Morgunblaðið - 24.10.1969, Blaðsíða 12

12
MOBGUNBLAÐIÐ, FÖSTU'DAG-UR 24. OKTÖBER 1(969
Umferöarmálaráö
gegnir miklu hlutverki
— sér um upplýsinga- og frœðslu-
starfsemi umferðarmála —
Alþingi:
Rætt um þingfréttamennsku
— I tilefni fréttar Tímans um úthald var ðskipanna
JÓHANN Hafstein dómsmála-
ráðherra kvaddi sér hljóðs utan
dagskrár á Alþingi í gær og
gerði að umtalsefni þingfréttir
dagblaðanna, af því gefna tilefni
að í Tímanum í gær var birt
frétt sem byggð var á upplýs-
ingum er ráðherra gaf í fyrir-
spurnartíma á Alþingi í fyrra-
dajg.
Ráðherra sagði, að á undan-
fömum árum hefði af þingsins
hálfu verið gerðar ráðstafanir til
þess að bæta aðstöðu frétta-
manna og vissulega hefðu þeir
veigamiklum skyldum að gegna.
Ráðlhenra viatotá alttiyigli á því að
„ í fyriirsögin Tímians á frétlt aif áðluir
líeífinidluim uimræðuim hefðd sitað-
reyndlum verið snúið vdð, ag
aagtt að úthiaildsdögium varcfekip-
aininia 'hefði fækfcað á þessu ári.
Ritfjaðd ráðlhema upp töluiliegiar
atalðireynidlir mólsiinis, þær er
toomdð höfðu firam í ummiæil/um
hainK í svari við fyrinsipiuimiiinini.
Áriið 1968 voru úthaldisdiagar
Vaffðökipaninia samitals 864, en
fyrstu 9 mánjuði áirsdinis 1969 vouu
þeir 694. Miðiað við sömiu Mluit-
fflöflfl ættlu úthialdsdiagainniir að
verða 9215 í ár, eða twn 60 ffleiffi
en í fyrra. Sagðd ráðlherra að
senmiiil'ega yrðu þeir enin ffLedcri,
þair sem úthald varðskipsiinis Æig-
is væri aðeins tveir diaigar í júlí
vegnia skoðiuoar á sfcipinu oig
eniginm dlagluir í septemlber vegma
viðskiptafulltrúa á
Á ÞINGFUNDI á fimmtudag
mælti Emil Jónsson, utanríkis-
ráffherra fyrir stjómarfrum-
varpi um utanríkisþjónustu ís-
lands. Gerir frumvarpið ráff fyr
ir nokkuð breyttri skipan þeirra
mála, og hafa helztu efnisbreyt-
ingamar veriff raktar áffur hér
í Mbl.
í umrædu nu rn tófcu einndig þátt
þeir Magnús Kjartansson og
Guðlauigur Gíslasoa en Guðlaug
' ur hefutr lagt. fram bneytingar-
tiilög'u við frumvarpið og legg-
ur bann til að viðskiptaÆuKtrú-
air þeiir sem frumvarpið gerir
ráð fyrir að skipaðir verði við
einstök sendiráð veiði kostað-r
af ríkiniu, en ekki að hluta af
einkaaðilum svo sem frumvarp-
ið gerði róð fyrir. Þá leggur Guð
laiuigur einmig til með breytimgiax
tilllögu simmi að heimiíLt verði að
ákipa fuiiltrúa til sbairfa á öðrum
sviðuim, svo sem menmiinigarfuil'l-
— Fjárfestingarfélag
Framhald af hls. 32
þessu vérðlur V'erz.lunar'biamtoa £s-
lamidis hif., Iðraaðiarbanfca fslaimdis
hlf. og Samivinniulbantoa ísd'aimds
Ihif. og opinlberium sijóðlum Ihieiim-
i®t 'að kauipa og eiga hluitabréif í
féflagirau og segjia fHutnimgismenm
í giremiarigerrð silnni nmeð frum-
vtairp'imiu, að slikt miegi tel'jia umd-
irBtöðúaitriðd í starfisemd félags-
ins, að þáitttaka fáist af háitflu
þessa/ra aðila.
í frumvairpijnu en- eiraraiig lagt
til að féLaigið skiulLi táfl. ársLoka
1'977 mjóita sömiu rétitimda að því
er varðar dbaittfrelsi og altir
bamtoar mrjóta, en imaiuðbynlLegt er
taLið að veitta slífk fríðimdli, mieð-
an fédiaigið er að festia rætuir, til
biliumar sem á ákipimiu hetfðd orð-
ið. Sagðii ráðherra, að aðira mián-
uði hieifði útlhialld Ægiis verið 25
diaigar í miániuðd og ætti srvo að
igeitia orð'ið á síðasta árstfjórð-
unigniumv þammig að likiur ‘biemibu
þá til að útihialdisidaigam'ir yrðlu
um 100 fleiri em í tfyrra.
Þórarinn Þórarinsson sagði að
sjáiifsaigt væri að 'bOiað aitlt bdirti
leiðlréttimigu. Ernnifiremur rædjdd
ihiann miofctouð landlhölgislgæzlu-
í GÆR var lögff fram á Alþingi
tiilaga til þingsályktunar um
gerð heimildarkvikmyndar um
Alþingi. Flutningsmenn tillög-
unnar eru fjórir alþingismenn úr
öllum flokkum, þeir Benedikt
Gröndal, Eyjólfur Konráff Jóns-
son, Magnús Kjartansson og Þór
arinn Þórarinsson.
Ítalíu og Spáni
trúa, biaðafuilltrúa, fi'skifuiUtrúa
o.fl.
Guðlaiuigur he-fur einmig Lagt
frarn tillögu till þimgsólytotumar
á Alþimgi, þar sem hann leggur
til að Allþimgi skori á ríkisstjóm
ima að hlutiaigt til um, að komið
verði á fót Skrifstofum viðskipta
fu'lltrúa á Ítaiíu og Spámi. Bend
ir Guðlaiugur á í greimangerð
með tiilögu simni, að útfluitnimg-
ur íslenidimg'a til þes'sara landa
sé mikill, og bafi t.d. verið á ár-
imu 1968 um 376 milljónir króima.
Bendir hamn á að það iraumdi
greiða fyrir útfluitnimgi okto'ar tffl
þessara Landa, ef starfandi væru
viðskiptafulltrúar oktoar þarlend
is og aiuto þess mumdi það verða
inmflytjendum vara hér tffl hag-
ræðis, ef þeir aettu aðgarag að
öruggum opinberum aðffla iraeð
öflun mauðsymlegra upplýsimga í
sambamdi við starfsemi síma.
að auðveldia því -að simma þvi
aatiiumiarverki síirau að etfla ís-
lemzfca atvinmuivegi með slkjótium
og árainigiursríkium hætti.
í 1. grein firumivarpsins', þar
sem fjialllLað er um hiLuitverto fé-
Lagsinis toemiur fram að því Skiuili
m. a. vera heimiit:
1. Að vera fruimtovöðuRl að
stafmun, endiunslkipiuiLaigminigiu og
samieiminigu atvimmuifyriritætoja.
2. Að kaiuipa, eiga og selja
hfliurtialbréif í aitvinimuifyrirt.ælkjium
og sfcluldiafbréf þeirra.
3. Að greiða fyrir útgáfu
Muibalbrétfa og Stouldiaibrétfa aft-
vimmuifyrirtækja mieð beimnii og
óbeinnii þátttötou í útiboðum og
amnairri dreifimglu á þeim.
4. Að útvega, veilta og ábyngó-
móLin alrmenntt og lagði áherzlu
á efldmgu 'gæzlluisitiarÆsinis.
Eysteinn Jónsson tiók enmifrem-
mr þátt í umræðunium oig næddi
um þimglfrétitjr blaðanna, siem
'hann italidli otf eimhaefar. Sagðd
hiainn að sér virtist um atftiurtför
að ræðta í þessum etfmuim oig blöð-
in birtlu mú eimuinigis þær tfréttir
frá Allþimgi, sem þaiu tielLdiu að
væmu dkj'óiLstæðlimguim sí>nium tiffl
hiagisfbétia.
TiIIögugreinin sjálf er svohljóff
andi: Alþingi áiyktar að fela for
setuin þingsins aff láta geraheim
ildarkvikmynd um starfshætti
Alþingis, eins og þcir nú eru,
þannig aff myndin henti sem
bezt til sýningar í sjónvarpi, skól
uni landsins og viff önnur tæki-
færi.
í greinargerð tifflögunnar seg-
ir. Afþimgi startfar emn t megin-
cirái.tum eins og þctf hefur starf
að í rúma öld, og ytri aðstæður
þess hatfa verið lítt breyltar, síð-
an þimghúsið var reist. Nú eru
Jiins vegar miklar rareytiragar
framundam. Byggimg r.ýs þimg-
Vísa verftur nauðsynlegri mieð
hverju ári sem líður, og tfram
h'atfa komið til'lögur um grund-
vallarhreytingar, eims og þá að
æggja niður deildarskiptimgu og
ge”e þimgið að eimmi málstofu.
Ileimi'l'darkvikmynd um störf
Alþimgis hoíur aLdrei veriðgerð.
Virðist rik ástæða til að gera
slífca myncl meðan þiragið er enn
í bhxum gamli farvegi og hetfur
etoki tekið þeim stakkaskiptium,
sem vafalaust eru frsrraumdara,
pótt ekki komi anmað tffl ennýtt
þimglhús.
Huigmymdin um að fcvik-
mymda störf ALþimgis hefur ver-
ið rædd í útvarpsráði með tilliti
tffl sjómvarps. Var þar tialið æski
legt, að slíto mymd yirði gerð atf
Alþimgd sjálfu, enda þótt sjón-
varpið sé að sj'álifsögðu reiðu-
búið til hveris komar saimstarfs.
Hugmyndin hetfur og verið
rædd í stjónn Fræðslumynda-
safras rfkisims, og var eimnig þar
tallið æSkfflegt, að Alþimigi hetfði
sjáltft fonustu í miálimu, en mynd
in yrði genð með það fyrir aiug-
uni, að hún yrði hentiuig kymning
á þkilgimu í sfcólium Landsins.
aist lán til aitviminiuifyrirtiækja,
sem félagið tiekiur þátt í eða
bedtir sér fyrir.
5. Að tatoia þátt í ranirasófaraum
á artviramuimýjuinigiuim og 'tillraiuin-
um mieð þær og fhiatfa mdffliigönigu
um ötfHum og siöOiu á réttiimdluim tii
hiagmýtdmigar þeilma,
5. Að airamast tætoniiega ag við-
ákipitalega ráðgjiatfaþjiómiustu vilð
stotfmuin og rekstur atvimmiuifyrir-
tæfajia.
f gmeimargerð siinmi mieð fnum-
wairpiirau bendla tfLultiniimgsimienm-
irmir á að tfélög áþekk þesisiu séu
retoim í flesrbum mágraimraailönidlum-
um og eru þar taíffln gegraa hiniu
miitoiivægasrta (h/Luitveirki. Seg'ir,
að ráðgent sé að hatfa Miðsjóin aí
þeiiivi reymsíllu, sem þar heflur
flemgizt í þessiu eflná.
Jóhann Hafstein dómsmálaráð
herra mælti í gær fyrir frum-
varpi um breytingu á umferðar-
lögunum, en frumvarp þettg
kveffur á um stofnun Umferffar-
málaráffs. Var ráff þetta stofn-
að með reglugerð 24. janúar sl.
og er hlutverk þess fyrst og
fremst á sviffi umferðarfræðslu,
og beinist einnig að því að vinna
að almennum umibótum á um-
farðarmálunum.
í ræðu sinni gerði ráðherra
ítarlega grein fyrir hlutverki og
uppbyggingu Umferðarmálaráðs,
sem hann sagði að stofnað hefði
verið til í beinu framhaldi af
starfsemi hægri nefndarinnar,
sem unnið hefði að margvíslegu
fræðslu- og leiðbeiningarstarfi.
Þá ratoti ráðherra einnig starf
semi U'mfer ða rmáil ará ðs og komu
fram í ræffu harns at'hyglisverð-
ar upplýsingar um starfsemi ráðs
ins.
Er hér á eftir getið einstakra
atriða um starfsemi Umferðar
miálaráðsins, er fram komu í
ræðu ráðherra og gefa þau huig-
mynd um starfsemi ráðsiins.
Eitt af fyrstu máLuim, sem Um-
ferðarmálaráð Lé.t tiL sín
taka var löggæzla á þjóðvegum
landsiins. Samþykkti ráðið á
fundi sínum, 16. apríl, tillögu,
þar sem lögð var á það
áherzla að löggæzla á vegum
landisins verði ekfci minnkuð mið
að við það, sem hún var á síð-
asta sumri og jafnframt var
bent á hiraa mikLu þýðimigu, sem
traust umferðairlöggæzla hetfur í
samþandi við umferðaröryggi.
Var framkvæmdanefnd ráðsins
falið að virnna að framkvæmd til
lögummar. DómismáLaráðiumeyt-
ið tók miál þe>t/tia tffl rmeðtferðar
og beitti ráðumeytið sér fyrir
þyí, að fimrn löggæzLuibitfreiðar
voru gerðar út við löggæzLustörf
í S'U'm.ar, en fyrir uimferðaribreyt
inguna voru þær þrjár.
Framkvæmdanefndin hefur
óskað eftir þvi við lögregiu-
stjórann í Reykjavík, að embætti
hanis tatoi að sér skrámimgu um-
fierðarslysa, sem framkvæmda-
nefnd hægri u.mferðar hafði áð-
ur mieð höndum, en aftur á mióti
verður öli úrvinnsia siysa-
skýrsla unnin á vegum ráðsins.
Stefnt er að því að hraða úr-
vinraslu slysaskýrs'la og gera
- LODGE
Framhald af bls. ]
ræðumia sem hiaran var búimin að
'Umidiiribúa. Koimimiúmistar vænu
enm viið samia hieygarðslhiormiið,
þeir hiartðraeituiðlu öffliuim raum-
hæifluim samiraiögum, og gerðlu
ektoert amimað em emdlurtalka í sí-
fellu kröfur síraar um að Banda-
rítoiin og bandlamenm þeáinra diraigi
alDlt berlið sitit tfrá Suiður-Ví-
etiraaim, ám þasis að þar faomi
moikkuð í staðinm.
Aðalsammimgamiemn fciommiúin-
istia vonu hiairðorðlir í ’hiarns giarð
efltir íumdliimm. Þeir s/agðlu að
þessi framtoomia hans igætfi eran
tffl kynma að Bamidiarikim heifðlu
emgarn álhiu/ga á að komia á tfriði
í Víetmaim, heldlur vffl/du aiutoa
það. Og swo emdlurtióiktu þeir auð-
vitiað fcrötfuir stoar,
Jatfmlfraimlt því sem Bamdlaríkin
draga mieira og mieira herlið flrá
vígfliímummá, virðiasit toamtmiúniiisltiar
að ein/hverjiu leytá vema að draiga
úr berstyrto símium í Suðlur-
Víetnam. Ekkent heflur verið um
þettia sagt atf apimlberri Ihtátfflu, og
m/enm eru eklkd saimim/ála um
hvernig beri að sflöillja þetta.
Bjairtisýmisirmemniinndr tielja að
þetita toummá að vema gert í (tlffl-
nauin itffl aið dmaga úr átlökuimi, en
etoki geflim út rnein tffllkynmiimg
tfrá kamimúmiiisituim, till 'að eklki sé
mánaðarlega heildaryfiriit og
þanmig fylgst sem bezt m.eð þró-
um umferðarmála í lamdd'nu.
1. september eða um sama
Leyti og 7 ára börn hófu skóLa-
gön.gu, gatf UmflerðarmáLaráð út
bæklinginn „Leiðin í skólamn,"
sem er bréf tffl foreldra sjö ána
skóLabarna. Lögð var á það
áherzia að foreldrar fyLgdu
börn.um sínum fyrstiu dagana til
skólams og veldu ör'uigguistu Leið
in.a fyrir þau. BækLimgnum var
dreift í 44 skólia í kaupsitöðum
og stærstu kauptúnum landsins.
Á fundi UmferðarmáiLaráðs, 16.
april var samþyktot að fela
SLys'a.varnatfélagi íslamds að
hatfa á hendi umsjón með skipu-
lagd og starfi umferðaröryggis-
mefndanma, er stofnaðar voru á
vegutm félaigsins að tilMuta.n
Framkvæmdanefndar hægri um
tferðar í sambaindi við umtferðar-
brey.tingun.a og starfað hafa síð-
am að auknu umtferðaröryggi.
Va.r Slysavannafélaginu falið
að sjá um, að stiarfsemi mefnd-
anna yrði haldið áfram. í kostnað
aráætlun Umferða rmáliaráðs er
gert ráð fyrir sérstötou fjárfram
lagi til SVFÍ tffl þess að standa
straurn af starfsemi þessari. Á
vegum Slysavarnaféliagsi'ns betf-
ur starflað sérstiakur erindreki,
sem heflur hiatft með höndum sam
skipti við umferðaröryggis-
nefndirnar. Hefur hamn m.a.
flerðast um landið, haldið fumdi
og flutt þar erimdi og sýnt kvik
myndir um ferðamól. Þá hefur
félagið m,a. sent tillögur tffl
nefndanma um að beita sér fy.rir
sérstökuim umferða-rdögum, þar
sem ákveðin verkietfni væru tek
in fyrir.
Þá rakti ráðherra starf Um-
ferðarmálaráðs að umtferðar-
fræðslu í skólum en í xndirbún
ingi er í samvimmu við fræðsllu-
miálastjóra útgáfa leiðbeiminga
til keramar'a um tfflihögum uimtferð
arfræðslu 10—12 ára barma amn
ars vegar og 12—14 ára barna
hins vegar. Þá hefur Umferðar-
málaráð styrkt útgátfu kennslu-
bókar um umflerðarmál og einn-
ig er að hefj'ast á vegum ráðs-
ins skipulögð umferðarfræðsla-
fyrir börn undir skólaskyldu-
aidri í formi bréfa'skóLa.
'hægit -að segja aið þeir ®éu aið
sfliatoa tfitt. Ajðirir tefljja alð þeltlta sé
aiðeiimig .gemt (fli/I alð 'hrvíla heintfldkk-
ama tfyrir Stiórárás. Sú hietfuir
jatfmam orðið raiuirain í sivipuiðuim
tifllfle'lHum áðlur.
Maimntfaill Bamidiarífcjiaimnia í Ví-
etimam, htetfur tfairdð imiranlkamdi
umdiantfarma miámulði, etftir því
sem Sluíðluir-Víetmiairraair talka við
flliedri og tfflieitri Miuítvertauim isem
Bamdarílkijiaimieimn toatfa áður gagmit.
Á síðustiu fiimim miáiniulðuim hetfur
Suiður-Víetmam mdisst 8.002 miemm
flaflíllma, em Biairadlairiíltoin 4.212. Frá
þvi 1. jiamúar 11961, toaffla 39.047
baimdairicijiaimienin, flallfllið í bardlög-
uim, og 255.531 hatfa særzlk
Meilv'iln Laiird, vanmairmófliaróð-
toenria Biamdanifcj'aininia, haflur flýst
því ytfir aið elkfci taomi tiffl miália
að Bamdarítoim toetfji edmlhflliiðla
vapmahtté í Víetraaim, í þeiinrá vom
að fcommúnistar íyfllgidlu á efltir.
Hamru eagð'i aíð vopmiahllés- og
friðamtiHboð Bamidarilkjiamima væriu
ölfllum klumm, og þaiu vaemu neiðu-
búim tffl viðræðlraa (Uttn aflflar tffl-
lögur sam vætnu vænlegar tiflll ár-
amgtuns. Hirns vegar vtæiii últilok-
að aið Ihietfjia vopmiahiLé ám þess alð
toafla racMcna tryggimgu tfýrir þvi
iaið toinm aiðiiimm toæmi ttttl maótts
við þá.
Utanríkismát til um-
ræðu á Alþingi —
Þingsályktunartillaga um skipun
Gerð verði heimildar-
kvikmynd um Alþingi
— til sýninga í sjónvarpi og skólum
— Þingsályktunartillaga lögð fram