Morgunblaðið - 03.11.1971, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 3. NÓVEMBER 1971
23
- Minning
Grímur
Framh. af bls. 18
jafnan sæti, jafnframt því að
vera formaður Vatnsvirkjadeild
arinnar h.f. frá stofnun til
dauðadags, enda var maðurinn
þannig gerður, að vegna með-
fæddra forustuhæfileika hlaut
hann jaflnan að verða oddviti
þeirra félaga seim hann starfaði
fyrir.
Persónulega stend ég í mik-
illi þakkarskuld við forsjónina
fyrir að hafa fengið tækifæri til
að starfa með Grimi á liðnum
árum, því slíkt var hverjum
manni til þroskaauka, hann
var fágætlega heiðarlegur
drengskaparmaður og sanngiimi
hans og lipurð í samningum var
viðbrugðið. Áreiðanlega verð-
ur seint fundinn sá bakhjarl,
sem Grímur var fljótráðum
mönnum, því yfirvegun mála og
skoðun frá öllum hliðum var
honum í blóð borin og yrðu
mönnum á mistök mátti örugg-
lega vænta skilnings. Nú er leið
ir skiljast og litið er til baka
yfir farinn veg, verður mér
hugsað til mörgu kvöldanna„.
þegar síminn hringdi og róleg og
oft glettin rödd spurði frétta
af atburðum dagsins, og rædd
voru hugðarefni og vandamál
líðandi stundar, eða glaðrar
stundar í góðra vina hópi, þá
íinn ég að þakklæti fyllir hug-
ann yfir að hafa átt slíkan
mann sem Grím Bjamason að fé
laga og vini, því votta ég og fjöl
skylda mín einkadóttur hans
Thelmu, fjölskyldu hennar, ætt-
ingjum og vinum dýpstu samúð.
Bergur Haraldsson.
1 dag er gerð útför Gríms
iBjarnasonar, pípulagningameist
ara, en hann lézt á sjúkrahúsi
í Kaupmannahöfn 22. október
sl.
Grimur fæddist 23. jún.í 1902
á Stokkseyri og ólst þar upp.
Hann var sonur hjónanna Jó-
hönnu Hróbjartsdóttur og
Bjarna Grímssonar, sem var
nafnkunnur dugnaðarmaður,
formaður í Þorlákshöfn um tíma
og gegndi einatt trúnaðarstörf-
um fyrir sveitarfélag sitt.
Bjarni var af hinni kunnu
Bergsætt. Jóhanna móðir Gríms
var frá Grafarbakka i Hruna-
mannahreppi. Þau Jóhanna og
Bjarni áttu 7 börn, misstu eina
dóttur unga, en Grímur var
ölztur þeirra systkina, sem upp
komust.
Árið 1918 kom Grímur til
Reykjavíkur og var einn vetur
í Flensborgarskóla, en siðan tvo
vetur í Verzlunarskólanum og
Jauk þaðan prófi árið 1921. Síð-
ar réðst hann til náms i pípu-
lögnum til Ríkharðs Eiríksson
ar, pipulagningameistara, í
Reyfkjavík. Grímur var formað-
ur Sveinafélags pípulagninga-
manna í nokkur ár, sat í stjórn
Iðnaðarsambandsins og síðar
Sveinasambands bygginga-
manna.
Árið 1936 öðlast Grimur meist
araréttindi í iðn sinni, og eftir
það eru honum falin margvís-
leg trúnaðarstörf fyrir Félag
pípulagningameistara í Reykja-
vík. Hann hefur lengst allra
gegnt starfi formanns í því fé-
Jagi og var heiðursfélagi þess.
Grímur tók þátt í stofnun
Meistarasambands bygginga-
manna 1958 og sat í fulltrúa-
ráði sambandsins, þar til hann
var kjörinn formaður þess 1960,
og gegndi hann því starfi fram
á þetta ár. Það hefur verið
Meistarasambandi bygginga-
manna mikið lán að njóta leið-
sagnar Griims Bjarnasonar. Öðr-
um mönnum fremur hafði hann
forustu í því, að meistarafélög-
in í byggimgariðnaði festu kaup
á efri hæð Skipholts 70 í Reykja
vík, ásamt Meistarasambandi
byggingamanna, en það hefur
orðið félögunum mikil lyftistöng
í starfi þeirra.
Mörg eru þau verk, sem Grím
ur Bjarnason, hefur innt af
hendi í iðn sinni, m.a. var hann
einn af þeim, sem lögðu hitaveit
una í Reykjavik á sinum tima.
Hann gerðist einnig virkur fé-
lagi og hluthafi í allmörgum
samtökum og félögum, einkum á
sviði bygginga- og verzlunar-
mála. Hann var einn af stofn-
endum Sameinaðra verktaka
og i stjórn þess félags um ára-
bil, átti sæti í framkvæmda-
stjórn Vinnuveitendasambands
íslands, aðalhvatamaður og for-
maður Iðntrygginga h.f. og í
stjóm Rannsóknarstofnunar
byggingaiðnaðarins.
Grímur sat mörg iðnþing sem
fulltrúi félags síns, Félags pípu
lagningameistara í Reykjavík,
og á iðnþimgi í eeptember s.l.
var hann sæmdur gullheiðurs-
merki iðnaðarmanna fyrir störf
sín að iðnaðarmálum.
Árið 1936 kvæntist Grimur
Helgu Ólafsdóttur, Þórarinsson
ar múrara i Reykjavík. Þau
áttu eina dóttur Jóhönnu
Thelmu, sem gift er Einari Þórð
arsyni, rafverktaka. Þau Grím-
ur og Helgu slitu síðar samvist-
um.
Mér er það mjög minnisstætt,
hversu Grimi Bjamasyni var
umhugað um velferð fjölskyldu
sinnar. Hann var dóttur sinni
góður faðir og móður sinni ein-
stakur sonur. Frú Jóhanna móð
ir Grims lézt 1969. Eftir að
hún varð ekkja 1944, byiggðu
bræðurnir Grímur og Haraldur
íbúðarhús að Reynimel 28, þar
sem móðir þeirra bjó með þeim,
virt af öllum þeim, sem henni
kynntust. Hin sterku fjölskyldu
bönd og samstaða þeirra systk-
ina birtist ennfremur í því, að
i sameiningu reistu þau sumar-
bústað með foreldrum sinum ár-
ið 1942 á æskustöðvum frú Jó-
hönnu. Þar dvaldi frú Jóhanna
mörg sumur, og þangað fór
Grimur margar ferðir. Þessi
fagri staður á bökkum Litlu-
Laxár, þar sem nú vaxa tré úr
moldu, sem fjölskyldan hefur
gróðursett, var Grírni einkar
kær.
Þegar ég nú kveð vin minn
Grím Bjarnason hinztu kveðju,
minnist ég margs úr samstarfi
okkar að iðnaðarmálum, sem
hófst árið 1960. Fyrst er það
maðurinn sjálfur, sem var fastur
fyrir, hafði sinar skoðanir og
var óhræddur að láita þær í
ljós, hvort sem öðrum Mkaði bet
ur eða verr. 1 öðru lagi hinn
lifandi áhugi hans á öliu því,
sem til framfara mátti verða^í fé
lags- og hagsmunamálum iðnað-
armanna, samfara aðgát og
drengskap. Þessir kostir gerðu
Grím Bjarnason að farsælum og
virtum forystumanni iðnaðar
manna og munu halda minningu
hams á loft.
Bragi Hannesson.
Ég kynntist Grími Bjamasyini
fyrir um 50 árum. Við komuim
saman, ungmenni frá ýmsum
byggðum landsins til að setjast
saman á skólabekk i Reykjavík,
vorum flest ókunnug og tók það
nokkurn tíma að hrista þennan
hóp saman. Þau kynni urðu að
sjálfsögðu misjafnlega náin og
misjöfn milli hinna einstöku ein-
staklinga, eftir þvi hversu lynd
iseinkunnir þeirra, skoðanir og
viðmót féllu saman.
Atvikin leiddu til þess að ég
kynntist Grimi fyrr en mörgum
öðrum skólafélögum, enda þótt
hann væri hlédrægur og komu
þá þegar í ljós þeir þættir í
lyndiseinkunn hans, sem fvlgdi
honum allt lífið, rólegheit og
ijúfmennska, en hins vegar skoð
anafesta og ákveðni i að halda
fast fram þeim málum, er hann
tók að sér og taldi vera rétt.
Þar var honum trauðlega þok-
að.
Seinna meir á lifsleiðinni
lágu vegir okkar saman við að
vinna að ýmsum félagsmálum,
er snertu þær atvinnugreinar,
er við höfðum valið okkur að
lifsstarfi. Á þeim vettvangi
reyndist Grimur hinni sami hæg
láti félagi, sem þó hélt fast á
þeim málstað sem hann taldi góð
an og horfa tii framfara. Þar
vildi hann enga afsláttarsemi.
Við bekkjarsystkinin höfum
haft þann hátt á að koma til
fagnaðar saman og til þess að
halda tengslunum við á áratuga
fresti og hafa þá allir reynt að
ganga æskudögunum á hönd og
gleðjast saman. Slikur fagnaður
átti sér stað í vor, er minnzt
var 50 ára brottskráningair
okkar úr skólanum. Þar var
Gbímur að vanda hrókur alls
fagnaðar. Lítið grunaði okkur
þá, að það væri i síðasta sinn,
sem við kæmum til slikra funda
með honum.
Nú kveðjum við hann með
söknuði, þvi þar er skarð fyrir
skildi þar sem Grímur stóð. Ég
hefi persónulega margar góðar
endurminningar um. félagsskap
og margra ára samstarf við góð
an dreng.
Sveinn B. Valfells.
1 dag er til moldar borinn
vinur minn, Grímur Bjarnason,
pípulagningameistari, og af þvi
tilefni langar mig til að setja
á blað nokkur minningar- og
kveðjuorð.
Okkar fyrstu kynni voru í
sambandi við verkframkvæmdir
við húsbyggingar hér í bænum.
Þá vann hann sem meistari í
sinu fagi og ennfremur hafði ég
spurnir af honum í verkfram-
kvæmdum við hið mikla mann-
virki Hitaveitu Reykjavíikur.
ásamt fleiri aðilum í hans stétt,
en sú verkframkvæmd stóð mest
í kringum árið 1940, og fór þá
sem endranær orð af honum
fyrir traust og áreiðanlegheit í
öllum viðskiptum.
En það er ekki fyrr en um
einum áratug síðar að leiðir
okkar lágu saman á ný að
nokkru ráði, en það var þegar
Sameinaðir verktakar voru
stofnaðir árið 1951, en tilgang
ur þeirra samtaka var að taka
að sér byggingaframkvæmdir á
Keflavíkurflu'gvelli, sem áður
höfðu verið framkvæmdar af er
lendum aðilum. Félagsuppbygg-
ing var á þann veg að hún sam-
anstóð af deildum úr hverri fag
grein. Grimur var þá strax einn
af forsvarsmönmum Vatnsvirkja
deildar, stjómarmaður og fram
kvæmdastjóri allt frá stofnun
og til dauðadags, ennfremur var
hann í stjórn heildarsamtaka
S.V. frá árinu 1954.
Störf Grims í þágu iðnaðar-
samtakanna eru orðin bæði mik
il og merk, hann var strax ung
ur að árum. kominn í forustu-
sveit stéttar sinnar, ýmist stjóm
armaður eða formaður í meist-
arafélagi pipulagningamanna og
um nokkurra ára bil formaður
Meistarasambands bygginga-
manna, þar til hann lét af þeirn
störfum að eigin ósk á síðast-
liðnium vetri. í Iðnaðar-
mannafélagmu í Reykjavík
hefur hann gegnt mörgurn trún
aðarstörfum meðal annars verið
full'trúi þess á mörgum iðnþing-
um. Síðasta iðnþing sæmdi hann
heiðursmerki Landsambands iðn
ararmanna úr gulli fyrir frábær
störf i þágu iðnaðarsamtakanna,
sem að sjálfsögðu sýnir bezt
hvers álits hann naut.
Grímur var félagshyggjumað-
ur að eðlisfari og var opinn fyr-
ir hvers konar framfaramálum
og lagði þeim lið eftir beztu
getu bæði með f járframlögum og
með sínu starfi. Eitt var það
mál, sem hann var flutningsmað
ur að á iðnþingi, það var starf-
semi tryggingafélags fyrir iðn-
aðinn. Þetta félag var stofnað
og fékk nafnið Iðntrygging, en
hefur ekki enn starfað sem upp
haflega var áætlað, er nú að-
eins umboðsaðili í sambandi við
annað tryggingafélag. Hans
áhugamál var fyrst og fremst
að hvetja atvinnurekendur í
iðnaði að tryggja sig á sem
flestum sviðum fyrir hvers kon
ar skakkaföllum sem menn geta
orðið fyrir í atvinnurekstri, og
gera það á sem hagkvæmastan
hátt. 1 þetta mál var hann bú-
inn að leggja mikla vinnu og mér
er kunnugt um að hann hafði
ætlað sér að vinna meira að þess
um málum, ef honurn hefði hlot
izt aldur til,
Eitt var það sem gerði Grimi
létt um vik í öllu hans félags-
málastarfi og það var það, hve
afbragðsgóður ræðumaður hann
var á fundum eða á öðrum
mannamótum. Hann talaði gott
mál, notaði orð sem sögðu mik-
ið, því laus við orðmaelgi, radd
béiting og áherzluir bundnar efn
inu, sem flutt var, og að síðustu
málefninu sjálfu skipulega rað-
að í hugann á þann veg, að ræð
an var órofin heild sem menn
gátu ekki_ annað en hlustað á
með athygll
Ég tel mér það til ávinnings i
lífinu að hafa átt þess kost að
hafa átt samleið og oft á tíðum
svo náið samstarf með Grími
Bjarnasyni sakir mannkosta
hans. Hann var maður prýðilega
gefinn og raunsær, enda hafði
hann tamið sér að grandskoða
hvert mál frá fleiri hliðum en
einni. Hann var velviljaður og
sáttfús, og vildi jafna deiiur á
millum manna með góðu ef mögu
legt var, en fastur fyrir ef hann
mætti ójöfnuði eða ósanngimi.
Ætlan min var aðeins að
flytja Grími vini mínum nokk
ur kveðjuorð, þar sem ég veit að
skrifuð verða eftirmæli eftir
hann af öðrum sem geta um ætt
hans og uppruna. Þessi fáu og
fátæklegu orð sem ég hef sett
hér á blað eru aðeins svipmyind
ir sem koma í hugann þegar leið
ir skiljast.
Ég vil svo leyfa mér, fyrir
hönd Landssambands iðnaðar-
manna og stjómar iðnaðar-
mannafélagsins í Reykjavík, að
votta Grími Bjamasyni virð-
ingu og jafnframt þakklæti fyr-
ir vel unnin störf í þágu iðnað-
arsamtakanna.
Að endingu vil ég votta einka
dóttur hans, Thelmu, mína inni-
legustu samúð, svo og öðru
venzlafólki.
Hafðu þökk gamli vinur fyrir
samfylgdina og vinskap þinn til
mín.
Ingólfur Finnbogason.
I dag verður til moldar bor-
inn Grímur Bjamason pípulagn
ingameistarí, en hann lézt á
Ríkisspitalanum i Kaupmanna
höfn h. 22. október sl. eftir
stutta sjúkralegu.
Við þessi timamót langar mig
til þess að kveðja þennan
horfna vin minn fáeinum orðum.
Kynni okkar hófust fyirir rúm-
lega átta árum, þegar ég hóf
störf hjá Landssambandi iðnað-
armanna og Meistarasambandi
bygigingamanna í Reýkjavik, en
þá var Grimur formaður síðar-
nefndu samtakanna. Með okkur
tókst þegar í upphafi gott og
náið samstarf og Grímur reynd-
ist mér, ungum og reynslulitlum,
nýkomnum frá námi, sannur vel
gerðarmaður. Hann varð mér
góður leiðbeinandi og hollráður
vinur, sem jafnan vildi mér vel
og bar hag minn sér fyrir
brjósti með föðurlegri um-
hyggjusemi. Hann hikaði ekki
heldur við að benda á það, sem
hann áleit betur mega fara og
lýsti skoðunum sínum afdráttar
laust og án hræsni. Slíkum
manni var gott að kynnast og
ómetanlegt að hafa hann sem ná
inn samstarfsmann um margra
ára skeið.
Síðus'tu ár ævi sinnar helgaði
Grimur félagssamtökum bygg-
ingameistara starfskrafta sína í
rikum mæli. Hann varð formað-
ur Meistarasambands bygginga
manna árið 1960 og frá árinu
1968 var hann jafnframt fram-
kvæmdastjóri sambandsins.
Hann var einnig formaður Fé-
lags pipulagningameistara í
mörg ár og átti sæti í stjórn og
framkvæmdastjóm Vinnuveit-
endasambands Islands. Öll þessi
trúnaðarstörf og mörg önnur
rækti hann af þeirri saim-
vizkusemi og alúð, sem honum
var eiginleg. Honum var mikið
kappsmál að byggja upp öflug
samtök iðnmeistara og hann
vildi veg þeirra sem mestan og
hann lét ekkert tækifæri ónot
að til þess að svo mætti verða.
Grimur var mörgum þeim
hæfileikum búinn, sem gerðu
hann að sjálfkjömum forystu-
manni. Hann var gáfaður vél,
hafði aflað sér góðrar menntun
ar á lífsleiðioni, honum var lag-
ið að fá menn til að hlýða á mál
sitt, en hann kunni líka að taka
tillit til skoðana annarra.
Hann var ma'nna sáttfúsastur og
honum var einkar lagið að bera
sáttarorð á milli manna og sam-
ræma ólik sjónarmið ef svo bar
undir.
Ailir þessir kostir komu hon-
um að góðum notum I starfi -
hans hjá meistarasamtökunum,
en þar varð hann oft að leysa
úr erfiðum deilumálum og
gegna hl-utverki sáttasemjarans.
En sá eiginleiki í skapgerð
Gríms, sem okkur samstarfs-
mönnum hans verður kannski
minnisstæðastur, var kímni hans
og létt 'lundarfar, hann átti auð-
velt með að sjá skoplegu hliðar
málanna og hann tók hvorki
sjálfan sig né aðra of hátíð-
lega, þegar það átti við. En und
ir hrjúfri kimni yfirborðsiris bjó
hiýja þess drengskaparmanns,
sem öllum vildi gott gera og
brást aldrei, ef til hans var leit-
að. Hann flikaði tilfinningum
sinum lítt í orði, en verkin töl-
uðu fyrir hann.
Síðastliðið vor lét Grímur aí
formennsku í Meistarasambandi
byggingamanna. Við vinir hans,
sem þar kvöddum hann og þökk
uðum honum fyrir allt hans
starf, áttum þá ekki á öðru
von en að mega hafa hann með
okkur enn um mörg ár, svo vel
sem hann var á sig kominn, lík-
arnlega og andlega, og við hugs-
uðum gott til þess að mega enn
um sinn leita ráða hjá honum og
hafa hann meðal okkar á há-
tíða- og gleðistundum. En for-
lögin hafa skipað málum á ann
an veg og við höfum nú séð á
bak mikilhæfum manni og það
skarð, sem varð við lát hans,
verður vandfyllt.
Kæri Grímur, ég þakka þér
samveruna og handleiðsluna á
liðnum árum og bið þér bless-
unar á vegferð þinni um nýja
stigu.
Dóttur Gríms, fjölskyldu
hennar, systkinum hans og öðr-
um vandamönnum vottum við
hjónin dýpstu samúð.
Otto Schopka
Sú fregn að Grímur Bjarna-
son, pipulagningameistari væri
látinn um aldur fram kom mér
vissulega á óvart.
Á síðastliðnu sumri hitti ég
hann hraustan og kátan í Hvera
gerði en þar dvaldi hann þá í
nokkrar vikur sér til hvíldar og
hressingar. Hann tjáði mér að
vísu þá, að sér fyndist starfs-
orkan vera að dvina. Ég sá þó
ekki á honum hnignunarmerki.
Hins vegar gerir dauðinn ekki
boð á undan sér.
Grímur Bjarnason var
skemmtilegur félagi, greindur
glaðvær og fyndinn. Á Stokks-
eyri dvaldist hann til 24 ára
aldurs. Á þeim árum var Ung-
mennafélag Stokkseyrar, öflug-
ur, vakandi og kraftmikill skóli
æskunnar á Stokkseyri. Alhliða
menntastofnun jafnt í líkams-
rækt sem fjölda námsefna, er
það hafði forustu um að gefa
æskufólki á Stokkseyri tæki-
færi til að hagnýta sér til náms
og þroska.
En tvímælalaust var það -merk
asti þátturinn í starfsemi fé-
lagsins og sem ekki gleymist
þeim sem nutu, sú mannræktar
hugsjón er félagið lagði höfuð-
áherzlu á og svo að segja í
hverri fundargerð félagsins frá
þeim árum er að finna.
Það er sígild staðreynd að
manngiildi einstaklinganina
skapa sögu byggða og þjóða.
Það er þvi engin tilviljun
hversu margir Stokkseyringar
sem fluttust frá Stokkseyri á
þriðja áratug þessarar aldar og
mótun sina og uppeldi fengu í
Ungmennafélagi Stokjkseyrar
komust fljótt til áhrifa og nutu
Framli. á bls. 24