Morgunblaðið - 07.11.1968, Blaðsíða 12

12
MORG-UNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 7. NÓVEMBER 1968
■ttfsatcTOt
Eingöngu íslendingur stnrfa við
birgðastöð NATO í Hvalfirði
Unnið að rannsókn n skóla-
mólum dreifbýlisins næsta ór
SKÓLARANNSÓKNIR komu til
umræðu á Alþingfi í gær. Tilefni
þeirra umræðna var að Lúðvík
Jósefsson mælti fyrir fyrirspurn
er Jónas Árnason flutti um þau
mál. Var spurning Jónasar á þá
Ieið að upplýst yrði hverjar
hefðu orðið niðurstöður skóla-
rannsókna varðandi aðstöðumun
fólks í dreifbýli annars vegar og
þéttbýlis hins vegar til að
tryggja börnum sínum skyldu-
fræðslu og eðlilega hlutdeild í
framhaldsmenntun.
í svari Gylfa Þ. Gíslasonar
menntamálaráðherra kom fram,
að þegar starfsáætlun skólarann-
sókna fyrir árið 1968 var samin
var gert ráð fyrir að hafnar yrðu
rannsóknir á skólamálum dreif-
býlisins og gerðar yrðu áætlanir
Franlhald af bís. 28
Framangreindar upplýsingar
komu fram í svari sem við^dpta
málaráðherra gaf við fyrirspum
sem lögð var fram á Alþingi.
Mun skýrsla sú er ráðherra fékk
frá bönkunum um fjárfestingu
þeirra verða fjölrituð og útbýtt
meðal þingmanna.
Sigurvin Einarsson bar fram
fyrirspurnina og var hún svo-
hljóðandi:
1. Hversu mikil er fjárfesting
ríkisbankanna, hvera um sig frá
og með 1960 til þessa tíma, í
byggingarlóðum og húsbygging-
um, svo og tækjum og búnaði
bankahúsa: a. á verðlagi hvers
árs, b. á núverandi verðlagi?
2. Hversu mikill er áætlaður
kostnaður ríkisbankanna hvers
um sig, af þeim hluta yfirstand-
andi fjárfestingarframkvæmda,
sem nú er ólokið?
3. Eru ráðgerðar einhverjar
fjárfestingarframkvæmdir hjá
bönkum ríkisins, sem enn er
ekki byrjað á, og ef svo er, hverj
ar eru þær og hvað er áætlað
að þær muni kosta?
um tilraun til að leysa fræðslu-
vandamál þess. Hins vegar upp-
lýsti ráðherra að starfsmenn
skólarannsókna hefðu orðið að
einbeita sér að tveimur stórverk-
efnum á þessu tímabili; sam-
ræmingu gagnfræðaprófa og
breytingu landsprófa, og hefði
því ekki unnizt tími til þessara
rannsókna. Starfslið skólarann-
sóknanna væri mjög lítið, en nú
hefði verið ákveðið að gera á
því nokkrar umbætur og stæðu
vonir til að unnt væri að fá full-
nægjandi athugun á umræddu
vandamáli á næsta ári.
Lúðvík Jósefsson og Ingvar
Gíslason tóku síðan til máls og
lögðu mikla áherzlu á að þessi
rannsókn færi hið skjótasta
fram.
og árið 1966 mestar við sömu
byggingu, árið 1967 mestar við
viðbyggingu að Hafnarstræti
10—12 og 1968 mestar við söma
byggingu.
Ráðherra sagði, að á þessum
árum hefði bankinn opnað 12
útibú, þar af 8 utan Reykjavík-
ur.
Aðalframkvæmdir Landsbank-
ans sem nú eru áætlaðar er end-
urbygging Hafnarstrætis 14, og
munu þær framkvæmdir kosta
4—5 millj. kr. Þá eru einnig fyr-
irhugaðar endurbætur á útibúum
bankans á Akranesi og í Grinda-
vík, en kostnaðaráætlanir liggja
ekki fyrir.
Útvegsbankinn: Á árunum
1960—1963 lagði bankinn ekki í
neinar fjárfestingarframkvæmd-
ir, en 1963 hófust framkvæmdir
við að byggja ofan á húsið við
Lækjartorg. Voru f j árfestingar
bankans á áirunum 1963—1968
þessar:
1963 9,7 millj. kr.
1964 11,6 — —
1965 16,3 — —
1966 14,0 — —
1967 10,0 — —
1968 0,2 — —
framkvæmdir við útibú Búnað-
arbankans urðu þessar:
Akureyri 5,4 millj. kr.
Egilsstaðir 2,0 — —
Blönduós 1,8 — —
Hella 3,4 — —
Sauðárkrókur 11,4 — —
Stykkishólmur 5,2 — —
Búðardaíur 0,9 — —
Hveragerði 3,0 — —
Framkvæmdir bankans í
Reykjavík hafa verið þær að
gerðar voru endurbætur á hús-
inu í Austurstræti-Hafnarstræti
sem kostuðu 3,2 millj. kr. Þá hef
ur bankinn hafið nýbyggingu
við Hlemm og er áætlaður kostn
aður hennar 19,3 millj. kr. Þá
hefur verið varið 1,2 millj. kr.
til endurbóta á Miðbæjarútibúi
bankans. Kostnaður við tæki og
búnað bankans á þessu tímabili
hefur verið 13,3 millj. kr. Engar
nýjar fjárfestingarframkvæmdir
eru fyrirhugaðar sem sakir
standa.
Þá gat ráðherra að til saman-
burðar um fjölda banka og
bankaútibúa hefðu verið fengn-
ar tölur frá Danmörku. 1967
voru þar 121 viðskiptabanki og
1800 útibú, og hefðu verið 2473
íbúar á hvern banka. Hérlendis
hefðu verið 6 viðskiptabankar
og 47 útibú, og hefðu íbúar á
hvern banka verið 3774.
Fyrirspum til menntamálaráð
herra um hvenær búast mætti við
því, að útsendingar endurvarps-
stöðvar sjónvarpsins á Skáneyj
arbungu í Borgarfirði kæmist í
viðunandi lag, var borin fram af
Lúðvík Jósepssyni á þingfundi í
gær. Flutningsmaður fyrirspurn
arinnar er Jónas Árnason, en
hann er nú fjarverandi frá þing
störfum.
Á ÞINGFUNDI Sameinaðs Al-
þingis í gær svaraði Emil Jóns-
son, utanríkisráðherra, fyrir-
spumum um framkvæmdir i
Hvalfirði á vegum Atlantshafs-
bandalagsins. Magnús Kjartans-
son bar fyrirspumina fram. í
svörum ráðherra kom m.a. fram
að íslenzkir aðalverktakar h.f.
hafa tekið að sér að starfrækja
olíustöðina og við hana munu
eingöngu starfa íslendingar.
Fyrirspum þingmannsins var í
þremur eftirfarandi liðum:
1. Hverjar eru þær fram-
kvæmdir, sem nýlokið er í Hval-
firði í þágu Atlantshafsbanda--
lagsins?
Svar ráðherra: Fyrir Atlants-
hafsbandalagið hefur verið
byggð olíubirgðastöð í Hvalfirði,
fyrir geymslu á svartolíu. Byggð
ir voru fjórir tankar sem hver
um sig tekur 12 þúsund lítra.
Frá tönkunum liggja leiðslur
fram á bryggju sem byggð hefur
verið og er hún 233 metra löng
og við bryggj úhausinn er um
300 metra viðlegupláss. Þá hefur
verið byggð olíuhreinsunarþró,
en olíuleiðslurnar eru hreinsað-
ar með sjó. Sérstök rafstöð fyrir
birgðastöðina hefur verfð
byggð og ketillhús til upphitunar
olíunnar. Þá var einnig byggð-
ur vatnsgeymir og hús fyrir
skriftofu, mötuneyti og fyrir
slökkvibifreið. Þá verður og
Gylfi Þ. Gíslason menntamála-
ráðherra svaraði fyrirspurninni
á þann veg, að síðan að Skán-
eyjarbungustöðin var stofnsett
20. des. 1967 hefði hún bilað 9
sinnum. Stöð þessi endurvarp-
aði frá Kárastaðastöð við Borg-
arnes og hefði sú stöð bilað 11
sinnum, svo alls 20 sinnum hefði
verið um bilanir að ræða. Ekki
væri hægt að segja fyrir með
komið fyrir tveimur tegufærum
fyrir skip.
2. Hverjar aðrar framkvæmd-
ir eru fyrirhugaðar í Hvalfirði?
Svar ráðherra: Ekki er gert
ráð fyrir frekari framkvæmdum
í bili og engar óskir hafa kom-
ið fram um þær.
3. Hvernig verður bækistöð
Atlantshafsbandalagsins í Hval-
firði starfrækt, þegar fram-
kvæmdum er lokið?
Svar ráðherra: ílenzkir aðal-
verktakar h.f. hafa með samn-
ingi tekið að sér að starfrækja
birgðatöðina og við hana munu
starfa eingöngu íslendingar.
Magnús Kjartansson þakkaði
ráðherra svörin, en spurðist
jafnframt fyrir um það hvort
fyrirhuguð legufæri væru einníg
ætluð fyrir kafbáta. Þá taldi
þingmaðurinn að nauðsynlegt
væri að Alþingi efndi innan tíð-
ar til almennra umræðna um ut-
anríkismáL
Emil Jónsson, utanríkiisráð-
herra, kvaðst ekki geta upplýst
hvort legufærin yrðu fyrir kaf-
báta, eða hvort legufæri þeirra
væru frábrugðin legufærum ann
arra skipa. Þá kvaðst ráðherra
ekkert hafa á móti almennum
umræðum um utanríkismál í
þinginu, en eðlilegt væri að hafa
við undirbúning þeirra samráð
við utanríkisnefnd þingsins.
vissu hvenær hægt yrði að
tryggja truflanalausar útsending
ar þarna, þar sem alls óráðið
væri hvenær varastöðvar yrðu
settar upp. Áherzla væri lögð
á dreifingu sjónvarps um landið
áður en varastöðvar yrðu reist-
ar. 1970 væri ætlunin að reisa
stöð á Arnarstapa og mundi þá
væntanlega skilyrði á umræddu
svæði batna mjög verulega.
Vinno þarf nð skipulagi vísindarannsóknu
- FJÁRFESTING
Áherzla lögð á dreifingu siónvarps
— Varastöðvar verða látnar bíða
Ráðherra sagði í svari sínu, að
hér væri um mjög umfangsmikla
fyrirspurn að ræða, og væri ekki
hægt að gera þessum málum ít-
arleg skil í fyrirspurnartíma Al-
þingis, en velkomið væri að láta
þingmönnum í té sundurliðaðar
upplýsingar. Þá gat ráðherra
þess, að enginn bankanna hefði
talið sig geta svarað þeim lið fyr
irspurnianna hvað framkvæmd-
irnar kostuðu miðað við núver-
andi verðlag. Gerði ráðherra síð
an grein fyrir helztu fjárfesting-
um bankanna.
Sefflabankinn: Síðan 1960 hefur
bankinn fest kaup á tveimur
byggingarlóðum við Lækjargötu
4 og Fríkirkjuveg 11 og var
kaupverð lóðanna 19,0 millj. kr.
Endurbætur á Edinborgarhúsinu
kostuðu 4,8 millj. kr., og endur-
nýjun skrifstofuáhalda og aðrar
endurnýjanir kostuðu 5,3 milij.
kr. Samtals 29,1 millj. kr. Eng-
ar fjárfestingarframkvæmdir eru
áætlaðar hjá bankanum.
Landsbankinn: Á árunum 1960
—1968 voru fjárfestingar bank-
ans ,að meðtöldum endurnýjun
áhalda og tækja, sem hér segir:
1960 7,1 millj. kr.
1961 4,7 — —
1962 5,0 — —
1963 0,3 — —
1964 31,3 — —
1965 18,5 — —
1966 32,2 — —
1967 39,2 — —
1968 15,7 — —
Á árinu 1964 var aðaThluti fjár
festingar bankans við Hafnar-
stræti 10—12 og Laugaveg 77 ár-
ið 1965 mestar við Laugaveg 77,
Viðhald tækja og búnaðar er
um % hluti þessarar upphæðar.
Á þessum árum hefur bankinn
opnað nokkur útilbú og varð
kostnaður við þau þessi:
Útibú Laugav. 105 2,3 millj. kr.
Útibú í Kópavogi 2,0 — —
Útibú Grensásvegi 0,9 — —
Akureyri 7,4 — —
ísafirði 3,6 — —
Keflavík 2,2 — —
Seyðisfjörður 3,2 — —
Vestmannaeyjar 0,4 — —
í öllum þessum tölum er með-
talinn kostnaður við endurnýj-
un véla og tækja. Engar fram-
kvæmdir eru fyrirhugaðar hjá
bankanum að sinni.
Búnaffarbankinn: Fjárfestingar
— um 0A°/o af þjóðarframleiðslu varið til rannsókna
f SVARI er Gylfi Þ. Gíslason,
menntamálaráffherra, gaf viff
fyrirspurn á Alþingi í gær, kom
fram, aff íslendingar verja um
0,4% af þjóffartekjum sínum til
vísindarannsókna. Bandaríkin
verja tiltölulega lang mestu, effa
um 3,3% (1964), en mörg Evrópu
lönd verja til þessara mála
0,2—1%.
í ræðu ráðherra kom einnig
fram, að raunverulega skipti
eins miklu máli að fjárveiting-
unni væri vel varið og unnið
væri skipulega að rannsóknar-
málunum, og kvaðst hann mundi
beita sér fyrir endurskoðun laga
um slíkar rannsóknir, þar sem
VEGABÆTUR
VIÐ SKEIDHÓL
Ingólfur Jónsson samgöngu-
málaráðherra svaraði í gær fyrir
spurn um vegamál við Skeið-
hól í Hvalfirði. Voru það Hall-
dór E. Sigurðsson og Jónas
Árnason sem báru eftirfarandi
fyrirspurn fram: Hve miklu fé
var á liðnu sumri varið til vega
bóta við Skeiðhól í Hvalfirði
og hve mikið fé þarf til að koma
þessari vegagerð í samband við
aðalveginn.
í svari ráðherra kom fram að
um þetta mál hefði komið fram
fyrirspurn á síðasta þingi
er 4. þingmaður Vesturlands,
Ásgeir Pétursson, hefði beint
fram þeirri áskorun, að
framkvæmdum yr'ði hraðað.
Minnti ráðherra á, að vegakafl-
inn við Skeiðhól væri einn
versti vegarkaflinn á leið-
inni upp í Borgarfjörð. Eðli-
legt og sjálfsagt hefði verið að
hefja þessa framkvæmd s.l. sum
ar og hefði þá verið unnið tölu
vert í henni. En bæði vegna fjár
skorts og þes3 að verkfræðingar
vegagerðarinnar töldu að nauð-
syn bæri til að skipta fram-
kvæmdinni í tvo áfanga, svo
hin mikla uppfylling næði að
síga og jafna sig, hefði ekki
verið lokið við framkvæmdina
í sumar. Sagði ráðherra að verk-
ið væri nú nálega hálfnað og
ætla mætti að því yrði lokið á
næsta ári.
enn hefði ekki náðst sú sam-
staða og samvinna vísindamanna
hérlendis sem æskileg væri.
Magnús Kjartansson bar fram
fyrirspurnina og var hún í tveim
ur liðum. í fyrsta lagi: Hvað eru
fjárframlög til vísindarannsókna
og tilrauna mikill hluti af þjóð-
arframíeiðslu íslendinga. f öðru
lagi: Hvaða ráðagerðir hefur rík-
is'stjórnin um að auka fjárveit-
ingar til slíkra verkefna?
Menntamálaráðherra sagði
m.a. í svari sínu, að Rannsókn-
arráð ríkisins hefði látið fram
fara könnun á fjárveitingum til
vísindarannsókna á árunum 1965
og 1966 og stuðst við það verk
við gögn frá Efnahags- og fram-
farastofnun Evrópu í París, hvað
telja skuli vísindarannsóknir.
Sagði ráðherra, að oft á tíðum
væri erfitt að meta það nákvæm
lega.
Fram kæmi í áðurnefndri
skýrslu að árið 1965 hefðu fram-
lögin numið 73,9 milljónum
króna, eða 0,36% af þjóðarfram-
leiðslunni, en árið 1966 90,3
milljónum króna, eða 0,38% af
þjóðarframleiðslu. Slík skýrsla
hefði einnig verið gerð fyrir ár-
in 1950—1958 og mætti af henni
sjá til samanburðar að árið 1958
var varið 0,31% af þjóðarfram-
leiðslu til vísindarannsókna.
Ráðherra sagði, að ef fjárveit-
ingar til fiskileitar, fiskmats og
skildra greina væru taldar sem
vísindarannsóknir væru tölurnar
0,5% 1965 og 0,53% 1966.
Þá vék ráðherra að fjárveit-
ingum annarra landa, en tók
fram, að erfitt væri að gera ná-
kvæman samanburð, þar sem að-
stæður væru gjörólíkar. Gat
hann þess, að á árunum 1963—
1964 hefðu fjárveitingar landa
sem aðiíar enu að Efnahagsstofn-
uninni verið þessar, miðað við
þjóðarframleiðslu: Austurríki
0,3%, Belgía 1,0%, Kanada 1,1%,
Frakkland 1,6%, Vestur-Þýzka-
land 1,4%, Grikkland 0,2%, fr-
land 0,5%, Ítalía 0,6%, Japan
1,4%, Holland 1,9%, Noregur
0,7%, Portúgal 0,2%, Spánn
0,2%, Svíþjóð 1,5%, Tyrkland
0,4%, Bretland 2,3%, Bandarík-
in 3,3%.
Menntamálaráðherra sagði í
ræðu sinni, að vafasamt væri að
meta hagnýtt gildi rannsókn-
anna eftir fjárframlögunum ein-
um saman, og geta bæri þess að
þau nýttust mjög misjafnlega.
Nefndi hann sem dæmi að í
Bandaríkjunum nýttist fjármagn
ið mjög vel, sökum góðs skipu-
lags og skjótrar úrvinnslu. Þess
bæri einnig að geta, að víða er-
lendis verðu stórfyrirtæki
miklu fé til vísindanannsókna,
en því væri ekki fyrir að fara
hérlendis. Ráðherra sagði, að nú
væri íslendingum meira í mun
að móta skynsamlega stefnu í
rannsóknarmáhim, heldur en að
veita meiru fjármagni til þeirra,
þótt vitanlega væri það einnig
nauðsynlegt. Lög sem sett hefðu
verið eftir ítarlega könnun fyrir
þremur árum, hefðu ekki reynst
sem skyldi og væri því nauð-
'synlegt að endurskoðun þeirra
færi fram sem fyrst.