Morgunblaðið - 06.01.1971, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 6. JANÚAR 1971
Engin framleiðsluaukning á
landbúnaðar- og fiskafurðum
Matvælaaukning mest í SA-Asíu,
þar sem skortur er mestur
í FRÉTT á forsíðu Mbl. er
frá því skýrt að Nóbels-
verðlaunahafinn dr. Nor-
man Borlaug hafi ræktað
nýja maístegund, sem
hann telur að valda muni
byltingu í maísframleiðslu
heimsins, en honum voru
einmitt veitt Nóbelsverð-
launin á þeirri forsendu
að hann hefði stuðlað að
því að draga úr matvæla-
skorti í heiminum.
Mbl. hefur borizt grein
frá upplýsingaþjónustu
Sameinuðu þjóðanna á
Norðurlöndum, þar sem
unnar eru upplýsingar
um matvælaframleiðsluna
í heiminum 1969 úr árs-
yfirliti FAO. En það kem-
ur í ljós að engin aukning
hefur nú orðið á saman-
lagðri landbúnaðar-, sjáv-
arafurða- og timburfram-
leiðslu heimsins í heild á
því ári. Og þar sem fólks-
fjölgun er ör í heiminum,
eru það ekki góðar fréttir.
Þó er bót í máli, að fram-
leiðsluaukningin á mat-
vælum hefur einmitt orð-
ið í Suðaustur-Asíu, þar
sem fólksfjölgunin er ör-
ust og hefur bæði orðið
aukning á hrísgrjónafram-
leiðslunni og hveitifram-
leiðslunni, fyrst og fremst
af því að ræktaðar hafa
verið nýjar tegundir
korns, sem miklar vonir
eru við bundar. Fer grein-
in úr fréttabréfinu hér á
eftir:
STÖÐNUN í LANDBÚN-
AÐARFRAMLEIÐSLUNNI
1969
1 fyrsta sinn á 12 ára tíma-
bili átti sér ekki stað aukn-
ing í samianilatgðrd landbúnað-
ar-, sjávarafui'ða- og timbur-
framileiðslu heiimsins á árinu
1969, fyrst og íremsit vegna
samdrátltar í iðnaðarlöndun-
uim, „þar sem vandamáldð er
fremur föligið i offram-
lei'ðslu en öfugt“.
Á þróunarsvæðunium i
heild vair samarnlögð fram-
ieiðsla meiri en áður sem
niam tveimur próserutum, en
sú auikning var að visu
minnd en árin næst á undan.
Þessar uppl'ýsingar og marg-
ar flledri er að finna i árs-
yfirditi Matvæla- og landbún-
aðarstofmunar Sameinuðu
þjóðanna (FAO), „The State
of Food and AgrieuJture
1970“ (SOFA). Þar sem fóllks-
fjölgunin á þróunarsvæðun-
um nam 2,7 prósemtum, er í
raiuninmi um að ræða minmk-
andi matvælaiframileiðslu mið-
að við föliksfjöltía. Þetta á þó
ekkd við um Ausrtiur-Asdu.
Stöðmunin i heimsfram-
leiðsdiu rmatvæla 1969 er þeim
roun merkilegri sem auiknimg-
in nam fjórum prósentum
ýN* i: ÍIÉP*

Þó erfitt sé að rækta á Indlandi, og löndum SA-Asíu hefur
matvælaaukningin orðið mest þar, vegna nýrra og harðgerð-
ari tegunda af hrísgrjónum og hveiti.
1968 og meðalauibing síðustu
tiu ára var nállega þrjú
prósemt.
Landbúnaðarframileiðsla
jókst sama og ekikiert, en
framdieiðsila sjávarafurða
minikaðd um h,eil þrjú prósemt.
Aðeiris tiirmburframdeiðsllan
jóksit að ráði eða um tvö
prósemt, en auikndnigin siíðustu
tíu ár var að meðaKali 1,7
prósent.
L.IÓSIR PUNKTAR
Þessi bráðabiirgða-hei'klar-
skýrsla dregur upp eimhliða
og dökika mynd af ástandimu,
segja sérfræðimgar SOFA, en
sé litið nánar á tölur um hin
ýrmsu svæði og einsitök lönd,
„koma í l'jós ýmsir uppörv-
andi dræt'tir".
Sérfræðinigar SOFA benda
til dæmis á þann uppörvandi
drátt, að framileiðsliiuaiukndmg-
in var rnú þriðja árið í röð
mest í Auistur-Asiu, þar sem
matvælaá&tandið hefur verið
alvarleigast. Jafnvél þótt sú 4
prósentu aiutenimg, sem gert
var ráð fyriir, sé eimu prósenti
minmi en árið 1968, er hún
samt hærrd en meðaílau'kning-
in undamfarinn áratuig, sem
nam 2,6 prósenitium.
(Síðastnefndu töliurnar ná
ekki til Japans, sem er
flMflkað rmeðai iðnaðarrikja,
rné heldur tiil Kíma, þaðan sem
ekikii hafa borizt neiinar
slkýrsl'ur).
Enn miteillvægari var sú
verulega autening sem ábti sér
stað í Indilandi, en hún nam
fimm prósentum 1969. Einn-
ig önraur lönd, sem hafa orðið
að flytja inn matvæli, svo
sem Ceylon, Indóraesiía, Pak-
iistan, Suður-Kórea og Mal-
ajsía, haifa náð góðum
áranigri með þvl að teggja
siig fram um að örva og auika
kornrætetiina.
H rísgirj ónafraimileiðsil an í
Auis'tur-Asfiiu jókst aftur um
sex prósent og hveitifram-
leiðsJian um tlu prósent, og
stafar aulkninigin fyrst og
fremst af þvl að ræfctaðar
hafa verdð raýjar tegundi.r
korns, siem mikilar vondr eru
við bundnar. Samanllögð mat-
vælaframleiðslan á þessu
svæði jðksit þó einiungis um
fjögur prósent vegna lægri
aukndn.gar í húsdýrafram-
leiðsdiu og samdráttar í bygg-
og beligávaxitaiframileiðslliu.
ÖNNUR VANÞRÓUÐ
SVÆÐI
I Rómör.sikiu Ameriku varð
tdilitöluilega llítill aiuiknin'g i sam-
anllagðri landbúnaðarfram-
leiðslliunni 1969 efitir lélega
uppskenu 1968. Stórir hdiutar
áifunnar hafla verið herjaðir
af þurrteium síðan 1967.
1 Mið-Austurlönduim var
samanilöigð autonimg landbún-
aðarframlied'ðslliunnar aðedns
ei'tt prósent, og matvæla-
framlieiðslan jókst alls ekki.
1 Afrílku var uppskera
mjög m.iis'miunandi á hdraum
ýmsu svæðum álfunnar, en
samdráttuir i rraatvælafram-
leiðsliunni, sem virðist nema
eirau prósentd, stafar af mjög
erfiðum •veðurskilyrðum á
norðvestanverðri Afríku árið
1969.
20« MILL.TÓN LESTIR
AF HRÍSGRJÓNUM
— Hrísgrjónaf.raimlle.iðsll'an
komst í n.ýtt hámairk 1969
Framhald á bls. 17.
brugðnar fæðiragatölum í iðn-
aðariönduin'Uim. Svlþjóð, sem
hefuir lægstu fæðiiragatölu í
heimi, hafði árið 1969 13,5
fæðiragar á hverja 1000 íbúa,
Austur-Þýzkaland 14,3 fæð-
ingar á 1000 íbúa árið 1968,
Belgía 14,6 árið 1969, Erag-
land og Walea 16,3 árið 1969,
Karaada 17,6 árið 1969 og
Bandaríkin 17,7 fæðingar á
hverja 1000 íbúa árið 1969.
Jarðarbúum f jölgar um helm
ingfram til ársins 2006
þá einkum átt við al'þýð'uiýð-
veldið Kíraa, sem talið er ala
23% jarðarbúa — liggja ekki
fyrir raeiraar áreiðanllegar
man'ntalsiskýrsl'ur. Eftirtaliin
lönd eru talín hafa hæstu fæð
imgatölur í heimi: Pakiistan,
Jórdanía, Laos, Tanzanía og
Búrúndí. Tala fæðiraga á
hverja 1000 íbúa í Pakistan
var 49 árið 1965. Samsvar-
andi tölur fyriir Jórdaníu voru
47,8 árið 1966, fyrir Laos 47
árið 1965, fyrir Tanzaníu 47
árið 1967 og fyrir Búrúndí
46,1 árið 1965.
Þessar tölur eru mjög frá-
Fæðinga tölur lækka, samt mikil fjölgun
JARÐARBÚUM fjölgar um
heimirag fram til ársins 2006
og verða þá komnir yfir 7
milljarða, verði raúveraindi
vaxtarhraði óbreyttur, sam-
kvæmt allra sáðustu út-
reikningum í nýjustu maran-
talsskýrslum Sameinuðu þjóð
ann'a (Demographic Yearbook
1969).
í júlí 1969 nam fjöldi jarð-
arbúa 3.552 milljóraum. Af
þeim bjuggu 345 milljónir í
Afríteu, 224 milljónir í Norð-
ur-Ameríku, 276 í Rómörasku
Ameríku og á Karíbahafs-
svæðirau, 1998 milljónir í As-
íu, 460 milljónir í Evrópu.
18,9 milljónir í Ástralíu og 240
milljónir í Sovétríkjunum.
Hlutur Afríku í heildartölu
maninkyrasins var 9,7%, Norð-
ur-Ameríku 6,3%, Rómönsku
Ameriku 7,8%, Asíu 56%,
Evrópu 13%, Ástralíu 0,5%
og Sovétríkj araraa 6,7%
Samkvæmt útreikraingum
hefur fólksfjölguniin í heild
raumið 1,9% árlega síðustu
þrjú árin. Frá miðju ári 1968
til jafnlen.gdar 1969 fjölgaði
marankynmu um 69 milljónir.
fædd börn á 1000 íbúa, en var
34—35 árið 1965 og 35—36
árið 1960.
En á sama tíma hefur líka
láraazt að lækka dáraartöluna
í heiminum. Hún lækkaði úr
16 dauðsföllum á 1000 íbúa í
14 dauðsföll á 1000 íbúa árið
1969, sem skýrir fjölgun jarð-
arbúa þrátt fyrir lægri fæð-
iingatölur.
Lækkun heildarfæðiiragatöl-
uniraar í heiminum merkir þó
ekki, að fæðinigum fari faeikk-
andi í ölluim löndum. Mörg
þeirra landa, sem skammt eru
kornin á þróunarbrautinrai,
hafa eran stöðuga og háa fæð-
ingatölu. í raokkruim þeseam
landa verður jaÆnivel vart til-
hinieigiragar ti'l örari vaxtar.
Frá öðrum löraduim — og er
MANNFLESTU LÓNDIN
Eftirtalin 15 lönd eru fólks
flest samkvæmt mainrataLs
skýrsilum:
Land
Fólksfjöldi
(mlllj.)
740
537
240
203
116
112
102
91
64
59
Kíina
Alþýðulýðv.
Xndland
Sovétríkim
Bamdaríkira
Iradóraesía
Pakistan
Japam
Brasilia
Nígería
Vestuir-Þýzkaland
Bretland
Ítalía
Frakklairad
Mexíkó
Filippseyj ar
STÆRSTU BORGIR HEIMS
Á einum stað í árbókirani
er skrá yfiir 1697 borgir með
yfir 100.000 íbúa. Borgiir af
þessari stærð eru nú 277 fleiri
en árið 1965, og leiðir það í
ljós hve ör þéttbýlisþróumira
hefur verið uradamfariin fimtn
Mælikvarðiinin á stærð
borga er breytilegur frá einu
lamdi til anmars. f árbókimrai
eru því bæði gefnar upp töl-
ur, þar sem það er hægt, um
hið eigiiralega borgarsvæði og
LÆGRI FÆÐINGATALA
Yfirlit skýrslunmar yfir
fæðiragatölur leiðir í ljós, að
fæðingum á hverja 1000 íbúa
hefur fækkað þegar litið er á
heimirara í heild. Eiras og stend
ur er talan uim 33 lifamdi
Matargjafir til hungraðra barna.
Framhald á bls. 17