Morgunblaðið - 23.11.1973, Síða 31
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. NÓVEMBER 1973 31
■ m
A HELJi ARÞROM Framhaldssagan i Þýóingu Bjöms Vignis
45
„Hvað er að?“ spurði Hawes.
„Ertu of óstyrk til að skjóta
beint? Skelfur höndin of mikið?“
Virginia hörfaði aftur á bak að
borðinu. I þetta skipti vissi hann,
að hún myndi skjóta. Um leið og
hann sá hana þrýsta gikkinn, sté
hann skyndilega til hliðar og aft-
ur þaut kúlan fram hjá honum.
Hann glotti og hrópaði til hennar.
„Þá er þessu lokið, frá Dodge, nú
ertu búin að láta allt lögreglulið
borgarinnar vita af þér.“
„Nitróið . . .“ stundi hún og
hörfaði enn að borðinu.
„Hvaða nítró? Það er ekkert
nítró."
„Eg skal brjóta f lösk ..."
Og þá kastaði Hawes sér áfram.
Byssan hleypti af um leið og
hann stökk.og hann fann hvininn
frá kúlunni þegar hún þeyttist
framhjá eyra hans. Hann náði
taki á hægri handlegg Virginiu í
sama mund og hún sveiflaði byss-
unni að flöskunni á borðinu.
Hann þurfti að taka á öllu sínu til
áð halda henni í skefjum, því að
það var eins og dýrslegt afl hefði
færzt í höndina, sem fálmaði
áfram eftir flöskunni á borðinu.
Ilann lyfti hendi hennar og
barði henni síðan á borðröndina
til að fá hana til að sleppa takinu
á byssunni. Flaskan skoppaði að
borðbrúninni við höggið.
Hann slengdi hendi hennar aft-
ur í borðið og flaskan fór aftur á
stað, nær borðbrúninni í sama
mund og byssan féll í gólfið.
Þá tók Virginia skyndilega að
berjast um hæl og hnakka og
fleygði sér áfram í átt að borðinu í
síðustu örvæntingarfullu tilraun-
inni að ná til flöskunnar, sem nú
var vart nema 3 — 4 sentimetrar
frá borðbrúninni. Hann náði þó
taki á mitti hennar og dró hana
aftur á bak af öllu afli, sem hann
átti til, reiddi hnefann á loft og
hugðist nú veita henni hinzta
höggið.
En höggið kom aldrei.
Höndin hikaði en síðan lét hann
hana sfga, því að hann gat ekki
fengið sig til að berja hana. I þess
stað hrinti hann henni yfir í hinn
0 Hvað er fallegt,
gott og eftir-
sóknarvert?
Sigrún Sigurjónsdóttir,
Auðarstræti 15, Reykjavík, skrif-
ar:
„Mér finnst sorglegt, og auk
þess mikið alvörumál, ef
„Morgunstund barnanna" verður
gerð að kennslustund i öknyttum,
en svo virðist mér henni farið nú.
Frekjan og grunnfærnin er svo
grfmulaus, að mér ofbýður, enda
mun árangur fræðslunnar
áreiðanlega koma fljótt í ljós.
Ég hef langa reynslu við að
styðjast sem möðir. amma og áður
kennari. Ég veit, að enda þótt
börn hafi oft að eðlisfari næma
réttlætiskennd, þá eru þau áhrifa-
gjörn og ómótuð eins og mjúkur
leir. Og í mótunarstarfi gagnvart
barnssálinni veldur sá mestu, sem
á heldur. Og þá vakna ótal spurn-
ingar, t.d. hvað er rétt og hvað
rangt? Hvað er fallegt. gott og
eftirsóknarvert? Er fallegt að
kasta eggjum í vegfarendur? Er
gott að geta koniizt hjá að greiða
afnotagjald af útvarpi? Er eftir-
sóknarvert að klæðast fínum
fötum og dýrari en rnaður hefur
efni á? Er rangt að vera ríkur og
böl að vera fátækur?
A hvern hátt er reynt að halda
reisn hins ríka og ráðsnjalla? Er
slíkt fjarstæða án fjár og
frægðar? Er rétt að skiia ögildum
skiptimiða í strætisvagni, ef vagn-
stjórinn treystir manni og lítur
ekki á hann?
Er gaman að kasta eggjunt í
hausinn á pabba hennar Stínu?
Þurfum við að spyrja hvort hann
sé ríkur eða fátækur til að geta
svarað þvi?
Eg er tiltölulega vel sett fjár-
hagslega og e.vði þó litlum tínia til
1..............................
enda salarins, tuldraði fyrir
munni sér, „skepnan þín,“ og tók
byssuna upp af gólfinu.
Meyer Meyer reisti blóðugt höf-
uðið frá borðinu og spurði:
„Hvað ... hvaðgerðist?"
„Þetta er búið,“ sagði Hawes.
Brynes var óðar kominn í sim-
ann. „Dave,“ sagði hann, „náðu í
sérfræðing. í hvelli."
„Spreng... ?“
„Þú heyrðir hvað ég sagði.“
„Já, herra, “ sagði Murehison.
Klukkan var sjö mínútur í átta,
þegar hringt var frá sjúkrahús-
inu. Þá voru sprengjusérfræðing-
amir búnir að fjarlægja flöskuna
úr salnum. Byrnes tók símann.
„Áttugasta-og-stjöunda deild,“
sagði hann, „Byrnes aðalvarð-
stjóri.“
„Þetta er Borgarspítalinn, Nel-
son læknir. Ég var beðinn um að
hringja til að tilkynna um líðan
þessa hnífstungumanns. José
Dorena?"
„Já,“ sagði Byrnes.
„Hann Iifir. Hnífsblaðið hefur
farið hálfan sentimetera frá háls-
slagæðinni. hann verður rúmfast-
ur talsverðan tíma, en hann Iifir
þetta af.„ Nelson læknir þagnaði.
„Var það nokkuð annað?"
„Nei, þakka yður fyrir."
„Ekkert að þakka," sagði hann
og lagði á.
Byrnes sneri sér að Angelicu.
„Þú er heppin,“ sagði hann.
„Kassam lifir þetta af. Lánið leik-
ur við þig.“
„Er það?“ svaraði hún aðeins og
horfði döprum, greindarlegum
augum á varðstjórann.
Murchison gekk til hennar.
„Komdu góða,“ sagði hann. „Við
höfum pláss fyrir þig hérna
niðri.“. Hann togaði hann upp af
stólnum en gekk síðan yfir til
Virginiu Dodge, sem stóð hand-
járnuð við eina hitaleiðsluna.
„Svo að þú ert vandræðagripur-
inn,“ sagði hann kankvíslega.
„Farðu til fjandans," svaraði
Virginia.
„Ertu með lykil að þessum járn-
um, Pete,“ spurði hann. Svo hristi
hann höfuðið. „Jesús minn, Pete
að telja peningana niina, en í
„Morgunstund barnanna" var
okkur tjáð eftirfarandi i gær:
„Rika fólkið hlær og hlær og
heldur áfram að telja peningana
sina." Slíkt fölk þekki ég ekki.
Það væri e.t.v. sjálfshól að segja.
að ég væri fullkomlega heiðarleg.
Eigi að síður veit ég ekkert æðra
en sannsögli og algera ráðvendni.
Það er auðvelt að ala á öfund.
beizkju, og hatri i barnssálum.
Uppskeran er örugg: Óknyttir,
agaleysi, óráðvendni og ofbeldi.
Spyrjið foreldra, kennara, lög-
reglu og blessaða prestana.
Gullna reglan er enn í gildi: Það
sem þér viljið, að aðrir nienn gjöri
yður, það skuluð þér og þeini
gjÖra. Sigrún Sigurjönsdóttir."
0 Ríkisútvarpið
tekur upp barna-
kennslu í lygum
og ofbeldi
Kennari hér í Reykjavík
hefur beðið Velvakanda fyrir
eftirfarandi hugleiðingar:
„Nú hefur það gerzt, að
kommúnistar hafa lagt undir sig
Morgunstund barnanna og ráða
þar með, hvaða sögur þar eru
fluttar.
Þetta er svo alvarlegur at-
burður, að við verðum að staldra
við og hugleiða, hvernig við
getum sem bezt staðið sarnan og
bjargað börnunrrokkar frá þeirri
ógæfu, að þau verði alin upp að
einhverju leyti á kommúnist-
ískum sora og sálareitri, sem
starfsmenn kommúnista við ríkis-
fjölmiðlana láta spýta yfir sak-
i-jusnr barnssálirnar dag hvern.
Þessi sænski óþverri, þ.e.
sagan, sem nú er lesin yfir börn-
um okkar, er pólitískur samsetn-
ingur, barinn saman meira af
hvers vegna sögðuð þið ekkert. Eg
á við, ég sat þarna niðri allan
tímann, ég meina.. .“ Hann
þagnaði þegar Byrnes rétti hon-
um lyikilinh. „Heyrðu annars, var
það það sem þú áttir við með
,,dældu“?“
Byrnes kinkaði kolli þreytu-
lega. „Það var það, sem ég átti við
með „dældu“.“
„Ja hérna,“ sagði Murchison,
„ég er svo aldeilis gáttaður."
Hann togaði óþyrmilega i Virgin-
iu Dodge. „Komdu, gæzkan,“
sagði hann og svo teymdi hann
báðar konurnar út úr salnum.
Hann mætti Kling f dyrunum.
„Jæja, Miscolo er á leið í sjúkra-
hús,“ sagði hann. „Við verðum að
láta guð um restina. Við sendum
Meyer með í bílnum. Sjúkraliðinn
taldi, að það væri betra að gera
almennilega að sárunum. Þetta er
þábúið, Pete?“
„Já, þetta er búið.“
Skarkali heyrðist fram á gang-
inum. Steve Garella ýtti Mark
Scott á undan sér inn um vængja-
hurðina og sagði: „Seztu niður.
Þarna. Halló, Pete. Cotton. Hérna
er pilturinn okkar. Kyrkti
pabb... Teddy ! Ástin min, ég var
búin að gleyma þér. Ertu búin að
bíðaleng...“
Hann hætti i miðju kafi, þvi að
Teddy kastaði sér I fang hans af
slíkum ofsa að hann var næstum
dottinn aftur fyrir sig.
„Við höfum eiginlega öll verið
að bíða eftir þér,“ sagði Byrnes.
„Jæja já. Fallegt af ykkur. Fjar-
lægðin gerir fjöllin blá,“ sagði
hann. Hann hélt Teddy á milli
útréttra handleggjanna og horfði
á hana. „Fyrirgefðu hvað ég er
seinn, elskan. En þetta mál opnað-
ist allt í einu og ég... “
Hún strauk fingrunum um sár-
ið á hálsi hans.
„0, þetta,“ sagði hann. „Þetta
er eftir hrífu, ég var barinn með
hrifu. Heyrðu, lofaðu mér að vél-
rita skýrsluna í hvelli og svo
stingum við af. Pete. Ég er að fara
út að borða með konuna. Þú vogar
þér ekki að hindra það. Við eigum
von á barni.“
„Til hamingju," sagði Byrnes
þreytulega.
„Drengur, drengur, hvílíkar
vilja cn mætti af kommúnista,
sem álítur, að ckki sé ráð ncma í
tima sé tckið. þcgar um það er að
ræða, að sá eitri kommúnismans
inn í barnshugina.
Heill kafli var kennsla í því,
hvernig börn eiga að ljúga að full-
orðnum. Annar kapítuli um of-
beldi og valdbeitingu. Sá þriðji
pólitískur fræðsluþáttur. scm
virtist þó frcmur vera innskot
þýðanda cða flytjanda en
upprunalegur kafli í samsetn-
ingnuni.
0 Hverjir eru
ábyrgir?
Hvar sem komið er f bæn
um, er fólk að ræða þetta síðasta
pólitíska hncyksli i útvarpinu. þvi
að nú gengui' þó loks fram af
öllum. Margir spyrja: Hverjir eru
áb.vrgir? Flcstir svara: Þcssi
margfrægi útvarpsráðsmeirihluti.
Sjálfsagt bcr hann endanlega
ábyrgð á þessu, cn hann rak þó
þcssa Olgu frá barnatimunum á
sinum tíma, vcgna þess, að hún
var öhæf (hún misnotaði þætlina
pólitískt). Þar að auki var fullyrt
af útvarpsfólki, að hún hefði hvað
eftir annað óhlýðnazt yfirboður-
um sinum. Meirihlutanum var
þakkað þetta á sínum tíma. þö að
sannleikurinn væri sá, að hann
lét stúlkuna því aðcins gufa upp
úr barnatímanum. að hann var
orðinn þess fullvís, að hún var
farin að skaða þá pólítískt með
ofstæki sínu. Þö bcr að þakka. að
útvarpsráðsmeirihlutinn lét pota
stúlkunni til hliðar þá. Hún för
samt aldrei út fyrir veggi útvarps-
stofnunarinnar, heldur skyldi
almcnningur halda áfram að
fóðra hana með sköttum sínum.
Hún var sctt i geymslu á cinn
kontórinn i útvarpskerfinu, unz
aftur þætti fært að hleypa henni á
undirtektir. Ástin mfn, leyfðu
mér að skrifa þetta snöggvast og
svo förum við. Ég er svo svangur
að ég gæti étið heilt hross. Við
ákærum þennan náunga hérna
fyrir morð. Ilvar er ritvél? Nokk-
uð spennandi gerst meðan ég
var...?“
Síminn hringdi.
„Ég skal svara,“ sagði Carella.
Hann tók upp tólið. „Áttugasta-
og sjöunda deild, Carella."
„Carella, þetta er Levy á
sprengjudeildinni."
„Halló Levy. Hvað segirðu?"
„Allt gott. En þú?“
„Allt þetta fína. Hvað ertu
með?“
„Eg er með skýrslu á þessa
flösku.“
„Hvaðaflösku?"
„Við sóttum flösku til ykkar.“
„Jæja? Hvað með hana?“
Carella hlustaði f simann, skaut
inn fáeinum „aha-um“ og „já-um“
inn f samtalið. Síðan sagði hann,
Allt i lagi, Levy, þakka þér fyr-
ir“ — og lagði á. Hann dró til sín
stól, tók þrjú skýrslublöð af
borðinu og setti í ritvélina.
„Þetta var Levy,“ sagði hann
svo. „Á sprengjudeildinni. Fékk
einhver hérna flösku?“
„Já,“ sagði Hawes.
„Jæja, hann hringdi til að gefa
skýrslu á hana.“
Hawes stóð upp og gekk yfir til
Carella. „Hvaðsagði hann?"
„Hún var það.“
„Var hvað?“
„Það, sagði hann. Þeir
sprendgu hana niður í aðalstöð.
Nógu öflug til að sprengja allt
ráðhúsið í loft upp.“
„Það var sprengja," sagði Iíaw-
es hljómlaust.
„Jabb,“ sagði Carella um leið og
hann hagræddi blöðunum í rit-
vélavalsinum. „Var hvað?“ spurði
hann svo annars hugar.
„Nítró," svaraði Hawes og steig
niður á næsta stól. Ur andliti hans
skein undrun og skelfing þess
manns, sem verður í sama mund
fyrir hraðlest.
„Maður lifandi," sagði Carella.
„Hvílíkur dagurj"
Svo tók hann að berja ritvélina
eins og hann ætti lífið að leysa.
börnin okkar. En of stutt cr á
milli. háu hcrrar! Frammistaða
stúlkunnar hér áður cr ckki
gleymd enn, — cnda læðist hún
svo scm ckki mcð löndum nú
frckar cn fyrri daginn. þegar hún
kemst að hljóðnemanum.
En cr það nú vist. að útvarps-
ráösmeirihlutanum sc kært að fá
þcssa stúlku aftur til þcss að
mcnnta blessuð börninV Hcfur
hún ckki vcrið full-ódiplömatísk.
jafnvcl fyrir smckk þcirra. scm
mcirihlutann skipa?
Hvcrnig stcndur þá á þeirri
ósvífni að bjóða okkur aftur upp á
þctta, stuttu cftir burtrckstur? Er
ckki til citthvað, scnt hcitir
dagskrárstjöri? Bcr hann ckki
ábyrgð á öllu cfni og flytjcndum
þcss? Gctur vcrið. að vcgna
persönulegs kunningsskapar liti
hann í aðra átt. þcgar þcssu cr
aftur troðið inn i barnadag-
skrána? Hvcr cr ábyrgð hans? ()g
á hann sér ckki yfirmann, fram-
kvæmdastjóra hljöðvarps? Og á
sá ckki yfir sér sjálfan útvarps-
stjóra? Er það virkilcga ösk
þcssara þriggja manna. að Olgu
þcssari takist að gcra útvari>ið
óvinsælt og cyðilcggja trúnaðar-
traustið milli hlustcnda og út-
varpsins algcrlcga og cttdanlcga á
sviði barnadagskrár? Eða cr þctta
klókindabragð í striðinu við
meirihluta útvarpsráðs? Að þvi
vcrði kcnnt um ;illt samati?
Fröðlcgt væri að fá skýr og
undanbragðalaus svör við þvt'
hver beri raunverulega ábyrgð á
cndurráðningu stúlkunnar að út-
varpsdagskránni. (Og ásticðu-
laust cr að vcrðlauna skandala
hennar með því að bjóða henni
önnur störf við útvarpið og gcytna
hana þar i frysti. þar til komið cr
að næsta hneyksli).“
SVIPMYND
Prestsfrúin
á Hofi
Hilda Torfadóttir, prestsfrú
á Hofi í Vopnafirði, er stödd i
Reykjavík. Þau hjónin höfðu
skroppið til borgarinnar til að
sjá batiksýningu mágkonu
hennar, systur sr. Hauks.
Prestshjónin kannast margir
við siðan þau í heilt ár sendu
veðurathuganir frá Hveravöll-
um. — Og okkur dreymir enn
um Hveravelli, segir Hilda.
Þar varyndislegt.
Þau fóru frá Hveravöllum
15. ágúst 1972 og 20. ágúst var
Haukur Ágústsson vigður til
Vopnafjarðar. — Við
skruppum austur, svo ég gæti
séð staðinn, sagði Hilda. Feng-
um dýrðlegt veður og vel tekið
á móti okkur. Þarna er feikna
skemmtilegt gamalt hús, frá
1934, með háu risi og trjá-
garðar eru bæði við húsið og
kirkjuna. Fólkið stanzar, þegar
það fer hjá, svo fallegt er þar
heim að líta.
Hilda hafði áður stundað
nám í sérkennslu í eitt ár og
nú fór hún til Oslóar, til Stat-
ens Special Lærerskola, og
lauk þar seinna árs námi í tal-
kennslu. — Það kemur sér vel,
sagði Hilda, er við spurðum,
hvort hún gæti nýtt þetta nám
fyrir austan. — Ég er sérkenn-
ari f lestri, og það er talsvert
vandamál þarna. Svo eru nokk-
ur börn með talgalla. Eg kenni
f samræmi við þann kennslu-
kvóta, sem þessir tveir skólar
hafa til sérkennslu, þ.e. 9 tíma
á viku. Að vísu kenni ég oft 15
tíma á viku, til að eiga inni
tima, ef verður ófært heiman
frá Hofi. Það er um 15 km leið
og lokast stundum langan
tíma. Haukur gerir það sama,
en hann kennir m.a. söng, sem
mikið vantar þarna.
Það er ekki ónýtt fyrir
byggðarlag að fá sérkennara,
sem varla finnst utan Reykja-
vikur. — Þeir hringdu líka til
mfn frá Sólborg á Akureyri, og
ég fór og hjálpaði þeim f
hálfan mánuð í haust, segir
Hilda. Og kenndi um leið við
Oddeyrarskóla og Glerárskóla.
Ég gat þá prófað börnin og lagt
línurnar um, hvernig haldið
skuli áfram. í vetur fer ég svo
aftur eftir jól og kannski oftar
og held þá áfram að kenna
þeim, sem ég byrjaði með. Það
er greinilegt, að þörfin er
mikil. Bara verst hvað við
erum einangruð á Hofi, væri
ég á stærra svæði, gæti ég
tekið fleiri.
Hilda sagði, að þeim hjón-
unum lfkaði ákaflega vel á
Hofi. Einu sinni í mánúði er
messað í heimakirkjunni og þá
heldur hún þeim gamla sið að
bjóða öllum kirkjugestum inn
i kaffi. — Mér sýnist fólkið
hafa áhuga á því, allir þiggja
að koma inn og sjálf hefi ég
mikla ánægju af því. En hve
lengi verðá þau á Hofi? — Það
veit ég ekki, segir IDlda. Eg
skuldbatt mig nú til að kenna í
Reykjavik ekki síðar en 2
árum eftir að ég kæmi heim,
þegar ég fékk námsstyrk frá
borginni. — E. Pá.
SÖGULOK