Morgunblaðið - 12.04.1972, Side 21

MORGUNBLAEÆÐ, MIÐVIKUDAGUR 12. APRÍL 1972
21
Guðni Þór Bjarnason,
leiksviðsstjóri
Fæddur 30. ágúst 1920.
Dáinn 4. apríl 1972.
1 dag er Guðini Þ. Bjamason,
leiksviðsstjóri Þjöðleikhússins
toorinn tii hinztu hvfflu. Guðni
var einn elzti starifsimaður Þjóð-
lelkhússLnis. Hafði umniið því £rá
stofnun þess og féll á sínum
pósti mitt í dagsins önn.
Þegar ég kom í Þjóðleikhúsið
á skrifstofu mina á þriðjudags-
morguninn eftir páskahátíðina,
var það mitt fyrsta verk að
biðja símastúlkuna, eins og raun
ar vel flesta morgna, að ná í
Guðna og biðja hann að koma
inn til min. Ég fékk það svar
að Guðni hefði skroppið erinda
leikhússins út í bæ en myndi
koma fljótiega aftur. Nokkru
siðar var hringt inn til min og
sagt að Guðni hefði fengið að-
svif og sjúkrabill verið fenginn
til þess að flytja hann á sjúkra-
hús og hann væri á leið þangað.
Stuttri stundu síðar var hringt
til mín af sjúkrahúsinu og mér
sagt að Guðni væri látinn. Þetta
var þungt áfall fyrir mig per-
sónulega og Þjóðleikhúsið í
heild. Við Guðni höfðum starf-
að saman við Þjóðleikhúsið svo
til frá stofnun þess, eða í meira
en 20 ár, og rætt saman um hin
daglegu verkefni og ráðið ráð-
um okkar um hin fjölþættu úr-
lau'snarefni í daglegum rekstri,
svo að segja dag hvern í öll
þessi ár. Guðni og Þjóðleikhús-
ið var í huga mér orðið, á viss-
an hátt, samrunnið hugtak og
ekki að ástæðulausu. Guðni ann
aðist útvegum flestra hluta, sem
þurfti við uppsetningu hvers
leikrits og verkstjórn við gerð
allra leiktjalda og hann vann að
úrlausn með leikstjórum og leik
myndateiknurum að þvi hvernig
hver sýning færi haganlegast á
sviðinu, sem auðveldust og hröð
ust í skiptingu og í þvi var
hann meistari. Hann var frábær
í starfi sínu sakir einstakrar út
sjónarsemi, verkhyggni, dugnað
ar og samvizkusemi. Allt sem
hann gerði fyrir leikhúsið gerði
hann af þeirri umhyggjusemi, á-
huga og samvizkusemi sem hann
aetti þetta allt sjálfur og alltaf
jafn úrræðagóður, hvað sem að
höndum bar. Þar við bættist ó-
venjuleg skapgerð. Alltaf var
Guðni jafnhlýr í viðmóti, róleg-
ur og elskulegur, þannig að það
var ánægjulegt að vera í návist
hans. Með einu orði sagt, Guðni
var einstakur mannkostamaður.
Samstarfsmenn hans, leikstjórar
og aðrir dáðu hann og þótti
vænt um hann. Mér er óhætt að
segja að hver einasti erlendur
leikstjóri og fararstjóri erlendra
listamannaflokka, sem gist hafa
Þjóðleikhúsið hafi haft orð á
því við mig h’vílikur afburðamað
ur Guðni Bjarnason væri sem
ieilksviðlsstjöri oig hvað þeir æititu
honum mikið að þakka við upp-
setningu sýninga sinna. Oft
þurfti að hafa hraðann á, þegar
stórir sýningarflokkar komu og
skammur tími til stefnu. En
aldrei brást Guðni. Allt stóð
heima hjá honum, þótt hann
hefði miklu færri mönnum á að
skipa en þessir erlendu leik-
stjórar voru vanir. Þegar hann
hafði sagt að eitthvað væri hægt
að gera fyrir ákveðinn tima, þá
brást það aldrei. Flestir menn
skilja hvers virði slík áreiðan-
legheit eru og hvílíkur missir er
að sMlkum manni fyrir stofnun-
ina og samstarfsmenn hans.
Guðni Bjarnason var fæddur
I Reýkjaviik 30. ágúst 1920, Sunn-
lendingur að ætt og uppruna,
sonur Bjarna Guðnasonar tré-
smiðs og konu hans Margrétar
Hjörleifsdóttur. Bjarni var ætt-
aður úr Árnessýslu en Margrét
úr Skaftafellssýslu. Guðni varð
stúdent frá Menntaskólanum
í Reykjaviík 1940 og innritaðist
I lagadeild Háskólans, en hætti
námi eftir stutta námsdvöl þar
er faðir hans dó af slysförum og
hann þurfti, elztur barnanna, að
vinna fyrir heimilinu. Árið 1947
:kvæntist Guðni eftirlifandi
konu sinni Þórdísi Magnúsdótt-
ur og eignuðust þau eina dóttur,
Vilborgu, sem nýlega hefur lok
ið hjúkrunarprófi.
Með fráfal'li Guðna Bjarnason-
ar er stórt skarð höggvið í starfs
mannahóp Þjóðleikhússins. Ég
veit að allir samstarfsmenn
kveðja hann með sárum söknuði
og þökk. Mér persónulega er
mikill harmur i hug við brott-
hvarf mins einstæða og trausta
vinar og samstarfsmanns.
Ég ásamt konu minni flyt eftír
lifandi konu og allri fjölskyldu
hans innilegustu samúðarkveðj-
ur. Við minnumst öll með sárum
söknuði mikils drengskapar-
manns.
Gurtl. Rósinkranz.
Þegar þú ert kvaddur hinztu
kveðju, vaknar í huga mínum
minning frá okkar fyrstu kynn-
um, fyrir nær 30 árum. Mér
hafði verið falið að fara með
eitthvert smáhlutverk í leikriti
hjá Leikfélagi Reykjavíkur og
steig þá mín fyrstu spor á „fjöl-
unum“ eins og það er kallað. Ég
tók strax, fyrsta kvöldið, eftir
ungum hávöxnum manni, að
tjaldabaki, sem vann öli sín
störf af slíkri alúð og ná-
kvæmni, að það vakti athygli
mína óskipta. Það leyndi sér
ekki, að þarna var maður á rétt
um stað, með brennandi áhuga
fyrir starfi sínu, til þess að sýn
ingin mætti takast sem bezt.
Slikt er eðli góðra leikhús-
manna. Ungi maðurinn, sem hér
átti hlut að máli, var Guðni Þór
Bjarnason. Við áttum eftir að
kynnast mjög náið síðar, bæði í
Iðnó og á leiksviði Þjóðleikhúss
ins, þar sem við höfum verið sam
starfsmenn i 22 ár og á þessum
árum bundumst við nánum vin-
áttuböndum.
Mikið vatn hefur til sjávar
runnið á þeim 30 árum, sem lið-
in eru frá okkar fyrstu kynnum,
í gömlu Iðnó. Örar og stórstíg-
ar tæknilegar framfarir hafa átt
sér stað í allri vinnuitiilhöigun í
leikhúsunum. Á sama tíma hefur
islenzk leiklist þróazt úr tóm-
stundaiðju nokkurra áhuga-
manna í ört vaxandi listgrein.
Guðni var einn þeirra lánsömu
manna, sem lögðu þar hönd að
verki.
Guðni gerði sér snemma ljóst,
að starf í leikhúsi er hópvinna
og allt byiggist á náinni sam-
vinnu margra einstaklinga.
Hvergi má hlekkur bresta ef vel
á að takast. Hvert einasta hand
tak, hversu smátt, sem það virð-
ist vera, þarf að vera unnið af
brennandi áhuga fyrir starfinu
og af stakri samvizkusemi. Hinn
óbreytti starfsmaður að tjalda-
baki er jafn nauðsynlegur hlekk
ur í þvi samstarfi. Það eru ekki
aðeins þeir, sem í sviðsljósinu
standa, og þiggja þakkir frá á-
nægðum leikhúsgestum, sem eiga
lofið og heiðurinn skilið, ef vel
gengur.
Guðni Bjarnason, var fæddur
í Reykjavik, 30. ágúst árið 1920
og var því á 52 aldursári er
hann lézt. Hann varð stúdent
frá Menntaskólanum í Reykja-
vík árið 1940 og hóf nám i lög-
fræði við Háskóla íslands það
sama ár, en vegna heimilis-
ástæðna varð hann að hætta þar
námi eftir skamman tíma.
Ungur að árum fór hann að
starfa hjá Leikfélagi Reykjavík
ur og var hann þá enn í skóla.
Þar vann hann þangað ti'l Þjóð-
leikhúsið tók til starfa árið
1950. 1 fyrstu var hann ráðinn
þangað sem verkstjóri, en siðar
tók hann við starfi leiksviðs-
stjóra Þjóðleikhússins og hefur
nú gegnt þvlí embætti í nær 20
ár. Þar veitti hann forstöðu
mannmargri og margþættri
tæknideild. Guðni var mikill
starfsmaður og virtur og vel lát
inn yfirmaður, sem vildi leysa
hvers manns vanda. Ljúf-
mennska hans var einstök. Þess
vegna er hanns sárt saknað af
okkur öllum, sem störfuðum með
honum.
Guðni var kvæntur Þórdlisi
Magnúsdóttur, hinni ágætustu
konu. Hún bjó manni sínum og
einkadóttur þeirra hjóna vist-
legt og hlýlegt heimili og þar
naut hann góðrar hvíldar eftir
annasaman og oft langan starfs
dag.
Nú að leiðarlokum færi ég þér
hugheilar þakkir fyrir einlæga
vináttu þína og ánægjulegt sam
starf á liðnurn árum. og ég er
þess fullviss að ég mæli þar
einnig fyrir hönd starfsfélaga
minna í Þjóðleikliúsinu.
Far þú í friði. — Blessuð sé
minning þín.
Klemenz •Jónsson.
KVEÐJA FRA LEIKURUM
ÞJÓÐLEIKHtrSSINS
»♦ • • •
Á snögigu auigabragði
af skorið verður fljótit,
l't og blöð n'ður lagði —
líf mannlegt endar skjótt."
Hallgríinur Pétursson.
Þessar sígildu Ijóðlínur sóttu
á hug minn, er ég kom i.nn i Þjóð
leikhúsið þann 4. apríl s.l., og
mér barst fregnin um, að „mað-
urinn með ljáinn" hefði farið
þar um fyrir stundu, og höggv-
ið skarð í starfslið Þjóðleikhúss
ins. Hann Guðni Bjarnason, leik
sviðsstjórinn olckar var dáinn.
Guðni Bjarnason hafði verið
leiksviðsstjóri Þjóðleiikhússins
um 20 ára skeið. Starf leiksviðs-
stjóra er ábýrgðarmikið og eril
samt, og nær að vissu leyti til
allra, sem koma leiksviðinu við
á einhvern hátt. Þess vegna
þurftu margir að leita til Guðna,
leikarar sem aðrir.
Þegar við í dag kveðjum
Guðna Bjarnason, minnumst við
hans, sem hins heilsteypta, dag-
farsprúða og glaðlynda manns,
sem alltaf gaf sér tlma tiil að
hlusta á og greiða úr vanda
þeirra, er á aðstoð hans þurftu
að halda.
Fyrir hönd leikara Þjóðleik-
hússins vil ég leyfa mér að
þakka Guðna Bjarnasyni fyrir
afbragðs gott samstarf frá byrj
un og til hinztu stundar.
Ástvinum hans votta ég
dýpstu samúð í sorg þeirra.
Gurtbjörg Þorbjarnardótt ir.
In memoriain.
Marga undrar stórlega, þegar
þeir i fyrsta sinn kynnast þvi
mikla sigurverki sem gengur að
baki leikhústjalda, og fæstir
leikhúsgestir geta -gert sér
nokkra grein fyrir. Hve marga
grunar til dæmis, að flatarmál
leiksviðs Þjóðleikhússins sé á-
líka stórt og áhorfendaplássið?
Þó er þetta nauðsynlegt í full-
komnu nútímaleikhúsi, sökum
þess mikilvæga starfs, sem þar
þarf að fara fram til þess að
leiksýning geti átt sér stað.
Þarna að tjaldabaki vinnur
fjöldi manna hin margvislegustu
störf, og má þar hvergi skeika
fremur en í leiksviðsljósinu
sjiálifu. Þessir menn standa ekki
í lok frumsýningar á leiksviðinu
til þess að taka á móti lofi áhorf
enda, þótt oft væri full ástæða
til þess. Störf þeirra eru dulin
augum leikhúsgesta, og þess
vegna gera fæstir sér nokkra
grein fyrir því hve merkileg þau
eru.
Sá maður, sem stjórnar þess-
um fjölmenna hópi þarf að vera
gæddur góðum skipulagshæfi-
leikum og stjórnsemi. Hann er
yfirmaður ýmissa starfshópa og
verður að kunna að samræma
störf þeirra. Hann þarf að geta
áætlað kostnað við smíði tjalda,
og vinnustundir. Meðal annars
verður hann að segja fyrir um
og þjálfa sviðsmenn í tjalda.skipt
inigum á sýningum. Slíkt þarf
jafnan að gerast á lágmarkstíma,
sem oft nær ekki einni minútu.
Hann þarf einnig oft að vera
milligöngumaður milli yfirmanns
síns og undirmanna og kemur þá
í góðar þarfir að vera laginn
mannþekkjari. Þannig mætti
lengi telja.
Hér hefur verið eytt nokkrum
orðum i að lýsa lítillega vissum
þáttum þessa starfs, sem fólk
veit svo lítið um, til þess að
gera ljóst hvílikt skarð er fyrir
skildi, þegar leiksviðsstjóri
Þjóðleikhússins lézt við starf sitt
þann 4. þ.m.
Guðni Bjarnason var svo fra
bær í starfi sínu, að erlendir
leikstjórar, sem með honum störf
uðu hér, buðu honum hver á
fætur öðrum - störf erlendis
Framhald á bls. 19
Bragðið er sérstaklega gott og
hollustan eftir því,
Yoghurt er upprunnin í Búlgaríu við
Svartahaf, þar sem fólk verður hvað
elzt á jörðu hér, og er Yoghurtin
m. a. talin eiga sinn þátt í því.
Yoghurt með jarðarberjum inniheldur
eftirtalið magn næringarefna í
hverjum 100 gr.:
Eggjahvíta 3,6 g A fjörefni 150 alþjl.ein.
Kalcium 120 mg BLfjörefni 40 mmg
Járn 0,1 mg B2fjörefni 170 mmg
Fita 3,2 g C fjörefni 3 mg
Hitaeiningar 84 D fjörefni 4alþjl.ein.