Morgunblaðið - 10.09.1969, Blaðsíða 20

■ 20 .............. MORGUNBLAÐIÐ, MÍÐVTKUDAGtm 10. SEPT.
— Afmælissýning
Framhald af bls. 15
fyrstu sjón. En það fer ekki
fram hjá neinum að þetta eru
þýðingarmiklir menn, karlamir
sem lyftu íslenzkri þjóð til vel
megunar og sjálfstæðis, og þeir
vita vel, hvað þeir syngja. Kann-
slke er þeim ekkert ástfólgnara
í lífinu en hin svala morgunbirta
í sínum mörgu víddum.
Það er sannarlega fært snill-
ingum einum að raða saman og
festa á blað, liti og línur, svo að
hið aefðasta auga og næmustu
innri gkynfæri, leiti þ«sngað og
finni sálu sinni djúpa svölun, ör-
yggi og gleði, en listin er ékki
einhöm. Hún spannar allt, him-
inn og jörð, hið mannlega og hið
guðdómlega.
★
f listaver'kum eins og Fjallið
helga, má margt og margþætt
finna. Hér er ísland 1 deiglu tím-
ans. Það hefst upp á yfirborðið
við hrottalegar jarðhræringar og
ekki fulígróið sára sinna. Eldux
brennur undir.
Stendur það af sér óveðrið eða
sígur aftur í mar.
Myndir Jóns Engilberts á þesis
ari sýningu Listafélags Mennta-
skólans er engan veginn venju-
legur leikur háþjálfaðs snillings
með liti og línur. Myndasýningin
er svar við trúnaði ungs fólíks.
Nýjustu og veigamestu myndirn
ar á sýningunni, eru tileinkaðar
ykkur, málaðar fyrir ykkur.
Sumar myndirnar eru dálítið
daprar, en það er ekki vegna sól
arleysisins í sumar. Listamaður-
inn veit, að sólin bregst aldrei,
hún endurgreiðir margfalt það
sem hún hefur af Okkur á einu
sumri. Aðrar myndir sýna ofsa
og gleði, þær eru ögrandi og
hvetjandi, veganesti ungs fólks
út í lífið — og lo'ks Fjallið helga
„búinn er úr bálastorku, berg-
kastali frjálsri þjóð“. Þetta er
vitinn mikli, hvellt ákaíl og varn
aðarorð listarinnar á lífsþæginda
öld, sem kynni að reynast henni
fjandsamleg.
Án þess trúnaðarhandtaks,
sem þið ungt fólk hafið rétt lista
manninum, hefði þesisi sýning
aldrei verið haldin. Og sumar
beztu myndirnar efcki orðið til.
Án þessa trúnaðansamstarfs við
listsköpun og listamenn þjóðar
okkar, engin veigamikil listsköp
un hugsanleg, engin sannkölluð
menntaæska.
- GRIMSBY
Framhald af bls. 15.
ur fékk ákveðrva upphæð, en í
Grimsby var það á hinn bóg-
inn vinnuflokkurinm sem fékk
greiðsluna í heild, og henmi síð-
an deilt niður á verkamennina.
Little vildi að greiðslufynrkomu
lagið í Fleetwood yrði tekið upp.
Vandkvæðin hjá Little voru þau
að þegar hanm hafði kunmgert
komudag skipsins, ætlaði mark-
aðsdeild togaraeigenda ekki að
koma á sammingaviðræðum við
löndunarverkamenmina fyrr en
daginn eftir komu togarans. Ég
sagði honum, að hann. skyldi
hafa þetta eins og hann óskaði,
og Mátvælaráðuneytið tæki á
sig sökina. LitLu síðar var ég
kallaður á fund forseta togara-
eigendafélagsins, og hanm lýsti
algerri andstöðu sinni við komu
togarans. „Við vorum lausir við
þessa útlendinga og viljum þá
ekki aftur“, sagði hanm. Og sam-
kvæmt kynnum mínum af þess-
um málefnum, hefur þetta reynzt
þeirra stefna allt síðan .
GRIMSBY RÉTTIR SIG VIÐ
Að stríðinu loknu varð ég
vitni að, og átti hlutdeild í að
koma Grimsby á réttan kjöl aft
ur, og aðstoða við uppbyggingu
borgarinnar. Yfirburðir henmar
byggðust að mestu á flota, sem
flutti fisk af fjarlægum miðum
— frá íslandi, frá Hvítahafi,
ströndum Noregs, Færeyjum og
Norðursjó — og markaðinum var
séð fyrir einstökum gæðafiski
af íslendingum, Færeyingum,
Dönum og einnig stundum Holl-
lendingum, Belgum og Svíum. Það
var ánægjulegt að ganga um
þemnan stóra markað okkar og
sjá fisk í skipulegum kassaröð-
um, veiddan á réttum tíma, og
sem var einstakur að gæðum.
Kaupandi, sem leitaði að gæðum
og þjónustu gat ekki annað far-
ið en til Grimsþy.
BREYTTIR TÍMAR
Sé>u frystitogaramir undan-
skildir , því að vinnuaðstæður
þar Laða enn áhafnir til sin ,þá
hafa möguleikar á vinnu í landi
dregið mjög vinmukraft frá sjón
um og jafnframt valdíð því ,að
endumýjun áhafna hefur ekki
orðið eins mikil og æskilegt væri
Á þessum tíma árs, þegar svo
mikið af lingerðum og illa
geymsluhæfum þorski er landað,
þá er hanin iðulega úrsfkurðað-
ur óætur af öllum vandaðri kaup-
mönnium og vegna þess hversu
stnár hann er ,vilja jafnvel salt-
endur ekki kaupa hann, eins og
áður tíðkaðist. Það er því engin
furða þótt lítið sé af gæðaþorski
við þessar kringumstæðum.
48 STUNDA REGLAN
Öllum tækjum til uppskipunar
á afla, og nú einnig vinnukraft-
inum, er stjórnað af fyrirtæki
togaraeigenda „Grimsby Land-
ing Company Limited“. Fyrir
júlímánuð á síðasta ári var sú
regla í gildi, að allir erlendir
togarar skyldu bíða allt að 48
stundiir eftir lönduin, ef brezkir
togarar voru svo margir inini til
löndunar á sama tíma, að þeir
sáu fáanlegum vinmikrafti fyr-
ir nægri atvinn.u. Litlu síðar var
bundinm endir á þessa reglu án
nokkurs fyrirvara, þannig að nú
koma erlendir togarar til Grims
by án nokkurrar trygginigar fyr
ir því að þeir muni fá löndun.
Hjá flestum erlendum togurum
eru aðstæðurnar þannig ,að er
þeir hafa lokið veiðum og leita
upplýsinga um aðstæður með lönd
un hjá umboðismainim sínum í
Grimsby — sem jafnan erbrezk
ur togaraeigandi — og fær þau
svör að ekki miuni vera ráðlegt
að reyna löndun, þá þarf togar-
inn ekki að sigla langa vega-
lengd til heimahafnar .Þessu er
hins vegar þveröfugt farið hjá
íslenzku togurunum. Er þeir
leggja upp í rúml. 2 þúsund
mílna siglingu til Bretlandsihafna
þá kemur að því marki, að ekki
er um það að ræða að snúa aft-
ur. Þetta hefur haft í för með
sér að um 60 landanir á gæða-
fiski, sem samkvæmt venju
hefði átt að fara til Grknsby,
hefur verið landað í Aber-
deen og í stöku tilfellum í Hull.
Fleetwood keppir að því um
þessar mundir að taka við hluit-
verki GrimSby sem mesta fisk-
Iöndunarborgin. Ég er þeirrar
skoðunar að vanhugsuð stefna
togaraeigenda í Grimsby eigi eft
ir að valda minnkandi framboði
á þeim fiski, sem ætíð hefur ver
ið beztur að gæðum hér á mark-
aðinium.
Landanir okíkar Islendinga hér
eru þó togaraeigendum mjög hag
atæðar viðskiptalega.
Meðan brezkir togaraeigend-
ur greiða löndunarverkamönn
um 100 pund í laun greiða ís-
lenzkir ein 159—183 pund.
Fyrir leigu á fiskikössum
greiða íslenzkir 2—3 á móti 1—3
hjá Grimsby-toguruwum.
Fyrir tonn af ís greiða ís-
lenzkir 35 shillinga á móti 20
shillingum á tonn hjá brezkum
toguirum.
Ég hef lagt á mig þrotlaust
erfiði til að fá 48 stunda regl-
uma tekna upp aftur, en án ár-
angurs enn sem komið er.“
Þá ræðir Woodcock um land-
helgislögin íslenzku frá því 10.
maí í fyrra, og segir þau hafa
verið mjög rangtúlkuð bæði af
samtökum togaraeigenda og við-
komandi ráðuneyti. Þessir aðil-
ar hafi íslenzkan umiboðsmann í
Reyfcjavík og fái sendar til Hull
á enisku allar upplýsingar um það
sem gerist í þessum málum á ís-
landi, m.a. upplýsingar um allar
aðgerðir stjórnvalda i landhelg-
ismálum, svo að segja um leið og
íslendingar fá fregnir af þeim.
Því sé út í hött að tala um ,að
þeir séu órétti beittir og reyna
á annan hátt að skapa úlfúð ,sem
íslendingar voruuðu að væri
lömgu úr sögunni.“
Loks segir Woodcock: „Ég er
sannfærður um að það sé togara
eigendum í Grimsby fyrir beztu
ekki síður en fiskkaupendum í
Grimsby, að hér verði áfram
sterkur og samkeppnisihæ fur
markaður. Með því að reyna að
útilocka landanir erlendra fiski-
Skipa eru þeir að eyðileggja —
ekki einungis Grimsby-borg —
heldur ekki síður sjálfa sig. Ég
mun halda áfram að reyna að
sannfæra þá um þetta .Það er
skylda mín sem borgarráðsmað-
ur í Grimsby, efcki síður en
vegna tengsla minna við ísland."
- MINNING
Framhald af bls. 19
mikils, mætrtii gjarruan hugleiða á
hvern veg hún kom fram gagn-
vart samifélaginu í heild eða hin-
um einistaka meðbróður. Krafan
var fyrst og síðast buindin við
harua sjállfa. Vináttu herunar skal
þa/kka, því að samiuari vinátta en
henniar var ekki, til — okkar
gleði var hennar gleði og okkar
sorg var henmar sorg.
Nú verður ekki lenigur kveikt
á kertum í „Búinu“. Aldrei fram
ar þeissar heilbrigðu gleðistundir
á bökkum Baugsistaðarárinnar,
fevort heldur vaæ í svörtu skamm
deginnj við hiimn þumga nið brim-
hljóðsinis eða á heiðbjörtu júní-
kvöldi, þegar fuglaæ himinis og
fiskar árinmar fögnuðu yfir til-
verumni. Og komurniar tivær, er
lifðu og störfuðu svo lengi í þessu
dýrlega umhverfi, sem nú er
orðið sögulegt verðmæti, nutu
lífsins í ríkium mæli, þó við fá-
breyttar ytri aðstæður væri. Það,
að geía öðrum góðam beina og
vera hrókur ailiis fagmaðiar gaf
íífinu hið sarbna gildi. Hvergi
befur betur komið í ljós, hvermig
niotið skuli himmiar sönnu lífs-
gleði.
Á miininingairslumd skal sorg
og söknuði bægt frá í anda hinm-
ar látmiu, enda þess fullviss, svo
sem hún var einndg, að við hitt-
uim hania aftur og þurfum þá
atldrei að kveðjast fraimar. Guði
sóu þakfcir.
G. G.
- IÐNÓ REVÍAN
Framhald af bls. 5
eru á hverju strái í jarðraeskri
merkingu aðallega. 12 leikar-
ar í hlutverkum og þar taka
sporið: Ómar Ragraamssom,
Níraa SveinsdóttÍT, Áróra Hall-
dórsdóttir, Guðrún Ásmumds-
dóttir, Pétur Einiarsson, Stein-
dór Hjörleifsson, Margrét Ól-
afsdóttir, Sigríður Hagalín,
Jón Sigurbjömsson, Guðm.
Pálsson, Þóruintn Sigurðaædótt-
ir og Kjartam Ragmarsson.
Fjöldiran abiur aif sönigvum
er í Iðraó revíummi og er þar
stuðzt við gömu'l og ný lög,
en textair allir auðvitað nýir.
Magraús Pétursson leikur umd-
ir á píamó í revíuirani.
í loikin fer hver leikari með
stuittian lokasörag og er þar
skemimtilegt uppgjör á reví-
unmi með milliviðlagi sem
hljóðar svo:
„Þetta er eintómt grín,
þetta er eim'bómt grin.
Blessuð elsfcam mín,
það var ekki meint til þin“.
Eiras og ég gat um í upphatfi
er víða koimið við í Iðraó reví-
rarani, en það fær eragimm svo
sárt á baulkiran að i'fflt geti
hlaupið í. Enda leikuriran efcki
til þess gerður þó öllu gammi
fylgi alvara. Það rofar aldrei
til þar sem il'Imælgi ráða, en
það rofar oft til í Iðraó reví-
urani svo að fóík á kost á aö
njóta m'airgra sólarstumda úr
þeim Skýjaborgum.
Vilhjálimuir á Gaulksmýri
stóð á hlaðinu þegar gestir
vor-u að tygja sig til bmott-
ferðair, leit til himinis þar sem
skýjabrot opnuðu fyrir sólar-
glætu og sagði að ef til viil
færi þurrkuriran að komia,
bara að vindurinm yrði ekki
svo mikill að heyið fyki.
„Þetta fer eirahvern veginn",
sagði hiairan og brosti baran og
brosti, „það voraandi rætist úr
og fer að rofa til“.
Iðmó revíam verður
frumisýrad n.k. föstudags-
kvöld. Það guisbar svolítið um
harna, hún er skemmtileg og
vekur hláturmildi og þó að
það hafi sjafld-an rotfað tiil eftir
gust veðurguðanmia í suiraar,
þá rofar ugglaust eittlhvað til
í -skajpiniu hjá fólfci, sem sér
Iðnó revíuraa. Því þar er etf
til vill lögð áherzla á það að
íslamd er óútmeifcraamliegt og er
það efcki skemmtilegast? Er
það ekki ævintýrið?
— Á. Johnsen.
ADALFUNDUR
Þjóðdansafélags Reykjavíkur verður haldinn að Frikirkju-
vegi 11 föstudaginn 12. september kl. 8.30.
STJÓRNIN.
2 stúlkur — New York
Tvær ábyggilegar og reglusamar stúlkur óskast nú þegar á
sama heimili í New York. Létt húsverk og eftirlit með tveimur
börnum. Nokkur enskukunnátta æskileg. Gott kaup og fargjöld.
Umsóknir sendist blaðinu merkt: „U.S.A.
2 fyrir 14. þ.m.
Vymura vinyl-veggfóður
ÞOLIR ALLAN ÞV0TT
Œ
UTAVER Grensósvegi 22-24
Simi 30280-32262
SJÁVARLÓÐ
til sölu á bezta stað í Arnarnesi.
Tilbóð sendist blaðinu fyrir næstkomandi föstudagskvöld
merkt: „Sjávarlóð — 0220".
HÆTTA Á NÆSTA LEITI eflir John Saunders og Alden McWilliams
— Ég botna ekki í þessn, systir ... Eg
hélt að Lee Roy félli vel við nýja „base-
bali“ -þ jálf arann.
— I fyrstu, en síðan sannfærði einhver
bróður okkar um að hann væri lagður
í einelti.
— Ég hugsa að ég verði að útskýra
fyrir stráknum að „einelti" er það sem
þjálfarar verða að hafa að lifibrauði.
— Hm ... nafn mitt er Danny Raven.
Ég er að leita að bróður mínum, Lee Roy.
— Það er hálf lögreglan að gera líka.
Þegar þeir ná þeim strákskratta, vona ég
að þeir fleygi lyklinum að klefanum.