Morgunblaðið - 21.07.1973, Blaðsíða 21

IVJ/RGUNBLAÐIÐ — LAUGARDAGUR 21. JÚLl 1973
21
— Mundu |)itð, dreiiííiir niinn að beljubolllir eru óhollar!
stjörnu
JEANEDIXON spar
iirúttirinn, 21. marz — 19. apríl.
Góðar frét€ir og vinsamleg:ar umræðtir setja svip á dag:inn. Hvers
daffsleikinn breytist við óvænt atvik, en allt fer vel tim síðir.
Nautið, 20. apríl — 20. maí.
Ef l»ú sleppir timræðttm um fjármál, fer allt á betri vejj. Róntan
tíkin fylgrir sennileg:a einhverri upplyfting:ii, en kannski gerir hún
vart við sig:, þrátt fyrir rólegar aðstæður.
Tvíburarnir, 21. maí — 20. júni
Ef þú kemur vel fram, verða ýmsir til þess að létta þér störfin
og: kannski verða þau unnin algerlega fyrir þig.
Krabbinn, 21. júní — 22. júlí.
I*ú ert viðsýnn og tekur fólk vel, þótt þú eyðir ekki aleigiinni i
það.
Ljónið. 23. júlí — 22. ágúst.
>1 ikilv;»‘R viðskipti á að skjalfæra til að komast lijá rugliiigi
or kannski tapi.
Mærln, 23. ágúst — 22. september.
Pú aðskilur vonaudi fjöiskyldumál og fésýslu. Smávægileg: óþæg
indi eru nauðsynleg i bili, til að koma ár sinni vel fyrir borð.
Vogin, 23. september — 22. október.
l>ú legKnr þig í lfma við aft kynnast fóiki vet. Allar fáanle^ar
upplýsingar cru |iit licin nauðsyn mcð tilliti tii framtíðarstarfa.
Sporðdreldnn, 23. október — 21. nóvember.
I»ú Kctur marg:t ffrætt ú misvindi daKsins. ef l>ú vinnur vel að
cisinhaKsmunum.
Bogmaðurlnn, 22. nóvember — 21. desember.
I*ú ffcrir citthvað til að Kleðja maka þinn, iiíi lilustar ú «rð yngrra
fólksins. Eittlivað breytist starf þitt á næstunni.
Steingeitin, 22. desember — 19. janúar.
Riiðin cr komin að þór til að see.ia huB þinn ok útskýra hUB-
myndir þínar. Mundu, að þær vcrða að KiiKna þinum nánustu líkn.
Vatnsberinn, 20. janúar — 18. febrúar.
f»ú sÍBrast á letinni ob hrindir cinhvcrju
tfmaliært. orðið.
Fiskarnir, 19. febrúar — 20. niarz.
Porsónuleiki þinn minnir mest á flugnapappír í dug, og getur orð
ið þér að ómetanlegu lftði. Smárifrildi gengur fljótt yfir.
verk, sem er löngu
Bróðurlegt bréf til
Jónasar Péturssonar
— frá Ragnari Halldórssym ,
Kirkjubrú, Álftanesi
Kæri, gamli sikólabróðir!
Ég las með ánægju, nokkuð
blandiinni þó, hugleiðingar þín-
ar við Lagarfoss, sem birtust s.l.
þjóðhátíðardag í Morgunhlaðinu.
Að ég sendi þér þetta kunn-
ingjabréf, er vegna tilvitnana
þinna í orð bóndans Einars
Höskuldssonar, sem ég samheng
is vegna verð að tilfæra. Bóndi
er spurður: „Hefur þú lagt
mikið í kostnað við að koma þér
upp hreinhvíta fénu“? Hann
svarar: „Nokbuð, en þó einkum
fyrirhöfn. Hins vegar hefur
þetta aukið mér ánægju og þann
þátt met ég ekki til fjár“.
(Leturbreyting þin). önnur spurn
ing: „Hefur þú reitonað út, hvað
vorrúniing kostar, ef vininan væri
reiknuð í tímakaupi“ ? Einar svar
ar:„Nei, og mtm ekki gera það.
Við bændur verðum að koma
verkum okkar af og skiptum
ekki vinnutlmanum niður i dag-
vinnu, eftirvinnu, næturvdnnu
og helgidagavinnu, a.m.k. er ég
ekki með neinar vahgaveltur um
það, hvenær á sólarhringnum ég
vinn með lögboðið taxtakaup
verkamanna eða annara fyrir
augum". Og Einar bætir við:
„Eg er bóndasonur, ákvað ungur
að verða bóndi, og mér þykir
vaent um að ég stóð við það.“
Vdð þetta bætir þú: „Þarna er
100% bóndi, sem stendur af sér
öldufall þess hugsunarháttar, sem
metur í krónum augnabliksins og
snýst eftir þvi stefnulaus að
öðru leyti."
Nú vil ég taka það fram, að
ég er þér fyllilega samdóma um
ágæti iífsviðhorfs þessa áður-
nefnda bónda og ég efa ekki að
sú andlega lífsfylling, sem þar
liggur að baki reynist honum
gott veganesti. Mér virðist þó,
að þarna sé verið að beina
máliinu inn á dýpstu svið siða-
lærdóma eða lifsspeki, þar sem
margir eru kaliaðir en fáir út-
valdiir, og því miður er ég ekki
í tölu himna síðarnefndu. Þó ég
sé ykkur Einari sammála um
þann grundvöU, sem ætti að
vera, þá sló því samt niður í
hug minn, hvort við færum nú
að gerast gamtaðir og kcmniir út
úr farvegi líðandi stundar eins og
aJ'lt virtist í slnum nakta veru-
leika. Hvort við stæðum ekki ein
mitt hinu megin á bakkanum og
„kynsióðabilið“ stæði á milld
okkar.
Þú segir: „Ég hef mér til skelf-
ingar fundið að þessi setning
„Kaun bænda“ er að gróa fastar
og fastar í hug bændanna og
þeir farnir að velta þvi fyrir
sér í bústarfinu: Hvað hef ég í
kaup við þetta“ ?
Ég skii sjónarmið þitt og hef
emga löngun tU að rangsnúa því
á neinn hátt, enda ert þú þama
í fylgd með HaUgrími Péturs-
syni, sem segir: „Safna höglega
heiimsins auð, hugsýkin sturlar
geð“. Samt er það nú svo, að
allt frá því er ■„fornar súlur flutu
á land“ og nokkru fyrir okkar
daga birtist draummaður ungum
bónda og spurði, hvort hann
vildi gæðin heldur í þessu lífi
eða hinu næsta og bóndi svar-
aði: Veit hönd hvað hefir, vU það
heldur hérna megin".
Enn segir þú: „Þegar bændur
eru farnir að hugsa eins og laun-
þegar, meta starf sitt í vinnu-
stundum og kaupi, þá er Islenzki
bóndinn dauður".
Þó ég skilji fyiliiega hvað
fyrir þér vakir, vil ég samt
gera hér nokkrar athugasemd,
vegna viðhorfa þeirra mörgu,
sem standa á öndverðum gjár-
bakka okkur í kynslóðabiliinu.
Ég vona að ég geri þér ekki
nangt ti'l þó ég skiigreind mein-
ingo þína eitthvað á þessa leið:
Bóndimn er sáðmaður drottins.
Hann yrkir jörðina og hjálpar
grasiinu að gróa. Hann finnur sig
eitt með húsdýrum sinum. Hann
horfir á lUjur vallarins og sjá,
„jafmvel Salomon var ekki svo
skrýddur sem ein þeirra“. Eða
gömiu hjónin i Gljúfrinu, sem
sögðu: „Og fögur þótti okkur
jörðina og skógarilminn fundum
við gegnum svefniinn." Sjálfur
gæti ég svo bætt við orðum
meistarans: „Hafið því ekki á-
hyggjur hverju þér skulið klæð-
ast, eða hvað þér skúluð eta.“
Þetta er fagurt, þetta er róm-
antík, jafnvel æðstu sannindi.
Sigurður Breiðfjörð kvað:
„Hér að kveða kvæðin sin/
kalla ég heimsku tóma/það er að
fleygja fyrjr svin/fögrum Rínar
ljóma“.
Getum vi'ð orðið sammála um,
að þetta sé aðeins fagur draum-
ur. Mér virðist að varla sé við
meiru að búast, en að aðeins
hluta þess draums verði unnt að
flytja inn í veruieikann og að í
vökumni rekum við okkur á öliu
kaldranalegri staðreyndir. Mér
virðist að hér sem oftar verði
að fara samningaleiðina milli
hugsjóna og veruieitoa.
Horfum til jarðarinnar, því þar
erum við, hvað sem hver segir.
Hér gefur á að líta. Á þessu
landi strita og hafa um langan
aldur stritað stórir og smáir
hagsmunahópar, sem hver um sig
reynir að yfdrgnæfa hinn í
í hrópum sem þessutn: Meira
— Eiturskipið
Framh. af bls. 1
Fundimum iauk kl. 12 í gær-
kvöld og voru ráðherramir á-
nægðiir með árangurinn. Eftir
fundinn sagði Kamþmann að ráð
herramir hefðu komið sér sam-
an um fyrstu vinnnáætlun og
væri það söguleg ákvörðun.
Sagði hann að Efnahagsbanda-
iagið væri nú ekki aðeins mark
aðsbandalag heldur einnig banda
iag um umhverfisverndun, þar
sem þetta samkomulag værd
grumdvöltar að aukinni samvinnu
á sviði umhverfisvemdar. Sagði
hann að bandalagið hefði fengið
mannlegt amdlit.
Eiturskipamálið, sem upp kom
í Esbjerg fyrir nokkru, setti
svip á fumdinn, en einis og fram
hefur komið hefur dan.ska efna-
og lyfjaverksmiðjan Grindsted-
verken fengið heimild til að
varpa úrganigsefnum í Atlants-
hafið úti fyrir strönd Irlands.
írar hafa miklar áhyggjur út
af þessum áætlunum Dama og
ræddi Tully, umhverfismálar&ð-
herra Iriands málið tvisvar við
Kampmann, og gáfu ráðherrarn
ir, eftir fundina, upplýsingar
sem stangast mjög á.
Samkvæmt írum hafa Danir i
hyggjn að varpa um 18.000 les-t
um af úrgangi í hafið 200—250
sjómiílum utan við strönd Ir-
lands. En Kampmann segir að
ætlunin sé að varpa úrgangin-
u-m fyrir borð á um 5000 metra
dýpi, að 99,5% af úrganginum
sé skaðlaus, að farið verði í
öllu eftir Óslóarsamkomulaginú,
að ekki sé um 18.000 lestir að
ræða og að sendiherra Irtands
í Kaupmannahöfn hafi fengið all
ar upplýsingar um málið.
Þrátt fyrir þetta hefur utan-
ríkisráðherra Iriands skrifað
bréf tii dönsku rikisstjómarinn
ar, og látið í ljós miklar áhyggj
ur af fyrirhugaðri úrgangslos-
un. Um formieg mótmæli hefur
þó ekki verið að ræða. Álitið er
að skipið, sem filytúr úrganginn
muni halda frá Kaúpmannahöfn
á þriðjúdag eftir hádegi og að
það komi á áfangastað 48 klst.
síðar.
Einu staðreyndimar sem Kamp
mann viidi láta hafa eftir sér í
Briissel voru að Danir munu
skýra nákvæmlega frá hvar úr-
gamiginum verður varpað i sjó-
inn.
kaup. Hærri eftirvinnu og helgi
dagataxta. Styttri vinnudag.
Lengra sumarfrí. Betri vinnuað-
stöðu. Meira orlofsfé. Meira fé
ti'l tómstunda og skemmtiiðkana.
Meiri námslán og styrki. Meira
fé til rithöfunda og listamanna
(1-ika gerfimanna). Hærri lán og
aðstoð til stærri og fínni ó-
hófsíbúða. Fleiri og stærri skóla
og lengri skólagöngu. Leysið
vandamál tómstundanna! Allir í
háskólan-n, enginn að vinna meir
en fjóra daga í viku! Lægri
fargjöld til alheimsreisu, ódýrari
landbúnaðarvörur, lægri skatta.
Meira, meira, en mér mest.
Finnst okkur ekki fara lítið
fyrir fegurð liijunnar og skóg-
ariimi gegnum svefninn hjá þess-
um söngkór? Mér finnst það.
Þegar styrjaldarverðbólgan
hóf göngu sína fyrir mörgum
árum, sáu bændur lengra en
aðrir og gáfu efir stóran hlut
af lögmætum tekj-um sínum til
lækkunar eða stöðvunar
verðlags, í þvl trausti að aðrar
stéttir sýndu sama vilja. Hvað
gerðfet? Engin stétt fylgdi í fót
spor þeirra. Bændur uppskáru
aðeins vorkunnsemi betri manna
en aðhlátur himna.
Ég held að það, sem haldið
hefur 1-ífi í sveitum landsins
fram á þennan dag, sé sú stað-
reynd að tveir stærstu stjóm-
málaflokkar landsins hafa orðið
að bítast um hvert atkvæði sveita
fólksins i hverjum alþingfekosn-
ingum. Þar hefur hver haidið
lífi í öðrum.
Sennilega má telja á fingrum
aninarrar handar kratana í bænda
stétt landsins, og sjáðu líka
Gylfa! Hver eru viðbrögðin?
Bændur eru dragbítir, óalandi
og óferjandi, hánast eins og
refurinn, sem eins og Örn Arnar
kVað um: „Og svo er hann ekki
ætur, sem út yfir tekur þó“.
Það á að fækka bændum,
segir sá góði maður. Fregnir
herma að nú fækki refum óð-
fluga, ekki kæmi mér á óvart
þó Alþýðublaðið hressi okkur
bráðlega á því að svó verði
einniig um bændur og að þar
fylgist inn í eilífðlna tveir verð-
ugir förunautar.
Nú mátt þú ekki, góð: vinur,
halda að ég vilji feigar allar
fornar dyggðir, í sjálfum boð-
skapnum er ég þér sammála, en
við verðum að lifa í heimi veru-
(eika-ns. íslenzki bóndinn getur
ekki látið sem svo, að umhverfið
útan túngarðs hans sé ekki til.
Öriög Bjarts í Sumarhúsum eru
^ öag jafnvel enn sannari og
terdómsrikari en þau voru, þegar
skáldið festi þau á bók. Sá
merki maður, Halldór Pálsson
búnaðarmálastjóri, sagði fyrir
nokkrum árum í útvarpið, eitt-
hvað á þessa le'ð: „Það er illa
gert að níðast á því fólki, sem
af innri þörf ennþá stundar
landbúnað í landinu“.
Það er rétt hjá þér, innri
þöi-f er undirstaða búskapar,
innri þörf er undirstaða fagurs
manniífs yfirleitt. Það er þessi
innri þörf, sem að m nni hyggju
verður að sameinast mögúlóikan-
um tid að lifa mannsæmandd lífi.
Bóndinn einn getur ekki stað-
ið með konu sina og barnahóp,
utan þess mannlífs, sem lifað er
umhverfis han-n. Nauðugur viij-
ugur verður ha-nn að dansa með.
Ef við trúum því, að enn Mfl
meiri andlegur þróttur og mann-
legri viðhorf í sveitum landsins
en imnan borgarmúranna, þá verð
um við að vona, að sú arfieifð
endfet þar enn um sinn, en um
lífskjör sín verða bændur að
standa þétt saman, ef ekki á iila
að fara, eða verða troðnir und-
ir elíla.
Ef þroski þeirra er meiri en
annarra, þá trúi ég því, að við
það þurfi þeir ekki að bíða tjón
á sáta sinn-i, heldur fád þelr 1
enn ríkari mæli notið dásemda
náttúrunnar, lifandi og dauðrar
og finni betur en aðrir skógar-
iliminn gegnum svefninn.
Með bezt-u kveðju.