Morgunblaðið - 20.02.1976, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 20. FEBRUAR 1976
13
Hafa flutningsmenn nýja ríkisstjórn í handraðanum?
Tillagan þjónar hvorki
tímabundnum hags-
munum þjóðarinnar
út á við né inn á við
Rætt um hvenær ræða skuli vantrauststil-
lögu Ragnars Arnalds o.fl. þingmanna
Framhald af bls. 2
Aður en skipslæknirinn á Mir-
öndu hafði gefið út sína tilkynn-
ingu um að sjómaðurinn frá
Royal Lincs væri lítið sem ekkert
slasaður, sagði talsmaður brezka
togaraeigandasambandsins, að
lengi hefði verið beðið eftir stör-
slysi þegar klippt væri á togvíra.
„Yfirmenn varðskipanna hefur
þyrst í blóð og nú hafa þeir fengi-
það sem þeir vildu,“ sagði hann.
Tom Nielsen á skrifstofu yfir-
manna í Hull sagði, að mikil mildi
væri að enginn skyldi hafa slasazt
við togvíraklippingar fyrr en nú.
SÖKKVIÐ HONUM
Uli Schmetzter frá Reuter-
fréttastofunni er nú um borð I
varðskipinu Tý. Hann segir í gær,
að brezkir togaraskipstjórar hafi
skorað á yfirmann freigátunnar
Bacchante að sökkva varðskipinu.
Var það eftir að varðskipinu hafði
því sem næst tekizt að skera á
víra nokkurra togara og haldið
þeim frá veiðum um langan tima.
Leið nú nokkur stund og Boston
Lighting reyndi að toga, en Tý
tókst að skjótast aftur fyrir frei-
gátuna og minnstu munaði að
klippurnar næðu í virana. Skip-
stjöri togarans kallaði þá i stöð-
ina: „Hvers vegna stöðvið þið
ekki varðskipið?“ Eina svarið,
sem hann fékk, var: „Það er
hreint ómögulegt að stöðva varð-
skipið.“
En togaraskipstjórarnir voru
nú orðnir mjög reiðir yfir lélegri
frammistöðu freigátunnar og
einn skipstjórinn kallaði:
„Sökkvið þessum brjálæðingum.
Sýnið þeim hvað við meinum." Og
undir ógurlegum hlátri skipstjór-
anna svaraði yfirmaður freigát-
unnar: „Sýnið stillingu og sýnið
að þið eruð herramenn og hættið
að trufla herskipið."
Schmetzer segir, að Guðmundur
Kjærnested skipherra á Tý hafi
aðeins yppt öxlum, þegar skip-
stjórar togaranna fóru fram á að
Tý yrði sökkt og sagt: „Þetta
hefur gerzt áður. Þetta hefur
verið þeim erfiður dagur. Freigát-
an getur einfaldlega ekki stöðvað
eins fljótt og við, það er ekkert
sem hún getur gert.“____
— Veitinga-
maðurinn
Framhald af bls. 2
fyrirtækið Borgartún væri hvergi
að finna á firmaskrá. „Mér virðist
sem hér hafi átt sér stað endur-
tekin sjálfsafgreiðsla á lánsfé I
skjóli tékkaformsins, og óvand-
virk vinnubrögð af hálfu bank-
ans. Hafa að þessu sinni verið
kærðir fjórir tékkar frá þessu
veitingahúsi, samtals rúmlega 3,6
milljónir króna,“ sagði Björn.
Hann sagði ennfremur, að
nýlega væri tekin til starfa sér-
stök nefnd til að endurskoða
tékkaviðskipti, en lík nefnd hefði
starfað 1967 og lagði þá fram ítar-
legt álit og tillögur um tak-
markaða ábyrgð reikningsbanka á
tékkum samfara notkun
heimildarkorta.
— Flugvalla-
skattur
Framhald af bls. 2
fyrir hvern fullorðinn farþega f
kr. 1.500.- og væri þá orðið sam-
bærilegt flugvallagjaldi hjá ná-
grannaþjóðum.
Tekjutap ríkissjóðs vegna
niðurfellingar ’ flugvallagjalda í
innanlandsflugi er áætlað 25.
m.kr., en þá er hugsað nýtt gjald I
þess stað, kr. 200,- fyrir fullorðinn
farþega.
— Yfir 250
Framhald af bls. 28
verið send þarigað rétt fyrir
verkfall þar sem skipta hefði
þurft um hreyfii.
Sveinn sagði, að tjónið sem
Flugleiðir yrðu fyrir vegna
verkfallsins væri ómælanlegt
en ekki væri hægt að nefna
neinar tölur um það að svo
stöddu. Hins vegar mætti segja
að það væri þríþætt — í fyrsta
lagi beint tekjutap þar sem
flugstarfsemin lægi öll niðri, í
öðru lagi sá kostnaður sem hlyt-
ist af því að mikið af hálauna-
fólki, eins og t.d. flugliðar, væri
á launum, þar sem það væri
ekki í verkfalli en nýttist samt
ekki. I þriðja lagi væri síðan
það tjón sem e.t.v. væri erfiðast
að mæla, þ.e. tapið á sjálfum
markaðinum. Nefndi Sveinn,
að Flugleiðir hefðu á síðasta ári
mátt þola 5 verkföli, en slíkt
veikti mjög aðstöðu félagsins i
hinni hörðu samkeppni sem
væri á flugleiðum þess t.d. yfir
N-Atlantshaf, og verkföll rýrðu
mjög tiltrú viðskiptavina, svo
sem ferðaskrifstofa og al-
mennra ferðalanga á félaginu
og raunar landinu sem ferða-
mannastað.
— Benedikt og...
Framhald af bls. 2
geti séð að sér. Það hlýtur aó
vera ósk allra að brezk stjórn-
völd láti fyrr en seinna af upp-
teknum hætti svo að eðlileg
samskipti og eðlilegt samband
geti aftur átt sér stað milli þess-
ara nágrannaþjóða. Ég tel fyrir
mitt leyti að atburðarásin síð-
ustu vikur hafi enn sannað þá
skoðun sem ég hef áður látið f
ljós, að eins og stendur verðum
við að horfast í augu við það, að
það er engin nein auðveld lausn
á deilu okkar við Breta og við
verðum að búa okkur undir það
að standa I þessu stríði enn um
sinn.“
— Umræður
Framhald af bls. 28
taka nokkurt tillit til vilja rfk-
isstjórnarinnar í þessum efn-
um og þótt umræða færi ekki
fram fyrr en á mánudag, yrði
engu að sfður um skemmri
tfma að ræða en oftast áður,
frá þvf að slfk tiiiaga kæmi
fram og þar til hún yrði rædd.
Þess má geta, að 18. desem-
ber 1972 var lögð fram tillaga
um vantraust á vinstri stjórn-
ina og kom hún ekki til um-
ræðu fyrr en 5. marz árið 1973.
— Kærði
Framhald af bls. 2
stöðvar af 100 þúsund króna
láni sem hann hefði fengið hjá
milljónareigandanum.
Var nú ekki annað að gera
fyrir lögregluna en að fara
heim til milljónerans. Mátti
þar sjá á ummerkjum, að vin
hafði verið um hönd haft og
við nákvæma leit fundu
rannsóknarlögreglumenn sam-
tals 579 þúsund krónur hér og
þar f íbúðinni, þannig að
milljónarstuldurinn stóðst
ekki. Ef við fyrrgreinda upp-
hæð er bætt við 100 þúsund-
um, sem maðurinn lánaði
kunningja sfnum, vantar enn
rúmar 300 þúsundir til að
milljóninni séð náð. Telur
lögreglan að hugsanlega hafi
aurarnir farið í veizluhöld, en
það mun skýrast þegar
milljónareigandinn verður
tekinn til yfirheyrslu í dag.
— Skólaþrif
Framhald af bls. 2
Morgunblaðinu barst i gær, frá
almennum nemendafundi í MH.
I fréttatilkynningunni segir, að
skólayfirvöld séu ábyrg fyrir
þessu verkfallsbroti. Af þessum
sökum hafði Morgunblaðið sam-
band við Hjálmar Ölafsson con-
rektor skólans og spurði hann
hvaða augum skólayfirvöld litu á
þessa ákvörðun nemendanna.
Hjálmar sagði að það væri
hreinn misskilningur að skóla-
yfirvöld hefðu látió þrífa skólann.
Reyndar hefði skólinn ekki verið
þrifinn, heldur hefðu einhverjir
án vitundar skólayfirvalda tekið
sér það bessaleyfi að sópa matsal
skólans.
Sagði Hjálmar að oft væri illa
gengið um matsalinn og hefði um-
gengnin verið sérstaklega slæm í
fyrradag. Aður en Laugvetning-
arnir hefðu komið í heimsókn
þann dag, hefðu stjórnendur skól-
ans rætt um, hvort gera ætti eitt-
hvað við matsalinn áður, en niður-
staðan hefði orðið sú, að bezt væri
að láta hann eiga sig. Síðan hefði
það gerzt í gærmorgun, að búið
hefði verið að sópa salinn, án vit-
undar skólayfirvalda.
Allharðar umræður urðu I sam-
einuðu þingi í gær um þinglega með-
ferð framkominnar vantrauststillögu
stjórnarandstöðunnar á rlkisstjórnina.
UMRÆÐUR TAFARLAUST
Lúðvfk Jósepsson (K) upplýsti að ekki
væri samstaða meðal þingflökka um.
hvenær framkomin vantrauststillaga
yrði fyrir tekin. Taldi hann alla þing-
flokka nema Sjálfstæðisflokkinn sam-
mála um, að umræða um tillöguna
skyldi fara fram n.k. föstudag (I dag),
en forsætisráðherra spyrnti þar við
fótum og vildi draga umræður fram
yfir helgi. Ástand þjóðmála er með
þeim hætti, sagði þingmaðurinn, og
staða rlkisstjórnarinnar, að tafarlaus
umræða þarf að fara fram um tillög-
una. Þar sem ekki væri samstaða um
málið, hvenær ræða bæri tillöguna,
yrði forseti úr að skera, og skoraði
þingmaðurinn á hann að verða við vilja
stjórnarandstöðunnar I þessu efni.
SKYLDA RlKISSTJÓRNAR
Gylfi Þ. Gfslason (A) sagðist taka
undir það að eðlilegt væri, að umræða
um vantrauststillöguna færi fram sem
fyrst. Hins vegar væri það á valdi
forseta að ákvarða þar um, ef samstaða
þingflokka væri ekki fyrir hendi, og
myndi hann og hans þingflokkur sætta
sig við þann úrskurð. Sllkt mál sem
þetta getur ekki og má ekki hafa áhrif,
eða flokkslegar aðgerðir, á hugsanlega
lausn þeirrar alvarlegu kjaradeilu sem
nú er uppi, allra sizt eins og á stendur i
landhelgisdeilunni við Breta. Hins-
vegar er það skylda löglegrar rlkis-
stjórnar að beita til þess tiltækum
ráðum, að deilan leysist sem fyrst, ef
afskipti hennar þar af hafa verið of litil
til þessa. Stjórnin hefur hvorki tekið
tillit til ábendinga verkalýðshreyfingar-
innar né sameiginlegra ábendinga
hennar og vinnuveitenda um mál, sem
greitt gætu fyrir lausn deilunnar.
I SAMRÆMI VIÐ
ÞINGSKÖP OG
_________ÞINGVENJUR____________
Geir Hallgrimsson, forsætisráð-
herra, sagðist hafa borið tilmæli flutn-
ingsmanna tillögunnar undir rikis-
stjórnina, sem hefði orðið sammála
um, að umræðan færi fram á mánu-
degi, enda væri það í samræmi við
þingsköp og þingvenjur. Engin efnis-
leg atriði hefðu komið fram, sem undir-
strikuðu þörf á frekari hraða málsins.
Það væru að vísu alvarlegir tímar I
þjóðlífinu, bæði inn á við og út á við,
en ekkert benti til þess að framkomin
tillaga fæli i sér lausn á þeim vanda-
málum, sem við væri að etja og tækju
upp verulegan hluta af starfstima
stjórnarinnar
Varðandi ummæli GÞG vildi for-
sætisráðherra árétta, að rikisstjórnin
hefði haldið fundi með aðilum vinnu-
markaðarins, þar sem öllum ábending-
um þeirra hefði verið svarað, lið fyrir
lið, Tillögur aðila vinnumarkaðarins
Franthald af bls. 3
inga og Cheorghius f þriðja sæti
með átta vinninga.
Urslit í siðustu skákunum voru
þessi: Byrne vann Fraguela frá
Spáni, Szmetan frá Argentínu
vann Hernando frá Spáni, Garcia,
Kúbu og Keene frá Englandi
gerðu jafntefli, Medina og Ciocal-
tea, Rúmeníu, gerðu jafntefli,
Gheorghius, Rúmeniu, vann skák
sína við Munoz, Spáni, og Pomar
Spáni, og Christiansen, Banda-
ríkjunum, gerðu jafntefli.
— Allir skólar
Framhald af bls. 3
SÓKN FRESTAR
Starfsstúlknafélagið Sókn
ákvað á fundi í gær að fresta
hefðu að vlsu verið almenns eðlis og i
ályktunarformi, sem erfiðara væri að
grípa á en beinum sundurgreindum og
sundurliðuðum tillögum. Rikisstjórnin
hefði og myndi gera sitt, eftir þvi sem
aðstæður leyfðu, til að hafa jákvæð
áhrif á úrlausn deilunnar Hinsvegar
væri vafasamt, að framkomin tillaga
væri flutt til að hafa slík áhrif til lausnar
þess máls.
Framundan eru frídagar í þinginu,
og það telst naumast óeðlilegur
frestur, þó umræða fari ekki fram fyrr
en nk mánudag.
HEFUR STJÓRNARANDSTAÐAN
NÝJA RfKISSTJÓRN
TILAÐTAKAVIÐ?
Ólafur Jóhannesson, dómsmála-
ráðherra, sagði 1. flm. tillögunnar,
Ragnar Arnalds, hafa rætt við sig i
anddyri þings og greint sér frá væntan-
legri vantrauststillögu og vilja slnum
um umræður á föstudegi Hann kvaðst
hafa vlsað Ragnari á forsætisráðherra,
sem væri réttur viðræðuaðili, en látið
orð falla eitthvað á þá leið, að hann
væri reiðubúinn til umræðna Málið
hefði síðan verið rætt í þingflokkum og
rikisstjórn og það orðið sammæli
manna, að á engan væri hallað þó
umræða biði fram yfir helgina. Hér
væri því alls ekki við forsætisráðherra
að sakast, ef um einhverja sök væri
þá að ræða, heldur rikisstjórn og
stjórnarsinna. Þingfundir væru yfirleitt
ekki á föstudögum og umræðan færi
fram á fyrsta degi eftir helgi Hann
væri hissa á þvi óðagoti, ekki flutnings-
manna tillögunnar, heldur annarra,
sem hér hefði orðið vart.
Halda flutningsmenn tillögunnar
máske, spurði dómsmálaráðherra, að
tillaga þeirra verði samþykkt? Ef þeir
standa I þeirri barnatrú, er það þá
skoðun þeirra, eins og ástatt er I mál-
um þjóðarinnar, bæði inn á við og út á
við, að það sé jákvætt eða ábyrgt að
gera landið stjórnlaust? Eða hafa flutn-
ingsmenn máske í handraðanum nýja
ríkisstjórn til að taka við stjórnartaum-
úm? Ekki geta þeir myndað rikisstjórn
einir. Og ekki hafa þeir rætt við Fram-
sóknarflokkinn, svo mikið get ég full-
yrt. Hafa þeir máske þegar haft sam-
band við Sjálfstæðisflokkinn í þessu
efni? Ég spyr Benedikt Gröndal, sem
oft hefur talað af fyrirhyggju um mál
hér í þinginu, hvort svo sé. (Hér gekk
dómsmálaráðherra bersýnilega fram
hjá 1 flm. tillögunnar Ragnari Arn-
alds).
GET UNNT RÍKIS-
STJÓRNINNI FRESTSINS
Karvel Pálmason (SFV) taldi rétt að
flýta umræðu um tillöguna. Hann gæti
áður boðuðu verkfalli, sem
koma átti til framkvæmda á
miðnætti s.l. Var þetta gert tn.a.
vegna þess hve vel hefur miðað
í samningamáium félagsins. Ef
verkfall Séknar hefði komið til
framkvæmda, hefði mikill hluti
starfseminnar á sjúkrahúsum
legið niðri, eins og t.d. öll ræst-
ing. Verkfallinu var frestað um
óákveðinn tíma.
— Peronistar
Framhald af bis. 12
hún mundi ekki gefa kost á sér til
endurkjörs.
Kröfurnar sem leiðtogar
peronista samþykktu verða settar
sem skilyrði fyrir áframhaldandi
stuðningi hreyfingarinnar við for-
setann. Þess er meðal annars
þó unnt ríkisstjórninni frestsins fram
yfir helgi, ekki myndu vinsældir
hennar vaxa að mun frá föstudegi til
mánudags.
Karvel sagðist skilja dómsmálaráð-
herra svo að hann óttaðist að gengið
hefði verið framhjá Framsóknarflokkn-
um, og rætt beint við Sjálfstæðisflokk-
inn. Væntanlega myndi Benedikt
Gröndal svara þeim spurningum, sem
til hans hefði verið beint.
Þá ræddi Karvel um afskipti rlkis-
stjórnarinnar af vinnudeilu og verkföll-
um Taldi hann þau litil hafa verið og
vitnaði til viðtals við Björn Jónsson,
forseta ASÍ, við Þjóðviljann, þar sem
látið væri að þvi liggja, að ábendingum
ASÍ hefði í engu verið sinnt.
Karvel sagði það ekki skipta öllu
máli hvort umræða um tillögu til van-
trausts á rikisstjórnina færi fram á
föstudegi eða mánudegi
TILLAGAN VERÐI DREGIN
TILBAKA
Albert Guðmundsson (S) minnti á
það alvarlega ástand. sem nú rikti I
landinu. verkfall til sjós og lands og
landhelgisstriðið við Breta Ljóst væri
að þessi mál hlytu að taka verulegan
tima af störfum ráðherra og rikisstjórn-
ar, ekki sizt þessa dagana og hlyti það
að sitja í fyrirrúmi fyrir öðru að leiða
þau mál til farsælla lykta. Með hliðsjón
af þessu væri frestur á umræðu frá
föstudegi til mánudags ekki umtals
verður og skemmri en oftast áður .
Tillöguflutningur af þessu tagi nú
lýsti ábyrgðarleysi og aðeins ábyrgðar-
leysi, þvi naumast væri meiningin að
hún auðveldaði ríkisstjórninni að iuysa
úr aðsteðjandi vandamálum. Þessi til-
laga þjónaði, eins og á stæði, and-
stæðingum þjóðarinnar, sem hún ætti I
útiStöðum við, og aðeins þeim, og hún
væri heldur ekki flutt til að lægja öldur
innbyrðia átaka þjóðarinnar. Hann
skoraði á flutningsmenn tillögunnar að
sýna þá ábyrgð og manndóm að draga
tillöguna til baka.
ORO FORSETA ÞINGSINS.
Ásgeir Bjarnason, forseti samein-
aðs þings, sagði það rétt vera, að
oftast væri samkomulag um. meðferð
tillagna af þessu tagi. Hann myndi
kanna, hvort hægt væri að flýta um-
ræðu, að beiðni viðkomandi þing-
manns, þó ekki væru miklar likur á þvi.
Óhjákvæmilegt væri að taka nokkurt
tillit til vilja rikisstjórnarinnar i þessu
efni og þótt umræðu yrði frestað til
mánudags, yrðu engu að síður um að
ræða skemmri tlma en oftast áður, sem
lifði frá þvi að slik tiliaga hefði komið
fram og unz hún yrði rædd.
krafizt að mynduð verði stjórn
„sannra peronista" og að i henni
fái aðeins tveir af átta núverandi
ráðherrum frú Perons sæti.
Einn þeirra leiðtoga, sem sátu
fundinn, sagði að kröfur hreyf-
ingarinnar væru síðasta tæki-
færið til að afstýra þvi að
„stjórnarskráin yrði fótum
troðin“ á þeim fimmtán
mánuðum sem eftir væru af kjör-
tímabili frú Perons og virtist þar
með eiga við hættu á herbyltingu.
Síðan hallærisástand skapaðist
I stjórnmálum, efnahagsmálum
og þjóðfélagsmálum Argentfnu
fyrir níu mánuðum hefur oft
verið varað við byltingu en nú
hefur öll peronistahreyfingin í
fyrsta skipti sameinazt um
tilraunir til að leysa vandamál
landsins.
— Skákmótið