Morgunblaðið - 23.06.1976, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. JUNI 1976 27
Trilluvél fót-
braut mann
Akureyri 22. júnf.
ALDRAÐUR maður hlaut opið
fótbrot um borð í trillu á Eyja-
firði í dag. Maðurinn heitir Guð-
mundur Hjálmarsson í Ási í Gler-
árhverfi og verður hann áttræður
á þessu ári. Hann var á rauðmaga-
netum við annan mann norður af
Skjaldarvík kl. rúmlega 2 í dag
þegar buxnaskálm hans festist
með einhverjum hætti í flansi
sem tengir vél og öxul. Skrúfbolti
á flansinum greip skálmina og
ekki var að sökum að spyrja, slys-
ið varð á sekúndubroti og Guð-
mundur hlaut slæmt opið fótbrot
rétt fyrir ofan ökla. Félagi hans,
Sigurður Kristjánsson á Hrauni,
tók þegar stefnu til lands og lenti
við Sandgerðisbót stundarfjórð-
ungi síðar. Þá voru hafðar hraðar
hendur við að koma Guðmundi i
sjúkrahús. —Sv.P.
Kópavogsbrúin:
Opnun á niilli
aðalbrauta
Vegagerðin vinnur nú að þvf að
opna akgrein á milli aðalbraut-
anna norðan f Kópavogsbrúnni
svokölluðu, en þessi opnun á
milli aðalbrautanna er gerð til
þess að unnt sé að beina umferð
af annarri brautinni I einu þegar
unnið er við malbikun eða annað
viðhald á götunum. Reiknað er
með að frágangi á akbrautunum á
Kópavogsbrúnni Ijúki algjörlega
I sumar.
Nýr dómari í
Hearstmálinu
San Francisco 22. júnf—Reuter.
SKIPAÐUR hefur verið nýr dóm-
ari f bankaránsmáli Patriciu
Hearst eftir að Oliver Carter,
dómari, lézt f sfðustu viku úr
hjartaslagi. Hinn nýi dómari heit-
ir William Orrick. Hann getur
krafizt nýrra réttarhalda, en búizt
er við að hann muni taka til við
málið, þar sem frá var horfið.
Carter hafði kveðið upp dóm til
bráðabirgða, sem kveður á um 35
ára fangelsisvist en fyrirskipað
geð- og læknisrannsókn, sem höfð
yrði hliðsjón af við endanlega
dómsuppkvaðningu. Ekki er talið
að dómurinn verði kveðinn upp
fyrr en um miðjan næsta mánuð,
og jafnvel mun sfðar.
r
Islandsmet
í grindahlaupi
Ingunn Einarsdóttir í ÍR setti i
gærkvöldi Islandsmet í 100 m
grindahlaupi kvenna á frjáls-
íþróttamóti á Laugardalsvellin-
um. Hljóp hún á 14,3 sek.
— Nessie
Framhald af bls. 1
ir myndatöku I gruggugu vatni
en hin fylgist gaumgæfilega
með geislum sólarinnar í vatn-
inu og smellir sjálfkrafa af um
leið og eitthvað ber í milli sól-
arljóssins og linsunnar.
— Trúnaðarmál
Framhald af bls. 1
skjala stjórnarinnar og fundar-
gerða. Callaghan hefur fyrir-
skipað rahnsókn vegna upplýs-
ingaleka, sem uppvíst varð um í
síðustu viku, en þar var um að
ræða efni áætlunar um skatta-
ivilnanir vegna barna, sem ríkis-
stjórn Verkamannaflokksins
hafnaði.
Þá sagði forsætisráðherrann, að
árin 1971, 1972 og 1973 hefðu
upplýsingar um öryggismál ríkis-
ins lekið út, og hefði þetta átt sér
stað bæði í tið stjórnar Verka-
mannaflokksins og thaldsflokks-
ins.
— Giscard
Framhald af bls. 1
Hundurinn er þrautþjaltaður til
veiða og er af frægri ætt Labra-
dorhunda sem ræktuð hefur verið
í Sandringham, sveitasetri drottn-
ingar í Norfolk, í mörg ár.
Giscard gaf drottningu í staðinn
hvitt og gyllt matarstell úr fágætu
postulíni og eiginmanni hennar,
Filipusi prins, gaf hann kopar-
stungu eftir Joseph Vernet.
— 7% bati
Framhald af bls. 28
muni aukast um 2—5% og bú-
izt er við 10—11% aukningu
iðnaðarútflutnings.
0 Áætlað er, að þjóðarútgjöld
muni dragast saman um 5,5%
á þessu ári.
0 Þar af er búizt við 8% sam-
drætti f fjármunamvndun, 2%
samdrætti f einkaneyzlu en að
samneyzla muni standa nokk-
urn veginn í stað.
0 Þjóðarframleiðslan i ár er tal-
in munu minnka um 2—3%
frá því í fyrra en vegna batn-
andi viðskiptakjara eru þjóð-
artekjur taldar minnka mun
minna eða um ‘A%—l‘A%.
0 I ársbyrjun var talið, að
kaupmáttur kauptaxta hefði
rýrnað um 3% frá meðaltali sl.
árs en gert er ráð fyrir, að
kauptaxtar muni hækka um
28% frá upphafi til loka árs-
ins.
0 Greiðslubyrði erlendra skulda
hefur aukizt verulega. Hún var
að meðaltali um 11% af út-
flutningstekjum 1970—1974,
jókst i 14,8% 1975 og stefnir í
18—19% á þessu ári.
0 Nú er gert ráð fyrir, að verð-
bólgan á þessu ári muni nema
25—29%.
— Síbrotapiltur
Framhald af bls. 2
um að eðlilegt sé að viðkomandi
sé fluttur þangað inn. Fársjúk-
ir hljóta að sitja fyrir þeim sem
ef til vill eiga ekki heima á
slíkri deild, en þar verður at-
hugun að skera úr um, en í
sambandi við umrætt tilfelli
vorum við tilbúnir til að taka
strax við manninum á göngu-
deild.“
— 36 afbrotamál
Framhald af bls. 28
Þar sem uppkveðnir dómar
eru opinber plögg, aflaði Morg-
unblaðið sér I gær upplýsinga
hjá sakadómi Reykjavíkur um
dóma uppkveðna hjá stofnun-
inni yfir þessum tveimur mönn-
um, sem báðir eru um tvítugt,
Sá mannanna, sem hafði á sinni
skrá 23 afbrotamál, hafði hlotið
3 dóma. Fyrst var hann dæmd-
ur 16. april 1975 og annan dóm
hlaut hann 18. apríl 1975. 1
bæði skiptin var dómsákvörðun
frestað skilorðsbundið. 4.
febrúar 1976 var þessi maður
svo dæmdur i 6 mánaða fang-
elsi skilorðsbundið, þrátt fyrir
að hann hefði brotið af sér eftir
að fyrri skilorðsbundnu dóm-
arnir höfðu verið kveðnir upp.
Hinn maðurinn hafði hlotið 4
dóma. Fyrst hlaut hann tvo
dóma í apríl 1975, sömu daga og
hinn maðurinn, og eins og hjá
hinum fyrri var dómsákvörðun
frestað skilorðsbundið. Þrátt
fyrir þetta hlaut maðurinn skil-
orðsbundinn dóm 19. desember
1975, og hljóðaði hann upp á 3
mánuði. Hinn 9. marz 1976 var
maðurinn enn dæmdur og i
þetta sinn í 6 mánaða skilorðs-
bundið fangelsi. Mennirnir
tveir hafa að baki sér samtals
59 skráð afbrotamál og hafa til
samans hlotið 15 mánaða fang-
elsi. Venjan er sú, að skilorðs-
bundnir dómar koma ekki til
framkvæmda, ef viðkomandi
brýtur ekki af sér næstu 3 ár
eftir að þeir eru uppkveðnir.
Umræddir tveir menn hafa
ekki afplánað neitt af fangelsis-
dómum sínum þrátt fyrir fyrr-
nefndan fjölda afbrota, sem
eru mestmegnis þjófnaðir og
ávisanafalsanir.
Þá fékk Mbl. einnig í gær
upplýsingar um annan ungan
mann um tvitugt. Hann hefur
frá árinu 1972 bókuð á sig 48
afbrotamál, mest þjófnaði og
svikamál. Hann var fyrst
dæmdur í 4 mánaða fangelsi
skilorðsbundið 10. apríl 1973,
og var dómurinn skilorðsbund-
in i 3 ár. Næst var hann dæmdur
28. ágúst 1974, einnig í skilorðs-
bundið fangelsi, 5 mánuði.
Hinn 28. april 1975 var sami
maður dæmdur í 15 mánaða
fangelsi, og nú óskilorðsbundið.
30. október sama ár var hann
dæmdur í 3. mánaða hefningar-
auka fyrir afbrot á meðan hann
beið eftir dómi og 15. desember
sama ár var hann enn dæmdur i
fangelsi i einn mánuð fyrir af-
brot sín. Báðir þessir dómar
voru óskilorðsbundnir. Aftur á
móti eru inn á milli tekin fyrir
afbrotamál hjá þessum sama
manni, fyrst 16. apríl 1975, og
þá „ekki gerð sérstök refsing"
og aftur 4. júlí 1975, og þá „ekki
gerð sérstök refsing". I fyrra
tilfellinu var um að ræða ávís-
anafals en í seinna tilfellinu
þjófnaði og umferðarlagabrot.
— Böðunarmál
Framhald af bls. 28
unar að Ytri-Löngumýri á veg-
um embættis yðar þrátt fyrir
æðri dóma. Er þess sérstaklega
krafizt að rannsakað sé ætlað
brot Jóns ísbergs sýslumanns á
130. grein samanber 135. grein
almennra hegningarlaga, enda
geti það varðað hann skerðingu
á æru og embættisheiðri.
f.h. Björns Pálssonar bónda
Ytri-Löngumýri
Jón E. Ragnarsson hrl.
Björn Pálsson bóndi á Ytri-
Löngumýri sagði í gær í samtali
við Morgunblaðið að hann
myndi á þessu stigi ekki tjá sig
um málavexti, málið væri af
sinni hálfu i höndum lögfræð-
ings. Aðspurður um, hvort hér
væru í uppsiglingu málaferli i
likingu við Löngumýrarskjónu-
málið, sagði Björn: „Þetta
verða ævintýralega skemmtileg
málaferli og eiga eftir að taka
mörg ár. Ég hef gaman af því að
vera í málaferlum við heldri
menn. Sýslumaður byrjaði á að
kæra vini mína úri á Skaga-
strönd. Þessi málaferli verða
miklu skemmtilegri heldur en
Skjónumálið."
Jón Isberg sýslumaður í
Húnavatnssýslu sagði það rétt
að sér hefði borizt kæra frá
lögfræðingi Björns á Ytri-
Löngumýri. Sagðist Jón hafa
tekið þá ákvörðun á víkja úr
saeti dómara og hefði hann sent
kæruna áfram til dómsmála-
ráðuneytisins með ósk um að
það skipaði dómara i málinu.
Um kæru sína á hendur þeim
mönnum sem stöðvuðu böðun á
fé Ííjörns, sagði Jón: „Ég bað
um hlutlausa rannsókn á lög-
mæti þeirra athafna Björns
Pálssonar að safna saman
mönnum til að hindra löglega
lögregluaðgerð. Þetta mál er í
höndum sérskipaðs dómara og
hafa aðilar málsins verið kall-
aðir fyrir. Svar Björns við þess-
ari kæru minni var að kæra mig
fyrir brot á hegningarlögum
vegna árásar á heimili sitt. Ég
var beðinn um að baða féð og
það gerði ég. Það sakar ekki að
benda á að Hæstiréttur gerði
því skóna að þessi aðgerð mín
og lögreglunnar væri lögleg
þegar hann felldi úr gildi úr-
skurð minn sem sakadómara,
en i úrskurðinum segir að þetta
mál falli undir mig sem lög-
reglustjóra í héraðinu en ekki
héraðsdómara.“
— Dagheimili
Framhatd af bls. 3
þar sem börn einstæðra forgldra
biða að meðaltali 52 daga, börn
háskólastúdenta 316 daga, börn
annarra námsmanna 200 daga,
börn vistuð vegna erfiðra heimil-
isaðstæðna 28 daga og börn giftra
fóstra 10 daga. En á dagheimilun-
um voru 69,16% börn einstæðra
foreldra, 18.30%háskólastúdenta,
9,45% annarra námsmanna,
1,72% vegna erfiðra heimilisað-
stæðna og 1,35% voru börn giftra
fóstra. Þrýstingurinn er mismikill
í borginni, og mestur í vesturbæn-
um, austurbæ og Breiðholti. Eru
forgangsflokkar á dagheimilum.
en ekki í leikskólum.
1 yfirliti yfir biðlista á leikskól-
ana kemur fram, ef athugaðir eru
biðlistar í sambandi við barna-
fjölda og skólarými i hverju
hverfi, að hlutfall barna á biðlista
miðað við heildarfjölda barna í
hverfunum en 14,03% og hlutfall
leikskóla miðað við heildarfjölda
barna í hverfi er 19,29%, en þar
eru teknir með í dæmið árgangar
fæddir 1974, þ.e. börn á öðru ári
og börn fædd 1973, 1972, 1971 og
1970 eða 5 árgangar.
— Minning
Magnús
Framhald af bls. 19
námsárum okkar og seint verður
fullþökkuð. Maðurinn sjálfur var
þess eðlis, að hann var um margt
holl fyrirmynd, og með okkur fór
alltaf vel, þótt áhugasvið okkar
væru annars flest nokkurn veg-
inn eins ójík og hugsazt gat.
Sá eiginleiki Magnúsar, sem
mér er minnisstæðastur nú að
leiðarlokum, er einstakt jafnlyndi
hans og góðlyndi. Hann gat vissu-
lega verið fastur fyrir, og I við-
skiptalífinu er mér sagt, að hann
hafi verið sanngjarn, en jafn-
framt ákveðinn og harður í horn
að taka, ef honum þótti á rétt sinn
gengið. Hann var einstaklings-
hyggjumaður að reynslu og upp-
lagi, og í samræmi við það fylgdi
hann Sjálfstæðisflokknum fast að
málum. Sjálfur hafði hann brotizt
áfram til góðra efna fyrir eigin
tilstyrk, og það var sannfæring
hans, að menn ættu jafnan að fá
að njóta hæfileika sinna. Jafn-
framt þessu var hann gæddur hóf-
samri skapgerð, sem vóg og mat
hvert tilvik og lagði ekki á dóma,
fyrr en að vel íhuguðu máli. Ég
minnist þess naumast að ifa
orðið vitni að því, að hann sl pti
skapi, og jafnvel þegar illa blés á
móti, virtist honum eðlislægt að
bregðast við með launfyndinni
glettni. Honum var mjög ótamt að
tala um eigið andstreymi og erfið-
leika, og hugtakið sjálfsvorkunn-
seim var eKKi m í nans oroaDOK.
Þá var hann einnig trúmaður,
sem sótti kirkju og lét sig
safnaðarstarf varða.
Ahugamál hans voru margvis-
leg. Meðal annars sótti hann leik-
hús og tónleika sér til mikillar
ánægju og hafði yndi af ferðalög-
um. Þá var hann virkur félagi í
Frimúrarareglunni um áratuga
skeið og sýndi málefnum hennar
mikinn áhuga.
Sérstaklega er mér þó minnis-
stæð umhyggjusemi hans fyrir
barnabörnum sínum, og nutu
dætur mínar hennar óskiptrar.
Mér er ánægja að því, að ein sein-
asta minning mín um hann er
einmitt af þvf taginu. Síðasta
skiptið, sem við hittumst, stjórn-
aði hann leik tveggja barnabarna
sinna — dóttur minnar ársgamall-
ar og sonarsonar síns tveggja ára.
Þau þreyttu kapp um það I sófan-
um í stofunni heima hjá mér,
hvort þeirra gæti hoppað hærra
upp í loftið. Afi þeirra stóð hjá,
örvaði og hvatti, en gætti þess þó
vandlega, að ekki yrði mein af.
Ánægjan skein af andlitum
þeirra allra þriggja, og kann ég
satt að segja ekki að dæma um,
hvert þeirra skemmti sér bezt.
Þessi fátæklegu orð mín eru til
þess skrifuð að kveðja góðan vin
og greiða þakkarskuld, sem
kannski var mest þess eðlis, sem
sjaldnast berst í tal í daglegum
viðræðum, en kemur því ákveðn-
ar upp á yfirborðið,, þegar sam-
ræðna er ekki lenguV kostur. Fjöl-
skylda hans kveður umhyggju-
saman eiginmann, föður og afa.
nja peim mun. minningin um
hann lifa.
Eysteinn Sigurðsson.
Þáttaskil köllum við, þegar lífið
gefur til kynna, að við eigum
braut að baki, og framundan er að
aðlaðast annarri óhjákvæmilegri,
þau eru margvisleg — óendan-
lega margvísleg. Við tölum um
forlög, um örlög, og vefjum hug-
blæ minninganna þétt saman, svo
við fáum staðist, því oftast fylgja
þeim sviptingar, er jafnvel geta
hrakið oss til allra átta.
Þegar ég heyrði lát Magnúsar
Guðbjartssonar, reikaði hugur
minn ósjálfrátt til baka og ég
fann fyrir þessum þáttaskilum
dýpra og á annan hátt en hin ytri
mynd gaf ástæðu til. Andlát hans
bar þannig að, að mér finnst, eftir
að hafa heyrt frá því sagt, að fyrir
augu mín hafi borið fagurt sólar-
lag, sem blæbrigði og litaskipti í
höndum hins alvalda geta ein
búið til úr samruna dags og næt-
ur.
Haustdag 1939 réðst ég til
vetursetu á heimili Magnúsar, en
þá um vorið hafði hann gengið að
eiga Sigríði Benónýsdóttur, sem
nú lifir mann sinn, ásamt tveim
börnum þeirra, Elfsabetu og
Gylfa Þór. Það var að Garði við
Skerjafjörð. Fyrr hafði ég ekki
dvalið utan Dýrafjarðar, og mér
fannst ég vera komin óralangan
veg í burtu. Þetta voru þáttaskil
fyrir mig, og lítt reyndur ung-
lingshugur minn nam hverja
mynd með spurn og eftir-
væntingu.
Sigríður var þriðja kona
Magnúsar. Fyrstu konu sína,
Kristbjörgu Sveinbjörnsdóttur,
missti hann við fæðingu fyrsta
barns þeirra, sonar, er lifir og
heitir Kristberg. Aðra konu sfna,
Sveinsínu Jónsdóttur, missti
hann einnig eftir að hún fæddi
þeirra fyrsta barn, stúlku, sem
lifir og heitir Sveinsina Magnea.
Hér verður ekki rakinn æviferill
Magnúsar. Ég fann fljótt, að þessi
þungbæra reynsla hafði skapað
undirtón i lífsviðhorfi hans. Ég
fann lika hvað hún stækkaði óum-
ræðilega mikið hlutverk Sigríðar,
og ekki síst er mér minnisstætt
frá þeirri stundu og æ síðan
hversu fullkomlega hún reyndist
þessum vanda vaxin.
Það er fyrst og fremst aðdáun,
sem mér er efst i huga nú. Ég
fullyrði að aldrei á lífsleiðinni hef
ég orðið vitni að því, sem tekur
þessu heimili, sem þarna var að
rísa af grunni, fram, að þvf er
varðar uppbyggingu hinna and-
legu og veraldlegu gæða.
Magnús var atorkumaður, sem
gerði sér snemma grein fyrir því,
að jafnvel hinir sterkustu og
bestu eðlisþættir fólks geta farist
i þessum heimi, skorti þá hinn
ytri ramma, sem við oft köllum
þann, er mölur og ryð fái grandað.
Ég álít að hann hafi verið mjög
sannur þeirri lífsskoðun sinni, að
bregðumst við kærleikanum i
okkur sjálfum, þá höfum við brot-
ið þá brú að baki, sem engin
önnur komi í staðinn fyrir.
Þá innri reisn, sem einlæg trú
veitir, átti Magnús, og sú reisn
var ekkert hjóm, hún einkenndi
allt hans yfirbragð og framkomu,
svo að eftirtekt vakti hvar sem
hann fór. Þrátt fyrir alvörunnar
undirtón, lék Magnús mjög gjarn-
an á als oddi, átti gott skopskyn og
beitti því af smekkvisi, sem gerði
samræður við hann eftirminnileg-
ar, enda maður vel að sér. Skoðan-
ir sinar byggði hann upp í
stuðningi við lifsreynslu sína og
hvikaði eigi frá þeim.
Magnús hlaut lífsförunaut, sem
hann dáði og unni til æviloka.
Eftir að heilsu hans tók að
hnigna, vakti eiginkonan yfir vel-
ferð hans alla stund.
Það er endurminningin um
fyrstu dvöl mína við Skerja-
fjörðinn, sem vekur löngun hjá
mér til að þakka hinum látna og
votta konu hans, börnum og öll-
um, er sakna hans, innilega sam-
úð. Nú finnst mér ekki lengur
langt til Dýrafjarðar, og ekki
heldur framandi að koma í
Skerjafjörð.
Hugblærinn er sterkur frá
þessari minni fyrstu göngu, og ég
finn, að þá voru þáttaskil. Ég
hiaut það veganesti frá þessu
heimili, sem er eins og svo margt
á vegi manns, að við þekkjum
ekki styrkleikann fyrr en við
finnum þráðinn slitna.
Aðstandendur sina hafði
Magnús búið vel undir skilnaðar-
stund þessa. Hann vildi ávallt
vera viðbúinn. Verði þeim, er
eftir lifa, huggun og styrkur að
Þvi. Nína.