Morgunblaðið - 30.06.1974, Side 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. JUNl 1974
Hverjir
faraí
kirkju?
ÞAÐ virðist augljóst, að ekki
fjöimennir ungt fðlk til kirkju
eftir hádegi á sunnudögum,
þegar messur standa tii boða.
Til er að vfsu höpur ungmenna,
sem vill fara til kirkju svo oft
sem það má, en hann er f mikl-
um minnihluta og meðalaldur
kirkjugesta virðist fremur hár.
HVER ER ASTÆÐAN?
Er tfminn óhentugur? Vfst er
að ýmislegt annað geta menn
gert og nú er mikið talað um
fþróttir og útilff. Þvf má e.t.v.
segja, að menn kjósi fremur að
fara á skfði ellegar gönguferðir
eftir hádegi á sunnudögum.
Eða ungt fólk er svo niðursokk-
ið f nám sfn og störf, að ekki sé
öðru sinnt. En það ætti varla að
vera erfitt að breyta messutfm-
anum. Hann gæti t.d. verið sfð-
degis eða jafnvel að kvöldi.
EITTHVAÐ I
MESSUNNI SJALFRI?
Er messuformið eitthvað óað-
laðandi? Getur verið að ungt
fóik fáist ekki tii að sækja
messu vegna þungs sáima-
söngs, tóns og annarra siða,
sem viðhafðir eru? Slfkt heyr-
ist stundum sagt.
Ailir vita hvers konar tónlist
unga fóikið hlustar helzt á. Það
er nefnt bftlagarg af þeim
eldri. Það má þvf augljóst telj-
ast, að ekki er sálmasöngur til
að ýta undir kirkjusókn æsk-
unnar.
Einnig hefur heyrzt, að æsk-
an kunni illa við ýmsa siði f
messunni, t.d. tónið, það að
standa upp þegar lesið er úr
Biblfunni og e.t.v. fleira. Manni
virðist þetta smáatriði ein, að
fólk skuli láta þetta fara f taug-
arnar á sér. En er hægt að koma
til móts við óskir æskunnar um
breytingar á þessu? Nú vil ég
alls ekki gera lftið úr messunni
eins og hún er f dag. En spurn-
ingin er aðeins sú, hvort ekki
þurfi að leita annars ytra forms
til að Ijúka upp augum æskunn-
ar fyrir þyf hvað það f raun og
veru er að sækja kirkju?
EITTHVAÐ ANNAÐ FYRST?
Eg nefni sem dæmi Biblfu-
iestra f litlum hópum, þar sem
6—10 manns koma saman og
ræða fyrirfram ákveðna kafla
Biblfunnar undir stjórn prests
eða annars, sem þekkingu
hefur á efninu. Ef þetta mætti
verða til að glæða áhuga ung-
menna má benda þeim á
messuna og þá skýringu, sem
þar má fá á boðskap Biblf-
unnar, bæði f predikun og
sálmum, þótt lögin við þá falli
þeim ekki f geð. Þegar búið er
að glæða áhuga ungs fólks á
aðalatriðinu f messunni, Orð-
inu sjálfu, má búast við, að það
geti horft framhjá þvf, sem þvf
þykir fara f taugarnar á sér.
Það kemur svo að þvf fyrr eða
sfðar, að þeim fer að falla betur
og betur við allt, sem fram fer f
guðsþjónustunni.
TILHINNA YNGRI
Hvað er langt sfðan þú fórst f
kirkju sfðast? Með hvernig
hugarfari fórstu? Ef þú ferð f
þeim tilgangi að láta þér leiðast
er e.t.v. ekki við miklu að bú-
ast. En hvernig væri að fara nú
og athuga, hvað guðsþjónusta
er? Fáðu kunningja þinn með
þér og hlustið gaumgæfilega
eftir hvað sagt er, hvað sungið
er, þ.e. hvað sálmarnir segja,
hvað> Biblfan segir og spjallið
svo saman um hvað ykkur
fannst. Reynið að muna hvaðan
úr Biblfunni lesið var og skoðið
það svo sjálf á eftir.
Þið getið ekkert sagt um,
hvernig er að vera við messu
fyrr en þið hafið athugað það.
AÐ LOKUM
Hvernig væri svo, að kirkju-
fólk hugleiddi það dálftið
hvernig komið hefur verið til
móts við ungt fólk f sambandi
við kirkjulff allt? Hefur þvf
verið tekið vel, þegar það ieitar
þangað, hefur einhver tekið
það að sér? Eða er það kannski
bara allt f iagi, þótt yngri kyn-
slóðin sjáist ekki f guðshúsum
að staðaldri?
Umsjón:
Jóhannes Tómasson
GunnarE. Finnbogason.
Andvarp til þín
Mig langar að líkjast barninu,
eiga augu er vona án efa.
Eiga einfalt hjarta,
sem kann að treysta.
Treysta þér.
Mig langar að verða sem mustarðskorn,
er hylur sig í skugga engisprettunnar,
en verðursíðar hverri jurt stærra.
Það á í sér trú.
Trú á þig.
Guð minn.
Taktu efann úr hjarta mínu
og auk mér trú.
H.J.
„Herra, þú veizt ég elska þig.“ Getum við tekið undir þessi orð, jafnvel þótt það kosti okkur eitthvað?
Enn um Solzhenitsyn
Solzhenitsyn hefur verið á
forsfðum flestra blaða upp á
sfðkastið. Bók hans „Eyjaklas-
inn Gulag“ hefur vakið óskipta
athygli. Fyrir nokkrum árum
fékk hann Nóbelsverðlaunin,
en hefur ekki enn tekið á móti
þeim. Ekki svo að skilja að
sovézk stjórnvöld hafi bannað
honum að taka við þeim, heldur
vissi hann, að ef hann færi til
Stokkhólms og veitti þeim við-
töku fengi hann ekki að snúa
aftur heim og þess vegna kýs
RitaÓ
Þér eruð
ljós
heimsins
VIÐ þekkjum tvenns konar
himinhnetti: Þá, sem eru sjálf-
lýsandi, og hina, sem endur-
varpa frá sér þeirri birtu sem
þeir taka við frá öðrum. Á
þessu tvennu er reginmunur.
Það þekkjum við vel. Gleggstu
dæmi þessa eru sólin og tungl-
ið.
Þegar Jesús Kristur segir við
lærisveina slna: Þér eruð Ijós
heimsins, þá er Ijóst, hvorum
þeir eiga að likjast. Lærisvein-
ar Jesú Krists geta aldrei verið
sjálflýsandi. Þeir geta aldrei
hér á jörð náð svo langt. að
þeir geti af eigin rammleik far-
ið að lýsa öðrum.
Það er aðeins Jesús Kristur
einn, sem lýsir f þeim skilningi,
enda sagði hann einnig um
sjálfan sig: Ég er Ijós heimsins.
Hann er hinn eini, sem getur
lýst af sjálfum sér f heimi okk-
ar manna. Hann kom inn I
heim okkar með Ijós Guðs.
Hann einn getur lýst okkur
heim til föðursins á himnum.
En Jesús Kristur notar
mannleg verkfæri f starfi sfnu
hér á jörð við útbreiðslu guðs
rfkisins. Þegar hann segir við
okkur, lærisveina sfna, að við
séum Ijós heimsins, þá á hann
einfaldlega við það, að við eig-
um að endurvarpa frá okkur
þvf Ijósi, sem hann hefur feng-
ið að varpa inn f Iff okkar. Við
eigum að bera meðbræðrum
okkar endurskin þess kærleika
og þeirrar miskunnar, sem við
höfum tekið á móti frá honum.
Við eigum að lýsa fyrir trúna á
hann. Og Ijós okkar á að tendr-
ast af Ijósi hans. Þannig eigum
við að lýsa fyrir hann, benda
öðrum til hans.
Enginn kveikir Ijós til þess
eins að fela það. Ljósið á að
lýsa. Þvf er það sett f Ijósastik-
una. Þá lýsir það öllum, sem
eru f húsinu. Ljósið er kveikt til
þess að hrekja myrkrið á braut.
Þá sjá menn betur.
Þetta erum við minnt á t
dag. Við eigum að vera Ijós
heimsins, Ijós Jesú Krists.
Menn eiga að sjá góðverk okk-
ar svo að þeir vegsami Guð.
Allt Iff okkar á að bera honum
vitni svo að það bendi öðrum
til hans.
Finnum við okkur ekki van-
megnug hér? Lifum við þannig,
ég og þú? Berum við frelsara
okkar vitni með dagfari okkar
og framkomu?
Við hljótum öll að finna, að
við getum ekkert fyrir eigin
mátt. Við erum ekki sjálflýs-
andi, eigum ekkert Ijós I okkur
sjálfum. En Jesús Kristur vill
lýsa svo inn f Iff okkar, að við
berum endurskin hans inn f Iff
annarra. Hann gefur Ijósið.
Hann gefur kraftinn. Hið eina,
sem við þurfum að gjöra. er að
leyfa honum að lýsa svo upp Iff
okkar, að birta hans endurkast-
ist frá okkur út til meðbræðr-
anna. Biðjum Guð um að svo
megi verða, að við getum f
sannleika orðið Ijós heimsins.
Jónas Gfslason.
hann að vera án þeirra. Hvers
vegna?
Eru Sovétríkin í raun og veru
svona mikil „paradís", að það
sé þess virði að hafna hálfri
milljón sænskra króna til þess
að fá að búa þar? Fyrir
Solzhenitsyn er annað verð-
mætara en „mammon" þessa
heims. Hann játar kristna trú
og tilheyrir ortódoxkirkjunni.
Samtímis elskar hann föður-
land sitt og þetta eru
ástæðurnar fyrir þvf, að hann
sér háleitari köllun en aðeins
það að taka á móti peningum og
lifa síðan sínu eigin lífi. Enginn
sannkristinn maður getur lifað
sínu eigin lffi. Við höfum verk
að vinna í þessari veröld, sem
við lifum í. Til allrar
óhamingju eru þeir svo fáir í
hinum vestræna heimi, sem
hlýða þessu kalli.
Hvers vegna vissum við, að
Solzhenitsyn var til í Sovét-
ríkjunum? Hvers vegna var
hann ekki handtekinn eins og
svo ótalmargir aðrir?
Solzhenitsyn er þekktur maður,
ekki einungis í heimalandi sfnu
heldur og á Vesturlöndum og
þess vegna er það mjög baga-
legt fyrir ríkisstjórnina, að
hann skuli ekki hafa sömu
skoðanir og hún. Hún vill
gjarnan láta líta svo út sem að
Sovétrfkin séu menningarland,
þar sem frelsi er f hávegum
haft, þess vegna var ekki hægt
að handtaka Solzhenitsyn.
Þetta byrjaði allt mjög vel.
Það var Krúsjeff, sem kallaði
Solzhenitsyn á sinn fund, þegar
Sovétríkin skyldu gera upp við
stalinsmann. Hann var beðinn
um að skrifa bók um ógnir
stalfntfmabilsins og afhjúpa
stjórn Stalíns, en ekki
kommúnismann (merkilegt að
menn skildu ekki vita, að þessir
tveir hlutir tilheyra hvor öðr-
um). Solzhenitsyn hafði að baki
reynslu, sem gerði honum
kleift að gera þetta. Hann hafði
verið 8 ár í fangabúðum og 3 ár
í útlegð. Það varð ekki bara til
ein heldur margar bækur.
Hugsun hans er skýr og stfll
hans hvass og afhjúpandi. í
huga hans býr elska til sann-
leikans og hjarta hans tilheyrir
Guði. Tvennt síðasttalið fellur
sovétstjórninni ekki í geð.
Solzhenitsyn er hættulegur
lenínismanum, sem afneitar
Guði og tekur sannleikann ekki
svo alvarlega. Á Vesturlöndum
hafa bækur Solzhenitsyns orðið
metsölubækur vegna þess að
hann gefur okkur sanna mynd,
mynd sem við annars hefðum
ekki haft möguleika á að sjá.
Eitt vekur undrun okkar.
Blaðamenn á Vesturlöndum
eru önnum kafnir, en einskorða
sig við að lýsa pólitísku hliðinni
á meðan Solzhenitsyn setur
sjálfur kristin viðhorf á oddinn
og heldur fram, alvar-
legustu mistök sovézkra stjórn-
valda séu þau, að ekki sé nóg
með að þau séu guðleysingjar,
heldur ofsæki þau þá, sem trúa
á Guð.
Solzhenitsyn segir, að fyrir
hverjar 20 kirkjur þar sem
haldnar eru messur, fyrir-
finnist aðrar 20, sem hafa verið
rifnar niður eða eru svo hrör-
legar, að ekki er hægt að endur-
bæta þær. Sumar kirkjur eru
lokaðar eða notaðar til annarra
hluta. Þrátt fyrir að kirkjum sé
lokað er aldrei hægt að loka
kristindóminn úti. Hann lifir
meðan maðurinn lifir. Þegar
fólk leggur sig í hættu með því
að vilja vera kristið þá hlýtur
einhver mikil alvara að liggja
að baki.
(Þýtt og endursagt).