Morgunblaðið - 30.12.1975, Page 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 30. DESEMBER 1975
Yfir 200 manns atvinnu-
lausir 1 Rangárvallasýslu
„Kvæði”, ljóða-
bók eftir
Höllu Lovísu
Loftsdóttur
KOMIN er úl Ijóðabók, er nefnist
Kvæði, eftir Höllu Lovlsu Lofstdóttur
Halla Lovisa Loftsdóttir var fædd 1 886
að Stóra-Kollabæ I Fljótshlið og ólst
þar upp til fermingaraldurs. Hún giftist
árið 1911 Ámunda Guðmundssyni
bónda að Sandlæk í Gnúpverjahreppi.
Mann sinn missti hún 1 91 8, en bjó þá
áfram á Sandlæk til ársins 1931, er
hún fluttist til Reykjavlkur og átti þar
Nokkru fyrir jól sendi Milljóna-
útgáfan Einidrangur á markað
hljómplötuna Ég skal vaka, en
þar eru textar eftir Halldór
Laxness sungnir af Árna John-
sen. I skýringum sem fylgja plöt-
unni er sagt, að lagið, sem Árni
syngur við ljóðið Frændi þegar
fiðlan þegir, sé eftir Sigvalda
Kaldalóns, en greinilegt er, að
Árni syngur þar lagið „Ætti ég
hörpu“ eftir Pétur Sigurðsson.
Frá útgáfunni kom leiðrétting f
Morgunblaðinu þann 19. des. s.l.
undir fyrirsögninni: „Lagið eftir
Petur Sigurðsson en ekki Kalda-
lóns.“ Þar er beðist velvirðingar á
þessum mistökum, sem orðið hafi,
þrátt fyrir upplýsingaöflun um
höfund lagsins.
Eftir leiðréttingunni að dæma
gæti maður haldið, að hér hafi
einungis verið um einfaldan
nafnarugling að ræða, en málið er
miklu alvarlegra en svo og er leitt
til þess að hugsa, að svokölluð
upplýsingaöflun bar ekki árang-
ur. Trautt hefir útgefandinn hald-
ið vöku sinni í því efni.
Fyrir þá, sem hlut eiga að máli
gagnvart útgáfunni, er afsökunar-
beiðnin sjálfsagt góðra gjalda
Halla Lovlsa Loftsdóttir.
heima siðan Halla byrjaði ung að lást
við Ijóðagerð og hafa oft birzt eftir
hana kvæði i timaritum. Hún lézt 15.
nóv s.l. Bókin er 52 bls. að stærð.
Útgefandi er Helgafell.
verð, en leiðréttingin nær
skammt meðan yfirlíming hefir
ekki f arið fram á óseldum plötum,
en mér er kunnugt um, að slík
krafa hefir verið gerð til útgáf-
unnar. Er það vægileg krafa, þar
sem um heimildarlausa útgáfu
lagsins er að ræða. Þess má geta,
að stöðvun á sölu plötunnar með
lögbanni kostar um eina til tvær
milljónir kr.,a m.k. í bili.
í leiðréttingargreininni áður-
nefndu frá 19.12. s.l. er réttilega
sagt, að Kaldalóns hafi samið lag
við Frændi þegar fiðlan þegir.
Það er til í eiginhandriti Kalda-
lóns og er geymt í Landsbókasafn-
inu ásamt öðrum nótnahandritum
hans. Eðlilegast hefði verið að
syngja umrætt ljóð undir lagi
Kaldalóns inn á plötuna, og ekki
er víst, að það verði þolað, þótt
fjárútlát kosti, að t.d. útvarpið
flytji ljóð Laxness, þegar óskað er
eftir laginu, Ætti ég hörpu. Með
heiti þess og upprunalega ljóðsins
er rangt farið í greininni og er þá
ekki átt við augljósa prentvillu,
heldur heitið sjálft.
Ennfremur segir í greininni, að
Laxness hafi samið ljóð sitt við
lag Péturs Sigurðssonar. Undir-
MIKIÐ atvinnuleysi ríkir
nú hjá verkafólki í Rangár-
vallasýslu, segir I frétta-
bréfi frá Verkalýðs-
félaginu Rangæing. Vinna
við Sigölduvirkjun, sem er
langstærsti vinnustaður-
inn í héraðinu, lagðist að
mestu niður í nóvemberog
ritaður dregur stórlega f efa, að
það sé rétt. Áður en það verður
rökstutt frekar, skal vikið að for-
sögu málsins og tilfært orðrétt
það, sem Hannes Pétursson hefir
sagt í Erindi um Friðrik Hansen
23. apr. s.l. um forsögu þess. Hann
segir: „Vorið 1933 ferðaðist ung-
ur rithöfundur um Húnavatns-
sýslu. Hann hét Halldór Kiljan
Laxness og var þá þegar nafntog-
aður maður. Á þessu ferðalagi
orti hann stutt ljóð, sem hefst á
orðunum „Frændi þegar fiðlan
þegir.“ Höfundurinn vann um
þessar mundir að mikilli skáld-
sögu, sem nú hefir fyrir löngu
hlotið frægð um allar jarðir og
heitir Sjálfstætt fólk. Þar kom
hann þessu ljóði fyrir en tók það
sfðar upp í Kvæðakver sitt. I skýr-
ingum við efni þeirrar bókar seg-
ir hann umræddar vísur ortar
undir áhrifum frá húnvetnsku
lagi og skagfirsku ljóði, Ætti ég
hörpu hljómaþýða, eftir Friðrik
Hansen. Áhrifin frá ljóði Friðriks
fara ekki dult: Bragarhátturinn
er hinn sami, erindin jafn mörg
og orðið óskahallir hefir Laxness
þegið að láni úr fyrirmynd sinni.“
Framhald á bls. 27
nú vinna þar aðeins fáir
menn við gæzlustörf. Hinn
19. des. s.l. auglýsti Verka-
lýðsfélagið Rangæingur
skráningu vegna nokkurra
starfa sem hugsanlega
verður ráðið í við Sigöldu
eftir áramótin (10—12
menn). Á einum og sama
deginum skráði sig 61 at-
vinnulaus verkamaður og
daglega bætast margir við.
I fréttabréfinu segir, að sam-
kvæmt könnun, sem gerð hafi
verið, muni láta nærri að eitthvað
FIMM til sex prósent fram-
leiðsluaukning mun hafa
orðið í íslenzkum iðnaði á
þriðja ársfjórðungi þessa
árs, miðað við sama árs-
fjórðung 1974. Kemur
þetta fram í fréttatil-
kynningu Landssambands
iðnaðarmanna.
Segir i fréttatilkynningunni, að
samkvæmt tölum í Hagsveifluvog
iðnaðarins hafi framleiðslan verið
heldur meiri á 3. ársfjórðungi
1975 en á 2. ársfjórðungi ársins,
en sumarfrí falli aðallega á 3.
ársfjórðung og dragi því nokkuð
úr framleiðslunni af þeim sökum
f ýmsum iðngreínum. Á sama
tfma í fyrra hafi framleiðslan ver-
ið nokkru minni á 3. ársfjórðungi
á þriðja hundrað manns séu nú
atvinnulausir f héraðinu. Ekki sé
búizt við að framkvæmdir hefjist
að neinu marki við Sigöldu fyrr
en í marz-arpíl á næsta ári og um
aðra atvinnu sé ekki að ræða fyrir
atvinnulaust verkafólk.
„Verkalýðsfélagið Rangæingur
vill benda á, að þrátt fyrir stór-
framkvæmdir við Sigöldu er
hluta ársins um mjög alvarlegt
atvinnuleysi að ræða í Rangár-
vallasýslu og má því nokkuð geta
sér til um hvert ástand mun skap-
ast i héraðinu er Sigölduvirkjun
verður búin 1977, þar sem á
þriðja hundrað Rangæingar unnu
s.l. sumar."
en á 2. ársfjórðungi. Þá segir, að
nú sé búizt við nokkurri aukningu
framleiðslunnar á 4. ársfjórðungi
1975 miðað við 3. ársfjórðung og
sé það í samræmi við fyrri
reynslu. Nýting afkastagetu í
iðnaði sé nú talin nokkru betri í
lok 3. ársfjórðungs en f lok 2.
ársfjórðungs á þessu ári og sé það
óvenjulegt á þessum árstfma.
Ennfremur sé starfsmannafjöldi
heldur minni og gert ráð fyrir að
hann verði nokkurn veginn
óbreyttur á 4. ársfjórðungi.
Tæpur helmingur iðnfyrir-
tækja, sem svöruðu fyrirspurnum
Hagsveifluvogarinnar, hafa fyrir-
ætlanir um fjárfestingu á árinu,
en á sama tíma f fyrra hugði rúm-
ur helmingur fyrirtækjanna á
fjárfestingu.
Húnvetnska lagið eða það skagfirzka
5-6% framleiðsluaukning
i íðnaði a 3. arstjorðungi
ÚRVALIÐ ALDREI FJÖLBREYTTARA
SKIPARAKETTUR - SKIPABLYS, rauð og blá
FALLH Ll FARRAKETTU R
STJÖRNURAKETTUR
TUNGLFLAUGAR
ELDFLAUGAR
JOKER-
STJÖRNU-
ÞEYTA
☆
☆
JOKERBLYS
BENGALBLYS
RÓMÖNSK BLYS
FALLHLÍFARBLYS
GULL- OG SILFURREGN
BENGALELDSPÝTUR rauðar og grænar
SÓLIR — STJÖRNUGOS
STJÖRNULJÓS, tvær stærðir
☆ ☆
& ☆
VAX-ÚTIHANDBL YS, loga 1/2 tíma — HENTUG FYRIR UNGLINGA vax garðblys, loga 2 tíma
aaQatiDa
SÍMI 28855
(TLSUUEkaaaD aa
ANANAUSTUM
ALLTAF NÆG BILASTÆÐI