Morgunblaðið - 18.12.1976, Side 1

48 SÍÐUR
279. tbl. 63. árg.
LAUGARDAGUR 18. DESEMBER 1976
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Klofningur OPEC veldur ó-
vissu um afleiðingar hækkunar
New York, Wastaington, Doha,
Briissel og vlðar 17. desember AP
— Reuter.
VESTRÆNIR olfumálasérfræð-
ingar telja að hin tvfskipta olfu-
verðs hækkun OPEC-rfkjanna
muni ekki geta staðizt nema
nokkrar vikur, þá hljðti rfkin 11,
sem samþykktu 15% hækkun, að
neyðast til að gera málamiðlunar-
samkomulag við S-Arabiu og
Sameinuðu furstarfkin, sem
hækka aðeins um 5%. Er talið að
meðalhækkunin verði þá um 8%.
S-Arabfa sem er stærsti olfufram-
leiðandi heims hefur lýst þvf yfir
að hún mun aflétta öllum tak-
mörkunum af olfuframleiðslunni
til að mæta aukinni eftirspurn.
Yamani, olíumálaráðherra S-
Arabiu, sagði á fundi með frétta-
mönnum í Doha í dag, að þjóð sín
vænti þess að Vesturlandaþjóðir
myndu meta aðgerðir slnar I olíu-
málum og þá einkum Bandaríkja-
menn og sýna það í verki I deilu
Araba og Israela og Norður-
Suður-viðræðunum, sem miða að
þvi að koma á meiri jafnvægi
milli þróunarrikjanna og hinna
auðugu þjóða heims. Einn slíkur
fundur var nýlega haldinn I Paris
án þess að verulegur árangur
næðist. Yamani varaði Vestur-
landaþjóðirnar við að hrósa sigri,
þvi að OPEC gæti ekki lifað án
S-Arabíu og S-Arabía ekki án
OPEC. Yamani spáði þvi að hin
OPEC-ríkin myndi ekki geta stað-
ið við verðhækkanir sinar og með-
alhækkunin I heiminum yrði 5%.
S-Arabia og Sameinuðu fursta-
dæmin framleiða um þriðjung
allrar ollu OPEC-rlkjanna 13.
Yamani sagði að stjórn sin teldi
að verðhækkun umfram 5%
myndi hafa mjög skaðleg áhrif á
efnahagsbata rlkja heims I kjöl-
far fyrri olfukreppunnar.
Flestir ráðherrarnir, sem
Oriol
myrtur?
Madrid 17. desember Reuter.
ER Mbl. fór f prentun skömmu
eftir miðnætti var óttazt að
ræningjar Antonios Maria de
Oriols, formanns spánska
rfkisráðsins, hefðu myrt hann.
Ræningjarnir, úr öfga-
hreyfingu Maóista, höfðu
krafizt þess, að spænska
stjórnin sleppti úr haldi 15
pólitfskum föngum f skiptum
fyrir Oriol, en f gærkvöldi
breyttu þeir skyndilega kröf-
um sfnum og heimtuðu að allir
pólitfskir fangar yrðu látnir
lausir á Spáni, ella yrða Oriol
tekinn af Iffi kl. 22.00 að fsl.
tfma.
Rodolfo Martin Villa,
innanrlkisráðherra Spánar, lét
rjúfa útsendingu sjónvarps um
kl. 22.30 og flutti hann þar
stutt ávarp, þar sem hann
sagði, að ef Oriol hefði verið
llflátinn, eins og flest benti til,
yrðu allir ræningjarnir gerðir
ábyrgir. Hann sagði að
spánska stjórnin myndi ekki
láta undan kúgunaraðgerðum
öfgahópa, hún hefði reynt
allar hugsanlegar leiðir til
samninga en án árangurs.
greiddu atkvæði með 15% hækk-
un, reyndu að gera lltið úr mis-
sættinu. Jamshid, fulltrúi Irans,
sagði að oliufélögin I heiminum,
sem flest keyptu oliu frá báðum
aðilum, myndu jafna verðið og
yrði þá hækkunin um 8—8,5%.
Hann sagðist búast við að frá
þessum hlutum yrði gengið mjög
bráðlega og að OPEC stæði á jafn
traustum grundvelli og áður.
Valentine Hernandez, oliumála-
ráðherra Venezúela, sem ásamt
Iran beitti sér fyrir 15% hækkun-
inni, sagði að hér væri um tíma-
bundin vandamál að ræða og að
hann vonaðist til að alger sam-
staða rlkti innan OPEC á næsta
fundi. Aðeins einn ráðherra,
Abdulkarim, oliumálaráðherra
traks, gagnrýndi S-Arablu og
Sameinuðu furstadæmin og sagði
að aðgerðir þeirra yrðu aðeins til
að skaða OPEC.
Oliuframleiðsla S-Arabiu er nú
8.5 milljónir tunna á dag, en
framleiðslugetan er um 11.8
milljónir tunna á dag.
Klofningurinn innan OPEC
kom flestum sérfræðingum
gersamlega I opna skjöldu og
spáðu flestir því að algert
verðstríð myndi skapast á
mörkuðum. Viðbrögð stjórnmála-
manna voru mjög á einn veg, þeir
Framhald á bls. 26
Yamani
Viðræðurnar 1 Briissel:
Fyrstu samningsdrög um fisk-
vernd tilbúin á mánudag
EBE gerir tilboð um gagnkvæmar
veiðiheimildir til skamms tíma
• SAMNINGAVIÐRÆÐUM Is-
lands og Efnahagsbandalagsins
var haldið áfram f Briissel f gær
og hefur nokkuð miðað f þeim
hluta viðræðnanna sem fjallar
um fiskvernd, hagnýtingu fisk-
stofna og samvinnu á þvf sviði.
Viðræðum verður haldið áfram á
mánudag og þá mun liggja fyrir
fyrsta uppkast að drögum að
samningi um þetta efni, sem sfð-
an á eftir að skoða niður f kjölinn.
Um er að ræða langtfmasamning
um fiskvernd og samvinnu á þvf
sviði.
O Þá hefur Efnahagsbanda-
lagið, eða Finn Olav Gundelach
fyrir þess hönd, gert tslendingum
tilboð af bandalagsins hálfu um
hugsanlegt samkomulag til
skamms tfma um gagnkvæman
fiskveiðirétt f fiskveiðilögsögu
hvors aðila. Þetta tilboð hefur nú
verið sent rfkisstjórn íslands,
sem mun skoða það nánar.
Þessar upplýsingar fékk
Morgunblaðið I gær hjá sendi-
herra Islands I Brlissel, Tómasi A.
Tómasyni, sem er formaður
samninganefndar Islands, sem nú
ræðir við Efnahagsbandalagið i
Brússel. Viðræður aðila munu
halda áfram á mánudag og munu
Tómas og Einar B. Ingvarsson,
Takeo Miki, fráfarandi forsætisráðherra Japans <t.h.>, ásamt Takeo Fukuda,
eftirmaður hans. Miki tilkynnti afsögn sfna f gær. — Sjá frétt á bls. 24.
sem er lfklegasti
aðstoðarmaður sjávarútvegsráð-
herra, taka þátt i þeim fyrir
Islands hönd, en Jón Arnalds
ráðuneytisstjóri I sjávarútvegs-
ráðuneytinu og Jakob Magnús-
son, fiskifræðingur, héldu heim-
leiðis frá Brussel I gærkveldi um
London.
Tómas Tómasson sendiherra
sagði I viðtali við Morgunblaðið I
gærkveldi, að viðræðurnar hefðu
verið tvfþættar eins og raunar I
Ráðherrabústaðnum áður. Eigin-
legar samningaviðræður um fisk-
vernd og hagnýtingu fiskstofna
hófust nú á fimmtudag og nú um
helgina verða sett á blað fyrsta
sinni drög að samningi um það
efni og sagði Tómas að hann og
Einar Ingvarsson myndu skoða
þennan texta á mánudag. Efna-
þagsbandalagið er komið mun
lengra I slfkri samningsgerð við
ýmsar aðrar þjóðir, m.a. Norð-
menn, en I gær fóru einnig fram
viðræður við þá I Brussel sam-
kvæmt skeytum erlendra frétta-
stofnana.
Þá hefur Efnahagsbandalagið
gert tilboð af sinni hálfu um
hugsanlegt samkomulag til
skamms tlma um gagnkvæm fisk-
veiðiréttindi. Tómas sagði að
íslenzka samninganefndin hefði
skoðað þessar tillögur I gær og
hefði hún fengið nánari útlistanir
á þvi, sem þar hefði komið fram.
Tilboðið verður sent ríkisstjórn
Framhald á bls. 26
Bukovsky til Sviss í dag
Corvalan fór frá Chile í gær
Santiago og Moskvu 27. des.
Reuter — AP — NTB.
SOVÉZKA andófsmanninum
Vladimir Bukovsky verður sleppt
úr haldi i dag, laugardag, og
heldur hann með flugvél Aeroflot
frá Moskvu kl. 06.30 að Isl. tfma
áleiðis til Sviss ásamt móður
sinni, systur og systursyni. Er
Bukovsky sleppt I skiptum fyrir
Luis Corvalan leiðtoga
kommúnistaflokksins I Chile,
sem setið hefur I fangelsi þar sl. 3
ár. Corvalan fór frá Santiago I
kvöld með Lufthansaflugvél, sem
fór frá Santiago kl. 18.40 að (sl.
tfma áleiðis til Buenos Aires,
Zurich og Frankfurt. t för með
honum var eiginkona hans.
Fylgdu öryggisverðir þeim hjón-
um út að flugvélinni, sem stóð á
brautarenda langt frá flug-
stöðvarbyggingunni.
Fregnin um samkomulagið um
fangaskiptin kom mjög á óvart en
nú er vitað að samningaum-
leitanir hafa staðið I rúman
mánuð og voru Bandaríkjamenn
milligöngumenn, en ekkert
stjórnmálasamband hefur verið
Bukovsky
milli rikjanna frá þvi að stjórn
Allendes var steypt fyrir þremur
árum. Samningar munu hafa
gengið erfiðlega um tíma þar sem
útlagasamtök Chilemanna voru
andvíg þeim og Corvalan hafði
lýst þvi yfir að hann vildi ekki
eiga aðild að samkomulaginu og
kysi að vera áfram I fangelsi.
Nina Bukovsky, móðir
Vladimirs, sagði fréttamönnum I
Moskvu I gær, að KGB-
lögreglumaður hefði tilkynnt sér
á miðvikudagskvöld að syni
Framhald á bls. 26
: