Morgunblaðið - 24.07.1973, Blaðsíða 10

io
MORGUNBLAÐIÐ — ÞRIÐJUDAGUR 24. JÚLÍ 1973

I»A® var rig-ningarlcgt í
Fnjóskada’ og kuidi, þegar
við Morgunltlaðsimenn fóruni
þar uni dalinn í leit aó efni
fyrir stuttu. Sláttur var
hvergi hafinn og baendiu-
óhresisir yfir kuldatíðinni,
sem livekkt hefur landsmenn
undanfarið. Kn Fnjóskadalur
er fallegur livernig sem viðr-
air ekki sizt þau svæði þar sem
gróður hefur varðveitzt. Við
litum vlð hjá ísleifi Sumariiða-
syni skogarverði i Vaglaslkógi
og báðum haun að sýna okkur
gróðrarstöð Skógraektar ríkis-
ins í skóginum og segja okkur
frá skógriektinni þar og gróðr-
arstöðinini.
Isleifur fer fyrst með okkur
um gróðrarstöðina, sem hóf
starfrækslu 1909, þegar Vagla-
skógur var fyrst girtur. Mikil
breyting hefur á orðið frá þeim
tíma. ísleifur fræðir okkur á
því að árið 1912 hafi verið aif-
greiddar 895 plöntur úr stöð-
inni, en nú eru árlega afgreidd-
ar um 150 þúsund plöntur til
einstaklinga, skógræktarfélaga
og eigin nota Skógræktar ríkis-
ins.
NÝ RÆKTUWftRAÐFKRÐ
Stöðugt er verið að endur-
bæta aðstöðuna til plönturaðkt-
ar. Okkur er sýnd ný framtið-
ar aðferð við plönturaektun,
þar sem plöntumar eru aldar
upp í plastgróðurhúisum frá þvi
fræjunium er fyrst sáð þar til
hægt er að gróðursetja þær og
selja úr stöðinnd. Þessi aðferð
styttir uppvaxtar- og afgredðslu-
tíma plantnanna úr fjórum í
tvö ár og eykur öryggi við upp-
vöxt þeirra, þvi fáar plöntur
deyja við þessar aðstæður.
Með þessari aðferð þarf efeki
að dreifsetja plönturnar út í
beðin eins og áður var nauð-
syn og spara'U á því mikii
viinna og landrými, því hægt
er að rækta plönturnar á tí-
unda hluta þess lands sem
þarf þegar dreifsett er. Þá þarf
hetdur ekki að gróðursetja
plönturnar á vorin, heldur má
gera það hvenær sem er sum-
arsins, séu þær aldar með
þessari aðferð. Gróðrarstöðin
fékk sitt ^yrsta plasthús frá
Finnlandi fyrir 6 árum, en hið
nýjasta, 150 fermetra hús, kom
á þessu vori. Þá sagði Isledfur
að þeir í góðrarstöðinni hefðu
sjálfir smíðað nokkur mmni
hús. Sagðist hann stefna að
þvi, að öll plönturæktun gætl
farið fram i þessum húsum
innan fárra ára.
1 gróðrarstöðinmi eru ræfetuð
birkitré, furu- og grenitegundir
og auk þess lerki. Fræ fær
stöðin hér innanlands og frá
Rússlandi, Alaska og Noregi,
en framleiðsla stöðvarinnar er
seld víða um land. Isleifur
segist telja að nytjaskógar á
Islandi eigi framitið fyrir sér
á þeim ntöðum þar sem skil-
yrði eru rétt frá náttúrunnar
hendi eins og t. d. þama og við
Eyjafjörð og á Hallormsstað.
Hann talar við okkur um nauð-
syn þess að græða þetta ör-
foka land, ísland. Hann ætti
að hafa manna mestan skiln-
ing á því. Hamn hefur verið
skógarvörður í VagJaskógi frá
árinu 1949, allt frá því hann
var 24 ára gamail.
ENGA
VERZUJNARMANNAHEL.GI
Við göngum um skógi-nn.
Úr honum var i fyrra selt
mikið efn: í girðingarstaura, til
smíða og auk þesss jólatré.
Fyrirtæki eitt á Akureyri
keypti í ár 40—50 lestir af viði
tál reykinga við starfsemi sína.

Á Háismeiunum liefur verið plantað Alaska-lúpinu. Isleifur Suinarliðason er hér
innan nm plönturnar.
*
Ur ferö um Fnjóskadal:
Ný ræktunar-
aðferð
í Vaglaskógi
ísleifur með tveggja ára gamalt birki i einu nýju húsanna.
I hverri rúllu eru 27 plöntur og því um 53 Jiúsiind plöntur
í 80 fermetra húsi.
Staldrað við hjá ísleifi
skógarverði að Vöglum
Úr gróðrarstöðinnl í Vaglaskógi.
Það er gneinilegt að Skógurimn
er vel nytjaður. Undanfarin ár
hafa verið haldnar fjöldasam-
korour í skóginum um verzlun-
armannahelgima. Svo veröur
etóki í ár, enda er samtócxmu-
húsið Brúarlundur í skóginum
nú mjög illa farið og nánast
ónýtt að sögn ísleifs. Um-
gengni hefur oftast verið slæm
um verzlumarmannahelgma í
Vagiaskógi, en ísleifur leggur
á það áherzlu að þar sem
endranær hafi það verið fáir
menn sem toomið hafí óorði á
allan fjöldann. Isleiifur hefur
sínar sikoðanir á verzlumar-
mannahelginni og hann hefur
orðið:
— Ég vil leggja ndður þenn-
an fridag, því ég helid það sé
vitleysa, að steína svo mörgu
fólki á fáa staði, þar sem ilítil
eða engin aðstaða er fyrir
fjöldasamtóomiur. Hér í Vagla-
skógi vantar t. d. alveg hrein-
lætisaðstöðu með rennandi
vatni. Þessir staðir éru fyrst
og fremst til þess ætlaðir, að
hingað geti komið fólik og not-
ið kyrrðar og næðis. Þar fyrir
utan tel ég, að frídagar séu
orðnir of rnargir hérleindis,
menn hafa alllir siín sumarfrí
og geta ferðazt í þeiim. En það
eru hreinar Mnur, ég tel að
leggja ætti þennan dag niður.
Memn geta þá samieinast um
1. mai sem frídag alflra lau-n-
þega.
SKÖGUR VAR ÁÐUR
ÁJÓNSHÖFÐA
Við snúum talinu að öðru.
ísleifur segir oitókur frá því,
að fyrir u. þ. b. tvö hundruð
árum hafi landið verið allt
Skógi vaxið handan við Fnjóská,
á svakölluðum Jónshöfða, þar
sem nú sér vart staka hríslu.
Hann rifjar upp frásögn Guð-
rúnar Ámadóttur, sem uppi
var 1761—1848, og bjó fyrst á
Hróarsstöðum en síðar í Hrís-
gerði, Skammt frá Vöglium.
Hún hafði heyrt menn höggva
við í skóginum á Jónshöfða,
en svo þytókur var slkógurinm,
að hún gat etoki til þeirra séð.
Þá varð Mlka að láta kýr ganga
með bjölilur á beit á Jónshöfð'a,
tiil þess að þær fyndust í slkóg-
inum. Misjafnlega mikið hefur
verið höggvið í skóginum frá
árumum frá því hann var fyrst
girtur. Árið 1918 var mesta
árlegt .skógarhögg frá því farið
var að halda um það skýrslur.
Þann kuldavetur var lítið um
eldivið á Akureyri vegna
heimssityrjalda'rinnar og voru
þá höggnar 479 lestir og mest
af því flutt á hesitum yfir
Vaðlaheiði til Atou æyrar. Ár'ð
áður hafði verið reynt að
fleyta 200 lestum ndður
Fnjóská, en gengið erfiðlega
og tapaðist nofckuð af viði í
sjó fram. Til samanburðar má
mefma, að á öllum áratugmum
1959—J68 voru höggnir í Vagla-
skógi 520 lest'r af viði.
Að endingu förum við með
ísleifi út á Há’smelana svo-
kölluðu, sem tedínir voru imn
fyrir girðingu í Vaglaskógi
1947. Þar hefur verið sáð bláu
Alaska-lúpínunni, og heíur
hún að miiklu iieyti grætt upp
rmelama þar. Átta ár eru frá því
lúpínunni var fyrst plantað
þarna á meiunum og hefur
hún dreift sér sjálf víða um
þá. Lúpínan er smávaxin jurt
og blái liturinn fellur vel inn
í þá mynd sem við blas r þeg-
ar ekið er niður Vaðlahieiði.
Það er stjómað með framtatós-
seimi í Vagiaisfeógi. Við kveðj-
um ísJeif skógarvörð og þökk-
um honum fyrlr spjallið.
— GHH.