Morgunblaðið - 16.12.1975, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 16. DESEMBER 1975
Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavfk.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson
Ritstjórnarfulltrúi Þorbjörn Guðmundsson.
Fréttastjóri Björn Jóhannsson
Auglýsingastjóri Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn og afgreiðsla Aðalstræti 6, sími 10 100.
Auglýsingar Aðalstræti 6, sími22 4 80.
Áskriftargjald 800,00 kr. á mánuði innaniands.
í lausasölu 40,00 kr. eintakið.
Kæran til
Öryggisráðsins
Sú ákvörðun ríkis-
stjórnarinnar að kæra at-
burðina við mynni Seyðis-
fjarðar síðastliðinn fimmtudag
til Öryggisráðs Sameinuðu
þjóðanna markar ákveðin
þáttaskil í landhelgisdeilu okk-
ar við Breta. Þetta er í fyrsta
skipti, sem íslendingar gripa til
þess ráðs i deilu við aðra þjóð
að kæra til Öryggisráðsins og
þegar af þeirri ástæðu er hér
um mikilsverðan viðburð að
ræða Þegar þetta er skrifað,
var búizt við að kæra okkar yrði
tekin til meðferðar hjá Öryggis-
ráðinu f dag, en það er þó að
sjálfsögðu breytingum háð,
enda hefur Öryggisráðið mörgu
að sinna.
í landhelgisdeilunni við
Breta á árinu 1973 var íhugað
af hálfu vinstri stjórnarinnar að
kæra flotaíhlutun Breta til
Sameinuðu þjóðanna og sendi-
herra okkar hjá Sameinuðu
þjóðunum átti all víðtækar
viðræður við fulltrúa þeirra
ríkja, sem þá áttu sæti í
Öryggisráðinu. Niðurstaðan
varð sú, að horfið var frá kæru
að því sinni. Nú er ekki um það
að ræða að kæra flotaíhlutun
Breta i íslenzka fiskveiðilög-
sögu til Öryggisráðsins heldur
er einangraður atburður i þessu
þorskastríði kærður, þ.e. aðför
þriggja brezkra dráttarbáta að
íslenzku löggæzluskipi i
óumdeildri landhelgi íslands
Svo virðist sem hægt sé að
sanna með Ijósmyndum, sem
teknar voru úr lofti og um borð
í varðskipinu, að um brot af
hálfu Breta hafi verið að ræða,
en ekki árás á þeirra skip, eins
og þeir hafa viljað halda fram
og er það að sjálfsögðu mjög
þýðingarmikið, að slik
sönnunargögn skuli vera til
staðar
Það kemur væntanlega í Ijós
í dag, verði málið tekið fyrir i
Öryggisráðinu nú, hver við-
brögð Breta verða við þessari
kæru. Hugsanlegt er talið, að
þeir telji sér hag í því að fá
málið tekið fyrir á breiðari
grundvelli þ.e. landhelgisdeilu
þjóðanna almennt og muni þá
skáka i því skjólinu, að 200
mílna fiskveiðilögsaga hafi ekki
enn verið samþykkt sem al-
þjóðalög Þetta kemur í Ijós, en
af Islands hálfu ber að leggja
áherzlu á, að kæran er miðuð
við. þetta einstaka tilvik, sem
sýnir svo ótrúlega ósvifni af
Breta hálfu að íslendingar geta
með engu móti setið þegjandi
undir slikum ofbeldisaðgerð-
um. Umræður um þetta mál i
Öryggisráði Sameinuðu þjóð-
anna valda þvi, að landhelgis-
deila okkar og Breta kemst á
aiveg nýtt stig. Hún kemst á
svið, þar sem ekki hefur áður
verið um hana fjallað, en
athygli manna um víða veröld
beinist mjög að þeim májum,
sem tekin eru fyrir i Öryggis-
ráðinu og þess vegna skiptir
ákaflega miklu máli, að vel sé á
málum haldið af okkar hálfu.
Slik kæra til Öryggisráðsins
krefst mikils undirbúnings og í
þeim efnum sitjum við að sjálf-
sögðu við verri hlut heldur en
Bretar, bæði vegna þess, að við
höfum enga reynslu i slikum
kærum til Öryggisráðsins, mjög
takmarkaðan mannafla til þess
að undirbúa kæruna og loks
eru Bretar eitt þeirra svo-
kölluðu stórvelda, sem eiga
fast sæti i Öryggisráðinu og
geta beitt þar neitunarvaldi
sínu.
Á þessu stigi málsins verður
að sjálfsögðu engu spáð um
hver viðbrögð Öryggisráðsins
verða. Þar eiga sæti riki, sem
hafa margvísleg og breytileg
sjónarmið, en athygli hlýtur
ekki sízt að beinast að því hver
afstaða risaveldanna þriggja,
Bandaríkjanna, Kina og Sovét-
ríkjanna verður og þá ekki sízt
Bandarikjanna Við Bandaríkin
eigum við svo náin samskipti,
að við hljótum að geta vænzt
þess, að málstaður okkar njóti
skilnings hjá þeim, ekki sízt
vegna þess, að með þessari
kæru erum við ekki að krefjast
stuðnings, hvorki Banda-
ríkjanna né annarra stórvelda,
við 200 mílna útfærslu okkar,
heldur erum við að krefjast
þess, að smáríki sem
óumdeilanlega hefur verið
ofriki beitt af stórveldi fái hlut
sinn viðurkenndan. í augum
okkar íslendinga hlýtur máls-
meðferðin og niðurstaða
málsins hjá Sameinuðu þjóð-
unum að verða nokkur próf-
steinn á það hvers smáríki má
sin gagnvart stórveldi á vett-
vangi Sameinuðu þjóðanna_
þegar málstaður smáríkís er
óumdeilanlegur e«ns og í þessu
tilviki og verður vissulega fróð-
legt fyrir okkur íslendinga að
sjá hvernig Öryggisráðið bregzt
við
Ljósm. Sigurgeir.
Mesta fíkniefnasmvgl
sem upp hefur komizt
Ffkniefnadómstóllinn hefur nú
til rannsóknar umfangsmesta
fíkniefnasmygl sem komizt hefur
upp um hér á landi. Rannsóknin
er á frumstigi og sagði Arnar
Guómundsson fulltrúi við dóm-
jtólinn I gær, að ekki væri hægt
að skýra náið frá málinu að svo
stöddu. Ffkniefnamagnið hefur
ekki verið vigtað, en talið er að
um sé að ræða nokkur kíló. Ungur
maður hefur verið úrskurðaður f
allt að 20 daga gæzluvarðhald f
sambandi við rannsókn málsins.
Fíkniefnin, sem að meirihluta
eru talin vera hass, fundust í bif-
reið sem kom til landsins frá Rott-
erdam f Hollandi s.l. föstudag.
Lék grunur á að eitthvað óhreint
væri að finna í umræddum bíl og
var tollgæzlan því vel á verði.
Fundu tollverðir fíkniefnin með
aðstoð hasshundanna, en efnin
voru falin vfða um bílinn, þar á
meðal i sílsum.
Þetta er annað stórsmyglið á
fíkniefnum sem upp kemst á
nokkrum dögum.
íþróttamiðstöð
Vestmannaey-
inga fokheld
HIN nýja og glæsilega fþrótta-
miðstöð Vestmanneyinga er fok-
held orðin, og var af þvf tiiefni
haldið reisugildi s.I. föstudag.
Var það haldið f kaffitfma starfs-
manna og boðið upp á smurt
brauð, appclsfn og pilsner. Auk
starfsmanna voru þarna forystu-
menn fþróttamála f bænum og
forráðamenn bæjarins. Þótti
reisugildið takast hið bezta. Sund-
laugin, sem er 1. áfanginn (til
vinstri á mvndinni), verður vænt-
anlega fullbúin næsta vor og
fþróttahúsið og aðstaða til félags-
starfs tilbúin næsta sumar.
Freigátukapteinninn
þoldi ekki að verða
að athlœgi sjóliða
— FaUbgssumar voru oft og einatt
mannaðar, segir Eiríkur Krístóferssm
1 Morgunblaðinu hinn 12.
desember var frá þvf skýrt að
skipherrann á Tý hefði f skeyti
skýrt frá þvf að brezku freigát-
urnar sigldu um á miðunum
með mannaðar fallbyssur og
jafnframt var þess getið að
Guðmundur hefði ekki áður á
sfnum skipstjórnarferli f
þorskastrfðinu orðið slfks
háttalags var.
Eirfkur Kristófersson, fyrr-
verandi skipherra, skýrði Mbl.
svo frá í gær, að í fyrri þorska-
strfðum, er hann hefði verið
skipherra, hefðu Bretar iðulega
mannað fallbyssur og í eitt
skipti sagðist hann minnast
þess, að allir á dekki hefðu ver-
ið með gasgrímur. „Það að þeir
mönnuðu byssurnar var nærri
daglegt brauð, en þeir mönn-
uðu aðeins byssur, ef þeir
héldu að við ætluðum að fara að
hvekkja á einhverjum togaran-
um.
Eitt sinn liðu þeir fram hjá
f sléttum sjó og byssunum var
snúið þannig að við sáum alltaf
beint upp i hlaupin. Anderson,
sem þá stýrði brezka flotanum
hér við land, sagði þá: „Ef þið
skjótið að brezkum togara,
skjótum við á móti,“ sagði Ei-
rfkur, sem sagðist aftur hafa
svarað þvf til að hann bæði
Anderson vinsamlegast um að
fara varlega með fallbyssurnar,
því ellegar gæti hann farið
sjálfum sér að voða með þær.
Hlógu þá sjóliðar á lágþiljum.
„Sfðar kvartaði Anderson við
mig,“ sagði Eiríkur „og bað mig
ekki segja neitt við sig, sem
kæmi þeim á lágþiljunum til
þess að hlæja að honum. Ég
svaraði því til, að ég kynni við
því gott ríjð. Hann skyldi bara
halda heim til Englands," sagði
Eiríkur Kristófersson, fyrrum
skipherra.
Þessi mynd er tekin f þorskastrfðinu 1958 og er af freigátunni
Chaplet. Fallbyssan er mönnuð.