Morgunblaðið - 12.11.1972, Blaðsíða 15

MORGUNHLAEXIÐ, SIJ'N'N UÐAGUR 12. NÓVEMBER 1-972
15
i->ý/WjXy!

Þessi þrjú málverk af bátuni og hestum átti Sverrir m.a. á yfirlitssýningn Þorvalds Skjlasonar.
Reykjavík og sagðd við
Ásmund: „Það voru ek'ki menn
se*m fundu Reykjavi'k heldur
myndlist." Þessi ummœili slógu
Asmund. Myndin, sem hann
gerði, silJó miig lika. Mér fannst
liún svo athyglisverð, að ég
spurði Ásmiund hvort ég mætti
Jláta Hallsfem bróður hans gera
anmað minna eintaik handa mér.
Það gerði Hallsteinn að fyr-
insögn Ásmundar. Og hér er
hún. Sjáðu, það má snúa henni
á stallinum eftir birtunni.
Það hefði tekið crf langan
Htona að staldra við hverja
imynd, svo við fáum okkur sæti
fál að ræða við Sverri. Hafði
hann gaman af myndiist frá
upphafi?
— Já, raumar, svaraði
Sverrir. Ég keypti mitt fyrsta
málverk upp úr 1930. Ár-
i@ 1935 keypti ég fyrstu mynd
ina, sem ég tel athygiisverða,
eftir Jón Þorieifsson. 1942 fór
ég svo að kaupa miyndir af
Kjarval og af Snorra Arin-
bjarnar 1944. Síðan hafa
verið áraskipti að því hve mik
ið ég eignast, segir Sverrir oig
tfdettir bókinni sinni, þar sem
sikráð eru öll hans málverka-
kaup. — 6g keypti smám sam-
an myndir af eldri málurunum,
eims og Kristínu Jónsdótbur,
SaUfiskurinn var víst sérstak-
lega góður og við sátum eimir
að þesisari veizlu fram eftir
móttu. Ég man að við töluðum
um landbúnaðarmál, sem ég
þótitistf kunna einhver skil á eft-
ir aðeins eins árs dvöl í land-
búnaðarskóla í Noregi árið
1925. En hvað um það, sítltfisk-
veizian varð til þess að við
kynntuimst betur og hefur í>or-
valdur verið heimiliisvinur fjöl-
skyidu mdnnar síðan.
— Meðan Þorvaldur hafði
vinnustofu í húsi Sjóldiæða
gerðarinnar, inni á SkúCagötu,
þá heimsótti ég hann það otft,
að ég gat fylgzt mjög vel með
vinnubrögðum meistarans. Og
vinnudagur hans var oft mjög
langur, heldur Sverrir átfram
frásögn sinni af kynnum þeirra
Þorvalds Skúlasonar. — 1
skaimmdeginu vann Þorvaldur
iðulega á nóttunni, því þá voru
ljósin skærari. Á bak við
hverja mynd hans li'gigur geysi
mikil vinna. Oft er hann að
vinna í myndár í 1—2 ár. Mynd
ir h-ans eru alltaf lifandi og
frískar og hafa í sér spennu,
sem kallað er. Þar er spenna
bæði i lit og fonmi. Em þær
gera miklar krötfur til áhorf-
andans.
— Ég hefi verið i ströngum
Þarna er nýjasta myndin í safni Sverris, málverk eftir Vil-
hjálm Bergsson.
Gunnlaugi Blöndal, Ásgrkni,
Júliönu Sveinsdóttur, Kjiarvai,
Jómd Þorleifssyni, Jðhanini
Briem og myndir eftdr Þórar-
im B. Þorláksson. Þá komu
fram Septembersýningar-
menn, eins og Þorvaidur,
Gunnlaugur Seheving, Guð-
iriunda Andrésdóttir, Jóhannes
Jóhannesson, VaQitýr Péturs-
son, Nina Trygigvadóttir, Krist
jián Daváðsson og ég eignaðist
anyndir eftir þá. Einnig eftir
Sigurð Sigurðsson og Karl
Kvaran. Og myndiir á ég eftir
ynigri málara, keypti þá nýj-
usitiu aí Vilhjálmi Bergssyni.
IHiún var á norrænu sýn-
ingunni í MyndQistarhúsimu í
vor.
— Þekiktirðu Þorvald Skúla-
son áður en þú fórst að safna
mynduim hans ?
— Nei, ég kynntist Þorvaldi
Skúlasyni 1948 norður 1 Selár-
dal í Steingríimsfirði. Við vor-
uim þar þrír við veiðar í boði
Theodórs Johnson, ég, Theodór
Skúl'ason læknir og Þorvaldur
en Theodöramir eru nú báðir
tóitnir. Kynni tókust með okk-
ur með nokkuð skemmtilegum
bretiti. Við vorum víst báðdr
erðnir leiOir á aO boröa siiung
og elduðum því geint um kvöld
saMtf isk handa okkur tveimur.
skóla hjá Þorvaldi Skúlasyni,
og þak'ka honum öðruim frem-
-ur þann árangur, sem ég kann
að hafa náð í myndsöfnun, seg-
ir Sverrir enmfremur. Og ek'ki
aðeins að ég hafi verið hjá hon
uim sjálfuim í góðum sikóla, held
ur hefi ég igegnum hann kynnzt
svo mörgum öðrum góðum
mönnum, eins og t.d. Gunnlaugi
Soheving, sem hefur verið heim
ilisgestur hér i mörg ár. Einm-
ig Kristínu Jónsdóttur, sem ég
kom oft til á sínum t'íima, Val-
tý Péburssyni og mörgum
fleiri. Þó áhuginn á myndlist
væri aðeins vaknaður áður og
ég væri farinn að kaupa mynd
ir, þá var það fyrst eftir við-
kynnimguna við þessa lis-ta
menn að ég fór að kynnast
myndlist að ráði og geta laigt
eitthvað til umræðna um hana.
— Ég hefi heyrt að þú eigir
gamia filimubúta, sem þú hefur
tekið af þessum málurum?
— Það get ég varla sagt. Ég
ttók 'kviikmyndir af Gunnlaugi
við að mála, þegar þeir Þor-
valdur voru hjá okkur í kofa,
sf^n við áttum norður í Selár-
dal á Ströndum, en af Þorvaldi
í vin-nustofu hans. Ég hugsaði
sv» ekkert uwi að taika fram-
hald seinna. Eins ttók ég að
igiammi minu kvikmynd aí Áis-
mundi, þegar ég fór með hann
á sjötugsaflmæli hans á æsfcu-
slóðir hans í Dölum. Það var
Skemmtiieg ferð. En þessir
menn hafa verið margfcvik-
myndaðir . af færari mönnum
siðan og óg hefi ekiki snert á
ikrviikmiyndiavél í mörg ár.
— Hefur þér aldrei dottið i
hug að mála sjáitfur, Sverrir?
— Nei, það reyni ég
ekki, svarar Sverrir um hæl.
Nóg er af máluruim á íslandi
og ‘allir halda þeir sýning-
ar. Þó þekki ég einn, sem hef-
ur málað síðan 1930 og aldrei
sýnt. Er hann þó svo miklu
betri en margir þeir, sem nú
efna til sýninga. Nei, ég er bú-
inn að sjá hve þetta er erfið
grein, ef nokkur árangur á að
nást, og ég hefi ekiki lagt út í
að reyna.
— Þú hefur annað „tóm-
stundagaman“ ?
— Já, ég hefi amnað við-
fangsefni, sem mér finnst að
mörgu leyti athygiisverðara.
Það er að græða landið. 1 það
hefi ég eytt mtmum tómstund-
um síðan 1960. Landspilduna
við bústaðinn minn við Hafra-
vatn, þar sem aðeins var mel-
ur og grjtót, er ég að fclæða
ýimsurn gróðri, mest trjám og ís
lenzkum j'urtum. Nú eru trén
íarin að sá sér sjálf út á óræfct
að land. Maður sér l'itla anga
skjóta upp k)o(lilinum. Á vorin
flytjum við eiiginlega alveg
þangað upp eftir. Það er svo
fallegt við Haíravatn og fugla
lif fjölskrúðugt og gæsavarp-
ið mikið. Við höfum séð 24
fuglategundir. Gaman væri ef
allir, sem þar ei.ga iiand, hilúðu
■að gróðrinum.
— Svo við vikjum aftur að
myndlistinni. Hvað gerirðu við
öll þessi mállverk? Margir
rnundu segja að nú vœri ekki
rúm fyrir fleiri á veggjunum.
— Ég hefi gaman af að s'kipta
um, sjá gam'la kunningja á
veggjunum aftur. Það er eins
og að taka fram gamla bók og
lesa hana aftur. Ef sama rnynd
in er alltaf hangandi yfir sóf
anum, þá haettir maður að sjá
hana, þó hún sé góð. Ég skipti
oft um nokikrar myndir í einu.
Aldrei allar þó. Það fengi ég
ekki, a.m.k. ekki í Lnnstu stof-
unni. Þar hefur firúin völdin.
En hún skiptir þar iíka um
myndir, er núna t.d. að biðja
um gamla Kjarvaiismynd þang-
að.
— Tekur öli fjölskylidan þátt
í þessu áhugamáiii þímu?
— Já, við eigu-m tvær dœt-
ur og tvær dótturdæitur og þær
'hafa 'allar garnan af myndlist.
Dætu-rnar eiga mikið af mál-
verkurn og þær hafa m-jög
ákveðinn og persónulegan
smekk. Við berum okfcur sa-m
an um sýningarnar, sem
við höfum séð. Önn-ur dóttiri-n,
er minn strangi kennari núna,
og er harður dómari. Hún og
Þorvaldur Skúlason eru mikl-
ir vinir og deila oft um mynd-
list. En áhugi þeirra og dótt-
urdætranna segir sína sögu.
H-ann sýnir hver áhrif það hef
ur, þegar börn kj-nnast slík-u
frá barnæsku. Fól'k, sem aldrei
ssefcir sýningar eða gefur sig
að mynddist, verður a-l'veg lok-
að fyrir sli-ku, en þeir sem
kynnast listum Iiæra að njóta
þeirra. Og þaið er dýrmætt.
— E.Pá.
Árið 1935 málaði Þorvaldtir þessa mynd, Öreigana. Þá var hann
við náni í akademiunni og niálaði báðtun niegin á léreftið til að
sp-ira.
í einu horni stofunnar eru málverk eftir Jón Stefánsson og
andlitsmynd eftir Gunnlaug Scheving
Sverrir með eina af myndmn simim eftir Þorva.ld frá geometr
iska <í niannm.