Morgunblaðið - 23.01.1973, Page 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 23. JANÚAR 1973
í GÆR voru afhenit í Höfða
verðlaun fræðsluráðs Reykja-
víkurborgar fyrir bamabæk-
ur, þau fyrstu sem úthlutað er
fyrir bamabækur á íslandi:
Veirðlaun fyrir frumsamdar
barnabækur voru veitt hjóin-
uniuim Jennu og Hreiðari
vegna framlags þeirra til ís-
lenzkra bamabókmennta allt
frá því þau hófu að skrifa
bamabækur fyrir 28 eða 29
áruim. En þýðinigarverðlaunin
hlaut Steinunn Briem fyrir
þýðingar bóka finnsku sfeáld-
konunnar Tove Jansison um
múmánálfana, eins og Eiríkur
Hreinm Finaiibogason formað-
ur dómmefndar skýrði frá um
leið og hann afhenti verðlaun-
in. í forfölum Steinunnar
Briem, sem er erlendis, tók
faðir hennar, Eggert Briem
við verðlaununum.
Við afhendingu barnabókaverðlaunanna í Höfða. Frá vinstri: Birgir fsl. Gunnarsson, borgar-
stjóri, ba,rnabókahöfundarnir Jenna og Hreiðar, þá Eggert og Sigríður Briem, sem tóku við
verðlaunimiun fyrir dóttur sína, Jónas B. Jónsson, fræðslustjóri og Eiríkur Hreinn Finnboga-
son, formaður dómnefndar.
Úthlutað barnabókaverð-
laununum fræðslu-
ráðs Reykjavíkur
— til Jennu, Hreiðars og Steinunnar Briem
Birgir fsleifur Gunmarsson
flutti ávarp. Ræddi harrn m.a.
mikilvægi þess að bamabæk-
ur væru vei úr garði gerðar
og góðar. Þær væru sá hluti
bákaútgáfunmar, sem er hvað
mieistur er að vöxtum og böm
væru iðnir lesendur. Bókin
þyrfti því að vera þroskandi
og þess yrði að gæta að mál-
far bókanma stuðli að ræktun
íslenzlks máls, en auk þess
þurfi bók að vera heillandi.
Bamabæfeur þurfi að ala upp
góða miemm, þegar fram líða
stundir. Því hefðu bamabóka-
höfundar miklu hlutverki að
gegna. Þær hefðu mikið upp-
eldisgildi. Til að stuðla að því
að þessi grein bótomennta
megi eflast hefði fræðsluráð
Reykjavíkurborgar áfcveðið á
árinu 1970 að veita árlega
verðlaun fyrir beztu frum-
sörndu söguna og fyrir bezt
þýddu bamabókina. í dóm-
nefnd hefðu verið skipuð Ei-
ríkur Hreinn Finnbogason,
borgarbókavörður, Sigrún K.
Hannesdóttir, skólabókavörð
ur og Þórhildur Jónasdóttir
kennari.
Eiríkur Hreinn Fimnboga-
som afhenti síðan verðlauna-
höfum verðlaunim. Hann sagði
m.a.:
„Jen&ína Jensdóttir og
Hreiðar Stefánsson eru, eins
og kunnugt er, hjón og bæði
kenmarar og hafa samið allar
bæfcumar í sameiningu. Og
barnabækur þeirra eru orðn-
ar nokkuð margar, alls rúm-
lega 20 talsins, og hafa sum-
ar þeiwa kornið út í mörgum
útgáfum. Fyrsta bók þeirra
Jensínu og Hreiðars lét ekki
mikið yfir sér — þetta var
lítið kver, sem nefnist Sfcóg-
arævintýri Kalla litla og kom
út 1944. Á titólsíðu stóð:
Samið í smábarnasfcóla
Jennu og Hreiðars á Akur-
eyri. Þessu orðalagi um
sammingu bóka þeirra Jennu
og Hreiðars er haldið á titil-
síðu fjögurra fyrstu bókanna.
Það er yfirlætisiaust og gefur
ofurlitla vísbemdingu um skap
lyindi þessara ágætu hjóna.
Sama yfirlætisleysis gætir í
öi'lujm þeirra bókum.
Jemnu og Hreiðari er mikil-
vægi bamabókarimnar fyrir
þroska barnsins greinilega
ljóst. Þau taka fyrir vandamái
í bókum sínum, vandamál
bamsins eða umiglimgsins —
þ.e. þess, £iem skrifað er fyrir
— þanmig að það vefci til um-
hugsumar, eru leiðbeinendur
án þess að predika, leggja
stundum fram vanda til úr-
lausnar, án þess að gefa svar.
Og u.tan um þetta hefu>r þeim
tekizt að gera þviliifcar sögur,
að bönnim iaðast að þeim,
vilja iesa þær. Þessir eigin-
leikar höfundanma Jenmu og
Hreiðars réðu úrslitum um
það, að nefndin mælti með
því, að þau hlytu bamabóka-
verðlaum fræðsluiráðs að
þessu simni.
Margar þeirra bamabóka,
siem út koma hér árlega eru
vitaskuld þýddar. Veldur þá
miklu, að vel takist bæði um
val bóka og mieðferð í þýðimgu
og í prentsmiðju. Þetta mum
hafa vatoað fyrir fræðsluráði,
þegar það ákvað verðlaun fyr-
ir þýðingar bann.abóka — og
er ég því ininilega sammála.
Nefndi.n kynnti sér ræki-
lega þýddar bamabækur síð-
ari ára, og var á eirnu máli
um að mæla með þýðingum
Steiniunmar Briem á Múmín-
álfunum. Bæði er það, að bæk-
ur þær, sem hér um ræðir,
eru einstaklega geðþefckar
bönnum og þýðingar þekra á
þann veg frá málfarslegu
sjómarimiði, að þæir ættu að
vera aligóður skóli í meðferð
móðurmálsins þeim ungu les-
endum, sem þessar bækur eru
æt'laðar. Þýðimgair Steinumnar
Briem eru einkar liðlegar og
hvergi þýðimgarbragð. Málið
er fjarska eðlilegt og gætt
listrænum þoklka — m.ö.o.
nreðferð sem hæfir vel ágæt-
um bannabótoum mikillar
korm.“
Steinunn Briem
Einar Sveinbjörnsson
— leikur með Sinfóníunni
Fiðfliuteikairimn Einair G. Svein-
bjönnsson hefur verið koinsert-
meistari Sinfóiniíuihfljóimsveitar-
iinínar í Mállmey frá þvl 1964, en
áður lék hann hér með Siníóníiu-
SÍÐtJSTU tónleikar Sinfóníu-
hljómsveitar íslands á f.vrra
misseri verða haldnir í Háskóla-
bíói n.k. fimmtudag og hefjast
hL 2030. Stjórnandi verður
tékkneski hljómsveitarstjórinn
Eduard Fischer, en einleikari
Einar G. Sveinbjörnsson, fiðln-
leikari.
Á efnisskrá tónCisikanina verða
Sintfóniisik tilbrigði etftir tékton-
esika tónskáldið Jirtoo, fiiðliufcon-
sieirt eftir Mendelssohn og Sin-
fónía nr. 9 eftiir Dvoralk.
Mjómsveit ísilainds. Hanin feeddist
í Reytojajvík 1936, og situndaði
nám í Tónlis'tarsfcólaimum í
Reykjavík frá 1943 til 1955, en
stuindiaði síðan framhalldsináin í
Bandar'íkjunum.
Myndir
og texti...
Á BLAÐSlÐU 14—15 í blaðinu í
dag er siíðiairi hl'uti gneiiniar Ólafs
I. Magnússonar Landheflgi og lög
saga. Tvær myndir fyigj a grein-
innfl, en þau mistöfc urðu að
myndatiextarnir urðu eftir, er
gengið var tfrá siíðumum til prent
uimair. Á fynrfl myndinni er varð-
slkipið Þór á siglingu i þungum
sjó, en á þg':rri s.iðari, sem tekin
var í fyrra þorskastríðinu, sést
er Huifltogarinn Banque siglir á
gaomila Ægi. Þessar myndir og
þœr er fylgdu fynri grein Ófliaifs
tók Garðar Pálsson skipiherra.
Kílarbréfinu hafnað
- af yfirmanni hafrannsóknastofnunarinnar þar
Persónulegt en ekki opinbert
skjal, segir prófessor Hempel
efnahagslíf sitt nær eingöngu
á fiskveiðum, er varðveizla
fiskstotfnanna lífsspursmái.
Þá segir emnfremur í opna
bréfinu, að samdráttur síldar
sitofinisiins hafi ekki bara átt
rót sina að rekja til hærri
sjávarhita, heldur einnig til
ofveiði. íslenzka stjómin var
því aðeins að tryggja lífsaf-
komu þjóðarinmar, þegar hún
ákvað að færa landhelgina út
í 50 mílur.
í ummæluim prófessors
Hempels um þetta opna bréf
segir, að mat á efnahagsmál-
efnum og þjóðfélagslegum af-
leiðingum þeirra sé eklki á
mieðal verfcefna stofnunar
hans.
Kiel, 22. janúar AP.
Einkaskeyti til Morgunbl.
YFIRMAÐUR hafrannsókna-
stofnunar háskólans í Kiel,
prófessor Gotthilf Hempel,
vísaði í dag á bug opnu bréfi,
sem ýmsir aðstoðarmenn
hans höfðu skrifað, þar sem
þeir studdu sjónarmið íslend-
inga í Landhelgisdeilunni. Var
haft eftir prófessor Hempel,
að þetta opna bréf væri ekki
opinbert skjal, sem samið
væri af stofnun hans, heldur
kæmu þar fram persónuleg-
ar skoðanir minni hluta að-
stoðarmanna hans. Þá bætti
hann ennfremur við, að í
bréfinu væru rangar upplýs-
ingar og einhliða röksemdir.
í framangreindu opnu
bréfi, sem stílað var til TV,
sambands flutningaverka-
manna og undirritað af 46
starfsmönnum við hafrann-
sóknastofnun háskólans í
Kiel, var sagt: — Fiskstofn-
amir við íslandsstrendur
verða að fá að lifa. Þá sagði
þar ennfretmur: — Vestur-
þýzki úthafsflotimn má reikna
með tjóni, sem kann að nálg-
ast gjaldþrot hans, ef hann
hættir að veiða innan 50
mílina landhelginnar.
— Af rannsóknum, sem
gerðar hafa vei'ið af íslanzk-
um starfsbræðrum okkar og
ofckur sjálfum, er það vitað,
að þorsfcurinn í Norður At-
lantshafi og karfastofninm
þar sæta sennilega mikilli of-
veiði. Fyrir ísland, sem byggir
Kieler Wissenschoftler aa dle ÖTV:
Island vom wirtscheftlichen Ruin bedroht
Offener Brief zom Fischereistreit steilf fest: Es geht um die Existenz der Menschen
. Kiel (E.B.) |n eínem offencn Brief haben 46 WissfnmtiaftU-r und Mit- <ler Kxisteiusieherung der ses
arbeiter <lr« InstitnU för Meereskunde an der t'nlversitöt Ki.-I in eincm h»n'mOnheX'nhD
Artikel <ies ÖTV-Magaains StcHung genommeA
In dem Artikei 'heiBt es als Be- atar.ðes eine Lebensfrage.'1 IJasAus-
gröndung fiir díe íslándische MaB- bleiberx des Herings unter der islan- spontanén^A?beitsnl<
nahme (Erweiteruns. der Fischerei- dischen Kóste sei niehl nur auf dle *£r Hu/enárbéite
hoheít auf 5U Seemeiten): úberletx-n langsame Erwármung der fsJandi- ,,,'a Cuvímv<
soll fn erster Liníe der Fischreichtum siihen Gewásser, sondern auch suf ... ... ,,, öTV i
S'or dfé tíberfischung Zuruckzufuhren, Bei- uberpmfen. Obwohl die OTV <
Fyrirsögnin í Kieler Nachrichten 19. janúar um opið bréf vísindamanna hafrannsóknastofn-
unarinnar þar. Þar stendur: Vísindamenn í Kiel við ÖTV: Efnahagslegt hrun ógnar íslandi.
Niðurstaða opins bréfs um fiskveiðideiluna: Það er um lifsafkomu fólksins að ræða.