Morgunblaðið - 29.12.1971, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 29. DESEMBER 1971
21
— Nixon
Framh. af bls. 12
núverandi varaforseti Nixons,
verði aftur með honum í fram-
boði. Mörgum vöngum er yfir
því velt, hvort svo verði, og ef
ekki, hver taki þá sæti hans.
Agnew hefur bakað stjórn Nix-
ons óvinsældir með hreinskilnis-
legum lýsingum á skoðunum sín-
um og er orðinn eitur í beinum
frjálslyndra afla hér í landi. Sér-
deilis eru það stúdentar sem eru
óhressir yfir Agnew, en það eru
einmitt atkvæði þeirra, sem úr-
slitum geta ráðið á næsta ári.
Kosningaaldur við forsetakjör
hefur verið lækkaður í átján ár
og verður án efa mjög hart bar-
izt um atkvæði hinna ungu kjós-
enda. Samkvæmt nýlegum skoð-
anakönnunum nýtur Demókrata-
flokkurinn fylgis 34% nýrra
kjósenda, en Repúblikanaflokkur
inn aðeins 20%. 44% telja sig
óháða eða eru óvissir, en íhalds-
maðurinn frá Alabama nýtur
fylgis 2% nýrra kjósenda. Nix-
on, sem sigraði Hubert Hump-
hrey mjög naumlega i síðustu
kosningum, á þvi hugsaniega á
hættu að tapa næstu kosningum
vegna andúðar nýrra kjósenda
á varaforseta hans, takist honum
ekki á annan hátt að laða þá til
fylgis við sig. Því er eðlilegt að
menn velti því fyrir sér hvort
Spiro Agnew verði aftur í fram-
boði. Ýmsir hafa verið nefndir
sem hugsanlegir arftakar hans.
Efstir á því blaði eru John Conn-
ally, fyrrum ri'kisstjóri i Texas,
núverandi f jármálaráðherra í
stjórn Nixons. Connally, sem
raunar er demókrati, hefur átt
vaxandi láni að fagna frá því
hann tók sæti í stjórninni. Hann
er nú höfuðsamningamaður
Bandarikjanna í þeirri refskák,
sem um þessar mundir er tefld
á hinum alþjóðlega fjármála-
markaði. Connally er taiinn
mundu auka sigurlíkur forsetans
meira en flestir aðrir hugsan-
legir meðframbjóðendur hans.
Óvíst er þó, hvort Nixon telur
sér fært að hafa Connally
með sér i framboði sökum þess,
að hann er demókrati. Aðrir,
sem nefndir hafa verið sem
hugsanlegir eftirmenn Agnews,
eru m.a. George Bush, ambassa-
dor Bandaríkjanna hjá SÞ, John
Tower, öldungadeildarþingmað-
ur frá Texas, Sargent, ríkisstjóri
í Massachusetts, og jafnvel Ed-
ward Brooke, en hann er eini
blökkumaðurinn, sem sæti á í
öldungadeildinni. Brooke er repú
blikani og situr á þingi fyrir
Massachusetts ásamt Edward
Kennedy, en þar eru aðeins 3%
ibúa svartir. Brooke er talinn
líklegur til að veiða atkvæði hör-
undslitaðra og annarra minni-
hlutahópa, en Nixon hlaut aðeins
12% atkvæða svartra 1968. Hins
vegar á Nixon á hættu, verði
Brooke með honum í framboöi,
að tapa einhverju af hinu ihalds-
samara fylgi sínu, sem honum
er að sögn hlýtt til. Hvort þess-
ar tilfærslur ráða úrslitum er þó
allt undir þvi komið hver fram-
bjóðandi demókrata verður.
Innan Demókrataflokksins eru
menn þegar farnir að berjast
um útnefningu flokksins til for-
setakjörs, en sú útnefning fer
fram næsta sumar á flokksþingi
demókrata i Miarni. Fjölmörg
nöfn eru nefnd og nokkrir hafa
þegar lýst yfir þeirri fyrirætl-
Harris, blankur
un sinni að stefna að útnefningu.
Fyrstan ber að nefna Edmund
Muskie, öldungadeildarþingmann
frá Maine, en hann var sem
kunnugt er varaforsetaefni
Humphreys 1968. Muskie lýsti
yfir þessum ásetningi sínum fyr-
ir lqngu og hefur unnið vel að
Humphrey, ekki sá nýjasti af
nálinni.
því að tryggja sér útnefninguna.
Hann er nú talinn hafa mesta
möguleika á að hreppa hnossið.
Aðrir sem opinberlega stefna að
útnefningu eru öldungadeildar-
þingmennirnir George McGovern
frá Suður-Dakota, Henry Jack-
son frá Washington-riki og Sam-
uel Yorty, borgarstjóri í Los
Angeles. Hubert Humphrey er
einnig með í kapphlaupinu, þótt
ekki hafi hann formlega tilkynnt
það. Tveir enn eru einnig taldir
koma til greina, þótt báðir hafi
lýst þvi yfir að svo sé ekki. Það
eru Kennedy og John Lindsay,
borgarstjóri í New York, en
hann er nýgenginn í flokk demó-
krata. Enn er of snemmt að
segja hvort aðrir verði ekki með
Líkfylgdin mjakast frá kirkjunni.
- Harmleikur
Framh. af bls. 12
fjallið við Hjörundlfjörðinn
krafizt fórnar af fölkinu í
þe®su byggðarlagi sem bara
hefur 200 ibúa.
Þann 1. des sl. voru menn-
irnir sjö bornir tii grafar. —
Aldrei hafði fleira fólk verið
saman komið í kinkjnn.ni. Eig-
inkonur, börn, foreidrar og
aðrir ættingjar komu tiil að
kveðja mennina sjö. En það
vonu fleiri, um eifct þúsund
manns koan til að taka þátt
í song, ekki bara skyld'uliðsins,
en byggðarlagisins aiis.
Lifið gengur sinn gang, en
harmleiikurinn þann 24. nóv.
setur mark á líf fólksins sem
naastum allt árið verður að
berjast við náttúruöfi, og oft
greiðá þá baráttu dýru verði.
„Við erum svo fá, að við get-
um ekki misst neinn," sagði
Nordahl Grieg eitt sinn. Þetta
á vel við íbúa byggðariagsins
við Hjörundfjörðinn. Og þess
vegna er sikarðið stórt, sem nú
var höggvið, missirinn meiri
og þunigbærari.
hresstist þó von bráðar. Von-
arneisti kviknaði. Leiitarmenn-
irnir grófu og grófu í von um
að finna fleiri á lífi. Sú von
brást. Geiturnar höfðu kostað
sjö manns'líf. í einni svipan
höfðu 15 börn í þessu li't'la,
afskekkta bygigðarlagi misst
feður sina. Fjórar konur
misstu eiginmenn sína. Þrír af
þeim er fóruist voru frá sama
bænum. Enn einu sinni hafði
Bayh: Konan mín er veik.
Jackson: Búinn að fá nóg af þeim
sem búnir eru að fá nóg.
í kapphlaupinu, t.d. hefur
Eugene McCarthy enn ekki gert
upp hug sinn. A.m.k. tveir aðrir
höfðu lýst yfir þátttöku sinni í
kapphlaupinu, en hafa fengið
hlaupasting og hætt. Annar
þeirra er Fred Harris frá Okla-
homa, sem á miðri leið varð þess
skyndilega áskynja að hann var
orðinn blankur og hafði ekki efni
á að leggja út í kosningabaráttu.
Hinn er Birch Bayh frá Indiana.
Kona hans tók af honum ómakið
með hlaupastinginn og lagðist
veik, sem hafði þau áhrif að
Bayh dró í land, en illviljaðir
fréttaskýrendur telja veikindi
frúarinnar ágætt yfirskin yfir
tóma vasa.
McGovern, sem keppzt hefur
við kolann frá þvi fyrir kosning-
ar 1968, nýtur skv. skoðanakönn-
unum aðeins fylgis um 5% kjós-
enda Demókrataflokksins og
munu það einkum stúdentar sem
fylla þá töiu. McGovern hefur
komið sér upp stuðningsmanna-
hópum innan fjölmargra háskóla
í landinu.
Henry Jackson og Sam Yorty
eru fulltrúar íhaldssamari hluta
Demókrataflokksins og báðir tald
ir munu fá hlaupasting eða
togna og verða þar með úr leik.
Þessu er reyndar spáð um Mc
Govern líka. Jackson hefur þó
tryggt sér stuðning ýmissa fjár-
sterkra afla meðal Gyðinga og
er lítt skiljanlegt hví þeir veðja
á svo vonlaust hross. Höfuðslag-
orð Jacksons er, að flestir Banda
ríkjamenn séu búnir að fá nóg
af fólki sem búið sé að fá nóg
af Bandaríkjunum. Útnefning
Jacksons eða Yortys mundi án
efa þýða klofningsframboð frjáls
lyndari afla, hugsanlega með
McCarthy sem forsetaefni. Slíkt
framboð mundi vitanlega gera
Nixon sigurinn enn léttari.
Þvi er nú tahð líklegast að
annað hvort Muskie eða Hump-
hrey verði fyrir valinu. Muskie
hefur nokkurt forskot fram yfir
hina frambjóðendurna og er tal-
inn öi'uggur um mikinn sigur I
fyrstu forkosningunum, sem
fram fara i New Hampshire i
marz nk. Nýlegar skoðanakann-
anir sýna einnig, að Muskie yrði
erfiðasti mótframbjóðandi Nix-
ons.
Yfirlýsingar Humphreys um
framboð er vænzt mjög bráð-
lega. Hafa menn það til marks
og telja góðs vita að Humphrey
viðurkenndi nýlega að hann
væri nú ekki lengur sá nýjaisti
af nálinni né heldur sá sætasti
sem hugsazt gæti. Humphrey,
sem nú er sextugur, nýtur víða
mikils trausts og á sterka stuðn-
ingsmenn innan verkalýðshreyf-
ingarinnar.
Fari svo að rnjótt verði á mun-
um á flokksþingi demókrata og
hrein úrslit fáist ekki, er ekki
talið ósennilegt að leitað verði
til Kennedys, sem nú þrætir fyr-
ir nokkurn vilja til framboðs.
Getur þá orðið erfitt fyrir hann
að biðjast undan framboði, eink-
um ef næst yrði leitað til Lind-
says. Lindsay hefur nýlega sent
menn út um allt land til að
„kanna miðin“, en segir þó í
óljósum yfirlýsingum að hann
muni ekki stefna að útnefningu.
Hann var fyrir skömmu að því
spurður i sjónvarpi, hvort hann
myndi vilja vera í framboði sem
varaforseti. Því svaraði hann til,
að hann væri nú þegar i næst
„töffasta" embætti í landinu og
því í ósköpunum skyldi hann þá
sækjast eftir því þriðja í röð-
inni.
Það eru þvi ýmis viðhorf
uppi og hart barizt, bæði opin-
bei'lega og á bak við tjöldin.
Keppinautarnir innan Demó-
krataflokksins hafa komið sér
saman um að gagnrýna ekki
hverjir aðra, en það samkomu-
lag virðir Henry Jackson ekki
og ætlar sér augsýnilega stóran
hlut. Er ljóst að framvinda mála
næstu mánuði ræður miklu og
viðhorf geta breytzt mjög snögg-
lega fram að flokksþingi demó-
krata og kosningum i nóvember
nk. En eins og við horfir í dag
er líklegast að allt brambolt
demókrata sé gagnslitið, Nixon
standi þegar með pálmann í
höndunum og muni vart glata
honum nema verulega erfið mál
komi upp.
Geir Hilmar Ilaarde.
FLUGELDAH
VOLVOSALNUM
SUÐURLANDSBRAUT