Morgunblaðið - 06.09.1973, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ — FIMMTUDAGUR 6. SEPTEMBER 1973
JttmgiisifrfaMfr
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
Áskriftargjlad 300,00 kr.
) lausasölu
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónsson,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6, sími 10-100.
Aðalstræti 6, sími 22-4-80.
á mánuði innanlands.
18,00 kr. eintakið.
8 SEM EKKERT
LÆRÐU
ifalsvert hefar verið rætt
* og ritað um svokallað
heimsmót æskunnar í Aust-
ur-Þýzkalandi, og hafa
kommúnistar enn einu sinni
lagzt í duftið austan Berlín-
K0MNIR Á UNDANHALD
Allt frá því að 50 menn-
ingarnir gerðu tillögu
sína um 200 sjómílna fisk-
veiðitakmörk hefur Þjóðvilj-
inn með Lúðvík Jósepsson í
broddi fylkingar agnúazt við
þeirri tillögu og gert tilraun-
ir til að gera hana tortryggi-
lega. í síðustu viku talaði
Þjóðviljinn um það, að þeir
menn, sem berðust fyrir 200
mílna stefnunni, væru „ein-
angraðir“ og sl. þriðjudag
endurtekur Þjóðviljinn um-
mæli Lúðvíks Jósepssonar í
útvarpsviðtali, en þar segir
hann:
„En það vil ég segja, að
enginn íslendingur getur í
dag skotið sér undan þeim
vanda að taka fullan þátt í
baráttu þjóðarinnar fyrir
sigri í 50 mílna átökunum
með því að draga upp ein-
hverja mynd af því hvað við
eigum að gera eftir 1, 2 eða
3 ár eða þegar einhver heims-
ráðstefna hefur lokið störf-
um.“
Þessi ummæli lýsa vel ó-
lund Lúðvíks Jósepssonar
vegna 200 mílnanna. Hann
talar um, að það geti dreg-
izt jafnvel í 3 ár, að við helg-
um okkur víðáttumikla land-
helgi, enda þótt Sjálfstæðis-
flokkurinn hafi gert kröfu
um það, að landhelgin verði
færð út í 200 mílur á næsta
ári. Hann gerir því einnig
skóna, að við verðum að bíða
eftir niðurstöðu Hafréttar-
ráðstefnunnar, þótt fyrir
liggi, að hún muni gefa út
yfirlýsingu til stuðnings 200
mílunum strax á miðju næsta
ári, sem er nægilegur grund-
völlur til útfærslunnar fyrir
okkur.
En þrátt fyrir allt, hefur
það nú gerzt, að svikkur er
að komast á kommúnista.
Þannig lýsir Svavar Gests-
son, ritstjóri Þjóðviljans, því
yfir í þættinum um daginn
og veginn, að ekki væri á-
greiningur um 200 mílurnar,
þótt blað hans hafi raunar
túlkað allt önnur sjónarmið.
Nú ríður á, að allir lýðræðis-
flokkarnir marki afdráttar-
lausa stefnu til stuðnings við
200 mílurnar. Þá munu komm
únistar láta undan síga hægt
og bítandi, og þjóðareining
nást um útfærsluna í 200
mílur á næsta ári.
armúrs. Um þetta fjallar
Davíð Oddsson í grein í Morg
unblaðinu og vitnar m.a. í
svohljóðandi upplýsingár í
skýrslugerð ungra kommún-
ista á mótinu:
„ „Ef eitthvað er að marka
áróðurinn á Vesturlöndum
frá tíma kalda stríðsins, hef-
ur æði margt breytzt í DDR
og annars staðar í Austur-
Evrópu síðan þá, eins og
skýrsla þessi gefur vonandi
til kynna. Við leggjum lítið
af mörkum til áframhald-
andi breytinga í þá átt, sem
við teljum rétta, með því að
stinga hausnum í sandinn.
M. a. vegna þess er sjálfsagt
að stuðla að sem mestum
samskiptum við æskufólk
austan hins rómaða járn-
tjalds, sem nú er að verða
ryðinu að bráð. Flestir munu
líka læra sitthvað sjálfir af
því að taka þátt í slíkum
samskiptum, ekki sízt þeir
sem eru ófúsastir fyrirfram.“
Þetta er einhver undur-
furðulegasta málsgrein, sem
menn hafa látið frá sér fara
sjálfviljugir. Þeir þurfa sann-
arlega ekki að óttast að
skýrslan gefi ekki til kynna
að ástandið sé snjallt í ríkj-
um Austur-Evrópu. Enda
kynntu þeir sér ástandið
rækilega af eigin raun: „Okk
ur var tjáð, að innlendar vör
ur, þ. á m. landbúnaðarvör-
ur séu yfirleitt ódýrari en
t.d. í BRD.“
Skýrslan er svo vönduð, að
ungmennin átta ættu sem
minnst að ræða um fölsun
á bæklingum eða annað slíkt.
Þau hafa ríka þörf fyrir að
frelsast frá skýrslu sinni
eins og Umbi biskups. Eða
hvers umbar eru þau í sín-
um skýrslugjöfum?
Þau tala um að ekki megi
„stinga hausnum í sandinn“.
Fólk sem gengur um Aust-
ur-Berlín án þess að sjá múr
og ræðir þar fjálglega um
frelsið, án þess að minnast
orði á áþján borgarbúanna
sjálfra, hefur ekki aðeins
stungið höfðinu á kaf í sand-
inn, það hefur barið höfðun-
um við múrsteininn.
Svo aftur sé vikið að máls-
greininni makalausu, þá hef-
ur undirritaður aldrei átt fé-
lagsskap með fólki, sem
rómað hefur járntjaldið og
víst er að ungi maðurinn,
sem skotinn var á landamær-
um Austurs og Vesturs í
apríl síðastliðnum hefur ekki
ratað á ryðgötin í því tjaldi.
Loks segir, að flestir
myndu læra af samskiptum
við „æskufólk“ austan tjalds.
Ég veit um átta manns, sem
ekkert hafa lært af slíkum
samskiptum."
Ástsjúkar konur
— eitt af vandamálum brezkra lækna
„TAKTU mig. Ég er þí:n. Gerðu það,
sem þú viit við mig. . . .“
„Þegar miig dreymir um þig, sýn-
ast rósirnar í garðinum fallegri en
vanalega. . . .“
„Ég dái þig. . . .“
Þessar seitningar eru teknar úr
bréfum, sem Kggja hjá aðafctöðvum
brezkra lækna, Medical Defence
Union, í London. Bréfiin, sem hér er
um að ræða, eru frá ástsjúkum kon-
uim og þeim hafa reiðir og svekktir
lækmar siafnað saman, til að sanna
það, að þeir hafi ekki áhuga á að
arnnast kvemsjúklinga, sem ,þjáist af
vergimi og vilja ást á lyfseðilinn.
Læknar í Bretlandi eiga það á
hættu að missa réttindi sín, ef #am-
band þeirra við kvensjúklliniga verður
of náið, þ.e.a.s. likamlega séð. Fjöld-
iinm alfliur af sitúlkum og komum verða
ástfangnar af læknum simum, og liita
þá þá sem einihvers konar sambland
af föður, almáttugri veru og elsk-
huga. Læknar um aliit Bretiand halda
skýrslur yfir ástsjúkar konur, sem
leita tiíl þeirra og þær virðiast skipta
hundruðum. Eimnig halda þeir skýrsl-
ur yfir þær, sem eru ófúsar tii að
greiða reikninga sína í petnimguim en
viilja heldur greiða með atlotum og
kossum. Margar þeirra haida að
kossar fremur en piliur lækni mein
þeirra.
„Ástsjúkar kontur senda gjafir og
vægast sagt einlæg bréf til lækna
siinima," segir dr. John Wail, starfs-
maður hjá Medical Defence Unlon.
„Læknar, sem fá gjafir og bréf,
senda það strax til okkar og eru
það varúðarráðstafanir og liður í
starfi okkar til að reyna að áitta
okkur á hver þróunim verðiur í þess-
um málum — eða réttmia saigt í þessu
blnda ástaræði, sem svo margar
komur eiga við að stríða.
Þegar læknir byrjar að fá mörg
bréf af þessu tagi, verður harnn mjög
breyttur," segir dr. Wail. „Það fer i
hams fimustu taiugar. Skjöl, sem við
eigum yflir þessi mái sýna að margir
ruglaðir læknar og margar vergjarn-
ar konur þurfa andlega meðhömdlun,
ekki síður en lyfjagjöf.
Stundum eru bréfin nafnlaus, og
það veldur læknum mtklu meiri
vamdræðum og áhyggjum. Ef hamn
veit ekki nafn hiins vergjarna sjúkl-
imgis, verðúr hamn að vera mjög gæt-
iinm og ákveða nákvæmiega hversu
mikliuim tíma hamm viili eyða í þær
konur, sem eru á skrá hjá homium.
Við erum byrjaðir að ráðileggja
læknuim, að hiafa hjá sér aðstoðar-
stúl'kur immi á sjálifri liæknaistofunmi,
eða jafnvel hafa dy-rmar opmar og
láta konur þeirra sátja fyriir utan,
svo himar ástsjúku vi-fci, að vel er
fylgzt með þeim.“
En hvaða manngerð feliur helzt
fyrir lækni sínuim?
Eftir því sem dr. Wa-11 segi-r eru
það hclzt kornur, sem tilheyra mið-
stéttinni.
„Það virðist emgu máli skipta
hversu ópersónulegir og kaildir iækn-
arnir eru. Komur, sem hafa horft á
of marga læknaþætitft í sjómvarpinu,
t.d. „Doetor Kildare", og eru upp-
fuMia-r af læknarómamtik, eru samm-
færðar u-m, að lækniirinm mumi á
hverri stundu kasta kufll simum og
vefja þær örmum af mikiilil ástríðu.
Þegar læknir mofckur, mjög aðlað-
andi og fríður sýnum, var spurður
að því hvemig hanm bæri sig að
ga.gnvart komum, sem lei-tuðu tiil han-s
og h-orfðu á hann með tadamdi a-ugna-
ráði á meðam á rannsókn hanis stæði.
„Eftir að hafa s-tarfað sem læknir
um nokkurn tima, er ég ekki lengi
að finna út hvaða konur leita til
mín af eiinskærrft ástarþörf. Ég vor-
kenni þeiim. Þær eru oftast rugiað-
air og óhamiingjusamar. Eí hættu-
merki eru á lofti, er ég ekki len-gi
að koma sjúkliingn-um í skilminig um,
að ég leyfi aðeins læ-knisf-ræðilegar
sa-mræður. Þetita er oft erfitt, því
alliir læknar vita, að margi-r sjúkl-
ingaur hafa milkia þörf fyrir a-ð tala
um persónuleg vandamál s-in. En ég
er fjölskyldumaður, og hef ekki í
hyggju a-ð lemidia í ásfcairævintýri með
kynóðum sjúkliimigi."
Það er sorgleg staðreynd, að þrátt
fyrir að ibúar jairðar eru orðn-i-r of
margiir, eru margir einmana. Marg-
ar óhaminigju-samar konur verða að
lát-a sér nægja að hugsa aðeins um
dra umaprin-siiinn, sem aJdreii verður að
veruiledka.
Auðvitað vorkenmi ég lækniumum,
sem len-da í þessu lei-ðlimdiaimáM, en
þó vorkemnl ég hiimum einmama og
óhamiimgjuisömu konum enm meira.
Þær ei-g-a svo mikia ást til að gefa,
en hún fær aðeims útrás i d-ra-umum
þei-rra — og geri-r þær að fífltum i
augu-m umheim>si-ns.“
(Ein-karéttiur Mbl. Fo-rum World
Features).