Morgunblaðið - 21.06.1973, Blaðsíða 3

Morgunblaðið - 21.06.1973, Blaðsíða 3
MORGUNBL.AÐJÐ, FIMMTUDÁGUR 21. JÚNÍ 1973 3 $ Morgunblaðið aldrei neitað að birta ályktanir Heimdallar — segir Skúli Sigurússor?, formaður félagsins I TILEFNI þess, að Þjóðvilj- inn hefur haldið því fram undanfarna daga að átök ættu sér stað innan Heirn- dallar um landhelgismálið, og að MorgiinhkuVið hafi neit- að birtingu á ályktunum félagsins, átti blaðið samtal við Skúla Sigurðsson, skrif- stofustjóra, formann Heim- dallar, og spurði, hvað hæft væri i fréttum Þjóðviljans »f málinu: — Það þarí vairla að taka það íram, sagði Skú'lS, — að MorguobQaðið hefur aWrei neiitað bimtinigii á neinm álykt- un frá HefimidaMi, og er Irá- sögn Þjóðyiljams um sMkit ai- gjörlega úr liaiusiu lo.f ti grip- im. Og þegar þar við bætiisit, að HedcmdailQiur hefur ekki senit frá sér neiina áiyktun um iandheJigismálið nýveráð, ætltu aifflir að sjá hversu heimskuJeg skniif Þjóðviijans ©ru. Bins vegar hefur land- hieigiismólliið eðOilega verið rætt iinnan Heimdaíliar, þ.ám. i stjónmmáilianefnd félaig.sins og fuMtrúaráðl. — Hiutverk stjómmála- nefindar samikvæmit lögum er að vera sitjóm félagsáins tái ráðuneytns. Þannig hefur st jómmálan eínd satmið drög að álykitunium, sem lögð hafa verið fyrir sitjóxniina og húm hefur tekið endanilega afsitöðiu tfflL Og ef um meiriíháititar mál er að ræða, þá er halldinn fufi- trúaráðsfumdiur um máJlið. Er rétt að taba fraim, að sitjórn- málamefnd er %kbi áilyktunar- aðiili heldur ráðigefamdi. 1 lög- um Heiimdallar seigir m.a. svo um st jóm.máJanefndina'. „Nefndin skal leggja niður- stöður sinar i hverju máJi, svo og tiJlögur um mállismeð- ferð, fyrir stjórn HeimdaJilar, sem ræðir þær og tekur sdðam Jokaákvörðun um afgreiðsiu." Aftur á móti er fuiliitrúaráð félagsínis að vissu markd æðsita va.i<; i máiefinum féJaigs- ims miili aðaiitfunda. — Nú heldiur Þjóðviijiinin því fram, að sitjómmáJamefmd haifi samið áiyktun uim lamd- helgúismáMð. E5r það rétlt? — Þetta er ramgt hjá Þjóð- viljamum. Forsaga þessa máls er sú, að sitjórmmálanefnd hefur haOdiö opma fumdi í veitur og er þar ölQium Heim- deliiimgum heimilt að mæita. Nefndiim boðaði fund 2. júní sl. um lamdheJigismáiið. Á þeim fundi imætitu um tiu Heimdeffimigar, og aruk þeirra Pétur Guðjómsson, fram- kvæmdastjóni, sem aö sjáJf- sögðu er eiktoi lengur i röð- nm umgra sjálfsitæðismanma sakir aidiuirs. — Fumdurinm samiþyktoti að beimia því itil stjórmar Hedm- daliar, að haldinm yrðd fumdur í fulitrúaráði féiagsims um iamdheJigismáiljð. Það er því airamgt að ósto um þanm fund hafi toomið frá Geir Hali- grimssynii, eámis oig ÞjóðviJijimn heldur fram. Enmfremur samdi fundurinn drög að álíyktun, sem send var t.iJ sitjómar féiagsdns í samræmd við lög félagsims, em eims og ég saigði áðan, hefur sitjórn- máJamefnd emgar heimii'dCr tiJ þess að gefa út áiykitamir í rnafni féiagsins. Vegna ein- hvers mdsstoilninigs gemgar formaður stjómmáiamefndiar himis vegar frá huigmyndum fumdarims um ályktum til birt- imgar i fjölmiiðlium. Ég fékk eðiQQega að vilta um það frá starfsmammii féiagsins og leið- rétti ég þemmiam misskilnimig, áður en áJytotunin hafði verið semd till fjölmiðJa. Morgum- blaðimu hafði þá borizit eiitt eimitak álytotumarimmar, og samkvæmit miimmi ósk var hún ektoi birt. Ég viJ hims vegar taka það skýrt fram, að þótt ég hafi þammliig toomið i veg fyrir að stjórnmáiamefnd ályktaðd i nafni HeimdaJJiar, var ég ails ektoi að koma í veg fyrir að þeir, sem að áiytotunimni sitóðu — Pétur Guðjónstsom og aðrir fundarmemm — gæfu frá sér yfirlýsimgar um lamd- heligismállið. En siikar yfir- lýsimigar voru þeir ekki bær- ir til að gera í nafini Hedm- Skúli Sigurðsson, formaður Heimdallar. diaJ-Iiar. Mér bar því skylda tiJ þess, sem íormammii félags- ins, að koma i veg fyrir sJikt brot á lög'jim HeimdalJar. 1 samræmi við ósik sitjórn- máianefmdar var siiöam boðað tiJ fuiDitrúaráðsfundar um iandiheJgismállið. Ákvað stjórm HeimdalQar að fara þess á ieilt við Geir HaJQigrímsson, varatformamn Sj álfstæðis- fJotoksins, að hamm fjaJJaði um lamd'helgiismáldð í fram- sögu. Jafmtframt var boðnð til fumdariinis þeim aWþimgismömn- utm flototosáms, sem tiíJ náðist. Sáitu fundiinm tveir aðrir þimg- imemm, þeir EJQert Schram og ÞorvaQdur Garðar Kristjáms- som.. Á fumdímum var eimgömgu fuifflltirúaráðjð, auk þingmamm- ammia. Pétur Guðjómssom, sem áður hafði setið á fumdi stijórmmálanefndarimmar, þótt hamm væri ekki i félagimu, óstoaði efitir þvi að fá að sitja þemmam furnd. Var homrjm bent á, að hér væri fumdur í fuJJtrúaráðli féJagsíms og því gætá hamrn ektoi setið íund- imm. Á fiundíinium kom frama tiiilaga um að bjóða Pétri sér- statolega tái fundarimis. Sú tál- laga var feáQd með mitotam atkvæðamium. Á iumdimum voru lögð fi am drög að áJiytotum, samim af einium stjórmarmamnu Heim- dafltiar. Kom fram gagmrýna á orðaJag áJytotunariimnar og voru ia.gðar fram umfangs- mitoiar breytánigaitilJögur að því er varðaði það aitriði, þótt etoki smertu þær eímisaitriðá. Þar sem áiyktrjmin var eitoki tekim táJ umræðu íyrr em nokkuð var iiiðáð á iumdámn, toom íuJQitrúaráðtð sér samam um að visa áiytotumjnmi ásamt með breytimgatiJQiögum til srtjómar félagsins, og heimi faJiið að fuJlilbúa áJyktumiima í samræmi við íyrri áOyktamár féJagisins. — Hvenær er vom þeinrar áJyktumar? — Stjórn HedmdaQaar hefur máidð itliJ meðferðar og mun semda frá sér áiyktum sam- kvæmnt ákvörðum íuáiitrúa- ráðsfundar. Hvað vilitu segja aJmemmt um frétt ÞjóðviOijacns? — Hún er hlægdQeg tMraun tifl þess að koma þeárrá sögu af sitað, að HeimdeOOánigar séu ósammááa fiorystu fQioktosinis í lamdheQigismálimu. Ern íuJJyrð- imigar Þjóðviljams um að hér hafi verið á feröimmá eitthvert upphlaiup gegn forystu íQoítotos imis eru algjörlega út i hött, — og það sama er að seigja um það, að MorgumhQaðáð haifii neiitað að birta áJytotamár frá Heimdalii. Hafa tekið f orystu meðal þjóða — segja kanadískir þingmenn um íslendinga og landhelgina EINS og skýrt hefutf verið frá í Mbl. komu hingað til lands sl. mánudag & boði íslenzku rikisstjómarinnar, 4 kanadísk ir þingmenn, þeir Walter C. Carter, Jack Marshall, John Lundrigan og James A. Mc Grath. Boð þeirra hingað stendur i tengslum við út- færslu íslenzku fiskveiðilög- sögunnar, en þessir þingmenn sem allir eru fulltrúar fhalds- flokksins á Nýfundnalandi, hafa staðið framarlega í bar- áttu fyrir útfærsiu fiskveiði- lögsögu Kanada og töluðu t.d. allir fyrir áiyktunartii- lögu, sem borin var fram í Kanadaþingi þann 7. júní sl. af leiðtoga stjórnarandstöð- unnar, Robert Stanfieid. Gerði sú tillaga ráð fyrir eignar- rétti strandrikja yfir land- grunni og landgrunnshalla sínum og hafinu þar fyrir ofan. Þinigmenmiimir héldu blaða- mannaíund að Hótel Loftleið um í gærmorgun, skömmu fyrir brottför sina héðan og sögðu þá m.a. að varðandi ofveiði ættu íbúar Ný- fundnalands við sömu vandamál og Islend- ingar að striða. Ásóton er- lendra stoipa færi stórvaxandi og létá nærri að afli Kanada- manna hefði minntoað um 25% að undamfömu fyrir bragðið. Hefðu visindamenn bent á að ef áfram héldi á sömiu braut, væri lítólegt að fisikveiðar hættu að bonga sig innam fiimm ára. — Eins og á Islandi eru fiskveiðar mikilvægasta at- vinnugreinin. Við erum um 500 þús. en 20% otokar lifa á fiskveiðum. Starfandi sjó- menn eru 20 þús. miðað við 6 þús. á Islandi og þeirveiða um 75% af samanlögðum ár- legum afla Kanada. Þdmgmennirnir gerðu grein fyrir afstöðu kanadístou stjórnarinnar og sögðu að hún miðaði að þvi að auka yfirráð strandríkja yfir land- grunninu og yrði það sú af- staða, sem hún tæki á væntandegri hafréttarráð- stefnu. Þar sem emgin afmörk uð stefnuyfirlýsing í landhelg ismáJinu lægi fyrir, hefði flokkur þeirra, Ihaldsflokkur inn flutt þingsályktunartil- lögu í Kanadaþingi þann 7. júná sJ. sem gerði ráð fyrir yfirráðum stramdrikja yfir landigrummi sínu og land- grumnshalla. Hefðd sú tillaga fengið mjög góðar móttökur og var hvergi andmælt hvorki af þingmönnum stjórnarinnar eða stjómarandstöðu. — Við dáumist af afstöðu Islendinga og þeim aðgerðum sem þeir hafa gripið til, sem reyndar er liður í sjálfstæðis- barátfunnd, eins og forseti Al- þingis komst að orði við okk- ur í gær. Ef Nýfundnaland væri sjálfstætt, hefðum við orðið að grípa til sömu að- gerða. Þegar þeir voru spurðir hvort þeir væru algjörlega sammála Islendingum, sögðu þímgmennimir: — Við viðurkennum rétt Islendinga til að gera þær ráðstafanir, sem þeiir hafa gripið til, til vemdunar fiski- mdðum sínum. Og hvað geta þeir annað gert? Það hljóta aliir að viðurkenna málstað Islands fyrr eða sáðair. Islend- ingar hafa tekið forystu með al þjóða, bæði þegar þeir fæirðu út í 12málur oginú þeg ar þeir færa út í 50 mSJur. Þó að við trúum á sam- vinnu milli þjóða um sefcn- ingu alþjóðaregina, þá verð- ur það þó að viðurkennast að til að breyta alþjóðaregi- um hefur oft þurft eim- eða tvdhliða aðgerðir einstakra þjóða. Þegar þeir voru spurðár um hvort þeir litu á Breta, sem árásaraðMa, sýndu þeir meiri varkámi: — Aðgerðir Breta miðast að þvd að verja landa sdna. Aðigerðir íslendimga miðast að þvd að verja þjóðarhags- muni sina. Við trúum á rétt strandrilkisins og áiitum að þjóðir sem nýta auðæfi annarra verði að viðurkenma yfirráðarétt þeirra. Þimgmennimir bentu á að Kanada ætti einndig í útistöð- um við vörzflu sinnar 12 milna landhelgi, og kæmi svo til daglega til árekstra. Þeir ætfcu þó ekki i stappi við tvær þjóðir ens og ísQenddngar, heldur einar 12—15 og ættu margar þeirra hetfðbundinn rétt á Nýfumdnalandsmiðum, sem taka yrði tillit til við hugsanletga útfærslu i 2—400 milur. 1 gær hittu þingmemnármir ráðherrana Ólaí Jóhannesson, Einar Ágústsson og Lúðvík Jósepsison og stoömmu seinna notokra ísQenzka þimgmennog um þá fundi höfðu þeirþetta að segja: — Við urðum mjög hrifn- ir af málflutnimgi ráðherr- anna, hreinskdlni þeirra og hógværð. Mest umdruðumst FramhaJd & bls. 31 Helgi Ágústsson, blaðafuiltrúi utanríkisráðuneytisins ásamt kanadisku þingmönnunum, þeim Jack Marshali, Walter C. Carter, James A. McGrath og John Lundrigan. Ljósm. Brynjólfur.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.