Morgunblaðið - 23.06.1970, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 28. JÚNÍ 1970
5
Athugasemd við skrif
Daggj aldanef ndar
— um Landakotsspítala
DAGGJAL.DANEFND sjúkra-
fhúsa gerir í grein í Morgunblað
16. júní sl. noíkkrar athuga-
ínu
semdir við ummæli í Morgun-
blaðinu og Alþýðublaðinu í síð
asta niánuði og leiðara Morgun-
blaðsins 3 júní sl. um vandamál
Landakotsspítala.
Ekki var óeðlilegt að nefndin
taeki til andsvara enda kemur
fljótlega í ljós við atlhugun að
nefnd þessi er helzta vandamál
spítalaxis.
í þessari grein nefndarinnar
eru mál spítalans tekin þeim tök
um, að ekki er ástaeða til að láta
ósvarað.
Mun ég fyrst rseða um þau atr-
iði, sem varða Landakotsspítala
sérstaklega, en síðan ræða lítil
lega um nokkur grundvallaratr-
iði varðandi nefndina sjálfa.
Daggjaldanefnd hefur reynt að
sýna fram á að allar hennar töl
ur stemmi við allt sem áætlað
(hafði verið, en allt tap á spítal
anum sé að kenna lélegri áætlun
argerð spítalastjórnarinnar.
Er óneitanlega kyndugt og í
raun sorglegt, að nefndin skuli
nú ekki ihafa annað haldbetra sér
til afsökunar, en það staðfestir
þá reynslu undanfarinna ára, að
sýna verði fulla aðgát í viðskipt
um við nefnd þessa.
í upphafi árs 1969 óskaði
nefndin eftir því við Landakots
spítala, að gerð yrði áætlun um
rekstur ársins. Svar spítalans
var, að erfitt yrði að áætla rekst
urinn vegna mikilla verðhækk-
ana í kjölfar gengislækikunar og
einnig voru fyrirsjáanlegar kaup
Ihækkanir þá um vorið. Nefndiii
vildi elkki una þessu heldur var
einn af nefndanmönnum sendur
til þess að „aðstoða" við áætlana
gerðina. Man ég nú ekki lengur
hvort smiíði þeirrar áætlunar,
sem nefndinni líkaði, tólk eina
eða eina og hálfa klukkustund.
Aðferðin var sú að taíka mið af
rekstrarreilkningi síðasta árs þ.e.
1968. Hvenær, sem augljós var að
einhver liður hlyti að hækka á
árinu, vildi nefndarmaður að
miðað yrði við þáverandi verð
lag óbreytt, en nefndin mundí
leiðrétta daggjaldið með tilliti tíl
verðbreytingar. Var nefndarmað
ur ítrekað spurður um það hvort
treysta mætti því, að tekið yrði
tillit til slílkra breytinga og fóru
svör hans ek'ki milli mála.
Þetta kallar nefndin, að ,,kom
ið hafi í ljós að áætlun, sem for
ráðamenn sjúkrahússins gerðu
sjálfir í febrúar 1969“, hafi verið
„nánast samlhljóða daggjalda-
grundvelli nefndarinnar".
Sannleikurinn var sá, að
„áætlun“ þessi var eins og áður
segir, í raun og veru samin af
nefndinni.
í grein nefndarinnar er lítil-
lega minnzt á fyrningar og segir
að rekstrahhalli hafi numið um
6 millj. króna, en í áætlunum
hafi verið gert ráð fyrir 3 millj.
króna tekjuafgangi til að mæta
afskriftum.
Það hefur verið nokkur lenzka
hér að telja fyrirtæfki bera sig,
ef þau sýna hagnað ef eklki er
tekið tillit til fyrninga. Þetta
auðvitað algjörlega falskur
er
hagnaður. Fyrningar eru eina
leiðin til að reilkna gjald fyrir
afnot af húsnæði og tæikjum
spítalans og er eklki reiknað með
greiðislu fyrir þau öðru visi.
Hitt sér einnig hver sem það
vill, hvernig fer þegar tæki hef-
ur gengið úr sér og þarf að end
urnýja. Þá hafa gjöldin einung-
is verið miðuð við hin daglegu
peninigaútgjöld og öll farið í pott
inn. Þannig gæti svo farið, að
vegna tækjaskorts kæmist þjón
usta spítalans niður í það mark
sem nefndin miðar við.
Nefndin ikvartar yfir tregðu
spítalans til að veita upplýsingar,
en sannleikurinn er sá, að nefnd
in telur það skort á upplýsing-
um, ef þær eru annars efnis en
hún vill heyra.
Sem dæmi um erfiðleika á öfl
un upplýsinga frá Landakotsspít
ala er nefnt, að mjög erfiðlega
hafði gengið að fá upplýsingar
um vinnutíma lækna á Landa-
Kotspítala til að reikna út „magn“
þeirrar læknaþjónustu, sem sjúkl
ingar fá á sjúkrahúsinu.
Nú er það ekkert leyndarmál
og daggjaldanefnd vel kunnugt,
að læknar á Landaikoti vinna
ekki tknavinnu, heldur fá þeir
greitt einfaldlega eftir magni
þeirrar vinnu, samkvæmt gjald-
sikrá Læknafélags Reykjavíkur,
sem þeir vinna. Launatalan á
rékstrarreikningi er þannig
beinn mælikvarði á það magn
vinnu, sem læknar vinna á spítal
anum. Þetta hefur nefndinni ver
ið margbent á. Daggjaldanefnd
hefur jafnan býsnazt yfir þyí, að
læknar á Landakoti hafi há laun.
Hafi þeir há laun er það af því
að þeir vinna mikið. Þeir sem
stjórna Landakotsspítala hafa þá
trú, að rétt sé að greiða fyrir þá
vinnu, en skipta sér ekki heldur
af því hvað gert er í þeim tíma.
Ekki verður haldur fallizt á
þá sikoðun, sem fram kemur hjá
nefndinni, að vinnutími sé ein-
ihlítur mælikvarði á vinnumagn.
Greiðisla fyrir störf lækna eins
og tíðkast á Landaikotsspítala
miðar að því að nýta betur
vinnuafl læknanna, eins og sýnir
sig, þegar borinn er saiman lækn
iskostnaður á hvern legudag á
Landakoti og annars staðar, en
hann er mun lægri á Landakoti.
Þetta telur nefndin benda til lak
ari lækniisþjónustu, en er í raun
merki um betri nýtingu vinnu-
aflsins. Með tilliti til þess skorts
sem talinn er vera á læknum,
hlýtur slílkt að vera þjóðhagslega
hagkvæmt.
Lælknar á Landakoti eru rúm
lega 30, en laun þeirra 1969 16,2
millj. kr. eða um 500 þús. að
meðaltali á lækni. Slíkar tekj-
ur geta ekki talizt sérlega háar
hjá læknum og þó svo að þeir
séu eitthvað misháir, stafar það
eingöngu af mismiklum afköst-
um. Eins og áður er að vikið
telur nefndin, að um sé að ræða
mun lafcari þjónustu á Landa-
•kotsspítala en Landspítala og
Borgarspítala. Ekki er ég dóm-
bær á þetta og munu aðrir mér
færari verða til andsvara. Hins
vegar veit ég ekki til að fyrir
liggi neinar athuganir eða yfir-
leitt nein gögn um þjónustumagn
Landakotsepítala og þótt í um-
ræddri grein nefndarinnar sé lát
ið í það skína, að slík gögn séu
til, er það annað hvort alrangt
eða þeim hefur verið mjög kyrfi
lega haldið leyndum fyrir Landa
kotsspítala. Nefndin hefur reynd
ar einnig snúizt gegn aukningu
þjónustu á Landakoti sbr. bréf
nefndarinnar til spítalans dags.
7. marz 1969.
En ef við segjuim um stund, að
þjónustan sé minni á Landakoti
en Landspítala og Borgarspítala,
er þá ekki nægilega tekið tillit
til þess með lægra daggjaldi jafn
vel þótt það væri nægilega hátt
til að standa straurn af eðlileg-
um rekstrarkostnaði? Kostnaður
á Landakoti er mun lægri en á
hinum spítölunum, jafnvel þótt
reiknað sé.með þvi, sem almennt
er talinn eðlilegur rekstrankostn
aður (nefndin hefur sem kunnugt
er einkasikoðanir á því, hvað
telja skuli til hans). Daggjald til
Landa'kotsspítala þyrfti í lægsta
lagi að nema kr. 1.860,00 árið
1970 og er þá reiknað með mik
illi verðlaghækkun á árinu, og
mundi þó nægja til aS greiða hall
ann af árinu 1969. Ég minni á
í þessu sambandi að daggjald til
Landspítala fyrri hluta árs 1970
er kr. 2.100,00 og er ekki ætlað
að vinna upp neinn halla fyrri
ára.
Daggjaldanefnd hefur miklað
fyrir sjálfri sér og öðrum hlut-
verk sitt og mikilvægi ákvarð-
ana sinna.
Framhald á bls. 15
NÝJA PHIUPS rakvélin
ÓDÝRA PHILIPS rakvélin
VERÐ
AÐEINS Kr.
998.-
TILVALIN TÆKIFÆRISGJÖF
TILVALIN í FERÐALÖG
F/EST í RAFTÆKJAVERZLUNUM UM LANDALLT
HEIMILISTÆKI
UTT
A nýja ibúð: 2 umferðir
HÖRPDSILKI UNDIRMÁLNING
1 umferð HÖRPUSILKI
og þér fáið ekki ódýrari
málninp!
Hörpusllki Herðir á ganga
og barnaherbergi
HÖRPU FESTIR útí
HHRPn Hf.
c
ft
■t
HUNDRAÐ KRÓNUR Á MÁNUÐI
Fyrir EITT HUNDRAÐ KRÓNUR á mánuði seljum við
RITSAFN JÚNS TRAUSTA
8 bindi i svörtu skinnlíki
Við undirskrift samnings greiðir kaupandi 1000 krónur. SlÐAN 100 KRÓNUR A MÁNUÐI
Bókaútgáfa GUÐJÓNSÓ
Hallveigarstíg 6a — Sími 1S434