Morgunblaðið - 21.12.1967, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. DES. 1967
Brown utanríkisráðherra um endalok EBE-fundarins:
Alvarlegt áfall fyrir samskipti Breta og Frakka
Sorgardagur fyrir Evrópu — segja flest frönsku blöðin
London, Briissel og París,
20. des. — NTB-AP
BREZKI utanríkisráðherrann,
George Brown, lýsti því yfir í
Neðri deild brezka þingsins í
dag, að neitunarvald de Gaulles
gegn þvi, að samningaviðræður
yrðu hafnar um inngöngu Breta
í Efnahagsbandalagið, væri al-
varlegt áfall fyrir samskipti
Breta og Frakka. Lagði Brown
áherzlu á, að umsókn Breta
yrði ekki dregin til baka.
f skýrslu, sem Brown flutti
í Neðri deildinni um neitun
Frakka, sagði hann, að Bret-
landi myndi ekki vilja eiga á
hættu fleiri neitanir af hálfu
de Gaulles. — Hvað snertir sam
skipti okkar við Frakkland, þá
myndi það ekki vera rétt að
láta sem það, er nú hefur gerzt,
væri ekki alvarlegt áfall fyrir
sambúð Bretlands og Frakk-
lands. Við íhugum nú að byrja
á því að ráðfæra okkur við
V sýnt í Brussel. Sagði franski for-
þau meðhmanki EBE, sem setinn að það kynni að þafa haft
r styðja það sjónarmið fram-
kvæmdanefndar bandalagsins
að samningaviðræður að aðild
Bretlands eigi að hefjast hið
fyrsta. Bretland vill, að tengsl-
in við þau ríki verði eins öflug
og unnt er, sagði Brown.
Brown hélt því fram, að það
væri alröng stefna, sem Frakk-
land fylgdi varðandi framtíð
Evrópu. Við erum þeirrar skoð
unar, sagði hann, að hið franska
sjónarmið hafi að geyma hörmu
lega margar rangar hugmyndir
um raunveruleikann varðandi
þær spumingar, sem framtíð
Evrópu vekur með mönnum, og
við drögum í efa rök Frakka
fyrir sjónarmiði þeirra. Það er
ekki verið að ræða um það, að
Evrópa sé málefni, sem bara
komi Frakklandi og Bretlandi
við. Þetta er málefni, sem kem
ur Evrópu við.
De Gaulle: Samningaviðræður
sama og stöðnun
George Gorse, upplýsingamá’. a
ráðherra Frakklands, sagði í dag
að loknum fundi frönsiku sitjórn-
arinnar, að það væri von Frakk-
lands, að ákvörðun utanríkisráð
herra Efnahags.bandalagsríkj-
anna um að hefja ekki bráðlega
samningaviðræður við Breta um
inngöngu í bandalagið, hefði
tryggt þróunarmöguleika þess.
Endurtók Gorse það sjónarmið
Frakka, að ekki gæti orðið um
samningaviðræður að ræða, fyrr
en efnahagur Bretlands hefði
batnað. Hann sagði ennfremur,
Dr. Kristinn
Guðmundsson
iorinn
frá Moskvu
— eftir 7 ár sem
sendiherra
Einkaskeyti til Mbl.
Moskvu, 20. des. ÖAP).
DR. KRISTINN Guðmunds-
son, sendiherra, yfirgaf
Moskvu í dag eftir að hafa
verið sendiherra íslands þar
í nærri sjö ár. Síðustu sex
mánuðina var Kristinn elzti
sendiherrann í Moskvu og
gegndi þeim skyldum. sem em
bættinu eru samfara. Sendi-
herra Egyptalands, Morad
Ghaleb, tekur við af Kristni,
sem elzti sendiherrann í
Moskvu.
Kristinn Guðmundsson
flaug til Kaupmannahafnar,
þar sem hann hyggst dvelja
stuttan tíma, áður en hann
heldur heim til íslands.
að enda þótt Efnahagsbandadag-
ið yrði fyrir erfiðleikum vegna
þeirrar álkvörðunar, sem tekin
var á þriðjudag í Brussel, þá
væri franska stjórnin ekki þeirr
ar skoðunar, að þessir erfiðleik-
ar yrðu á niokkurn hátit meiri
en þeir, sem orðið hefði að
mæta, ef samþykkt hefði verið
að hefja samningaviðræður.
— Við vonum þvert á móti,
að við 'höfum tryggt þróunar-
möguleika Efnahagsbandalags-
ins, sagði Gorse.
Franski utanríkisráðherrann
Couive de Murville, gaf stjórn
sinni skýrslu um viðræðurnar í
Brussel, en hún hafði að geyma
lítið annað en það, sem fram
kom í lokayfirlýsingunni eftir
fundinn í Brússel. De Gau’lle for
seti, sem stjórnaði fundi ríkis-
stjórnarinnar, hrósaði de Mur-
ville mjög fyrir þá nákvæimni
og einibeittni, sem hann hefði
í för með sér algjöra stöðnun á
þróun Efnahagsbandalagsins, ef
samningaviðræður hefðu verið
teknar upp við Breta.
Markaðsmálastefna Dana breytt
Framkvæmdanefnd Efnahags-
bandalagsins í Brússel harmaði
í yfirlýsingu, sem hún gaf út í
dag, að ágreiningur hefði verið
fyrir hendi í ráðlherranefnd
bandalagsins varðandi stækkun
þess, og ítrekaði, að bandalagið
ætti að eiga samningaviðr. við
þau ríki, sem hefðu sótt um inn-
göngu. Við munum leitast við
að sannfæra öll ríki bandalags-
ins, að leita beri málimiðlunar-
lausnar.
Vestur-þýzkir embættismenn í
Bonn létu í dag i ljós harm yf-
ir því, sem gerzt hefði, en létu
gaumgæfilega hjá liggja að hafa
eftir þá hörðu gagnrýni, sem
Holland og Ítalía höfðu beint
gegn Frakklandi. Var bent á
það, að umsóknirnar yrðu áfram
á dagskrá ráðberrafundarins og
að ekki væri unnt að tala um
neina kreppu innan Efnahags-
bandalagsins, þar sem forðazt
hefði verið að láta fara fram
formlega atkvæðagreiðslu. Það
var talið óhugsandi, að fram
myndu fara sérstakar viðræður
milli Bretlands og hinna fimm
samaðildarríkja Frakklands í
íholdsmenn
vinsælir í
Bretlnndi
Lonidon, 20. des. — NTB
VINSÆLDIR íhaldsflokksins í
Bretlandi hafa aukizt svo mikið
að væru kosningar haldnar nú,
femgi flokkurinn allt að 190 at-
kvæða meirihluta í Neðri mál-
stofunni, samkvæmt skoðana-
könnun sem skýrt var frá í biað
inu Evening Standard i dag.
Samkiværmt skoðanakönnun-
inni fengju fhaldsmenn 47%
greiddra atkvæða, sem er 4%
meira fylgi en flokkurinn hafði
samkvæmt skoðanakönnun er
gerð var í síðasta mánuði, en
Verkamannaflokkurinn fengi
aðeins 36% atkvæða.
Vinsældum Harold Wilsons,
forsætisráðberra, hefur hrakað
til muna og hefur hann aldrei
haft eins lítið fýlgi á bak við sig.
Aðeins 44% þeirra sen spurðir
voru töldu, að hann ieysti starf
sibt vel af hendi, en I október
voru 55% þjóðarinnar ánægðar
töldu, að Bretlandi væri ilia
með frammistöðu hans.
59% þeirra sem spurðir voru
stjórnað og aðeins 27% lýstu
yfir stuðningi við stefnu stjórn-
arinnar.
Efnaihagsbandalaginu og að ekki
væri um neina sameinaða and-
stöðu gegn París að ræða.
Danski efnahags- og markaðs-
málaráðherrann. Ivar Norg&rd
sagði um ráðherrafundinn í dag,
að markmið danskrar markaðs-
málastefnu væru breytt og að
Darimörk yrði nú að athuga
kringumstæðurnar sameiginlega
með Bretlandi, Norðurlöndum
og hinum ríkjum Fríverzlunar-
bandalagsins og að leggja á-
herzlu á þá möguleika, sem fyr
ir hendi væru.
Sorgardagur fyrir Evrópu
Jean Monnet, einn af upphafs-
mönnum Efnahagsbandalagsins,
sagði í dag, að það væri skref
aftur á bak í viðleitninni við að
byggja upp Evrópu, að Frökk-
um hefði tekizt að koma í veg
fyrir samningaumræður um að-
ild Bretlands. Vestur-Evrópa
hefði verið á leið með að verða
að heimsveldi, en afstaða frönsku
stjórnarinnar hefði bomið í veg
fyrir það. Hann kvaðst ekki
vilja draga í efa það sjónarmið,
að efnaihag Breta væri þannig
komið, að hann yrði að bæta, en
hann lagði áherzlu á. að einung-
is með samningaviðræðum yrði
unnt að gera Ijósa þá erfiðleika,
sem aðskildi Bretland frá öðrum
löndum Efnahagsbandalagsins,
og að finna leiðir til þess að yf-
irstíga þessa erfiðleika.
Blöð í Frakklandi láta það í
ljós, að það sem gerðist í gær á
ráðherrafundi Efnahaigsbanda-
lagsin.s, hafi verið sorgardagur
fyrir Evrópu. Le Figaro skrifar
m.a., að Ef n ah a gsb a ndala g ið
muni að sjálfsögðu halda áfram,
að það stæði nú frammi fyrir
tímabili stöðnunar, og að sam-
skipti bandalagsins á sviði utan-
ríkismála myndu sennil. einnig
ekki komast hjá því að verða
fyrir áhrifum af því, sem gerzt
hefði.
Vel gæti verið, að endur-
nýjun samvinnuisáttmálans milli
Frakklands og fyrrverandi ný-
lendna þess, sem ætti að eiga
sér stað í júní 1969, væri nú í
hættu og blaðið kemst að þeirri
niðurstöðu, að lítið sé eftir af
þeirri samheldni, sem mótað hafi
bandalagið á fyrstu árum þess.
Hið hægri sinnaða blað,
L’Aurore skrifar, að Frakkland
eitt hafi skellt hurðinni framan
í andlit Bretlands. —
þetta hafi verið síðasta
tækifæri 5. lýðveldisins til
þess að vinna stórvirki, og skapa
stefnumörk. Vegna baráttunnar
í heimsítyrjöldinni gegn nazism-
anum væri Bretland enn ekki
efnahagslega heilbrigt. Ef Bret-
lands hefði ekki notið við, hefði
aldrei komizt á legg neinn her-
afli hins frjálisa Frakklands og
Verkdýðsleið-
togor ondsnúnir
Boumedienne
Algeirsborg, 20. desember. AP.
HOUARI Boumedienne, forseti
Alsírs, hefur unnið sigur á and-
stæðingum sínum í hernum, en
hinir vinstrisinnuðu leiðtogar
verkalýðshreyfingarinnar hafa
nú snúizt öndverðir gegn hon-
um.
Vikublaðið „Revolution et
travail", málgagn verkalýðssam-
bandsins í Alsír, skoraði í dag
á Boumedienne, að endurreisa
lýðræði í landinu eftir hina mis
heppnuðu uppreisn herforingja
í síðustu viku. Verkalýðsmála-
ráðherra stjórnarinnar, Abdel-
azis Zerdani, hefur verið settur
af, þar sem hann hafði samúð
með uppreisnarmönnum og
grein blaðsins virðist benda til
þess, að verkalýðsfélögin séu
ekki reiðubúin að sætta sig við
sigur stjórnarinnar. En búizt er
við að Boumedienne taki ekki
síður hart á verkalýðsforingj-
unuin en uppreisnarmönnum
úr hernum.
Uppreisnin, sem stjórnað var
af Tahar Zbiri, ofursta, fyrrum
forseta herráðsins, hefur gefið
Boumedienne átyllu til að
hreinsa til í hernum. Nokkrir
gamalreyndir skæruliðaforingj-
ar frá dögum baráttunnar gegn
Frökkum gengu ýmist í lið með
uppreisnarmönnum, eða neituðu
að veita Boumedienne stuðning
þegar mest reið á.
Leiðtogar uppreisnarmanna
eru flúnir til fjalla. Víðtæk leit
hefur verið skipulögð um allt
landið og helztu leiðtogar upp-
reisnarmanna verða sennilega
dæmdir til dauða ef í þá næst.
Blikur væntun-
legur uftur í
fehrúurbyrjun
í GÆRKVÖLDI klukkan 8 lét
Blikur úr höfn hér í Reykjavík,
en síðdegis var lokið við smíðj
nýja „hælsins", en er skipið
strandaði hér á dögunum við
innsiglinguna inn á Kópasker,
eyðilagðist hællinn, auk þess
sem miklar botnskemmdir urðu.
Árni Dam skipstjóri sagði Bbl.
í gær, að skipasmíðastöðin í Ála
borg Álaborg værft hefði tekið
að sér að framkvæma botnvið-
gerðina. Myndi það verk kosta
tæpl. 1,3 millj. kr. og imynd
verða lokið á 24 dögum. Kvaðst
skipstjórinn vonast til að Blik-
ur kæmi aftur til strandferða-
siglinga þegar í byrjun febrúar.
Héðan færi skipið til Þórshafn-
ar, þaðan yrði svo siglt áleiðis
til Álafoorgar á þorláksmessu.
Eingöngu færeysk áhöfn sigldi
skipinu héðan er munstraðir
voru 4 Færeyingar. sem vinna
sér fyrir farinu heim, til að halda
jólin í hópi ættingja og vina
þar.
hieVlpr enginn de Gaulle fiers-
höfmngi. Með því að beita neit-
unarvaLdi sínu að nýju, hefur de
Gaulle dæmt í máli tryggasta
bandamanns okkar í tveimur
heimstyrjöldum, án þess að Bret
land hafi haft tækiifæri tii þess
að flytja mál sitt, segir L’Aurore.
Blaðið Combat, sem stendur
aðeins til vinstri, skrifar, að
Efnahagsbandalaginu hafi vebið
greitt þyngsta höggið í sögu þess.
Það er ástæða til þesis að efast
um það stórlega, hvort de Gaulle
muni nokkru sinni taká afstöðu
sína til endusnskoðunar, þrátt
fyrir það að Bretland komi efna-
hag sínum og fjármálum á réttan
kjöl, segir Combat
Verður konu
Muos steypt
uf stóli ?
Moskvu, 20. desember. NTB.
Sovézka stjórnarmálgagnið Iz-
vestia hélt því fram í dag, að
Chou En-lai, forsætisráðherra
Kina, og Lin Piao, varnarmála-
ráðherra, hefðu krafizt þess að
eiginkona Mao Tse-tungs, Chiang
Ching, drægi sig út úr stjórn-
málum. Þessi krafa er sögð
standa í sambandi við væntan-
lega hreinsun i kínverska hem-
um.
Izvestia segir, að róttækir
vinstrimenn í hernum valdi nú
valdhöfunum í Peking áhyggj-
um, þar sem þeir hafi náð undir-
tökunum í stjórn iðnaðarins,
landbúnaðarins, samgöngumála
og kennslumála. Mao og Lin
Piao hafi gert nokkrar ráðstaf-
anir til þess að koma í veg fyr-
ir, að nokkrir herforingjar verði
of valdamiklir. Vaxandi óánægju
gætir meðal þjóðarinnar vegna
öngþveitis í atvinnulífinu og þess
vegna reyni Mao Tse-tung að
draga úr áhrifum öfgasinna, en
Chiang Ching er talin valda-
mesti öfgasinninn.
99
í blíðalogni
64
ÞAU miistök urðu í blaðinu í
gær, um bók Sigurjónis Friðjóns-
sonar, „Ljóð og ævilágriip", að
greinin var eigniuð Guðmundi G.
Hagalín, en grein þessa skrifaði
Erlendur Jónsson. Eriu þessi mis-
tök hénmeð leiðrétt.