Morgunblaðið - 21.12.1967, Blaðsíða 3

•• iu 1- ' M [v 7 ' = -á'— ;n /fp
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. DES. 1967
i~ Jl w/!: rrmll 1 i"»i- *Tir-r r T' ^
—f~., ^------a=“r

Ka?i •>'v/!

Afþjóðaskákmótinu á Mallorca lokið:
Larsen varð ef stur
— en tapaði fyrir Botvinnik og
Medina í 14. og 16. umferð
12.- —13. Medina 3 7 7 6%
12,- —13. O’Kelly 2 9 6 6%
14,- —15. Damjanovic 3 6 8 6
14,- —15. Tatai 3 6 8 6
16,- —17. Bednarsky 2 7 8 5%
16,- —17. Calvo 3 5 9 5V2
ALLS bárust 23 tilboð í
smíði strandferðaskipanna
tveggja, sem Skipaútgerð rík
isins ætlar að láta smíða, þar
af þrjú innlend: frá Slippstöð
inni á Akureyri, Stálsmiðj-
unni og Þorgeir og Ellert
Akranesi lögðu fram tilboð i
félagi við Stálvík h.f. Garða-
hreppi. Eins og Mbi. skýrði
frá í gær benda líkur til þess,
að annað skipin eða bæði
verði smíðuð á Akureyri.
Skipin verða um 1000 tonn
að stærð og aðallega smíðuð
fyrir vöruflutninga. Farþega-
rými verður fvrir tólf manns
og einnig stólrými fyrir þá,
sem ferðast á stýttri vega-
lengdum. Myndin er útlits-
teikning af öðru skipinu.
DANINN Bent Larsen hefur unn
ið einn skáksigurinn enn á þessu
ári, með sigri sínum á hinu
„sterka“ skákmóti á spænsku eyj
unni Mallorca. Hann hlaut 13
vinninga úr 17 skákum, eða
76,5% vinninga.
Sigurinn, sem virtist öruggur
eftir 13 umferðir, varð þó afar
naumur því aðeins munaði %
vinningi á Larsen og Rússunum
Botvinnik og Smyslov. Þeir
hlutu 12V2 vinning hvor. Larsen
vann Ivkov í 13. umferð, tapaði
hins vegar fyrir Botvinnik í
þeirri 14., gei*ði jafntefli við
Toran í 15., tapaði aftur fyrir
Medina í 16. umferð, en vann
svo del Corral í síðustu umferð-
inni. Botvinnik, fyrrverandi
heimsmeistari í skák, er 56 ára,
virðist enn í fullu fjöri og tefldi V J T alls
mjög góða skák gegn Larsen. 1. Larsen 11 4 2 13
Hann virðist þó hafa lagt mikið 2.-3. Botvinnik 9 7 1 12%
að sér f þeirri skák, því honum 2.-3. Smyslov 9 7 1 12%
tókst ekki að vinna fleiri skák- 4.-5. Gligoric 6 9 2 10%
ir í mótinu, en gerði þrjú jafn- 4.-5. Portisch 6 9 2 10%
tefli í síðustu umferðunum. 6. Ivkov 4 12 1 10
Smyslov, sem einnig er fyrrver- 7. Matulovic 6 6 5 9
andi heimsmeistari í skák, tefldi 8,-9. Lehmann 3 11 3 8%
af sínu gamla öryggi, en hann 8.-9. Toran 4 9 4 8%
tapaði aðeins einni skák, með 10,—11. del Corral 5 6 6 8
hvítu gegn Hollendingnum Don- 10.—11. Donner 3 10 4 8
ner í 4. umtferð. 18. Jimenez 2 6 9 5
Bent Larsen
Röðin í mótinu varð þessi:
Vinn.
Ný bóh um gerð, meðierð
og viðhuld bílo
PRENTSMIÐJA Jóns Helgasonar
hefur sent frá sér bókina „Bíll-
inn“ sem Guðni Karlsson, bif-
vélavirkjameistari tók saman.
Fjallar meginhluti hennar um
gerð bílsins og um það hvernig
með hann skuli farið. Lýsingar
eru á sérhverjum hluta hans,
útskýrt hvernig hann vinnur, ©g j
hvernig hann skuli hirtur. Þá er
kafli um gangtruflanir, lýst ein-
kennum slíkra truflana og sýnt
hvemig hægt er að finna bilun-
ina hverju sinni.
Á funidd með fréttamönnum
sögðu útgefendur, að reksturs-
kostnaður bifreiða væri orðinn
mjög hár hér á landi og í mörg-
um tilfellum óþarflega hár. Þessi
bók gæti tvímælalaust stuðlað
að því, að lækka slíkan kostnað,
því að það fari varla fram svo
óimerkileg viðgerð ó einhverju
verkstæði, að hún nemi ekki and
virði bókarinnar. Þótt bifreiða-
eigendur, eða umráðamenn bíla
gerðu ekki annað en að kynna
sér þá katfla sem fjalla um við-
hald og umhirðu hinna ýmsu
hluta bílsins, gætu þeir sparað
sér mikið fé.
Guðni Karlsson, bitfvélavirkja-
meistari, hefur lengi starfað við
íðngrein sína og auk þess stund-
að nám í tækniskóia Ford verk-
smiðjanna í Englandi. Undan-
farin fiögur ár hefur hann kennt
bifvélaverkjun á verklegum nám
skeiðum Iðniskólans, og á meina-
p rófsnámske iðum bif re iðastj óra.
Hann ei nú fulltrúi í bifreiða-
eftirliti ríkisins.
Guðni sagði, að aðdragandann
að bókinni mætti rekja niokkuð
mörg ár aftur í tímann, því að
það væri langt sáðan hann byrj-
aði að skrifa ritgerðir tiil notk-
unar við kennislu, og hefði hatft
þær til hliðsjónar við samningu
bókarinnar. Hann hetfði þó ekki
„setzt niður“ fyrir alvöru fyrr
en fyrir tveim órum. í sambandi
við tækniorð naut hann aðsitoð-
ar bróður sins Gunnars Karls-
9onar stud. mag. ,,Billinn“ er
216 síðui að stærð, í stónu broti
og með 350 mynidum, þar af 7
litmyndum. Útsöluyerð úr verzl-
unum verður kr. 640 fyrir utan
söliuskatt.
Billy lygari í Lindarbæ
NiðurstöSutölur
fjsrkagsáætlunar
Kópavogs 95,2 milljómr kr.
Á FUNDI bæjarstjórnar Kópa-
vogs hinn 15. þessa mánaðar var
Iagt fram frumvarp um fjár-
hagsáætlun fyrir bæjarsjóð Kópa
vogs. Niðurstöðutölur frumvarps
bæjarsjóðs eru 95,2 milljónir,
hækkun frá fyrra ári er 9,2
milljónir eða 10,7%.
Árið áður var 25,5% hækkun.
Áætluð útsvör nema 74 mildjón-
um og hækka um 11,28%, vegna
gjaldendafjölgunar og væntan-
legrar hækkunar á eiignaúitsvör-
um. í fyrra var útsvarshækkunin !
41,5%. Rekstrarliðir eru óæitlaðir
70,6 milljónir, með atfiskrilftum.!
Hækkun nemur 11,18% frá fyrra
ári. Rekstrarafgangur er áætlað- |
ur 24,6 millljónir eða 2,1 milijón j
hærri en í fyrra. Helztu gjalda-
liðir eu: Félagsmál, 21.370.000,00,
fæðslumál 12,940.000.00, gatna og
holræsagerð 12.350.000.00. Aðal
framikvæmdaliðir, skólabygging-
ar 13 milljónir, leikskóli og leik-
vellir 3 milljónir, borunarfram-
kvæmdir 2,5 milljónir.
Þau nýmæli eru helst í frum-
varpinu að lagt er til að auka
framlag til byggingalánasjóðs úr
1,5 milljónum í 3,5 milljónir.
Gert er ráð fyrir að kaupstaður-
inn verði þát/ttakandi í bygginga-
áætlun ríkisinis.
Þá eru veittar 2,5 milljónir til
hi’taveitu'borana og loks er
kostnaður við rekstur sundlaug-
ar, sem nýlega var tekin tiil af-
nota, áætilaðar 1,5 milljónir.
í BYRJUN janúar verður frum-
sýning í Lindarbæ á leikritinu
Billy lygari, eftir Keith ’Water-
house og Willis Hall. Það er leik
flokkur hinna 10 ungu leikara,
siem útsikrifuðust frá Leiklistar-
skóla Þjóðleikhússiins á sl. vori,
sem standa að þessari ýningu.
Fyrr á þeslsu leikári aýndu þau
tvo einþáttunga í Lindarbæ. Yf-
irborð og Dauði Bessie Smith
undir leikstjórn Kevin Palmers.
Leikstjóri að þessu sinni er
Eytvindur Enlendsson. Þetta er
fyrsta leikritið, sem Eyvindur
stjórnar hjá Þjóðleikhúsinu.
Hann útskrifaðist frá Leiklistar-
skóla Þjóðleikhiússinis fyrir
nokkrum árum. Hefur hann síð-
an dvalizt langd'völum erlendis,
m.a. við leikilistarnám í Moistovu
og lauk þar prófi á sl. vori með
góðum vitnis'burði. Eyvindur hef
ur auk þess sett leikrit á svið,
bæði hjá Leikfélagi Reykjavíkur
og leilkflokknum Grímu.
Aðalhlutverkið í Billy lygara
er leikið af Hákoni Waage. Aðrir
leikendur eru: Jónína Jónsdótt-
ir, Auður Guðmundsdóttir, Jón
Gunnarsson, Sigurður Skúlason,
Anna Guðmundsdóttir, Guðrún
Guðlaugsdóttir og Sigrún Björns
dóttir. Leikmyndir eru gerðar
af Birgi Engilberts, ungum
manni, sem lokið hefur námi í
leikmyndagerð hjá Þjóðileikhús-
inu. Þýðingu leiksins gerði Sig-
urður Skúlason.
STAKSTEIMR
Tollalækkanir \
Magnús Jónsson, fjármálaráff-
herra skýrffi frá því í ræffu á
Alþingi í fyrradag, aff ríkissjóff-
ur mundi geta variff 230-250
millj. króna til tollalækkana
þeirra, sem nú eru í undirbún- ,
ingi og búast má við tillögum um
eftir áramót. Jafnframt skýrffi
fjármálaráffherra frá því, að 50
milljónum króna mundi variff
til niffurgreiffslna á mjólk, efll
framleiðsluverff hennar hækkar
vegna gengisbreyíingarinnar.
Þessi tollalækkun er framkvæm
anleg nú vegna aukinna tekna
rikissjóffs í kjölfar gengisbreyt-
ingarinnar. Við undirbúning
tollalækkanna er fyrst og
fremst um þrjár leiðir a® ræffa,
í fyrsta lagi almenna tollalækk-
un, í öffru Iagi Iækkun tolla á
brýnustu lífsnauðsynjum almenn
ings og í þriðja lagi lækkun
tolla á hátollavörum. Ekkert
skal um það sagt á þesisu stigi
hver leiffin verffur valin. Jafn-
framt verður í þessu sambandi f
aff gæta hagsmuna íslenzks iffn-
aðar- og hefur Jóhann Hafstein
iffnaffarmálaráffherra í viðtali
viff Mbl. tekiff skýrt fram, aff lág
markskrafan sé, aff iffnaffurinn
standi ekki ver að vígi en áffur,
um leiff og ráffherrann benti á,
að tollalækkunum nú væri fyrst
og fremst ætlaff það hlutverk aff
vinna gegn verðhækkunum í land
inu vegna gengisbreytingarinnar. j
Gegn verðlækkunum
Tollalækkanirnar nú eru þvi
fyrst og fremst miðaðar viff þaff
að draga úr verfflagshækkunum
vegna gengisbreytingarinn-
ar. Hins vegar er ljóst, aff al-
menn nauðsyn er á þvi aff lækka
tolla hér á landi sem eru mjög
háir á sumum vörum og gera
það m.a. aff verkum, aff verfflag
á ýmsum varningi er til muna
hærra hér en erlendis, enda
telja menn sér hag aff því aff
fara í innkaupaferffir til ann-
arra landa. Tollalækkanir eru -
einnig nauffsynlegur þáttur i
nánara viffskiptasamstarfi okkar
við affrar þjóffir og forsenda þess
aff viff getum vænzt frekari
íviinana á ýmsum helztu mörk-
uðum okkar. En tollalækkanir
skapa einnig vandamál, þótt svo
sé ekki aff þessu sinni vegna á-
hrifa gengislækkunarinnar á
hag ríkissjóðs. Hvaffan á rikis-
sjóður að bæta sér upp þær tekj
ur sem hann kann að missa
verffi um almennar tollalækkan-
ir aff ræða, sem líklegt er aff
verði á næstu árum? Almennar
tollalækkanir verða ekki fram-
kvæmanlegar nema skynsamlegt
svar verði fundið viff þeirri
spurningu og almenningur sætii
sig viff- aff þær tekjur, sem miss
ast vegna tollalækkana, verffi *
teknar annars staðar.
Föst tök
ToIIalækkanir nú eru liffur í
almennri viffleitni ríkisstjórnar-
innar til þess aff hafa hemil á
verfflagi í landinu meffan áhrif
gengisbreytingarinnar eru aff
koma fram og gefa jafnframt
ekki tilefni til kaupgjaldshækk-
ana. Varla verður þvi á móti .
mælt, aff ríkisstjórnin hefur tek-
iff þetta þýffingarmikla verkefni
föstum tökum frá upphafi, enda
mun öllum ljóst, að áhrif geng-
islækkunarinnar fyrir útflutn-
ingsatvinnuvegina byggjast á
því, aff verfflagi og kaupgjaldi *
verði haldið niðri um skeiff. En
það er jafnljóst, aff Framsóknar
menn og kommúnistar munu
standa gegn því, aff skynsamlega
verffi á þessum málum haldiff.
Tollalækkanir munu væntanlega
koma fyrir Alþingi í janúar effa
febrúar og þegar þær hafa ver-
iff afgreiddar eiga verkalýffs-
samtökin næsta leik. Þá reynir
á þjóðhollustu þeirra og ábyrgff-
artilfinningu.