Morgunblaðið - 23.09.1973, Blaðsíða 16

16
MORGUiNBLAJDÍÐ — SUNNUDAGUR 23. SEPTBMBER 1973
Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónsson,
Styrmir Gunnarsson.
Ritstjórnarfulltrúi Þorbjörn Guðmundsson.
Fréttastjóri Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn og afgreiðsla Aðalstræti 6, sími 10-100.
Auglýsingar Aðalstræti 6, sími 22-4-80.
Áskriftargjald 360,00 kr. á mánuðí innanlands.
1 lausasölu 22,00 kr. eintakið.
jPf Þjóðviljinn væri gefinn
út annars staðar en á ís-
landi, mundi engum lifandi
manni detta í hug að eyða
orðum að honum í alvarleg-
um stjórnmálaumræðum.
Menn mundu aðeins hugsa
sem svo, að þessi daglega
tímaskekkja væri aðeins
stundarfyrirbrigði, sem eng-
inn þyrfti að taka alvarlega
frekar en önnur hasarblöð.
En íslenzkir blaðalesendur
eru ýmsu vanir, enda láta
þeir sér ekki allt fyrir brjósti
brenna. Þeir geta ekki ein-
göngu litið á Þjqðviljann
sem skoplega tímaskekkju,
sem enginn þarf að hafa
áhyggjur af, því að hann er
aðalmálgagn tveggja umsvifa
mestu ráðherra ríkisstjórnar-
innar. Að vísu lýsir það þess-
um fulltrúum kommúnista i
ríkisstjórninni að blaðið skuli
fremur draga dám af þeim en
þeir af því, og verður að
skoða störf þeirra og gerðir
allar í því ljósi. Og ekki sízt
þann tvískinnung sem er ein-
kenni allrar stjórnmálabar-
áttu þeirra, en hún einkenn-
ist öðru fremur af henti-
stefnu og hráskinnsleik, eins
og kunnugt er. Allt birtist
þetta með furðulegum — eða
öllu heldur átakanlegum —
hætti í tímaskekkjunni.
Dæmi:
Tryggingamálaráðherra er
allsvaldanda ljós heimsins í
ráðuneyti sínu, þangað til allt
í einu er farið að þvæla um
vinnusvik í Tryggingastofn-
un ríkisins í þrætudálkum
málgagns hans — og þá
slökknar skyndilega á heims-
ljósinu og Magnús Kjartans-
son verður gjörsamlega valda
laus og nánast eins og ó-
málga barn og öllum um að
kenna nema honum, þó að
hver heilvita maður sjái í
hendi sér, að ráðherrann
þarf ekki annað en taka upp
símtólið til að kippa í lag því
sem aflaga fer.
Á sama tíma sem þusað er
um þessi og þvílík mál í
tímaskekkjunni í alls konar
smádálka- og sorgarramma-
greinum er allsvaldanda ljós-
ið láta skína annars staðar í
blaðinu eins og heimssólin
sjálf, Kim II Sung í N-Kóreu.
Sj ávarútvegsmálaráðherr a
er að áliti kommúnista mátt-
urinn og dýrðin í landhelgis-
málum, þangað til allt í einu
að hann er gjörsamlega
valdalaus og hefur ekki bol-
magn til að hafa áhrif á hin
smávægilegustu atriði. Þann-
ig er hann sú leiðarstjarna,
sem siglt er eftir í lífshags-
munamálum þjóðarinnar, að
dómi kommúnista, en svo allt
í einu og án þess minnst vari
er hann orðinn eins konar
kompásskekkja, sem ekki
verður við ráðið. Þegar gagn-
rýnin var sem háværust á
aðbúnað og starfsaðstöðu
landhelgisgæzlunnar og varð-
skipsmanna, tók Þjóðviljinn
að venju að þusa í sorgar-
rönununum, eins og sjávar-
útvegsmálaráðherra kæmi
ekki lengur við sögu í land-
helgismálinu og leiðarstjarn-
an væri allt í einu horfin inn
í alltumlykjandi myrkrið. Þá
er við aðra að sakast en Lúð-
vík Jósepsson, þennan bless-
aðan sakleysingja sem engu
ræður.
Viðskiptaráðherra er for-
ystusauður í öllu er lýtur
að verzlun og viðskiptum í
landinu og lýsandi forsjón í
bankamálum, eins og emb-
ætti hans segir til um. En
svo allt í einu ætlar Seðla-
bankinn að byggja hús, sem
minnir dálítið á öfugan höf-
uðstól bankamálaráðherrans,
og þá upphefjast hinir ámát-
legustu kveinstafir í þvælu-
dálkum Þjóðviljans (gjarnan
merktir ú. þ.) og engu líkara
en hin almáttka forsjón pen-
ingavaldsins í landinu sé
gjörsamlega áhrifalaus og
geti engu komið til leiðar
hvað sem í húfi er. Og banka-
málaráðherrann situr eins
og áll í öfugum höfuðstól
pólitísks siðgæðis og talar 1
sjónvarp við fólkið í land-
inu, eins og það hafi aldrei
komizt í snertingu við neitt,
sem heitir heilbrigð skynsemi.
Þetta eru aðeins þrjú lítil
dæmi um tvískinnung og
hentistefnu mannanna, sem
ómerkilegasta blaðið nú um
stundir dregur dám af. Ekki
þyrfti að eyða orðum að því
nema af þeirri ástæðu sem
fyrr getur, að það er aðal-
málgagn tveggja ráðherra í
lykilstöðum í Stjórnarráðinu
og annað aðalmálgagn ríkis-
stjórnarinnar. Nú eru þessir
ráðherrar kommúnista farnir
að tala í nafni þjóðarinnar,
enda hafa þeir svínbeygt
meðráðherra sína — nema þá
helzt Björn Jómsson (og
kannski Magnús Torfa) —
og svo kemur það fullkom-
lega heim og sarnan við hug-
myndir kommúnista um lýð-
ræði, að 15% kjósenda sé
þjóðin öll (ef þessi 15% eru
kommúnistaf). Er hörmulegt
til þess að vita að tveir lýð-
ræðisflokkar, Framsóknar-
flokkurinn og Hannibalistar,
skuli bera ábyrgð á að komm
únistar geti herleitt þjóðiaa
með þeim hætti sem raun ber
vitni. Af þesisari herleiðiugu
statfar nú öryggi okkar hætta.
Sökum þess að ekki er
hægt að taka Þjóðviljann
sem skopblað eru fréttafals-
anir hans alvarlegt mein í
íslenzku þjóðlífi. Síðustu af-
rekin á því sviði eru fals-
anirnar um ályktanir þings
ungra sjálfstæðismanna, sem
haldið var með miklum ágæt-
um á Egilsstöðum nýlega.
Þegar formaður SUS óskar
eftir að falsanirnar séu leið-
réttar í málgagni kommún-
ista, neita forráðamenn blaðs
ins að taka það í mál. Sízt af
öllu skal hafa það í Þjóð-
viljanum, sem sannara reyn-
ist. Það er því ástæða til að
menn kynni sér ályktanirn-
ar sem samþykktar voru, en
þær hafa birzt hér í blaðinu.
En það lýsir kannski tíma-
skekkjunni betur en margt
annað að á sama tíma og ekki
er rúm fyrir réttar upplýs-
ingar í pólitísku moldviðri
blaðsins hafa blaðamenn þess
(með athlægið ú. þ. í broddi
fylkingar) ekki við að sanna,
að njósnatækin úr Kleifar-
vatni séu ekki rússnesk —
vegna þess að þau eru með
rússneskum áletrunum! Úlf-
urinn undir rússnesku sauð-
argærunni leynir sér ekki.
Annað athlægi, á. b., hefur
vafalaust haft þessar upp-
lýsingar í kraftbirtingargrein
ú. þ. úr APN eða Novosti,
sovézku upplýsingaþjónust-
unni, sem hann þekkir nán-
ar og betur en ýmsir aðrir.
TIMASKEKKJAN
j Reykjavíkurbréf i
---~---Laugardagur 22. sept.-—-
Varðskip í höfn.
I álögum
í bráðskemmtilegri skáldsögu
Jóns Dam, sem nýlega er komin
út, segir frá því, er úrvalskýr
Stapajóns var í álögilm. Þar er
furðuhlutum lýst af slikri snilli,
að lesandinn verður að gæta sín
vel að byrja ekki að trúa því úti-
lokaða.
Eða er það kannski hugsan-
legt, þegar öllu er á botninn
hvolft, að álög séu tii. Og hvar
er þá þess fyrirbæris að leita?
Ekki er þvi að neita, að furðu-
hlutir hafa verið að gerast i ís-
lenzku þjóðlífi síðustu vikurnar,
þar sem iíkast þvi hefur verið,
að mönnum væri ekki sjálfrátt.
Landslýður hefur staðið agndofa
gagnvart ýmsum þeim yfirlýsing
um, sem birtar hafa verið á
ábyrgð ráðherra Framsóknar-
flokksins. Og menn hafa svo
sannarlega undrazt, hvernig
greindir og lífsreyndir menn,
eims ag þeir óneitanlega eru, hafa
getað hmkizt út í hvert fenið
öðru verra. Eru þeir kannski í
álögum, þegar ailt kemur til alls!
1 skáldsögu Jóns Dan er álaga
valdurinn erlendur, portúgölsk
prinsessa. í>að skyldi þó aldrei
vera, að hugur framsóknarráð-
herranna sé herleiddur af er-
lendu afli, að þeir séu undir svo
sterkum áhrifum umboðsmanna
þessa afls innan rikisstjórnarinn
ar, að þeir viti ekkl sitt rjúkandi
ráð. Svo mikið er a. m. k. víst,
að innan Framsóknarflokksims
sjálfs hafa nú hinir beztu menn
þar í sveit þungar áhyggjur og
vaxandi af framvindu mála — og
ístöðuleysi ráðhermnna hvenær
sem kommúnistar vilja koma
fram áformum sánum. Síðasta
dæmið um þetta er sú staðreynd,
að það skyldi vera Björn Jóns-
son, en ekki ráðherrar Framsókn
arflokksins, sem neitaði þeirri
freklegu kröfu kommúnista, að
tveir ráðherrar yrðu sendir með
utanrikisráðherra á þing Sam-
einuðu þjóðanna til að gæta hans
þar.
Ráðherranefndin
að störfum
Þegar það upplýstist haustið
1971, að Einar Ágústsson, utan-
ríkisráðherm, hefði látið bjóða
sér það, að tveir ráðherrar, þeir
Magnús Kjartansson og Magnús
Torfi Ólafsson, væru settir hon-
um til höfuðs í utanríkismálun-
um, varð að vonum uppi mikil
ólga. Utanríkisráðherra mannaði
sig þá upp í að gefa um það opin
bera yfirlýsingu, að hann mundi
einm fara með varnarmálin t>ví
miður hefur ístöðuleysi hans ver
ið með þeim hætti, að við þessa
yfirlýsingu heíur hann ekki stað
ið. Ráðherranefndin hefur marg
sinnis fundað um öryggis- og
vamarmál. Og Magnús Kjartans-
son heldur svo fast um hönd
ráðherrans, að hann fær sig ekki
hrært.
Allt frá því að Island gerðist
aðili að Atlajntshafsbandalaginu
1949, hefur verið náin samvinna
milli lýðræðisflokkanna um ör-
yggis- og utanrikismál. Og jafn-
vel á tímum fyrri vinstri stjórn-
arinnar var kommúnistum hald-
ið utan við varnarmálin og sam
skipti okkar við Atiantshafs-
bandalagið, sem líka er eðliiegt,
þar sem þeir telja, að við eigum
að hverfa úr bandalagimu og haga
aðgerðum sínum á þann veg,
sem líklegastur er tid að spilla
fyrir samvinnu okkar við aðrar
lýðræðisþjóði r. Nú hefur þeim
hins vegar tekizt að koma ár
sinni þamnig fyrir borð, að þeir
virðast ráða nokkum veginn því
sem þeir villja ráða. Þetta er öm-
urleg staðreynd, en staðreynd
engu að síður.
Þórarinn og
200 mílurnar
Þegar Sjálfstæðisflokkurinn
markaði þá stefnu, að okkur
bæri að setja löggjöf um 200
sjómílina fiskveiðitakmörk, sem
tækju gildi eigi síðar en fyrir
árslok 1974, snerust kommúnist-
ar einis og kunnugt er gegn þess
ari stefmu og hafa síðan haft
allt á hornum sér, þegar um 200
miilurnar er rætt. HEins vegar
lýsti Tíminn stuðningi við þessa
stefnu í ritstjórnargrein, sem
Þórarinn Þórarinsson skrifaði og
birtist 2. september. En þar seg-
ir hann, að það sé „sérstök
ástæða til að fagna því, að Sjálf-
stæðisflokkurimn skuli nú lýsa
stuðningi við 200 mílurnar.“
Og i viðtali, sem Timinn á við
Þórarin Þórarinsson, er hann
kom heim af fundum undirbún-
ingsnefndar Hafréttarráðstefn-
unnar, segir hann m. a.:
„Ef nægileg samstaða næst
með ríkjunum, sem vilja 200
mílna efnahagslögsögu verður
sókn þeirra ekki stöðvuð. Þau
hafa líka valdið í sínum hönd
um. Þau þurfa ekki annað en að
segja, að þau muni taika sér 200
milna efnahagslögsögu, ef ráð-
stefnan fer út um þúfur, vegna
andstöðu vissra stórvelda og
fýlgifiska þeirra. Þá verða 200
míiumar alþjóðalög hvort eð er.
En mjög ánægjulegt var að fá
þær fréttir að heiman, að ýmsir
forystumenn höfðu skorað á rík-
isstjómina að fylgja fast fram
200 mílunum, enda þótt ríkis-
stjórniin væri búin að láta flytja
tillögu um þetta í hafsbotns-
nefndinni. Mjög er athugandi,
hvort Island á ekki að fylgja
þessu eftir með þvi að setja fljót
lega lög um 200 mdlna efnahags-
lögsögu, enda þótt þau kæmu
ekki strax til framkvæmda. Slikt
gæti haft jákvæð áhrif á þróun-
ina.“
Þegar formaður utanríkismála
nefndar, sem jafnframt er aðal-
ritstjóri Tímans, gefur slíkar yf-
irlýsingar, er eðlllegt að menn
telji, að Framsóknarflokkurinn
styðji þá stefnu, sem Sjálfstæð-
Isflökkurinn hefúr markað. 'Það
kom því mjög á óvart, er Þórar-
iinn Þórarinsson lýsir því yfir í
útvarpsþætti sl. miðvikudag, að
hann sé andvigur stefnu Sjálf-
stæðisflokksins. Maðurinn, sem
sjálfur hefur fágnað þessari
stefnuyfiirlýsingu lýsir siig nú
andvígan henni — og þá væntan
lega að Framsóknarfiokkurinn sé
það.
Ekkí fer hjá því, að menn
velti fyrir sér, hvað gerzt hafi
þær 3 vikur, sem liðnar eru síð-
an Þórarinn Þórarinsson gaf
framangreindar yfirlýsingar sín
ar. Jú, algjör upplausn hefur rikt
innan rúkisstjórnarinnar að því
er varðar alla stefnumörkun í
utanríkismálum og þá ekki sizt
landhelgismálinu. Kommúnistar
hafa snúizt öndverðir gegn til-
lögunum um 200 milur, og nú
ætlar Þórarinn Þórarinsson sér
að biíðka þá með því að éta ofan
1 siig al'lt það, sem hann áður