi árið 1964, og þá aðallega í unglaxi og sil- ungi. Snemma á árinu 1965 varð Ijóst að óþekktur sjúkdómur herjaði göngulax á þessum slóð- um. Barst sjúkdómurinn síðar norður á bóginn og í aðrar ár Kerry-héraðs og suður og suð- austur með landinu. Fyrir einu ári bönnuðu Frakkar innflutn- ing á írskum laxi og silungi. Árið 1965 kom danskur fiski- fræðingur fram með þá hug- mynd að sjúkdómurinn væri ,,columnaris“, þ. e. sýki sem þekkt er í kaldavatns-fiski í Ameríku og sumsstaðar í Evrópu. f september sama ár bar bandarískur lífeðlisfræðing ur þessa kenningu til baka. Sér- fræðingar í fiskisjúkdómafræði víða um heim aðstoða írsk yfir- völd við að rannsaka sjúkdóm- inn, og sérfræðingar frá Banda- ríkjunum, Norðurlöndum, Frakk landi og Bretlandi hafa komið td írlands til að aöstoða við rannsóknirnar. Einnig hafa sýkt- ir hlutar úr laxi verið sendir tfl rannsóknarstöð'_a í Bandaríkun- um og Danmörku, þar sem sér- stök skilyrði til sjúkdómsrann- sókna eru fyrir hendi. Þrátt fyrir allar þessar aðgerðir hvíV ir enn leynd yfir sjúkdómnum. IVHnningarþjón- usta í Brússel Briissel, 30. maí (AP-NTB) í DAG var haldin minningar- guðsþjónusta um þá, sem fórust í brunanum mikla í Brússel fyr- ir átta dögum. Ekki er vitað hve margir fórust, því enn er verið að grafa í rústum Innovation verzlunarinnar og sífellt finn- ast þar fleiri lik. Talið er full- víst, að alls hafi rúmlega 3M manns farizt. Mörg líkanna eru svo brunn- in að ógerningur er að þekkja þau. Við minningarathöfnina I dag var kista sveipuö svörtum borða, látin standa á miðju gólfi, í henni hvíldi eitt þess- ara óþekkjanlegu líka og var kistan tákn allra þeirra sem létr ust í brunanum. Joseph Siinens kardínáli söng messu og hlýddu þúsundir borg- arbúa á mál hans. Meðal gesta voru Baudouin konungur og Fabiola drottning. að það er ódýrast og bezt að auglýsa i Morgunblaðinu. Sýníng á kennslutœkjum í Skólavörubúðinni Skólavörusýning RÍKISÚTGÁFA námsbóka hefur opnað sýningu á kiennslutækjum og skólavörum í bækistöð sinni að Tjamargötu 10, 1. hæð. Til- gangurinn með sýningunni er fyrst og fremsit sá, að kynna nú í nokkra daga kannurum og öðrum áhugamönnum ýmis kennsluáhöld og nýjungar á isviði kennslutækni. Við opnun sýntingarinnar hefur jafnframt verið tekið í notkun sérstakt sýn Sngarhúsnæði fyrir kennslutæki og skólavörur, og er ætlunin að gera tilraun með að hafa þarna stöðuga sýningu meiri hluta árs- ins í tveimur herbergjum. Reynt verður að breyta til um sýning- arhluti öðru hverju, eftir því, sem föng reynast til. Þeir Jón Emil Guðjónsson, framkvæmdastjóri ríkisútgáfunn ar, Kristján J. Gunnarsson, skólastjóri, formaður stjórnar út gáfunnar og Bragi Guðjónsson, skrifstofustjóri, tóku á móti blaðamönum við opnun sýning- arinnar í gær. Meðal þess, sem þar getur að líta eru kennslu- líkön ýmiskonar, vegglandabréf, stórar kennslumyndir í fjöl- breyttu úrvali, ýmsar gerðir af skólaitöflum, þeirra á meðal svo- nefndar myndloðstöflur, kúlu- grindur, vefgrindur, filmræmur og kennslutæki í eðlisfræði. Einnig eru þarna til sýnis allar fáanlegar forlagsbækur ríkisút- gáfunnar, þar á meðal ýmsar bjállparbækur og hjálpargögn til skóla- og heimilisnotkunar. Enn Starfsstúlka aýuir okkur tæki til eðlisfræðikiennslu. Örlitill hluti sý ui ng argripann a. fremur er.u útlendar kennslu- bækur frá um 20 löndum á sýn- ingunni. Þessi sýning er haldin í tilefni þess, að um þessar mundir hef- ur Skólavörubúð ríkisútgáfunn- ar stanfað í 10 ár og einnig vegna þess, að núna er verið að breyta tilhögun hennar. Starf- ‘semiin befur til þessa aðeins ver ið á fyrstu hæð." en nú hefur Önnur hæð hússins verið keypt undir skrifstofurnar,, þannig að verzlunarrýmið eykst. Þess vegna verður framrvegis unnt að hafa kennslutæki stöðugt til sýn- is mestan hluta ársins. Ríkisútgáfan áitti 30 ára starfs afmæli hinn 1. april siðastliðinn. Starfsemi hennar skiptist nú í þrjá meginþætti. Elztur þeirra er útgáfa hinna eiginlegu 'kennslubóka, sem nemendur eða •skólar fá ókeypis frá útgáfunn.i. Mikil AVor7-[a er pögð á að gefa út bækur, en einnig að 'að færa gamlar bækur, sem ■reynzt hafa vel, í nýjan bún- 'ing. Þeirra á meðal er Litla, gula 'hænan, sem flestir þekkja, f 'öðru- lagi gefur ríkisútgiáfan út 'hjálparbækur og hjálpargögn fyr Ír kennara og nemendur til þesfi að létta skólastairfið og gera það fjölhrevttara og árangur®- níkara. í briðja lagi er rekstur Skólavörubúðarinnar, þar sem sýningin er nú. Hlutiverk henn- ar er einkum að greiða fyrir skólunum um útvegun ýmiss konar kennsluáhalda, skólavara og kennisluhandbóka. Það er von ríkisútgáfunnair, að þessi tilraun til þess að koma upp stÖðugri kennslutækjasýn- ingum verði skólunum gagnleg og auðveldi þeim val og kaup á kennsluáhöldum. Sýningin verður að þessu sinni opin 1 fjóra daga. Aðga.ngur er ókeyp- ir og öllum heimill. y ■

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.