Morgunblaðið - 11.07.1976, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 10. JUUÍ 1976
Jóhanna Sigurðardóttir
vl'
Edda Geirsdóttir
Litið inn á vinnustaði og rætt um launamál
„Það verða
náttúrulega
alltaf konur
og karlar,
en..."
FRAM á þessa daga hefur það verið viðtekin
venja í þjóðfélagi okkar að hlutverkaskipting
ríkti milli kynjanna, og má segja að atvinnulíf
landsins hafi greinzt í ákveðin kvennastörf og
karlastörf. Konur sinntu heimilisstörfum, af-
greiðslu — og ýmiss konar þjónustustörfum,
en karlar voru hins vegar ríkjandi við stjórnun
og ýmis tæknistörf.
Á seinni árum hefur þó orðið hér mikil
breyting á, og konur taka nú í vaxandi mæli
þátt í störfum og ákvarðanatöku í þjóðfélaginu,
en þó er enn langt í land að þær standi
jafnfætis karlmönnunum. >
Þessum öru þjóðfélagsbreytingum fylgja ým-
is vandamál, m.a. það að aðlaga þennan nýja
vinnukraft ríkjandi aðstæðum og þó konur og
karlar eigi að búa við sama lagalega rétt til
menntunar, atvinnu og launa, virðist skorta
nokkuð á að þannig sé það í raun.
í þessu sambandi hafa launamál og önnur
hlunnindi við vinnu verið mjög ofarlega á baugi
og verður að telja það skilyrði fyrir raunhæfu
jafnrétti að konur og karlar fái greidd jöfn laun
fyrir sambærileg störf.
Mbl. menn litu inn á nokkra vinnustaði fyrir
helgi og ræddu við fólk um þessi mál.
Ásmunda Ólafsdóttir og Bjarnfriður Guðjónsdóttir
„EFAST UM AÐ
NOKKUR LÖG SÉU
MEIRA BROTIN
EN ÞAU UM
JAFNRÉTTI
KARLA OG KVENNA"
Við lögðum fyrst leið okkar inn í
Kassagerð Reykjavíkur og hittum
þar fyrir Jóhönnu Sigurðardóttur:
Við spurðum hana fyrst hvort hún
teldi að konur væru beittar misrétti í
launamálum
,,Það er enginn vafi á því Þetta er
opinbert leyndarmál, sem öllum er
kunnugt um. sem eitthvað- hafa
kynnt sér þessi mál Ég efast bara
um að nokkur lög séu meira brotin
en logm um launajafnrétti karla og
kvenna
— En geta konur ekki náð rétti
sínum ef um lögbrot er að ræða?
,,Mér þykir líklegt að á það verði
látið reyna, ef launþegasamtökin
standa rétt að málinu Það væri
a.m.k. veila í réttarfarinu ef ekki
væri hægt að komast að réttri niður-
stöðu í svo augljósu misrétti Að
visu eru þessi lögbrot dulbúin með
ýmsum hætti Konum og körlum er
oft raðað í launafokka eða ráðið til
hærra launaðra starfa meira með
tilliti til kyns en menntunar eða
starfsreynslu og jafnvel búin til
starfsheiti i þessum tilgangi Enn-
fremur eru yfirborganir mjög al-
gengar á vinnumarkaðinum og eng-
inn vafi á að þær eru meira notaðar
til að hygla körlum en konum “
— Geturðu nefnt nokkur dæmi
um þetta eða liggur fyrir nokkur
almenn athugun á þessu misrétti?
„Vissulega gæti ég nefnt dæmi
um þetta, en því miður liggur ekki
fyrir almenn athugun á þessum mál-
um. En máli mínu til sönnunar vil ég
benda á athyglisverða könnun sem
var gerð á ráðstefnu kvenna um
þessi mál, en þar er sýnt fram á
þetta misrétti "
Við röltum niður í vinnusal Kassa-
gerðarinnar og hittum þar að máli
tvær starfsstúlkur, Ásmundu Ólafs-
dóttur og Bjarnfríði Guðjónsdóttur
Þær kváðust telja að víða væri
launamisrétti en sögðu að þarna
væru svo margbreytileg störf að þær
vildu ekki bera þau saman og oft
væru það karlmenn, sem væru í
ábyrgðarmeiri störfum
„ÁBYGGILEGA TIL,
EN EKKI HÉR."
Næst heimsóttum við Gróðrar-
stöðina í Laugardal, og röbbuðum
við Lilju Stefánsdóttur flokksstjóra
og hennar fólk „Launamisrétti er
ábyggilega víða, en ekki hér hjá
okkur Hér vinna bæði stelpur og
strákar nákvæmlega sömu störfin og
ganga stelpurnar alveg jafnt í karl-
mannsverkin og fá alveg sömu
laun " Vorustelpurnarallar sammála
um þetta eri em skaut því samt inn í
að erfiðara væri fyrir stelpurnar að
komast í störf sem væru betur borg-
uð, þar væru strákarnir látnir sitja
fyrir
„EKKI SÍÐUR MÁL
KARLANNA. . ."
Á Kleppsspitala hittum við þau
Lúðvík H Gröndal og Halldóru
Sveinsdóttur Kom i Ijós að þau telja
Lúðvík H. Gröndal og Halldóra Sveinsdóttir.
Lilja Sörladóttir
sig vinna nákvæmlega sömu störfin,
að visu væri frekar kallað á karl-
mennina ef beita þyrfti kröftum og
eitthvað i þá áttina en það töldu þau
jafnvel vera vegna þess að þeir væru
á staðnum, en i rauninni gætu kven-
menn alveg annast þessi mál
Sýndu þau okkur fram á launamis-
rétti, sem þarna ætti sér stað, sem
kemur fyrst og fremst til af því að
þær eru í Starfsstúlknafélaginu
Sókn, en þeir eru í B.S.R.B. Sögðu
þau að bæði væri fastakaup kvenn-
anna lægra, t.d. hefðu karlmennirnir
miklu hærra kaup eftir 3 ár en
kvenmennirnir hafa eftir 5 ár og eins
væri vaktaálag karlmannanna tölu-
vert miklu hærra
„Víð verðum náttúrulega alltaf
konur og karlar," sagði Halldóra,
„og það er alltaf munur á okkur, en
ég held t d aðeins og i þessu starfi
sé munurinn á báða bóga og þannig
jafni þetta sig upp Við gerðum
kröfu um jafnari kjör í siðustu
samningum fyrir Sókn, en þeir
Stella Stefánsdóttir við
vinnu sína.
brostu bara út i annað og mál okkar
fékk engan hljómgrunn Annars
finnst mér að karlmennirnir styðji
okkur ekki sem skyldi, þvi þetta er
ekki siður þeirra hagsmunamál "
Lúðvík tók undir það sem vinnu-
félagi hans sagði að það væri að
vísu dálítið mismunandi eftir deild-
um, en yfir höfuð væru þetta
nákvæmlega sömu störfin