Morgunblaðið - 06.03.1970, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. MARZ 1070
KERLING
FROKEN
MADDAMA
fslenzku „tízku-
drottningarnar
MÉR hetfur orðið nokfcuð tíðrætt um
„tízkukóngaina" svoneíndu í Pairís und-
antfarið, enda hatfa Þeir gefið tilefni til
umtals. Nú ætla ég aftur á móti að
vikja örlítið að íslenzku „tízkudrottn-
inigun)um“, þ. e. kjólameistuirum. Sjálfar
aegjast þær aills ekki stainda uindir slíku
heiti, því þeirra vinina sé fyrst og fremst
iðn, en efcki skapandi greiin — þær séu
lítt lærðar í tízkuteiknun og móti ekki
•heildarsvip á klæðnaði neirns hóps
fcvenna. En þótt þær taki sétr erlend
tízfcublöð til fyrirmyndar þá breyta þær
og betrumbæta, oft með góðum áranigri.
Það virðist ékki hatfa farið framihjá
mörgurn komum í Reykjavík að Félaig
kjól.amieistara hélt tízkusýndmgu s.L
þcriðjudag, enda var hún vel aiuglýat.
Aðgömgumiðar seldust upp svo tiil strax
og mikill fjölda kvenna (og karla) varð
frá að hverfa — margir komnir um
langan veg í kuldanum. En Súlnasalur-
Þessi kjóll, sem er nær hvitur metf
skinnköntum á ermunum, er sígildur, og
vakti hann mikla hrifningu.
inn rúmar ekki nema á fimmta hundrað
mainns og því hefur verið áfcveðið að
enidurtaka sýninguna, þótt það hafi efcki
verið ætiunin í upphafi.
Ekfci er annað að sjá en tízfcusýning
sem þessi, sé einíhver bezta skemmtun,
sem hægt er að bjóða reyfcvískum kon-
um upp á. Þama koma þær í sínu fín-
aiSta pússi og má stundum vairt á milíli
sjá hvort tízkusýningin er uppi á palili
eða úti í sal!
★
Þessi tízkusýning var sú fyrsta, sem
haldin er á vegum Félags kjólameistara
en í fyrra héldu nokkrar úr félaginu
sjálfstæða sýninigu. Hyggst félagið efna
til tízfcuisýninigar árlega í framtíðinni.
Er eniginn vatfi á, að þær verða vel
sóttar, því gestir í Súlniasal á þriðju-
dagskvöldið fóru heim mjög ánægðir,
þótt ýmislegt í sambandi við fram-
kvæmd sýningarinnar hefði mátt betur
faira. Til dæmis höfðu margir pantað
borð en fenigu síðan ekki aðgönigumiða,
og aðrir, sem keypt höfðu aðgönigumiða
eða feogið boðsmiða fenigu ekki borð.
Varð því mjög mikil töf á að allir
ferngju sæti og hófst sjálf sýninigin ekki
fyrr en klokkan 10 og höfðu þá margir
setið og beðið á þriðju klukkustund.
Einnig fannst mér allft of lítið Ijós yfir
pallinum, þar sem sýninigaistúlkiurnar
komu fram, og sáust því illa alls konar
saumar og fínerí, sem einmitt á að
getfa fötunium sérstakan svip. En úr
þessu á að vera hægt að bæta.
Um fötin sjálf ætla ég ekki að fjöl-
yrða, þvi sjón er sögu ríkari, en ýmsum
Táningamir gleymast ekki og hér er
skemmtilegur mynstraður kjóll með
teygju í mittið. Um hárið er bundin
löng slæða úr sama efni og kjóllinn.
fannst að meira hetfði mátt vera af
,,hversdagskjólum“.
★
Ég þykist vita að einhver kunni að
spyrja: Hvað eru eiginiega kjólanaeist-
arar? Eru það venju'legar saumakonur
eða eru það 'blæðsberar? Svarið verður
víst „hvoruigt", en tíl þess að fá niániari
upplýsinigaæ um þessa stétt leitaði ég til
Sigríðar Bjamadóttur, formanns Féiags
kjólameistara.
Nám kjólameistara tekur þrjú ár, í
iðnskóla og á saumastotfu. Eins og staxfs-
'heitið bendir til saiuma kjóiiameistairar
kjóla, en klæðskenar sauma aftur á móti
yfinhafnir. Stanfandi kjólameistarar á
laindinu eru 30—40, þar atf einn karl-
maður, en hann er jafntframit klæðskeri.
Kjólameistarar hatfa ákveðinn lágmarks-
taxta fyrir vinnu sína, t.d. er lágmiarks-
taxti fyrir sléttan kjól um 2200 krónur,
en h'ámankstaxti er emiginn fyrir ein-
staka flák, þar sem mjög er mismunamdi
hve lamgam tíma tekur að saiuma hana.
Nú eru aðeins þrjár stúlfcur að læra
kjólasaum, en Sigríður sagði að eftir-
spunnin etftir að komast í þetta nám
væri mjög mikil. Gallinn væri sá, að
mjög fáar saumiastotfur treysta sér til að
taka mema, þar sem því fylgdi kostnað-
ur, sem litlar stofur stæðu ekki undir.
Sigríðúr sagði að veirið væri að vinna
að því að koma á mieira veafclegu námi
í Iðnkkólanum, eins og gert hefur verið
í sumum greinuim, og yrði þá vænt'an-
lega umnt að fjölga í stéttinni.
Þórdís Árnadóttir.
í lok sýningarinnar lék hljómsveitin
brúðarmarsinn og inn kom þessi unga
stúlka. — Kjóllinn er síður og slörið
er fest í hárhnút í hnakkanum, en fyrir
framan hnútinn er eins konar kappi,
sem minnir á hollenzkan höfuðbúnað.
(Ljósm. Mbl.: Ól.K.M.)
Tilveruréttur
Tækniskólans
ÁRIÐ 1063 tók Alþing hina
merkustu ákvörðun; þá voru
samþykkt lög um Tækniskóla
fslands, og eru þau nr. 25 1963.
í Danmörku var þá þegar
fengin yfir hálfrar aldar
reynsla af slíkum framhaldsskól
um fyrir iðnaðarmenn.
Hlutverk skólans er sam-
kvæmt reglugerð að veita nem-
endum sínum almenna og tækni-
lega menntun, er geri þá hæfa
til að takast sjálfstætt á hend-
ur tæknileg störf og ábyrgðar
stöður í þágu atvinnuvega þjóð
arinnar. Höfuðáherzla skal lögð
á að kenna nemendum að beita
fræðilegum lögmálum í raun-
hæfu starfi, þjálfun til sjálf-
stæðra tæknifræðilegra vinnu-
bragða og hæfni til að meta
tæknivandamál frá hagrænu
sjónarmiði.
Það eru þannig menntaðir
tæknifræðingar, sem Danir
þakka nú að drjúgum hluta
hinn mikla uppgang sinn í iðnaði.
Eftir að íslendingar tóku loks
sína ákvörðun hefði mátt ætla,
að hinn nýi skóli yrði óskabarn
fræðslukerfisins og iðnaðarins 1
landinu. Svo varð þó ekki, og
aðbúnaður að skólanum hefur
verið af vanefnum gerður og án
nokkurs samræmis við það, sem
áætlað var, þegar til skólans
var stofnað.
Á sama tíma hafa dönsku skól
arnrr eflzt stórkostlega að húsa-
kosti og tækjabúnaði — og að-
sókn.
Fyrir ári síðan tók mennta-
málaráðherra hina merkustu á-
kvörðun. Hann ákvað að fresta
því ekki lengur að fullmennta
tæknifræðinga á fslandi.
Hér er um byggingatækni-
fræðinga að ræða, en rafmagns-,
reksturs-, skipa- og véltækni-
fræðingar verða enn um óákveð
inn árafjölda að sækja tvö síð-
ustu námsárin til erlendra skóla.
Þegar eftir þessa ákvörðun
ráðherrans fóru að heyrast
raddir um það, að á íslandi
væri nær að útskrifa verkfræð
inga frá verkfræðideild Háskól-
ans heldur en tæknifræðinga
frá Tækniskólanum.
„Röksemdirnar” voru tvíþætt-
ar:
1. Það er ekki markverður
mismunur á áætlaðri menntun,
annars vegar tæknifræðinga frá
Tækniskólanum, og hins vegar
BS-verkfræðinga frá verkfræði-
deildinni.
2. Það er miklu ódýrara að
starfrækja aðeins annan skól-
ann, og þessi skóli er verk-
fræðideildin.
Þessi hugmynd breiddist út
eins og eldur í sinu. En eins
og sinubruni er stundum æski-
legur, þannig þarf það ekki að
vera slæmt, þótt menn fái
skrýtnar huigmyndir. Af sinu-
bruna gæti þó orðið skógareld-
ur, og það er sú hætta, sem að
steðjar, þegar Alþýðublaðið og
Morgunblaðið drepa á þetta í
fréttum af fundi stúdenta með
menntamálaráðherra o.fl. í Há-
skólanum þann 25. sl.
Varðandi fyrri þáttinn í „rök
semdunum". vil ég hér með
benda öllum, sem áhuga hafa á
þessu máli á:
í tæknifræðinám fara iðnað-
armenn eftir 2ja ára almennt
nám við Tækniskólann, en í
verkfræðinám fara stúdentar úr
stærðfræðideild menntaskóla.
Á þessari menntun er auðvit-
að markverður mismunur — en
hvorum sá munur er í hag, fer
eftir mælikvarðanum, sem á hlut
ina er lagður. Það mun líka
verða markverður munur á 3ja
ára tæknifræðinámi og 4ra ára
verkfræðinámi.
Að öllu samanlögðu er því um
markverðan mismun að ræða, og
í hiverju hann er fólgiran verður
líklega bezt lýst þannig:
Tæknifræðingar eru frekar
menntaðir sem framleiðslu- og
framleiðnimenn.
Verkfræðingar eru frekar
menntaðir sem vísinda- og rann-
sóknarmenn.
Aðvitað er eftir sem áður eðli
legt, að verksvið þessara hópa
skarist mjög verulega. En jafn-
vel þótt aldrei væri gert upp
á milli tæknifræðinga og verk-
fræðinga við stöðuveitingar, er
ekki þar með sagt að við ættum
að loka annarri námsbrautinnL
a) Menn með dálítið mismun-
andi menntun vinna oft mjög
vel saman, og bætir þá hver
upp annan.
b) Það væri ósvinna að svipta
iðnaðarmenn nýlega fengnum
rétti sínum til „æðra náms”. Ég
kalla það ekki raunhæfan rétt
til slíks náms, þótt iðnaðarmanni
sé heimili að setjast í lands-
prófsbekk með unglingum.
c) Það er mikilvægt fyrir þjóð-
ina að virkja sem mest og bezt
hvern þann hæfileikastraum,
sem runnið hefur illa nýttur í
haf timans og kynslóðanna.
Varðandi síðari þáttinn í
„röksemdunum” bendi ég á:
Jafnvel þótt fyrri þátturinn
stæðist, þá er það samt ósann-
að — og í mínum augum raun-
ar þversögn — að ódýrara sé
að hafa nemanda 4 ár í verk-
fræðideildinni heldur en 3 ár
í Tækniskólanum.
Nágrannar okkar í EFTA
þykjast skilyrðislaust þurfa
báða þessa hópa tæknimanna,
og þeir mennta a.m.k. tvisvar
fleiri af „framleiðslu-mönnun-
um“ en „rannsóknamönnunum."
Sjálfur er ég ekki í vafa um,
að íslendingum er beinlínis
nauðsynlegt að mennta tækni-
fræðinga í fjölmörgum greinum.
En án tillits til persónulegra
skoðana tel ég mig hafa leitt
að því rök, að hugmyndin um
að hætta beri við menntun
tæknifræðinga hérlendis sé hin
háskalegasta (ef eldurinn kemst
í skóginn) og studd gjörsam-
lega haldlausum rökum.
Að lokum leyfi ég mér að
koma á framfæri við iðnrekend
ur í landinu þeirri skoðun, að
það væri eðlilegt og hagkvæmt,
að þeir styrktu Tækniskóla ís-
lands með ráðum og dáð.
Bjarni Kristjánsson.
Skrifstofustúlka
Stúlka óskast til almennra skrifstofustarfa, vélritunarkunnátta
nauðsynieg. Þarf að geta skrifað íslenzku og ensku.
Eiginhandarumsókn er greini aldur, menntun og fyrri störf,
sendist Mbl. merkt: „Laugavegur — 2608",