Morgunblaðið - 19.10.1967, Síða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. OKT. 1967
Tass fréttastofan birti í gær þessa mynd af rannsóknarstöðinni
úr Venusar-geimfarinu, sem Ienti á samnefndri plánetu. Mynd-
in var tekin fyrir nokkru við reynslulendingu á jörðu.
Hitinn á Venusi...
Framhald af bls. 1
að fá upplýsingar um lofthjúpinn
umhverfis Venus, en nr. 2 hafi
verið, að láta geimfarið lenda
mjúkri lendingu. Það var ekiki
fyrr en í gær, að forseti sovézku
vísindaakademíoinnar, Mstislav
Keldys staðfesti, að lendingin
yrði reynt. Hvorttveggja virðist
hafa tekizt og eru vísindamenn
sammála um, að árangurinn sé
mikill sigur fyrir sovézka vís-
indamenn.
Af hálfu Sovétmanna hefur lít-
ið verið upplýst um tilraunina og
það vakti athygli, að Moskvu-
blaðið Pravda hringdi til Jodrell
Bank í Englandi til þess að fá
upplýsingar um árangur. Boris
Gurnov í utanríkisfréttadeild
blaðsins staðfesti þetta við er-
lenda fréttamenn í Moskvu, en
saigði „við höfum okkar upp-
lýsingar en vildum líka heyra
upplýsingar og sjónarmið Bret-
arma“.
Fjórða tilraunin.
Þetta var fjórða tilraun Rússa
til að fá upplýsingar um Venus
og sú fyrsta sem tekst. Fyrsta
tilraunin var gerð 12. febrúar
1961 er Venus 1. var send á löft
og fór fram hjá plánetunni í
100.900 km. fjarlaegð. Næsta til-
raun var gerð fimm árum síðar,
27. föbr. sl., en heppnaðist ekki
heldur. Þriðja tilraunin var síð-
an gerð 1. marz og lenti sú flaug
á plánetunni en eyðilagðist í
lendingunni. Með henni hafði
skjaldarmerki Sovétríkjanna
þó verið komið þangað og nú
hefur annað bætzt við.
Bandaríkjamenn eru einnig á
höttunum eftir upplýsingum frá
Venuisi. Er Venusarfar þeirra,
Mariner 5, á leiðinni þangað og
búizt við, að hann fari þar fram-
hjá á fimmtudag og sendi upp-
lýsingar til jarðar um næsta ná-
grenni plánetunnar. 1 desember
1962 fór bandaríska geimfarið
Mariner 2 í í 3'5.000 km. fjarlægð
frá Venusi og sendi mikilvægar
upplýsingar til jarðai, sem koma
heim við það, sem sovézka geim-
farið hefur nú upplýst. Bæði
segja frá litlu magni vatns og
veiku segulsviði, en Venus 4
hefur bætt við ítarlegri upplýs-
ingum.
Bandarískir vísindamenn hafa
látið í Ijós mikla hrifningu af
■þessu afreki Rússa og segja það
„afrek, sem hver þjóð gæti verið
hreykin af“. Ennfremur segja
þeir, að allur rannsóknarferill
Rússa í geimvísindum, allt frá
Spútnik 1 til Venusar 4 — á
tíu ára tímabili — sýni hversu
háþróuð tækni þeirra sé í þess-
um efnum.
Hubert Humphrey, varaforseti
Bandaríkjanna, hefur einnig hælt
Rússum fyrir afrek þeirra, sagði,
að það væri mikilsvert innlegg
„í alþjóðanbanka þekkingarinn-
ar‘..
- HEATH
Framhald af bls. 1
ítarlega, enda þótt það kynni að
verða óþægilegt fyrir Heath. Því
næst 'benti Barber á, að enda þótt
Heatlh hefði valdið mörgum
þeirra vonbrigðum, skyldu menn
minnast þess, að bann hefði afl-
að flokknum virðingar og stuðn-
ings óflokksbundinna kjósenda.
Hann sagði, að það væri fyrst og
fremst framkoma Heaths í lands-
málum, sem hefði fært íhalds-
flokknum svo óvæntra sigra í
aukakosningunum undanfarið og
hún gæti einnig orðið til þess að
færa flokknium völdin í hendur
á ný.
Sú ráðstöfun Barbers, að ráð-
ast beint á þetta viðkvæma mál
þegar í upþhafi þingsiris, er tal-
in vísbending um, að stjórn
flokksins hyggist leggja alla á-
herzlu á að sýna stuðning við
Heath og treysta hann í sessi.
Jafnframt er litið á ræðu hans
sem tilraun til að sætta andstæð
öfl í flokknum til baráttu gegn
Harold Wilson, forsætisráðherra
og Verkamannaflokknum í stað
þess, að flokksmenn eyði púðri
sínu í innanflokksdeilur.
Bæði skoðanakönnunin á dög-
unum og nýlegt sjónvarpsviðtal
við Heath hafa leitt í ljós,
hversu megn óánægja flokks-
manna er með Heafh, en viður-
kennt er, að hann hefur aflað
flokknum fylgis meðal stétta,
sem sjaldan eða aldrei hafa
fylgt íhaldsflokknum að máhim.
Barber er nýorðinn formaður
flokksins, skipaður af Heath fyr-
ir um það bil mánuði.
Hann réðist einnig á Wilson,
forsætisráðherra, sem hann sagði
blekkja kjósendiur, og George
Brown, utanríkisráðherra. sem
hann sagði verða sjálfum sér og
Bretum til skammar æ ofan í æ
með framkomu sinni og léttúð.
í sjónvarpsviðtalinu við Heath
sem birt var á mánudag, spurðu
þrír harðsnúnir fréttamenn hann
spjörunum úr eftir að hann
hafði horft á kvikmynd af nokkr
um flokksmanna, þar sem þeir
sögðu sína skoðun á honum. Einn
þeirra sagðist meðal annars orð-
inn leiður á því að bera í sífellu
fram afsakanir fyrir hönd
Heaths.
Ekiki eru allir á eitt sáttir um
áhrifin af þessu sjónvarpsviðtali.
Blaðið „Sun“ segir, að það hafi
verið „opinber krossfesting", en
aðrir eru á því, að það hafi aflað
honum samúðar og menn muni
frerour líta á kosti hans en galla
á næstunni,
• SKOÐANAKÖNNU.N sem
blaðið SUNDAY TIMES
hefur látið gera, bendir tíl
þess, að einungis 38% fhalds-
manna í Bretlandi telji
Edward Heath heppilegan
flokksleiðtoga.
f skoðanakönnuninni kem-
ur fram, að Heafch á mestu
fylgi að fagna meðal kvenna
en karlmenn taka Reginald
Maudling fram yfir hann.
Einnig sýna úrslitin, að
Heath hefur meira fylgi með-
al launalægri stétba en mið-
stéttanna. Eru hlutföllin sem
hér segir: í efri miðstéttum
26%, í lægri miðstéttum 32%,
meðal fagiærðra verkamanna
33% og meðal ófaglærðra
verkamanna 40%.
Þetta atriði þykir sýna, að
Heath kunni, þegar allt kem-
ur til alls, að vera heppileg-
asti leiðtoginn fyrir fhalds-
flokkinn í baráttu hans við
Verkamannaflokkinn um at-
kvæði vinnustéttanna.
Annað mál er — og öllu
óþægilegra fyrir flokkinn —
að þriðjungur kjósenda sér
engan meginmun á stefnu
íhaldsflokksins og Verka-
mannaflokksins og telur
hann alls ekki hafa haldið
uppi afdráttarlausri sjónar-,
miðabaráttu. Þar fyrir utan
telja fjórir af hverjum tíu
kjósendum, að íhaldsflokk-
urinn geri sér alls ekki ljós-
ar þarfir og hagsmuni þeirra,
sem teljast minni máttar i
þjóðfélaginu og því minni
finnst kjósendum skilningur-
inn, sem þeir eru bágstadd-
ari.
— Sendiherrann
Framhald af bls. 1
ur verið stirð síðan herforingj-
ar tóku völdin i Grikklandi, í
sínar hendur, og hafa Danir op-
iniberLega fordæmt grísku stjórn
ina á alþjóðavettvangi, meðal
annars á fundum Evrópuþings-
ins.
Fjöldaréttarhöld.
38 unglingar voru leiddir fyr-
ir herrétt í Aþenu í dag, gefið
að sök, að hafa tekið þátt í
hryðjuverkastarfsemi leynifé-
lags og þannig reynt að steypa
stjóminni af stóli og óhlýðnazt
skipunum hersins og auk þess
dreift áróðursritum. Þetta eru
þriðju réttarhöldin af þessu
fcagi síðan byltingin var gerð.
Grískum blöðum hefur verið
fcvannað að brr’a ummæli þau, er
sendiherra Gr.kklands í Wash-
ington lét falia á mónudaginn,
að efnt verði til þióð&ratkvæða
greiðslu í Grikklandi um nýja
stjórnarskrá fyrii 51. ágúst á
næsta ári, samkvæmt áreiðanleg
um heimildum. Útvarpið í
Aþenu og opinfcærir aðilar hafa
einnig þagað um þessa yfirlýs-
ingu.
— Oísaveður
Framhald af bls., 1
það var ekki, fyrr en maðurinn
fannst í björgjnartvátnum í
morgun um fimm sjómílur und
an Esbjerg, að vitað var, hvað
gerzt hafði og farið var að leita
Nagusena var á ieið frá Aust-
ur-Þýzkalandi til Esbjerg með
kolafarm.
í Danmörku vasð stormurinn
ofsalegur í gær, einhver hinn
versti sem þar hefur verið' í
öld, að sögn veðurfræðinga —
og frá öðrum löndum Vestur-
Evrópu berast svipaðar umsagn
ir. Sem fyrr segir hafa fjölmarg
ir farizt af voidum óvéðursins,
23 í Vestur-Þýzkalandi, þrír i
Svíþjóð, þrir í Hollandi, einn í
Danmörku einn í Bretlandi,
maður frá Aberfan í Wales —
en nú er rétt ár frá því slysið
mikla varð þar í bæ, er gjafcl-
hauigurinn hrundi og 144 manns
biðu bana. •
Geysilegt umferðaröngþveiti
hefur orðið víða af völdum veð
ursins. Mikið hefur snjóað og
það aukið á tjónið. Símalínur
hafa slitnað, tré rifnað upp með
rótúm, þök fokið af húsum og
veiðarfæri eyðilagzt Yfirmenn
skógræktarmáia í Suður-Sví-
þjóð sagja, að fjögurra til sex
ára vinna hafi blásið burt á and
artaki og álfiskimenn á Skáni
sjó íram á gjaldþrot vegna taps
á afla og veiðarfærum. I Malmö
þuku fök af byggingum og nýj-
um háhýsum. Hæsta sambýlis-
hús fcwrgarinnar „Krónprins-
inn“ sem er 27 hæða, vaggaði
í sfcorminum en var þó ekki tal
ið hætt né íbúunum.
Brezk farþegaflugvél, sem
var á leið til Montreal frá Man-
chester, varð fyrir eldingu rétt
áður en hún skyidi milUlenda í
Prestwick, — en farþegum vaxð
ekki meint af. Þá er þess get-
ið í fréttum, að færeyska ferj-
an „Trondur“ hafi verið hætt
komin í dag, er hún fékk á sig
brotsjó. Skip kornu til aðstoð-
ar, en henni tókst að komast
til hafnar af eigin rammleik.
Ferjan var nýlega keypt frá
Noregi og á að vera í ferðum
milli Thorshavn og SkSlefjord-
en. Með henni voru í dag 17
farþegar.
— Möguleikor
Framhald af bls. 28
til hennar vanda’ð. Ávaxtamat
er einmg mjög strangt hjá Dön-
um, en það hefur aftur leitt til
þess, að þeir hafa getað unnið
sér markaði beggja vegna járn-
tjalds og í báðum markaðsbanda-
lögum. Hins vegar er því ekki
að leyna, að markaðsmyndunin
hefur bakað þeim margskonar
vanda, og þess vegna leitast þeir
við að auka eplasölu til landa,
sem standa utan bandalaganna
— svo sem íslands. Þar við bæt-
ist, að ísland þarf ekki að
vernda neina ávaxtarækt fyrir
útlendum aðilum.
Sem fyrr segir var rá'ðherr-
ann spurður ýmissa spuminga
og m. a. um landbúnaðarmarkaði
Dana. Hann svaraði því til, að
síðan EFTA hefði komið til sög-
unnar hefðu viðskipti innan
Norðurlandanna aukizt, t. d. á
iðnaðarvörum og vonandi yrði
eitthvað rýmkað til í sambandi
við landbúna'ðarafurðir. Um-
framframleiðsla á smjöri og kjöti
væri mikið vandamál í mörgum
löndum Vestur-Evröpu og því
væru til svo miklar birgðir af
þessum afurðum í Danmörku að
til stórvandræða horfði. Thom-
sen kvað mörg vandamál hrjá
danska landbúnaðinn og t. d.
hefðu landbúnaðarvörur hækk-
að verulega í Danmörku á síð-
ustu tveim árum. Ráðherrann
kvað stefnuna í landbúnaðar-
málum vera í þá átt a'ð fækka
búum, en stækka þau, sem ekki
bæru sig fjárhagslega. Á síð-
ustu árum mun búum hafa fækk
að verulega, en mörg bú hefðu
stækkað að miklum mun og
kannski rnargir bændur staðið
að einu búi. Mjólkurbúum hefur
fækkað urn 3—4 hundruð og þau
sameinuð, en þau voru 1300—
1400 að tölu. Danir nota um
1/3 af landbúnaðarafurðunum til
eigin nota og þurfa því að leggja
mikla áherzlu á útflutning þess-
ara vörutegunda.
Cristian Thomsen mun dvelja
hérlendis til föstudags og mun
hann ferðast um og kynnast
mönnum og málefnum. Hann
mun þó ekki eiga formlega
fundi með íslenzkum rá'ðamönn-
um.
- MÓTMÆLI
Framhald af bls. 27
ir frámkomnu frv. um kjara-
skerðingu og þeim verðhækkun-
um sem nú hafa verið gerð-
ar....“ og bendir ennfremur á
,,'að kaup þeirra, sem enn vinna
við húsgagnabólstrun hefur rýrn
að um 20% vegna verkefna-
skorts“.
Verkalýðsfélag Akraness „mót
mælir þeirri stórfelldu verð-
hækkun, sem nú hefur verið
lögð á herðar almennings í land-
inu og mun valda mikilli kjara-
skerðingu alls launþegafólks“ og
Verkamannafélagið Hlíf, Hafnar-
firði „telur.... að um sé að ræða
stórfellcTustu árás á alþýðu
manna, sem gerð hefur verið um
áratugi".
Loks segir í fréttatilkynningu
frá stjóm BSRB að stjórn sam-
takanna „mótmæli harðlega
þekn ráðstqfunum í efnahags-
málum, sem boðaðar eru í fjár-
lagafrv. og fram koma í frv. til
laga um efnahagsaðgerðir“.
AUKIN ÞÆGINDI - AUKIN HIBÝLAPRÝDI
Wí erum
sammála
nwood
UPPÞVOTT AVÉLIN
EB FULLKOMLEGA SJÁLFVIRK.
HRÆRIVÉLIN
ER ALLT ANNAÐ OG MIKLU MEIRA EN
VENJULEG HRÆRIVÉL.
KENWOOD hrærivélin býð-
upp á fleiri hjálpartæki en
nokkur önnur hrærivél, til
þess aO létta störf húsmóð-
urínnar. KENWOOD hræri-
vélin er auðveld og þægileg
i notkun.
Kynnið yður Kenwood og þér
kaupið Kenwood hrærivélina.
Vtrð kr. 5.900.—
KENWOOD uppþvotta-
vélin er með 2000 w.
suðuelementi. Tekur í
einu fullkominn borð-
búnað fyrir 6 og hana er
hægt að staðsetja hvar
sem er í eldhúsinu. Inn-
byggð. Frístandandi eða
fest upp á vegg.
Verð kr. 14.400
Viðgerða og varahíutaþjónusta —
Sími
11687
21240
Lougavegi
/70-/72