Alþýðublaðið - 24.10.1958, Qupperneq 5
Fostudagur 24. október 1958
A 1 þ ý 5 ub 1 a S i S
5?
Fundur Maudling-nefndar:
París, fimmtudag.
(NTB-APP).
BREZKI ráðhervann Rlegin,
ald Maudling lýsti því yfir í dag
•— að hann væri staðráðinn í
}>ví að koma á fríverzlunar
svæðj Evrópu 1. ianúar 1959,
eins og fyrirhugað hefur verið.
„En til þess að koma Því í kring
þurfum við að vinna mikið verk
á næstu vikum“, sagði hann í
ræðu í dag.
Umræður uim fríverz\un
armál Vestur-Evrópu í hinni
svokölluðu Maudling-nefnd
hófust í París í dag, er hin sex
aðildarríki sameiginlega mark-
aðsins lögðu formlega fram orð
sendingu með skoðunum sínum
á vandamálinu öllu. Meðal
fyrstu ræðiö^anna var verzlun
armá}aráðhcrra Svíþjóðar, —
Gunnar Lange, sem fór hörðum
íorðum um ríki sameiginlega
markaðsins fyrir að draga við-
ræðurnar á langinn.
„í orðsendingunni segir, að
fríve,rzlun Evjrópu verði að
korna til framkvæmda samtím-
is því sem tollaniðurfærslur
sameiginlega markaðsins hefj-
ast 1. janúar 1959. Það er þó
augljóst, að samningaviðræð-
unum verður ekki lokið fyrlr
þann tíma, og hver er þá mein-
ingin með.afstöðu sameiginlega
markaðsins“, sagði ráðherrann.
Benti hann síðan á, að ef ekki
yrð. unnt að komast að bráða-
birgða-samningi urn sameigin-
legar toilalækkanir allra OEEC
landa 1. janúar n. k., mundi það
þýða kioíning meðal landa Evr.
ópu. Síðan spurði hann: „Hafa
lönd sarneiginlega markaðsins
nokkra nothæfa tillögu til að
hindra, að slíkt gerist?“
STUÐNINGUR ERÁ FIGL.
Lange fékk stuðning við skoð
un sína hjá Figl, utanríkisráð-
herra Austurríkis, sem taldi
Eokin. • j,Sélhvö.rf“■ og merki dagsins
seíd viðs vegar um land
HINN árlegi barnaverndar- I starfrækslu daghaimiila, leik—
skóla o. s. frv. Félagið í Rvk
Erambaið af 1. HBi.
tm næsta mánaðar og er talið,
að það veði afgreitt þaðan fyr-
ir lok nóvémber. Af umræðum
í Allsherjarþinginu og af við-
ræðum við svo t-1 allar sendi-
nefndir á þinginu er ljóst, hver
afgreiðslan verður. Hugmyndin
um að AllshejarÞingið finni efn
islega lausn á mál.nu fær ekki
undirtektir, næstum allar þjóð-
ir vilja nýja ráðstefnu og
treystá henni betur en bing-
inu. Tvímælalaust er því, að
það eitt gerist ,að ný. ráðsteína
verður ákveðin. Spurningin er,
hvenær hún verður og hvar hún
verður. Líkur benda til að ráð-
stefnunni verði flýtt og þá ekki
livað síst vegna þess ástands,
sem hér ríkir. Ef til vill verður
hún ahldin fyrri hluta næsta
árs.“
. Utaníkisráðherra skýrðf frá
dvöl sinni vestra og starfinu á
allsherjaþinginu. í því sam-
bandisagði hann:
„Tækifærið hefur verið not-
að til þess að kynna málstað is-
lands á Allsherjarþinginu. Auk
þess sem ég ílutti um það ræðu,
hefur verið r-ætt við næstum
allar sandinefndir á þinglnu um
nauðsyn íslands á útfærslu fisk
veiðilögsöguhnar, og tvö a£
þremur ritum, sem utanríkis-
ráðuneytið hefur gefið út um
landhelg.smálið seinustu mán-
uðina ,eru í höndum allra full-
trúa þjóðanna á þinginu,
Tækifærið var einnig notað
til að ákæra Breta í ræðu fyr-
ir yfirgang þeirra við Islend-
inga. Fomleg kæra var hins-
vegar ekki Iögð fram, Þar eð
slíkt hefði leitt tii þess að land
helgismáli Islands hefði þá
vérið tekið fyrir eitt sér og
hafnað í Öryggisráðinu, þar
sem Bretar eiga sæti og hafa
neitunarvald.
Ég skal engu spá um, hvað
fram kemur á væntanlegri ráð.
stefnu. Hitt veit ég, að málstað
ur-íslands mætfr almennri við-
urkenningu, framferði Breta
við Ísland er fordæmt og eng-
fnn lætur sér til hugar koma að
hægt sé til framþúðar að stunda
fiskveiðar. oieð árangri undir
herskipavernd. Kröfu íslands
I
að ofbeldl í viðskiptum þjóða
að hætta, var fagnað. Enginn
efast um að íslendingar standa
saman og víki hvergi frá þeirri
ákvörðun sinni að fiskveiðilög-
sagan verði ekki minni en 12
mílur frá grunnlínum, og öll-
um má ljóst vera, að landhelg-
ismál ð verður ekki leyst iheð
vopnavaldi.
Eins og ég gat um áðan, þá
voru það íslendingar, sem
fyrstir allra kröfðust þess, að
Sameinuðu þjóðirnar og stofn
a»ir þeirra semdu alþjóðlegar
reglur um landhelgina, Þrátt
fyrir harða andstöðu fengu
þeir því framgengt, að íslend
ingar hafa aldrei hvikað frá
þeirii stefnu sinni, qð alþjóð-
Iegar reglur yrðu settgr á veg
um Sameinuðu þjóðanna. Þeir
hefðu kpsið að Allsherjarþing
ið sjálft afgreiddi nú málið, en
sé þess ekki kostur munu þeir
fylgja málinu eftir á væntan
legri ráðstefnu og í engu
hvika frá kröfum sínum og
ákvörðunum.
'Seni vopnlaus smáþjóð
þygfÍWm við tilveru okkar á
: Ujgum og rétti, en fordæmum
vopnavakl pg ofbeIdi.“
í lok útvarpsræðu isnnar vék
utanrík'sráðherra aftur að Sam
einuðu þjóðunum og.þeim von-
um sem allt mannkyn bindur
við þær. Lokaorð hans voru
þessi:
„Hinn alþjóðlegi hátíðisdagur
Sameinuðu þjóðanna er á morg
un. Við íslendingar óskum þeim
blessuna og velgengni. Við lít-
um á Sameinuðu þjóðirnar sem
verndara smáþjóðanna og vit-
um, að hlutverk þeirra er að
koma í veg yfrir ofbeldi og yf-
irgang.
Á þessum afm£elisd.egi Sam
einuðu þjóðanna fagnar mann
kynið unnum sigrum, hvetur
til áframhaldandi baráttu fyrir-
auknu öryggi og farsæld. Þaðer
ósk oe von ailra íslendinga, að
Sameinuðu þjÓQÍrnar verði hlut
verki sínu trúar og að þeim
megi auðnast að bjarga kom
andi kynslóðum undan hörm
ungum nýrrar styrjgþdar og
tryggja rétt einstaklmga og
þjóða til að lifa £ friði og frelsi.'1
mikla hættu steðja að Evrópu.
— Formanni nefndarinnar,
Bretanum Maudling; tókst þó
að lægja tilfinnmgarnar og
hindra, að viðræðurnar fengju
slæma byrjun. Hins vegar seg-
ir fréttaritari AFP, að Lange
hafi sagt allt það, sem aorir
fulltrúar hugsi með sjálfum
sér.
ABALUMRÆBIJEFNIH.
Fyrstu tvo daga viðræðnanna
verða aðalumr.nðuefnin: 1)
Hvaða stofnanir þarf að setja á
stofn í sambandi við fríverzl-
unarsvæðið og hvaða reglur ^
þarf að setja um atkvæða- '
greiðslur, einróma samþykktar .
eða e nfaldur meirihluti — ,2)
Hvernig eiga hugsanleg aðild-
a-rríki að halda uppi fríverzlun J
sín á millí, samtímis því, sem 1
þau halda uppi öðrum tollum
gagnvart þriðja aðlla.
SJÓNARMIÐ STANG-
AST Á.
Sameiginlegu markaðslöndin
vilja, að allar samþykk’ir Lerði
gerðar einróma, og að síðara
vandamálið verði leyst smám
saman fyrir hverja vör.utegund
fyrir sig. Hin löndin 11 munu
verða andvíg slíkri lausn síðara
atriðsins, segjg góðar heimildir.
dagur er á morgun, fyrsía vetr- I
ardag. Þann dag verða merki I
dagsins seld á þeim stöðam, —
sem barnaverndarfélögerustarf ,
andi, svo og barnabókin „Sól- ;
hvörf“, sem gefin er út af
Barnaverndarfélagi Reykjavík.
ur.
Sigurður Gunnarssen, skóla-
stjórí á Húsa:vík, tók bókina
saman, endurgjaldslaust, eins
cg allir höfundar „Sólhvafa“
hafa gert til þessa. Sigurður
Hallmarsson teiknaði niyndlrn
ar í bókina,. sem er hin fjöl-
breytilegasta að efni.
Utan Rsykjavíkur eru. starf-
um stöðum: Akureyri, Akra-
andi barnaverndarfélög á þess
nesi, Hafnarfirði, Húsavík, Isa.
firði, Keflavík, Siglufirði, —
Stykkishólmi og Vestmannaeyj
um. Félögin mynda Landssam-
band ísl. barnaverndaríélaga,
sem eru samtök manna, sem
vilja vinna að vernd barna
gegn heilsufarsiegum og siðgæð
islegum hættum. Auk þess
stuðlar LÍB að fræðslu um af--
brigðileg börn og bættum upp.
eldissk'.lyrðuni þeim til handa.
Ýmsir forystumenn Barna-
verndarfélags Reykjavíkur
ræddu við blaðamenn í gær í
tilefni barnaverndardagsins.
skýrði. frá starfsemi félaganna.
Félögin úti um land vinna einli
um að því að bæta úr brýnni
þörf á staðnum, svo sem meo
vinnur að öðrum málefnum og
síyrkir ýmiss konar starfseml
á sviði uppeldismála. Aðallega
hefur félagið- veitt ungu, efni-
legu fólki styrki tí^ náms er-
lendis í þeim greinum uppaldis-
mála, þar sem skortur er á slíka...
sérmenntuðu fólki. Margir hafa.
þegar hafið slík störf og nokkr-
ir eru enn við nám, t. d. stúlka
í London að nema tallækning-
ar.
Þá hafa forráðamenn Barns-
verndarfélags Reykjavíkur á~-
huga á bættum kjörum afbrota
manna. Telja þeir skorta á sál-
fræðilega meðferð þeirra í fang
elsuin hérlendis. Þessi starf-
seml hefur mjög þróast erlendis
(kriminal sykologi) og er áhugi
ríkjandi í félaginu á því, að
rannsaka, hvers vænta niegi af
slíkri starfsemi hér á landi. •—-
Hefur frú Kar.en Berntsen, for-
manni Danska sálfræðlfélags-
ins, verið boðið hingað í vetur á
vegum. Kvenréttindafélags ís-
lands og Barnaverndarfélags
Reykjavíkur. Mun hún halda
■hér tvo fyrirlestra um afbrota-
sálfræði.
Loks má geta þsss, að félagiS
vinnur að útgáfu bókar um af-
brigðlleg börn og uppeldí
þeirra ,þar sem læknar og sál-
fræðingai- rita um þetta efrú.
Er bókin albýðlegt fræðslurit-
og kemur út á næsta ári.
Úr dagstofu á Reykjalundi,
SAMBAND íslenzkra berkla
scjúklinga er tuttugu ára í dag.
Það var stofnað á þeim árum,
er berklar voru sá sjúkdómur
inn, sem flestum íslendingum
varð að bana. Berklahælin voru
fullskipuð.og berkladauðinn var
mikill, ,e» mö.rguxn auðnaðist
þó, fyrlr hjálp lækna og fram
fara í meðferð q»s lækningu, að
sigrast á veikinnl að nökkru
ieyti, enda þótt þeir næðu. ekki
fullri heilsu, yrðu seint eða
aldrei jafngóðir. Enn meiri
hætta steðjaði aö þessum sjúkl
ingum, sakir þess að oft urðu
þeir að sæta atvinnu, sem þeir
raunar ekki þoldu.
Meðan
berklasjúklingurinn dvaldist á
berklahæiunum, kostaði rík'ð
íramfæri hans, en er hann var
útskrifaður þaðan, varð hann
að sjá sér farborða sjálfur.. —
Skemmst af að segja: Sú hætta
vofði yfir, að sjúklingurinn
veiktist. aftur alvarlega sakir
þess að hann'átti ekki þess kost
að búa við nægilega auðveld
lífsskilyrði eftir að hann var út
skrifaður af hælunum. Þá kom
ust og sumir til nokkurrar
heilsu, s’vo að þeir gátu, sér
til gágns og skemmtunar stund
að íétta vinnu skamman tíma
á dag ,enda þótt langur vinnu
dagur við misjöfn skilyrði væri
þeim allsendis ofviða. — Slík
v.inna. gat Áerið þeim beztæ
leiðin til fullkomins bata.
Með þetta og margt fleira í
huga var Samband íslenzkra
berklasjúklinga stofnað. Og það
hefur lyft Grettistaki. Það er
þýðingarlaust að fara að rekja
störf þess á tveimur áratugum.
Reykjalundur, vinnuheimilið í
Mosfellssveit vitnar bezt um.
spgu þess og afrek. Það heimili
er nú víðfrægt erlendis og þykir
tþ fyrirmyndar. Þar geta þeir
dvfþizt, stundað gagnleg störi'
til framfæris sér, er komizt
hpfa til nokkurrar heilsu, viS
þau skilyrði, sem þeir þurfa.
S.H. .