Morgunblaðið - 14.04.1971, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 14. APRÍL 1971
17
Árni Matthíasson
ísafirði - Minning
Fæddur 1. októbor 1920
Dáinn 5. apríl 1971.
Ótal sinnum undaníarna
mánuði heifir mér verið hugsað
til aiskuvinar mins Árna, sem llá
veikur á sjúkrahúsi erl'endis.
Mánudagsmorgun — mitt í
dagsins önn — var eitt simtal-
ið til mín t'ilkynminig um lát
hans, er hafð'i skeð nóttina áð-
ur.
Mér varð mikið um þessa
fregn, þótt ég vissi að hiverju
stefndi., svo ég átt'i erfitt með að
festa hugann við hin daglegu
störf, það sem eftir var dagsins.
Fyrir hálfu öðru ári fór fyrst
verulega að bera á þeim sjúk-
dómi, er varð honum að aldiur-
tila. Leitaði hann þó strax til
færustu lækna og sénfræðinga
i Danmörku — og voru gerðir
á honum þrír uppskurðir haust-
ið 1969, hver eftir annan
og hinn síðasti sá stærsti, er var
lífshættjulegur. Eftir hálfs árs
baráttu náði hann sér og fékk
heimfararleyfi allir voru
vonigóðir um áframhaldandi
bata. Bkki þurfti hann að mæta
á hinu erlenda sjúkrahúsi aftur,
fyrr en að 6 mánuðum liðnum
— til rannsótenar. Hanm hafði
þjáðst mikið, verið haett kom-
inn, en með einstökum vilja-
krafti og þrautseigjiu hélt hann
velld með aðstoð tækninnar á
sviði læiknavisindanna.
Eins og nærri má geta varð
mikiM fögnuður hjá öldruðum
foreldrum hans heima á ísafirði,
er þau heimtu einkasom sinn
aftuir. Hanin tók tiil við fyrri
störf, rakaraiðnina o.fl. og hliifðd
sér hvergi. Haustið kom og á til-
settum tima mætti hann á hdmu
erl. sjúkrahúsi í skoðun, en þvi
miður kom í ljós, að mikil hætta
var á ferðum, og ennþá einu
sinni varð hann að fara i Ifs-
hættulegan uppskurð og það á
sjáMum fimimtugs-afmæ'lisdeigi
sinum þ. 1. ökt. sl.
Oft hðkk líf hans á bláþræði,
en með hjálp nýrra lyfja og
hetjulegrar baráttu hans sjáiifs,
fór að rofa til og í desember
fókk hann aftur heimfararleyfi,
en aðeiins i þrjár vikur.
1 jamúar sikrifaði hanm mér
tvö bréf, það síðara 20. jan.
Hjatnin sagir þá: „Hægri höndim
er ónotíhiasf, verð að halda und-
ir hana með þeirri vinstri, til
þess að geta skritfað. Kúrimn er
erfiður, en ég skal aldrei getfast
upp á rneðan ég dreg andann.“
Hann tök þvi æðrulaust er
teama viidi. Árni var einn
minmisstæðasti aKkufélagi mmn
Harnn bar snemma einkenni
þeirrar mótumar, er siðar kom
fram. — Framkoma hans vakti
smemma eftirtekt. Allra manna
kurteisastur og eðliislæg fágum
hans einstök svo að minnt gat
á kynborinn aðalsmann. ÖUum
viWi hann vel. Hann var hlé-
drægur, en með sinmi sérstöku
fyrirmennstou hélt hann fast á
málum sínum og kom ftestu
fram, því, er hann viidi. 1 engu
mátti hann vamrn sitt vita og
var allra manna fúsastur til
þess að lieysa vanda annarra.
Foreldrar Árna — Mattlhias
Sveinsson kaupmaður á ísafirði
og kona hans Bergþóra Árna-
dóttir eru beilsteyptar persón-
ur, unnendur fagurs mamnMfs,
siðfágunar og manndóms, þiess
bar uppeidi Árna sonar þeirra
vitni. I>á minnist ég móðurföð-
ur hans og nafna Árna Gdsla-
sonar yifirfiskimatsmanns og
Kristínar konu hans. Árni Gísla
son var höfðinigleguir gam-
all maður, hliýr og nængæitinn,
en fyrrum mikill sjógarpur og
framfiaramaður, sem fyrstur var
til þess að setja véi í islenzikan
árabát og varð þar með frum-
fcvöðuM vélrvæðingar íslenzka
fflskisikipaifl'otans.
MMli heimila okkar ríkti
sérstök vinátta og í húsi þeirra
átti ég mitt anmað heimili. 1
hinum mikla harmi sendi ég og
fjölskyldam in foreldrum hans,
systur og öðrum ættingjum ein-
iiægustu samúðarkveðjur okkar.
Samstarf ok’kar Áma í leik og
félagsmáluim er mér minnisstætt,
þær minningar eru tengd-
ar birkiilmi og lœkjarnið
í Tun.guskógi, ferðum um fjöll
og firniiindi og að lokum síðustu
samferð okkar er við 1 ágúst-
mánuði 1969 fórum saman tM
Hóla, en þanigað vorum við
boðnir i bisteupsvígs'lu æsteufé-
laga okkar Séra Péturs Sigur-
geirssonar. Sú för rifjaði upp
fyrir okteur trúariega leiðsögn
föður séra Péturs: Sigurgeirs
Sigiurðssonar bisiteU'ps, sem okik-
ur var báðum jafn mikils virði
í mótun okkar oig ilífsviðhorfum.
Já, ógleymanleg ferð.
—- Nú hafa orðið þáttaskil.
Barnatrú okkar byggðist á þvi,
að yfir ðltam væri vakað, lífið
eilíft og ávallt steyldum við
vera viðbúnir sjálíum dauðan-
um. Við vitum e.t.v. lítið
um hvað framundan er, en ein-
hvem veginn finnst mér, að við
Árni eiigum eftir að hittast í
Tunigusikógi annarar tiliveru.
Þötek fyrir alit, kæri vin-
ur, friður Guðs þig blessi.
Sveinn Klíasson.
Á fyrstu stundum dymbilvik-
unnar barst hingað til landis
fréttin um andilát hans. Hann
lézt á sjúkrahúsi í Kaupmanna-
höfn aðfararnótt mánudagsins 5.
þ.m. en útför hans er gerð i dag
frá Isafjarðarkirkju.
Andlátsfregnin kom ekiki á
óvart. Áiemgdar höfðum við
fylgzt með lokabaráttu hans við
sjúkdóm þann er að lokum dró
hann til dauða. Árni var sonur
þeirra merkishjóna Matthiíasar
Sveinssonar kaupmanns og rak-
arameistara á ísafirði og konu
hans Bergþóru Árnadóttur. í
föðurætt átti Árni ætt sina að
rekja til Önundarfjiarðar. Afi
hans var hinn kunni skipstjórn
armaður Sveinn Rósinkransson
á Hvilift, Kjartanssonar bónda í
Tröð. 1 móðurætt átti Ámi ætt
sína að rekja til byggðanna við
fsaf jarðardjúp, en móðurafi
hans var Árni Gíslason, Jóns-
sonar úr Ögurnesi. Báðir voru
þeir feðgar kunnir formenn við
tsafjarðardjúp og aflamenn. En
eins og kunnugt er vann Ámi
Gíslason sér það til frægðar að
hann setti fyrstur manna á ís-
landi vél í fiskibát. Það er
áreiðanlega ekki ofmæilt, að
Árni Matttoíasson var af milkilum
og traustum stofnum teominn.
Við ísafjarðardjúp og í Önund
arfirði höfðu forfeður hans sett
svip á þessi héruð sakir dangnað
ar og ráðd'eildar i hvivetna. Og
arfinn frá þeim ávaxtaði hann
með prýði. Um það eru allir sam
mála, þeir er til þekktu. Sér-
staklega er mér í minni afi
hans Árni Gíslason, sá svip-
mikli maður, og það hve sam-
rýndir þeir voru.
Árni Matthiasson var fæddur
í Bolunigarvík 1. október árið
1920 og ólst hann upp á heimiM
foreldra sinna sem fljótlega satt
ust að á ísafirði og hafa búið
þar æ siðan. Hann óist þar upp
í ástríki foreldra sinna, góðum
siðum og reglusemi. Hann átti
björt og fögur bernsku og æsteu
ár. Hann lauk gagnfræðaprófi
vorið 1937. Hóf síðan nám hjá
föður sinum í rakaraiðn og öðl-
aðist réttindi sem hársberameist
ari. Tók hann síðar við stofunni
af föður sín'U'm. En hann hafði
fleiri jiárn í eldinum. Hann rak
utmboðsve,rz:liuin uim lamgt árabil
og átti þannig margháttuð við-
skipti við allan þorra verzlunar
fyrirtækja á Vestfjörðum. Þá
Skal komið að þeim þætti í Mfs-
starfi Árna, sem hann helgaði
sig ekki hvað sízt og var hon-
um mjög hugleilkið viðfangsefni.
Það var fyrirgreiðsla við ferða-
menn. Hátt á annan áratug var
hann umboðsmaður flu«gfélaigs-
ins Loftleiða fyrir Vestfirði.
Þeir hljóta að vera orðnir marg
ir Vestfírðingarnir, sem nutu
leiðsagnar Árna i sambandi við
ferðalög, hvert svo sem ferðinni
var heitið. Til þess að geta ráð
ið heilt í þeirn efnum þarf mikla
reynslu og kunnáttu. Sjálfur fór
hann utan og kynnti sér af eig-
in raun ýmis atriði er að ferða-
málum lúta almennt. Skipulags-
gáfu átti Árni í riikum mæli og
jarna naut hann sín. Með fráfalli
hans hafa Vestfirðingar misst
mikið og þar verður sæti hans
vandfyllt. Snemma gerðist Ámi
Matthíasson einn af hliuthöfum
Loftleiða. Efast ég um að það fé
lag haffl nokkru sinni haft
traustari starfsmann og tals-
mann innan sinna vébanda.
Hann bar hag Loftlleiða fyrir
brjósti sér og fagnaði innMega
hverjum sigri og áfanga sem náS
ist á siigurgöngu félagsins und
anfarin ár. Þá skal þess loks get
ið að Árni var ljósmyndari mjög
góður og átti hann mikil og
vönduð tæki til þeirra hlu'ta.
Myndir hans birtust oft hér í
blaðinu og átti hann orðið mik-
ið safn mynda sem hann tók
vestra og eiga óefað eftir að
verða góðar seinnitíma heimitidir.
Eins og sjiá má af framan-
skráðu kom Árni víða við og
því Mklegt að starfsdagarnir
hafí oft verið langir. Og það
voru þeir liika. Þar kemur að
því sem mér fannst mest ein-
kennandi fyrir hann. Það að
starfa var honum bæði Allfa og
Omega. Hann naut þess að vera
tiil og starfa. Og samfara starf-
inu fór alveg einstök reglusemi,
samvizkiusemi og snyTtimennska
t hvívetna. En hinir kappsfuliu
verða oftast ebld langiíifir. í
október 1969, á sjúkrahúsi úti í
Kaupmannahöfn getók Árni und
ir stóra og erfiða skurðaðlgerð
Hann kom síðan heim og dvald
ist all't hið næsta sumar vestur
á ísafirði. Það var þá í j.úlímán
uði sem 6g, tóonan min og tveir
syni.r ötókar förum í tilefni af
fimmtugsafmaúi mánu þangað
vestur, notekurs konar pílagrims
ferð fyrir mig eftir langa fjar-
veru frá æsfcustöðvunum. Aldrei
munu otókur líða úr minni þær
samverustundir sem við þá átt-
um á hetmili Arna og foreldra
hans. Svo leið að hausti og Árni
fór til efíirlits á sjúkrahúsinu
ytra. Aftur syrti i álinn. Á fimm
tugsafmæli hans, 1. október lá
leiðin aftur upp á skurðborðið
og getók hann undir mikla að-
gerð upp á Mf og dauða. Hún
tókst sem sliik en fram undan
voru sex kvaiafullir mánuðir,
þar till yfir lauk i upphafi dymb
iiviku eins og fyrr segir. Þeir
sem heimsóttu hann þá viitna um
karlmennsfcu hans og æðruleysi.
Hann hafði í Kaupmannahöfn
kynnzt hjónunum Halldóru og
Peder Haugaard og taldi hann
þau meðal sinna beztu vina. Þátt
ur þeirra við sjúkrabeð hans er
fagur vitnisburður um kærleika
og sanna vináttu.
Á tóveðjustund er Árna minnzt
á heimili minu með miklum sökn
uði. Við þötókum honum fyrir
ánægjustundirnar þegar hann
kom. Birtuna og gleðina sem
hann flutti alltaf með sér.
Ánsagjulegu samræðurnar um
bernskustöðvarnar fyrir vest-
an og fólkið sem þar býr.
Árið 1917 var faðir minn vigð
ur til prestsþjónustu á Isafirði.
Búskap sinn þar hófiu foreldrar
mínir i sambýli með foreldrum
Árna í Geirdalshúsinu við Fjarð
arstræti. Var það upphaf að
langri vináttu mi'lli heimilanna.
Á skilnaðarstund er því hugur-
inn fullur' af ljúfum endurminn-
iingum, sem ekki eiga erindi í
blaðagrein. Ein er þó sú sem
sækir fast á, frá fermingardegi
okkar á hvítasunnu árið 1934.
Það var fagur og bjartur dagur
í fjiallasalnum fagra. Frá þeirri
athöfn rakst ég nýlega á biöð
sem tekin eru að gulna. Þar
sem faðir minn skrifaði nöfn
okkar fermingarbarnanna og
orð þau sem við höfðum vaiið
ofekur að ieiðarljósi. Þar stend-
ur þetta: Árni Kjartan Matthías
son „Ventu trúr aMt tiil dauð-
ans, þá mun ég gefa þér lífsins
kórónu.“ Ég veit að hann trúði
því að þannig yrði það og með
þá vissu er hann horfinn af sjón
arsviðinu. Guð blessi minningu
hans.
Ég bið Guð að styrkja foreldra
Árna, Matthías, sjúkan á ísa-
fjarðarspítala, frú Bergþóru,
systur hans Guðríði og hennar
fjölskyldu, svo og alla þá er nú
satóna góðs vinar.
Sigurðiir Sigurgeirsson.
Erfið var sjúkdómsgangan
Árna vini minum, um dauðans
dal. Þrátt fyrir stórkostlegar
framfarir i vísindum og tækni,
sem hann naut í svo ríkum mæli,
tókst ektei að ryðja úr vegi ein-
um helzta bölvaldi mannlegs
l'ífs, sem vó svo harkalega að
honum og leiddi hann til dauða.
Það er jafnan hryggðar og
saknaðarefni, þegar efnismenn
falia frá á góðu æviskeiði. Árni
bar þess giöggt vitni úr hvers
konar jarðvegi hann var sprott
inn. Hann var traustur og áreið
anlegur viðskiptis, og allt í mjög
góðri reglu, er að honum sneri,
enda falinn ýmiiss konar trún-
aður. Prúðmenni var hann og
snyrtimenni í hvivetna og fág-
aður í framkomu. I fari hans var
eitthvaö það, sem gerði öll sam-
skipti ánægjulegri við hann en
ella. í eðli sínu var hann mjög
aktarlegur. Hann fæddist í Bol-
ungarvík og enda þótt hann
lifði þar aðeins nokkur frum-
bernskuár sin, þá varð ég þess
oftlega var, hversu hlýjan hug
hann bar jafnan til fæðingar
staðar síns. Það var honum
gleðiefni, þegar vel gekk hjá
okkur. Þannig ætla ég og, að
hans við'horf hafi verið yfirleitt
til manna og málefna, er til
heil'la horfðu.
Það var þvi etóki að ófyrir-
synjiu, að Bolvíltóingar vor-u tíð-
ir gestir á rakarastofu hans á
Isafirði.
Um leið og ég kveð góðan vin
hinztu tóveðju og þakka trausta
vináttu og tryggð við mig og
mína fjölskyldu, fylgja honum
einlægar fyrirbænir okkar á
nýju tilverusviði.
Frú Bergþóra, móðir Árna, sú
mæta kona, á nú enfiða daga.
Samfara þvú nú að vera að sjá
á bak einkasyni staum, horfir
hún daglega á dvínandi krafta
eiginmanns sins á sjúkrabeði.
Megi minningarnar um ljúfar
stundir, er gáfust, svo og hug-
leiðingar um gang og hinztu
rök lifsins verða ti'J að létta
sporin þessa þungbæru daga.
Við vottum þeim hjónum,
Bergþóru og Matttoíasi, dóttur
þeirra og öðru nánu skylduliði
einlæga samúð.
Benedikt. Bjarnason.
Þór Sigþórsson
Akureyri -
Fæddur 11. apríl 1917.
Dáinn 3. april 1971.
í dag verður til moldar bor-
inn Þór Sigþórsson frá Akur-
eyri en hann lézt í Borgarspital
anum laugardaginn 3. þ.m. eftir
stutta legu þar. Hann var fædd
ur 11. apríl 1917 og hefði þvi
orðið 54 ára 11. þ.m., það er á
páskadag. Þór var plötusmiður
og starfaði hjá Vðlsmiðijunni
Odda á Akureyri. Hann var
fæddiur á Akureyri á þeim fagra
stað og sleiit sitóónum á Akur-
eyskri grund. Foreldrar hans
voru Björg Jónedóttir og Siigþór
Gunnarsson. Hann átti einn al-
bróður Baldur að nafni, en hann
drukiknaði fyrir mörgum árum,
og þrjú hálifsystfcin, Gunnar, Eið
Baldur og Sigurveiigu og eru
þau öll á lífi. Þór var giftur
Bryndísi Sigrúnu Karlsdóttur og
er hún ættuð úr Eyjafirði. Er
það yndisleg og elskuleg kona
í alíla staði svo fáar á hún sér
Mkar.
Börn þeirra hjóna eru: Björg,
gift Skildi Kristinssyni frá Akur
eyri; Júlía, gift Hirti Unasyni
frá Akureyri og Friðrik Baldur
sem var að mér er óhaett að segja
augasteinn pabba síns. Kæri
Dúddi en svo var hann ætíð kal'l-
aður, þessi fátæklögu orð mta,
eiga að verða mér, minmi fjöl-
skyldu og ættingjum m'ínum til
minmingar um þig. Ég vona og
veit að það eru fleiri sem eru
færari en ég að skrifa um þig,
kæri vinur, svo marga kunninigja
áttir þú og konan þta, sem var
þér ástkær Mfsförunautur og
hygg ég að svo hafi verið jafnt
á komið hjá ytótóur báðum með
það. Persónuleiki þinn var öll-
um til fyrirmyndar. Þú varst
gæddiur mannJegu eðli. Atonka
og áræði voru þér í blóð borim.
Það er i sjálfu sér ekfci fyrir
alla að taka hlutunum eins og
þú þurftir að gera, en þar á ég
við, þagar þú vairðst fyrir þvi á-
fadíli að niiissa aðra hönditna á
un.ga aldri. Þú gekikst til
Minning
starfa sem heill maður værir, og
leystir af hendi hin ótrúlegustu
verkefni og komu þar hin mikla
karlmennska og þolinmæði í ljós,
svo mjög varst þú slíkum hæfi-
leitóum gæddur. Kæri Dúddi
ég og konan mín viijum þakka
þér fyrir alla þá góðu kynningu
sem við urðum aðnjótandi
Það eru eflaust margir og etóki
sizt foreidrar mínir og systkini
sem minnast þess hve gott það
var að koma til þin og þimnar
elsteulegfu tóonu.
Það voru útbreiddir armar,.
sem á móti manni tóku, eins og
um ykkar eigin börn væri að
ræða. Dúddi minn! það er erfitt
að trúa því að þú sért horfinn,
pú þessi stóri óg myndarlegi mað
ur eins og þú varst. En dauðinn
ei' nolckuð sem allir verða að
mæta og sætta sig við, því sagt
er að lögmál lifsins sé að lifna,
lifa og deyja.
Að endingu biðjum við guð að
blessa þig og minningu þína og
gefa þér góða heimkomu.
Þinni ástkæriu konu og börn-
um votta ég og konan min inni-
lega samúð og öilum þínum að-
standendum.
Biðjum drottin að senda þeiim.
styrk i þeirra m tólu sorg.
V'iiiiir.