Morgunblaðið - 08.06.1967, Qupperneq 11
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 8. JÚNÍ 1967.
11
hefur margvísleg nýskipan
átt sér stað. Skv. lögum frá
1963 er nú m.a. hægt að taka
stúdentspróf frá skólanum.
Á þessu ári verður hafin
bygging sérstaks æfinga- og
tilraunaskóla í nánd við
Kennaraskólann, en sú starf-
semi hefur nú að nokkru að-
setur í byggingu skólans.
T œknimennfun
— nýr skóii
Þörfin fyrir aukna tækni-
mcnntun hefur gert mjög
greinilega vart við sig á sið-
ari árum. í samræmi við það
var á árinu 1963 stofnaður
Tækniskóli íslands, sem ætl-
að er að búa menn undir að
takast á hendur tæknileg
störf í þágu atvinnuvega
þjóðarinnar. Undirbúnings-
deildir eru starfræktar bæðl
á Akureyri og í Reykjavík.
Með stofnun skólans er stigið
merkilegt spor til að mæta
nýjum menntunarkröfum
þjóðlifsins.
Iðnskólar
í hverju kjördœmi
Með nýrri heildarlöggjöf
nm iðnfræðslu, sem sett var
á sl. ári, er lagður grundvöll-
nr að miklum umbótum á
þvi sviffi. Skal nú komið á
fót iðnskólum í hverju kjör-
dæmi landsins, en á vegum
iðnskóla skulu starfræktir
verknámsskólar, sem veita
munu verklega og bókiega
fræðslu í undirstöðuatriðum
iðnaðarstarfa. Bygging iðn-
skóla á Akureyri og í Hafnar-
firði er hafin, svo og nýr á-
fangi Iðnskólans í Reykjavík.
Aukin hagsýni við
skálabyggingar
Framlög úr ríkissjóði til
skólabygginga viðsvegar um
landið hafa stóraukizt siðustu
ár, enda hefur verið um að
ræffa meiri framkvæmdir á
sveitarfélaga til að bera uppi
aðra kostnaffarliði, sem gert
er ráð fyrir að þau standi
straum af. Þá eru í hinum
nýju lögum ákvæði um að
rikiff skuli framvegis greiða
sinn hluta af byggingarkostn-
aði skólahúsa á 2—3 árum —
í stað fimm ára, sem áður
átti að vera. Er á þennan hátt
stefnt að skemmri byggingar-
tíma, sem á ýmsan hátt mun
verða til bóta. Ennfremur
voru settar fleiri reglur, sem
allar miða að betri hagnýt-
ingu byggingarfjár, auknum
hraða, auknum sparnaði o. fi.
Þá var m.a. stuðningur við
skóla í dreifbýli sérstaklega
aukinn.
Nýr bœndaskóli
Unnið hefur veriff aff bygg-
ingu nýs bændaskóla á Hvann
eyri og er fyrsti áfangi hans
nú fokhcldur. Hús bænda-
skólans á Hólum hefur verið
mikið endurbætt og að
nokkru endurbyggt. Nýbygg-
ingu við garðyrkjuskólann að
••••- • ■ ' ••.••■ r '
1111
• ■;
HBllliL %
' e-
■ 1 *• *ÍT • M
Héraffsskólinn í Reykjanesi hefur nú verið' endurbyggður á skömmum tíma eftir brun-
ann sem þar varff.
Stóraukin
námslán og styrkir
Afstaffa æskufólks til þess
að stunda framhaldsnám,
bæði hér heima og erlendis,
viðreisnartímabilinu, þ. e.
1961 og 1967. Eftirfarandi
tafla sýnir heildarupphæð
námslána á árunum 1956—
1967, en þar kemur glöggt
fram hversu stórfelld aukn-
ingin hefur orðið síðan viff-
í Raunvisindastofnun háskólans er unniff aff rannsóknum á sviði stærðfræði, eðlisfræði,
efnafræffi og jarðeðlisfræði. Stofnunin er merkúr vottur nm sívaxandi vísindastarfse mi
hér á landi.
Reykjum í Ölfusi er langt
komið.
hefur verið stórbætt á síðustu
árum. Lögbætur á þessu sviffi
hafa átt sér stað tvívegis á
reisnarstjórnin kom til sög-
Húsmceðraskólar
Miklar endurbætur hafa
farið fram á húsmæðraskólun
um á Staðarfelii og Blöndu-
ósi og verið byggt við hús-
mæðraskólann að Varma-
landi. Bygging nýs húsmæðra
skóla að Laugarvatni er hafin
svo og kennaraíbúða við hús-
mæðraskólana að Hallorms-
stað og á BlönduósL
Fjöldi nýrra
skólabygginga
Um allt land hafa á siðustu
árum risið skóiahús fyrir hér
aðsskóla, gagnfræðaskóla,
barnaskóla o. fl. Skulu þess-
ar framkvæmdir nefndar:
Við héraðsskólana í Reyk-
holti, Núpi, Revkjanesi, Reykj
um í Hrútafirffi og Skógum
undir Eyjafjöllum hafa verið
hyggðar kennaraibúðir, heima
vistir nemenda og nýjar
kennslustofur. Einnig hefur
verið reist nýbygging viff AI-
þýðuskólann á Eiðum, og haf-
in er nýbygging við héraðs-
unnar: 1956 1 millj. 148 þús. skólann á Laugum í Suður- Þingeyjarsýslu. Nýir gagnfræðaskólar hafa
1957 1 — 249 — verið byggðir á Akureyri og
1958 1 — 510 — í Keflavík og hafin er bygg-
1959 2 — 570 — ing nýrra gagnfræðaskóla á
1960 5 — 118 — Selfossi og Sauðárkróki. Nýir
1961 8 — 769 — gagnfræðaskólaáfangar hafa
1962 10 — 725 — . verið byggðir í Reykjavík og
1963 11 — 317 — Kópavogi.
1964 13 — 750 _ Af barnaskólabyggingum f
1965 15 — 453 — sveitum má t.d. nefna heima-
1966 17 — 191 — vistarbarnaskólana að Leirá
1967 24 — 000 — í Borgarfirði, Kolviðarnesi á
Sú breyting hefur nú orðið á vélskólanámi, að sveinspróf er ekki Iengur inntökuskil-
yrffi í Vélskóla Islands, heldur fer öll smíða kennsla fram á vegum skólans. Fyrstu nem-
endur, sem taka próf samkvæmt hinni nýju reglugerff, luku smíðaprófi 1. stigs í vor ___________
og er þessi mynd tekin af þeim í prófinu. T. v. er skólastjórinn Gunnar Bjarnason.
Starfsemi lélskólans hefur aukizt verulega.
Auk lánveitinganna koma
svo styrkir, en þeir nema nú
orðiff nokkrum milljónum ár-
lega. t heild námu lán og
styrkir til námsmanna he'ima
og erlendis áriff 1956 1Á millj.
kr. — en verffa á þessu ári
komnir upp í 29,8 millj. kr.
Þrátt fyrir vaxandi náms-
kostnaff og fjölgun nemenda,
er hér um að ræða tvöfali
hærri raunverulegan stuðn-
ing viff íslenzkt námsfólk en
var í tíð vinstri stjórnarinn-
ar. Nú verða einnig teknir
upp styrkir fyrir kandidata
©g er ráðgert að þeir verði
á þessu ári 25 talsins, 40 900
kr. hver.
því sviffi en nokkru sinni áð-
ur. Á árunum 1960—1967
voru fjárvéitingar til stofn-
kostnaðar skóla ails tæplega
667 millj. kr. Miklu hærri
fjárhæð hefur verið variff til
reksturs skólanna, enda hef-
ur slíks verið þörf vegna
fjölgunar skólafólks, kennara,
aukins tækjabúnaðar og auk-
ins tilkostnaðar, m.a. vegna
launa og viðhalds. Samkvæmt
nýrri skólakostnaðarlöggjöf
frá sl. vori verða fjárhagssam
skipti ríkis og sveitarfélaga
vegna skólamála nú miklu
einfaldari en áður. Mun ríkið
nú greiða öll kennaralaun á
barnafræðslu- og gagnfræða-
stigi í hinu opinbera skóla-
kerfi, og léttir það aðstöðu
Snæfellsnesi, Ilallormsstað,
Flúðum í Árnessýslu, Örlygs
höfn á Rauðasandi og Nesj-
um í Hornafirði, auk þess
sem hafin er bygging heima-
vistarbarnaskóla fyrir sveita-
hreppa í Austur-Húnavatns-
sýslu að Reykjum á Reykja-
braut.
í Reykjavík hafa margir
nýir barnaskóiar verið reist-
ir. Helztu barnaskólabygging-
ar í öðrum kaupstöðum og
kauptúnum eru þessar: nýir
skólar á ísafirði, Bolungavík,
Raufarhöfn, Vopnafirði, Hellu
á Rangárvöllum, Þorláks-
höfn, Digranesskóli í Kópa-
vogi og nýir áfangar við Kárs
nesskólann í Kópavogi og
Öldutúnsbarnaskólann í Hafn
arfirði.
Hiff glæsilega barnaskólahús á Hallormsstaff, sem tekið var í notkun um síðastliðin áramót.