Morgunblaðið - 09.10.1977, Blaðsíða 3

3
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 9. OKTÖBER 1977
Guðmundar- og Geirfinnsmál:
Gagnrýni verjendanna
hittir þá sjálfa fyrir
— sagði saksóknarinn í lokaræðu sinni
Verjendur hinna ikærSu talið frá vinstri: Jón Oddsson hrt.. verjandi
Sævars Marinós Ciesielski, Pill A. Pálsson hdl.. verjandi Kristjáns ViSars
ViSarssonar, Benedikt Blöndal hrl., verjandi GuSjóns SkarphéSinssonar.
Hilmar Ingimundarson hrl.. verjandi Tryggva Rúnars Leifssonar, GuS-
mundur Ingi SigurSsson, verjandi Erlu Bolladóttur, Öm Clausen hrl.,
verjandi Alberts Klahn Skaftasonar, og lengst til hægri er Finnur Torfi
Stefánsson hdl.. verjandi Ásgeirs Ebenezers ÞórSarsonar.
MÁLFLUTNINGI í GuSmundar og
Geirfinnsmálum lauk i fyrrakvöld,
eins og frá var skýrt i blaSinu i
gær. Málflutningnum lauk meS
varnarræSu Sævars Marinós Cie-
sielskis en áSur höfSu saksóknari
og verjendur flutt stuttar ræSur i
annarri umferS málflutnings.
GerSu þeir athugasemdir viS
sumt. sem komiS hafSi fram í
aSalræSum verjenda og saksókn-
ara. MorgunblaSiS hefur skýrt
itarlega frá fyrri ræSum verjenda
og saksóknara viS málflutninginn
og hér á eftir verSur rakiS stutt-
lega. sem kom fram i seinni ræS-
unum.
Bragi Steinarsson vararikissak-
sóknari tók fyrstur til máls og kvaðst
ekki ætla að fjalla hér um efni máls
ins, eins itarlega og það hefði verið
rakið í fyrri ræðu, heldur ætlaði
hann að gera örfáar athugasemdir
við málflutning verjenda Hann
sagði að gagnrýni á rannsókn mála
hefði gengið eins og rauður þráður i
gegnum málflutning fjögurra fyrstu
verjendanna, þ e. Páls A Pálssonar.
Hilmars Ingimundarsonar. Jóns
Oddssonar og Benedikts Blöndals
„Um þennan söng get ég sagt það
sama og háttvirtur fimmti verjandi,
Guðmundur Ingvi, og geri ég hans
orð að minum," sagði Bragi
Aldrei komið a8 kjarnanum
„Þessir fyrstnefndu verjendur hafa
í málflutningi sinum sáð fræjum
tortryggni og efasemda. Þeir hafa
týnt til einstaka punkta, alveg sund-
urlaust og þeir hafa aldrei komið að
kjarnanum nefnilega því, að játning-
ar hinna ákærðu eru sannleikanum
samkvæmar Og ég endurtek að
þetta eru afdráttarlausar og skugga-
lausar játningar," sagði Bragi.
Hann kvaðst ekki ætla í hnútukast
við verjendur en tók fram að að sinu
mati hitti gagnrýni verjendanna þá
sjálfa fyrir. Samkvæmt lögum ætti
maður, sem teldi sig beittan harð-
indum af lögreglu, rétt á því að
koma fyrir yfirmann lögreglumanns-
ins. Ef sakborningar i þessu máli
voru beittir harðindum. eins og
komið hefði fram í máli verjendanna
benti það til þess að verjendurnir
hefðu ekki staðið í stykkinu og kom-
ið kvörtunum til yfirmanns rann-
sóknarlögreglunnar.
Saksóknarinn gerði langflestar at-
hugasemdir við varnarræðu Hilmars
Ingimundarsonar hrl., verjanda
Tryggva Rúnars Leifssonar. Hann
hefði borið fyrir sig dagbók Siðu-
múlafangelsisins, sem fangaverðir
færa, og látið eins og þar væri
einberan sannleika að finna. Á
grundvelli dagbókarinnar hefði
Hilmar gert ýmsar athugasemdir.
T.d. hefði hann talað um 68 yfir-
heyrslur yfir Tryggva Rúnari en hið
rétta væri, að hann hefði farið 68
sinnum inn í yfirheyrsluherbergi
fangelsisins en þar hefðu öll samtöl
milli fanga og lögreglumanna farið
fram jafnvel þótt þau snérust ekki
um umrædd sakamál heldur eitt-
hvað allt annað, t.d. einhverjar óskir
fanganna Þá gagnrýndi saksóknari
ummæli Hilmars um að Tryggvi
Rúnar hefði verið sprautaður niður
til þess að hann yrði meðfærilegri
við yfirheyrslur og taldi þau vítaverð
og beindi því til dómsins hvort ekki
kæmi til álita að telja þetta réttarfars-
brot sem væri refsivert.
Einkennilegur
málflutningur
Saksóknari sag<yr; að málflutning-
ur Jóns Oddssonar hefði vægast
sagt verið einkennilegur Hann hefði
haft fátt áþreifanlegra tilefna svo
hann hefði hreinlega búið sjálfur til
tilefni. Hann hefði talað í klukkutíma
um það hvers vegna ekki hefði verið
tekin skýrsla um viðbrögð Sævars í
yfirheyrslu 28. janúar 1976, en
þegar skýrslan væri skoðuð stæði
þar skrifað, að yfirheyrslu hefði ver-
ið frestað vegna óska Jóns sjálfs
„Þetta var hámarkið," sagði Bragi.
Þá sagði hann að Jón væri haldinn
ólæknandi þráhyggju og væri enn
að rey.ia að sanna, að Sævar hefði
alls ekki verið viðstaddur á Hamars-
braut 1 1 nóttina sem Guðmundi var
ráðinn bani þrátt fyrir ítrekaðar játn-
ingar um slikt
Bragi mótmælti því, að vottar
hefðu ekki verið við yfirheyrslur,
þeir hefðu verið 1 — 2 í hvert skipti
Þá sagði hann það misskilning að
verjendur mættu alltaf vera við-
staddir yfirheyrslur, það væri í valdi
dómarans. Hann gerði að umtalsefni
þau orð Hilmars Ingimundarsonar,
að orðalgaið í skýrslunum væri svo
likt, að það væri alveg eins og
sakborningar hefðu apað hver upp
eftir öðrum og væri réttast að láta
bókmenntafræðing yfirfara skýrsl-
urnar. „Þeir hafa apað hver eftir
öðrum í sumar og hver á sök á þvi,"
sagði Bragi hvasst um leið og hann
leit til verjendanna og duldist eng-
um að þetta var sneið til þeirra, en
sakborningar hafa flestallir dregið
játningar sinar til baka nú i sumar,
eins og fram hefur komið.
Saklaus maður dróst inn í
málið
Varðandi gagnrýni verjanda Ás-
geirs Ebenezers Þórðarsonar sagði
Bragi Steinarsson, að íslenzk lög
krefðust þess, að mál yrðu samein-
uð í eina ákæru. í þessu tilfelli hefði
dregizt inn í málið algerlega saklaus
maður og væri það óbærileg ógæfa
fyrir þennan mann að lenda inni i
svona óvenjulegu og stóru máli
Kvaðst hann taka undir það með
verjandanum að maðurinn ætti að
njóta þess við ákvörðun refsingar að
hafa þurft að dragast svona inn i
þetta mál.
Næst ræddi Bragi um gagnrýni á
það, hvernig staðið var að yfirheyrsl-
um yfir vitninu Gunnari Jónssyni.
en verjendur voru ekki viðstaddir
fyrstu yfirheyrslu. Hann hefði verið
staddur á Spáni og hefði verið vand-
kvæðum bundið að fá hann hingað.
En til iandsins hefði hann komið á
föstudagskvöldi og þar sem nauð-
synlegt þótti að faka af honum
skýrslur áður en hann hitti nokkurn
mann var brugðið á það ráð að
yfirheyra hann á laugardegi. Kvað
Bragi Gunnar vera ómetanlegt vitni í
Guðmundarmálinu og sér þætti ekk-
ert undarlegt að verjendum þætti
súrt í broti að hafa misst af yfir-
heyrslunum. Sagði Ðragi, að Gunn-
ar hefði verið mjög var um sig fyrst í
stað. eins og hann væri hræddur við
ákærðu í málinu, Sævar, Kristján og
Tryggva Rúnar, en um leið og hann
var samprófaður með Albert Klahn
hefði hann loks opnað sig og vitnis-
burður hans væri mjög mikils virði.
ítrekaðar kröfur um
þyngstu refsingu
Loks vék Bragi að lögfræðilegum
túlkunum málsins og heimfærslu en
ágreiningur var milli sækjanda og
verjenda um heimfærslu. Sækj-
andinn vildi heimfæra brotin i Guð-
mundar- og Geirfinnsmálunum und-
ir 211. grein almennra hegningar-
laga um manndráp en verjendur
undir 215. grein, sem fjallar um
mannsbana af gáleysi ef refsing yrði
dæmd Þá var það skilningur Braga
að Albert Klahn Skaftason væri hlut-
deildarmaður í Guðmundarmálinu
með athafnaleysi sínu og Erla i Geir-
finnsmálinu með sömu rökum. Skal
þessi skoðanaágreiningur ekki rak-
inn frekar enda hafa honum verið
gerð skil hér i blaðinu. Saksóknari
itrekaði gerðar kröfur um þyngstu
refsingar og ævilangt fangelsi gagn-
vart tveimur ákærðu, Kristjáni Viðari
og Sævari, og lagði siðan málið i
dóm.
Verjendur taka til máls
Verjendur tóku nú til máls að
nýju. Páll A Pálsson hdl , verjandi
Kristjáns Viðars, var fyrstur í röðinni
og mótmælti hann i byrjun þeim
orðum saksóknarans, að engu væri
likara en verjendur hefðu verið að
tala til blaðamanna en ekki dómara i
ræðum sinum Hann sagði að skjól-
stæðingur sinn, Kristján Viðar, hefði
ekki viljað segja frá illri meðferð i
fangelsinu, ekki einu sinni verjanda
Framhald á bls. 33.
. iaoóa*
2 v'ikut
Gistinð “
15 nóvember—22. nóvember
7 dagar
Verð: frá kr. 61.000.+ -.
Flugfar, gisting. morgunverður
og flugv. skattur
Ferðaskrifstofan
Með Útsýn til annarra landa
AUSTURSTRÆTI 17, II HÆÐ SÍMI 26611 - 20100