Morgunblaðið - 05.02.1974, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 5. FEBRUAR 1974

l»k THE OBSERVER
-í&3\
Nýjasta
eyríkið
Eftir Hugh
O’Shaughnessy
EFTIR tvo daga, fimmtudaginn 7.
febrúar, verður brezki fáninn dreg-
inn niður á eynni Grenada á
Karabiska hafinu, og eyjan bætist
i hóp vaxandi fjölda sjálfstæðra
smárikja. Heildarstærð Grenada
og eyjanna tveggja — Carriacou
og Petit Martinique — sem henni
tilheyra, er aðeins 338 ferkiló-
metiar, og ibúafjöldinn um 110
þúsund. Grenada kom fyrst við
sögu þegar Kólumbus fann eyna í
lok 15. aldar. í lok 18. aldar tóku
Bretar Grenada, sem áður hafði
lotið yfirráðum Frakka. Árið 1967
gekk svo Grenada, i Vestur-lndía
rikjasambandið ásamt öðrum ey-
rfkjum í Hléborða- og Kulborða-
eyjaklösunum. Hlaut þetta ríkja-
samband sjálfstæði í innanrikis-
málum, en Bretar fóru áfram með
utanríkis- og varnarmál þess.
Nú fær Grenada algjört sjálf-
stæði og sækist eftir aðild að
Sameinuðu þjóðunum.
Forsætisráðherra Grenada er
Eric Gairy, formaður Sameinaða
verkamannaflokksins. sem ræður
13 af 15 sætum fulltrúadeildar
þingsins, eftirmikinn kosningasig-
ur fyrir tæpum tveimur árum,
þegar aðal kosningamál flokksins
var fullt sjálfstæði. Þingmenn
öldungadeildarinnar eru ekki
kosnir, heldur skipaðir, en einnig
þar nýtur flokkur Gairys meirí-
hlutastuðnings.
UNGFRÚ
ALHEIMUR
Gairy nýtur stuðnings verka-
lýðssamtakanna, og þykir af-
bragðs ræðumaður. Og þótt hon-
um hafi á nýlenduárunum verið
vikið úr embætti yfirráðherra
vegna f jármálaspillingar. virðist
það ekki hafa rýrt gildi hans í
augum kjósenda. Ekki dró það úr
vinsældum hans þegar hann árið
1970 var einn dómaranna í
alþjóða fegurðarsamkeppni, sem
haldin var i London, en þá var
Ungfrú Grenada, Jennifer Hosten,
kjörinn Ungfrú Alheimur. Gaf
Grenada þá út sérstakt f rímerki til
að minnast þessa merka atburðar í
sögunni.
Undanfarið ár hefur stjórnar-
andstaðan ásakað Gairy fyrir
harðstjóm og ofbeldi. Segir hún,
að leynd hvili yfir fjármálum
landsins, og að einkaleyni-
þjónusta forsætisráðherrans minni
helzt á „Tonton Macoutes" leyni-
lögreglusveitir Papa Doc
Duvaliers á Haiti. Auk þessara
einkasveita Gairys eru á Grenada
um 500 lögreglumenn starfandi.
STJÓ RNARAN DSTAÐ AN
Forusta stjórnarandstöðunnar
er í höndum 22 manna ráðsins
svonefnda, samtaka kaupsýslu-
manna, menntamanna og kirkju-
leiðtoga. Ráð þetta hefur svo nána
samvinnu við samtök. er nefnast
„New Jewel Movement" og berj-
ast fyrir bættum kjörum blökku-
manna. Hafa þessir tveir aðilar
staðið að mótmælafundum á
Grenada, ekki gegn sjálfstæði,
heldur gegn sjálfstæði undir stjórn
Gairys.
Stjórnarandstaðan efndi til
verkfalla i fyrra meðan Gairy sat
fundi i London með brezku stjórn-
inni til að ræða fyrirkomulag sjálf-
stæðistökunnar. og var það gert
til að rýra álit hans hjá Bretum.
Ekki báru verkföllin tilætlaðan
árangur. þvi brezk yfirvöld vilja
losa sig við nýlendurnar á Kara-
biska hafinu, og gerðu þvi ekkert
til að draga sjálfstæðistökuna á
langinn. Hafa verkföllin bitnað
hart á mörgum fyrirtækjum, sem
nú eiga við talsverða fjárhags-
örðugleika að striða. Stjörnarand-
staðan nýtur einnig stuðnings á
Trinidad þar sem starfsmenn oliu-
hreinsunarstöðva hafa stöðvað
olíuf lutninga til Grenada og
hafnarverkamenn hafa stöðvað
aðra vöruflutninga til eyjarinnar.
Ekki bætti það svo úr skák seint i
janúar þegar dame Hilda Bynoe
sagði af sér embætti ríkisstjóra og
fulltrúa Bretadrottningar vegna
deilnanna.
ÁHRIF FRÁ KÚBU
Deilurnar á Grenada hafa Irtil
áhrif á umheiminn, en þó valda
þær nokkrum áhyggjum i Banda-
ríkjunum, sem óttast, að þær
dragi dilk á eftir sér i öðrum ey-
rikjum á þessu svæði, enda hafa
Bandarikin þarna talsverðra hags-
muna að gæta. Venezuela, sem nú
býr yf ir gífurlegum olíuauði, hefur
áhuga á að færa út áhrifasvæði
sitt á þessum slóðum, og virðast
Bretar þvi hlynntir. Þá eru þarna
fjögur önnur samveldisriki,
Jamaica. Trinidad-Tobago, Barba-
dos og Gyana, sem öll hafa hlotið
sjálfstæði og eru að bæta sam-
skiptin við Kúbu, en auðsætt er,
að áhrifa Kúbu á einnig eftir að
gæta á Grenada.
Hvað sem öllum deilum liður þá
finnst Bretum nú kominn timi til
að ibuar eyjanna i Vestur-lndium
fari að ráða málum sinum sjálfir,
og leysa eigin vandamál. Framtíð-
in verður svo að skera úr um það
hvort eyrikin geta staðið ein sér,
eða hvort þau geta fundið ein-
hvern þjóðernisgrundvöll eða
sameiginlega hagsmuni, sem geta
leitt til þeirrar samstöðu, sem
smáríkjum er nauðsynleg.
7
KONA ÓSKAST í efnalaug, vön pressun. Simi 36292. BROTAMÁLMUR Kaupi allan brotamálm lang hæsta verði. Staðgreiðsla Nóatúni 27, simi 25891
BÍLAVIÐGEROIR. Tökum að okkur allar almennar viðgerðir. Bilaverkstæðið Bjarg, Bjargi við Sundlaugaveg Simi 38060 % GISTIHEIMILIÐ HÖFN, ÞING EYRI Af sérstökum ástæðum er Gisti- heimilið Höfn, Þingeyri, tilsölu. Upplýsingar í sima 8151. Þing- eyri.
ÞORRAMATUR — VEIZLUMATUR Ma'tarbúðin, Hafnarfirði, sér um þorramatinn i þorrablótin, 16 teg- undir innifaldar Einnig köld borð og annan Veizlumat. Matarbúðin, Hafnarfirði. S. 51186. I|. JHargunblabit) A>mRRCfniDRR 1 mRRKRfl VDRR
3|a herh. Ibúð á Telgunum
til leigu. Tilboð sendist blaðinu fyrirföstudag 8. febrúar
merkt 11
Innrömmun
Úrval af erlendum rammalistum. Matt og glært gler.
Eftirprentanir. Límum upp myndir.
Myndamarkaðurinn við Fischersund, sími 27850.
Opið mánud. —föstud. 2—6.
Fullkomið phílips verkstæði
Fagmenn sem hafa sérhæft sig í umsjá
og eftirliti með Philips-tækjum
sjá um allar viðgerðir.
Breytum sjónvarpstækjum fyrir Keflavík.
u ' heimilistæki sf
. SÆTÚIMI 8. SÍM1:1 3869.
MWM diesel MAWHEIM
Við getum ekki alltaf gert yður ódýrasta tilboðið. Það er
okkur heldur ekki kappsmál. En við reynum alltaf að
bjóða yður það bezta. Þannig er varahlutalagerinn okkar
líka. Hann er beztur oa bað skiotir vður mestu þegar frá
líður. Allar stærðir 15—3000 ha.
Típa A-hestöfl
D—232—V—6 141
D—232—V—8 188
D—232—V—12 282
TD—232—V—12 376
TBB—232—V—12 455
D—601—6 245
TD—601—6 327
TBD—601—6 382
D—602—V—12 430
TD—602—V—12 610
TBD—602—V—12 764
TD—602—V—16 810
TBD—602—V—16 1020
TD—440—6 610
TBD—440—8 900
TBD—440—6 1200
TBD—441—V—12 1800
TBD—441—V—16 2400
Sn. á mín.
2300
2300
2300
2300
2300
1800
1800
1500
1500
1500
1500
1500
1500
900
900
900
900
900
Ennfremur mj'ög þungbyggðar og hæggengar vélar frá
1300 til 3000 A-hestöfl eftir vali.
Við höfum vinsamlega samvinnu við flest öll Dieselvéla-
verkstæði á íslandi. Eigendur og vélstjórar MANN-
HEIM-véla þurfa því ekki að leita langt yfir skammt eftir
þjónustu frá Reykjavík — eða láta draga sig til Reykja-
víkur til að fá smáviðgerðir. Það er líka heppilegra fyrir
vélaeigendur að styðja við bakið á verkstæði í heima-
plássi og fá þannig hjálp strax á staðnum.
BETRI VÉL KOSTAR SVOLÍTIÐ MEIRA
— OG MÁ ÞAO.
SöyoHgttyjgiíyo3 reykjavik
Vesturgötu 16, pósthólf 605, símar 13280 — 14680.
Telex: „2057" STURLA IS" — Símnefni:
„STURLAUGUR".