Morgunblaðið - 07.10.1972, Page 3

Morgunblaðið - 07.10.1972, Page 3
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. OKTÓBER 1972 3 iðnaðarvara 60% Yerður útflutningur af heildarútflutningi 1980? Skýrt frá fyrstu niðurstöðum * iðnþróunaráætlunar fyrir Is- land, sem byrjað var á í tíð Viðreisnarstjórnar SAMKVÆMT nýrri iðn- þróunaráætlun, sem unnið er að á vegum iðnaðar- ráðuneytisins í samstarfi við Iðnþróunarstofnun Sameinuðu þjóðanna, er gert ráð fyrir, að iðnaðar- íramleiðsla íslendinga muni nema 40 milljörðum króna á árinu 1980 og þar aif verði iðnaðarvarningur fluttur út fyrir 25 millj- arða króna. Yrði iðnaðar- útflutningur þá um 60% af heildarútflutningi en er í dag 12%, ef ál er talið með. Það var vorið 1971, sem Jóhann Hafstein, þáver- andi iðnaðarráðherra, gekk frá samningum milli íslenzku ríkisstjórnarinn- ar og Sameinuðu þjóð- anna mn aðstoð stofnana þeirra við gerð iðnþróun- aráætlunar fyrir ísland. Verki þessu er ekki lokið enn og Iýkur ekki fyrr en i febrúar, þótt Magnús Kjartansson iðnaðarráð- herra hafi kosið að skýra frá helztu þáttum þess á blaðamannafundi í gær. Að verkinu hafa starfað all margir sérfræðingar, inn- lendir og erlendir. Gerð iAnþróunaráætlunar fyrir Island er framhald af viðamákMi gagnasöfnun og skýrslugerð um iðnaðinn, sem hófst áður en Island gerð ist aðiili að EFTA. Þá fól Jóhann Haflstein dr. Guð- mundi Maigniússyni, prófess- or að gera úrttekt á iðnaðin- um i samráði við forsvars- menn iðnaðaránis. Viar skýrsla dr. Guðmundar Maignússonar, „Isfenzkur ióniaður og EF- TA“ gefin út í nóvember 1969 og hafði að geyma mjög verðmætjar uppiýsinigar um stöðu iðnaðiarinis. 1 framhaldi af þeirri skýrslugerð, fól Jóhann Haf- stein dr. Guðmumdi Magniús- syni, að taka saman riit um iðnþróunaráform, stöðu is- tenzks iðnaðar, hugsanieg markmáð og leiðir. Voru iðn- þróunaráformin gefin út í maimánuði 1971. 1 formála fyrir riitiniu um iðniþróunaráfonmin, siagði Jó- hann Hafstein m.a.: „Liita ber á þessa riitsmið, sem efni- við tii leiðlbeinimgar um ákvarðanir og úrlausnir á sviði iðnaðar á næstu árum. Ég hefði að vísu ösikað að frá ráðuneytinu kæmi meira ákveðin sitefnumörkum, en þá mundi hafa ráðið meira hinn pólitiski vilji. Sennifega fer bezt á því, að lagt sé fram fræðiilegit rit, eims og hér er á ferðimmi, sem vissulega er sérhverju stjómivaldi mikill fengur við ákvörðun mála.“ Með þessu undirbúnimgs- sitarfi var lagður gxundvöU- ur að gerð iðniþróunaráætl- unar fyrir Isiand og samn- inigur um gerð hennar gerður við Iðnþróunarstofnun Sam- einuðu þjóðanna vorið 1971 meðan V i ðreiisna rst jórni n sat enn að völdum. Hefur verið unmið að þessu verki siðan, svo sem fyrr greinár. FRÁ BLAÐAMANNAFliNDI RÁÐHERRA Á fumdimum með böaða- mönmum i gær, sagði iðoiaiðar- ráðiheinra m. a : „Við stöndum frammi fyrir þei'nri staiðmeymd að þurfa að tryglgja . ört vaxainidi þjóð næga og örugga aitvimmiu. — Samkvæmt áætJun er gieirt ráð fyrir að maminafliinn muni vaxa um 1700—1800 manrus ár- tega á tímafoilinu 1970—1980. Iðmþróunairáæittiunin er sam- iin í þvi skyni að styrkja hvort tveggja, stöðugteikia afvinnu- lifsins og næga aitvimnu í lamd imu. Sitöðugleiki a'tviinmiu'Mslins veirður eikki tryggður miema fjöilbreytaim auk isit og tekju- myndium aitvimmuvegainma verði jafmairi. V imin'i^iaiflisinO'tk um i lamd'bún- aði er þegar i hámarki og sjáv arúitvegurimn mun ekki geta tirygigit miMu meiiri atvininu- mög'uJeika en nú er, þótít sókn in verði notklkuð aiukin. EfOimig iðmaiðar er því lífshagsmuma- máj þjóðarimmar og þróun hennar og eflimig undir þvö komám, hvort tiakasf miumi að geira iðnaðinn að kjama aJ- vinmuíiifsins á tilltöluiega sköimmum tíima. Framiieiðni islenzlks iðnaðar er liitifl og afkösf hans nema svo siem 2/3 af aiflkösitum norsikB ver’vsmiðjuáðmaðar og á sumum sviðum aðeims 50%. Drsök þessa liiiggur fyrst og fremsit í fjölibreytmi fram- leiðsfluiteguijnda hvers íyririteek iis og aimiemmum sitjómniumair- örðug'Ieilkum. AUKIN SAMKEPPNI MEÐ FRlVERZLUN Þá fjalllaði ráðhenra um það ásitand sem kemiur til með að s'kapast er fríverzlum með iðm aðarvörur verður komim á milflli Isilands og EBE, em það verður skv. sammingi 1. jú'lfi 1977. Sagði ráðlherra að fil að stamdast þá samikeppmi, sem þá teemi til þyrfti að tvö- íaflda f'f amteiðini á mamm í iðm- aðimum fram tifl 1980. Um 14000 manns sitiarfa mú aö iðm- aði eða um 17.5% af heildar- mamnaflanum. Gert er rað fyr ir að 1980 stamfi 22000 manns að iðnaði eða um 22%. AðaJ vaxtargre:maimair eru áætlað- ar þær, sem viinma úr immlemd- um hráefnum s. s. ullJairvarm- ingur, teðúrvöirur, sJdnn, kiera milk og þéer sem vinna úr er- lendium hráeifmum em eru háð- ar þeim eimJæmmium efmahaigs- l'iiflsims, sem hér rílkja s. s. margs komar fiskveiða- og fisikveikiunarúfbúnaður. Skv. þessu sagði ráðherrann að áætiað væri að mannafJi í sút- umariðnaði rriyndii vaxa um 100%, um 80% í niðursuðu- iðnaði og 180% í má'limiðmaði. Þá skýrði fáðherra frá því að íarið heíðu fram viðræður við ertond sitórfyriirtæki um hugsantega bygigimigu stóriðju veira á íslandi, með því skil- yrði að IsJendimgar ættu meiri hJuita fyrirtækjanna og þau Jytiu islenzkum lögum í eimu og ölflu. Ráðherra sagði, að m, a. hefði verið rætt við bandaríska stórfyrirtækið Union Carbdde og AJiusuisse. Ráðherra sagð- ist sjáJfur haifla rætt við fbr- ráðamiemn Aliusuiisise uim hin breyttu skilyrði og þeir lýst sig reiðubúna til viðræðma á þeim grumdveJJi. Þá véflí ráðherra að sjóefma- veriksmiðjumni á Reykjanesi og sagðii, að niðurstöður ranin- sókma um þau máJ yrðu lagð- ar fyrir ranmsókmaráð síðar um dagimm og að þær ndður- stöður virtust mjög jáikvæð- ar. Þá sagði harnn að væmta rniæffi miðurstöðuskýrsliu um ilmemite rafbræðsJu. Ilmemite er málmiblamda, sem inmdheld- ur að mestu titam. Eimmig er starfamdi á vegum ráðumeytis- ims gösefnamefmid, sem á að skiia skýrsJu um hugaanlega st.óiniðju i samibandi við nýt- ingiu gosefna, s. s. vikurs og periiusheims. Að lokum sagði ráðherra: IÐNÞRÓUNARÁÆTLUN OG ÞJÓÐARBÚSKAPUR „Iðmiþróumaráætflun sú, sem nú er uronið að, á að geta haft mikil ábrif á þjóðarbúskap ís- wndimga og lamgar mdg í því samibamdi að nefna nokkrar tölur. Árið 1970 nam framleiðslu- verðimæti á manmár í smáiðm- aði 780.000 kr. Árið 1980 á framJeiðsluverðmeetið að vera komið upp i 1.600.000 kr. og er þá miðað við verðLagið 1970. IðtnaðarframJeiðfeian mun þá hafa vaxið úr 12.227 milljóm- um krónia 1970 í 40.000 miiljóin ir kr. 1980. Af þessari 40.000 millj. fram leiðsflu mun heimamarkaður- imm taka um 15.000 millj. kr. en útf.uttar vörur mumu mema um 25.000 millj. kr. Þá er gert ráð fyrir að útflutn- imigur fisk- og landbúmaðaraf- urða nemi 17.600 millj. kr. Þanmig yrði hiutur iðnaðar- vara kominm uppí 60% af heildarútflutmingi þjóðarinm- ar. Nú roun hann alls nema um 12%, ef álið er meðtalið." ÖNNUR VERKEFNI Á fundinum kom fram að Sitarfandá er nefnd undir for- mennsku Þorsteins Vilhjálims- somar, sem á að kamna hvort æakilegt sé að breyta skipu- lagi þeirra ríkisstofnana, sem veita iönaðimuim þjómustu, Rannsóknarstofnuinar iðnaðar ins, Ranmisóiknastofnunar bygg inigaiðnaðarins og Iðnlþróunar- sitofnumarimnar í þvi skyni að bseta þjónushuina við iðmaðinn. Þá kom eimnig fram að unnáð hefur verið að endur- skipulagndngu og efidmigu Út- fluitninigsimdðstöðvar iðmaðar- ims, til að húm getá mætt audonum kröfum í frarnitíðinmi Hefur þetta starf verið ummið í samvinmu við sérfræðimga frá Sameirouðu þjóðunum, en Viðskiptastoflnuin SÞ hefux fjármagnað áætlumargerðina. Nú er verið að kanma niýjar tekjuleiðir fyrir Útflutnings- miðfetöðina, em starfsemi hemm ar hefur fram til þessa verið fjármögnuð með framlagi frá ríkinu. Nefndir hafa verið starfandi til að gera tillögur til emdur- skipuilagningar in-nam vefjar- og fataiðmaðarins, sælgætis- iðtnaðar, málmiðnaðar og hús- gagna- og ironréttimgaiðnaðar. Kom fram að mikið átak þarf að gera til að byggja þessar iðngreinar upp. Formaður fyrstneflndu nefmdarinmar er Guronar Guttormssom, em Þröstur Ólafssom var formað- ur himma nefndanma. I>íngeyjarsýsliir: Styrktarfélag aldraðra stofnað STYRKTARFÉLAG aldraðra í Þingeyjarsýslu var stofnað í Húsavík laugardaginn 30. sept- emher. Starfssvið félagsins ern Þingey j a.rsýsl i ima.r báðar og Húsavdkurkaupstaður. Félagið er opið ölliim einstaklingxun. Mark- mið þess er að stuðla að bættri aðbúð aldraðra þjóðfélagsþegna og bættum hag þeirra í hvívetna. Féliagið hyiggsit m.a. ná mairk- miði siiirou með þvi að bedta sér fyrir byggiiinigu húsinæðds -tdl ílbúð ar og hjúkrumiar fyrir aldiraða i hénaðiirou. MæJist félagið tiQ sam- vinmiu í þesisu s'ky-n-i við sveiitar- dtjórmdr, sýsfluifélög, sjúkrahús- sitjönn og fQledri aðiila. Á fiumdiim- um var samiþykíkit, a-ð fynsftu fraimikvaemddr, sieim félaigdð beititd IE5IÐ siér fyrir, yrði bygigimig dvaliar- og hjú'krumarhúsiroæðdB fyrir aldr aða í tenigsJum við sjúkrahúsið i Húsavík, eif tál þesis femigáfeit full næigjaindi landirými, svo og hedm ifldir. Br ætfllumim, að haifit verðd saimibanid við sitjónn sjúlkrahúss- inis og eigeindiur þeisis um málið og þesis fardð á leiit, að allir að- -iliar komi á fót sameiiginflteigiri byggimgainnefnd. Náisit samsitaða uim máli-ð, er sfefnit að þvi, að uirodiirbúniinigi undir bygigim-gar- framkvæmdir veirði lokið í vetur. Á -niæsitunmd fer fram skrámimlg félagsmamma í Styrlktamfélaig afldr -aðra í Þámigeyjarsýsflu, em síðar verður hafiz-t hamda við fjár'söfm -um til dvaJarheimdlásbyggimgarimm ar. Þá mum félaigið eirnmig lteiitasit við að koma i vetur á fóit félia-gs- teigri stairfsiemi mieðaJ aflidmaðira í hémaðimu. Fyirsitu stjórm félags- ins -slkiipa Björm Jðriðfimmisisom, M ý vatmssvei t, forimia-ðuir, Óskar Ságttryggissom, Reykjalh venfi, igjafldkeri, Bjöm Haraflidsisom, Kelduhverfi, riitari, Teiltur Björms som, ReykjadaJ, og sr. Bjöim H. Jónssom, Húsavi'k, meðsitjórmiemd- ur. — Ftréftariteri. Gunnar J. Fridriksson: Fagnaðarefni að iðn þróunaráætlun St> hefur séð dagsins ljós MORGUNBLAÐIÐ sneri sér í gær til Gunnasrs J. FYiðiriks- sonar, formanns Félags ísl. iðnrekenda og leitalði álits hans á iðnþróunaráætlun þöiriri, sem iðnaðarráðherRa gerði grein fyrir á blaða- mannafundi i gær. Gunnar J. Friðrikssom tiagði: „Við fögnum því, að iðnþ(ró- unaráætlun Sameinuðu þjóð- anim er að sjá dagsins Ijós. Hún liefur verið lengi í fæð- ingu. I henni felst, ef hún verðuir viðtetkin og fram- kvæmd, fitllkomin viður- kenning á mikilvægi iðnaðar“. í íramíhaldi aif immigömigu í EFTA haifði þávemamdi rólds- sitjórm hei-tið iðmaóimum því að gera homum kley'flt að raá ja-fmri aðsitöðu við iðnað anmairra EFTA lamda. Liður i þvi var m. a, að þáveramdi iðmaðair.áðherra, Jó- hanm Hafsteim, beiitti sér fyrir þvi að fá stofmamir Samieimuðu þjóðauma til þess að vinina að gerð iðmiþróunaráæ't'liun-ar fyrir lsfiamd. Þvi miðu. eru siiíika-r stofn -ainir mjög sviifaseinar. þarnig aö framikt'æmdir hófus; seimma em æskifiegt hefði verið. Við fögmium þvi, að niúveramdi rikisstjórn hefur tekið þetfa upp og haldið þe-ssu ve-rki átfram og við fögnium þvi að iðmiaðarráð- herra ætliar að beita sér ívrir þvi, að þassi ðnaða'i'áætiuin verði gerð að sit'efmumöa’kum ríkis- stjó nárimmar. Vaka átelur stefnuna í lána- málum námsmanna STJÓRN Vöku, félags lýðræðis- sinnaðra stúdenta, gerði á fvmd sínum 5. okt. sl. álykt-un, þar sem átalin er harðlega stefna ríkis- stjórnarinnar í lánamálum náms- manna. Fer áiyktiinin hér á eftir: „Vaka, félag lýðræðissinnaðra stúdenta, átelur harðlega þá stefniu ríkisstjórnarinmar í lána- málum námsmanna, er fram kerrouir í fjárlagatiilögum hennar; það er að brjóta niður þá stefmu, r fyrrverandi rikisstjórm mark- aði og fylgt h?fur verið fram að siðust.u úthlutun námsiána, um st’ighæfckum þeirra og að fuJlt til- lit sé t?kið til verðlagsbreytinga á framfær.5uukostnaði við út- hlutun lána. Félagið lýsir yfir fullum stuðningi við tillögur stjórnar Lánasjóós islenzkra námsmanna um hækkrm lánanna í fiulta u.mframf j árþörf innan eins árs.“

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.