Morgunblaðið - 10.12.1977, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. DESEMBER 1977
31
Veit ég að félagar hans eiga
skemmtilegar minningar um sam-
veru þeirra, m.a. á hinu veinsæla
heimili Helga, þar sem fjör hans,
glaðværð og fyndni naut sín vel.
Með sanni má segja að Helgi
Ágústsson iagði hverju þvi máli
lið, sem til heilla horfði landi
voru og þjóð til menningarauka.
Hér eru þá nefnd helstu æfi-
atriði þessa vinar míns og felst í
frásögninni allmikil mannlýsing.
Hann var sérstæð og heillandi
persóna, skapmikill nokkuð og
gat verió stórorður, svo sem hann
átti kyn til, en svo hreinskilinn,
drenglyndur og hjálpsamur, að
hann var í raun og veru hvers
manns hugljúfi, sem sjá má'af
framansögðu. Hann átti ágæta
eiginkonu, sem skóp honum fag-
urt heimili, þrátt fyrir langvar-
andi heilsuleysi. Þá reyndi og á
þolinmæði og hjálpfýsi eigin-
mannsins, sem hvorttveggja var í
té látið. Betra hjónaband hefi ég
ekki þekkt. Þau voru svo sam-
huga og samhent um margt, m.a.
ræktunina. Alkunnugt er að þau
ræktuðu hina fegurstu skrúð-
garða austanfjalls, bæði á Seli og
Selfossi. Og samhent voru þau um
uppeldi barna sinna þriggja, sem
upp komust. Eitt dó í frum-
bernsku. Hin eru þessi: Ágúst,
bakarameistari, tvíkvæntur.
Fyrri kona Torfhildur Hannes-
dóttir þau skildu. Seinni kona
Ásta Ársælsdóttir nú nýlátin.
Oddur sölustjóri Mjólkursamsöl-
unnar kvæntur Ragnheiði Guð-
jónsdóttur., Móeiður, gift Garðari
Jónssyni skógarverði á Selfossi.
Fósturdóttir þeirra hjóna og syst-
urdóttir frú Önnu er Helga Helga-
dóttir, sem kom til þeirra hjóna
fárra ára gömul og hefir aldrei
við þau skilið. Hún hefur veitt
heimilinu forstöðu síðan frænka
hennar andaðist hinn 6. janúar
1965. Var það ómetanlegur styrk-
ur fyrir hinn aldraða heiðurs-
mann, sem oft hefir verið veikur
þessi ár.
Barnabörn Helga eru nú 8 alls
og barnabarnabörn einnig 8. Allir
afkomendur Helga og tengdafólk
hafa reynst honum hinn mesti
gleðigjafi og stvrkur í ellinni.
Þegar Helgi lét af störfum hjá
K.Á. fyrir aldurssakir. sneri hann
sér að garðræktinni. Hann átti
stóra lóð við hús sitt. Sunnuhvol,
er hann reisti strax eftir komu
sína að Selfossi. A vetrum fékkst
hann við smíði ýmissa smáhluta
og oft var gripið til hans í forföll-
um hjá Kaupfélaginu og þótti
báðum gott. Eftir lát frú Önnu var
Ilelga, fósturdóttir hans, aðal-
hjálparhellan við garðræktina.
Helgi var svo mikill starfsmaður,
að hann gat aldrei óvinnandi ver-
ið. Hann mun hafa getað stundað
garðræktina eitthvað árlega þar
til í sumar. Hann þjáðist af þrálát-
um sjúkdómi síðustu árin. en
hann sagðist alltaf lifna við á vor-
in, þá gat hann komið út i garðinn
sér til hressingar.
Ég heimsótti hann síðast i
ágústmánuói s.l. Þá var hann
hress i máli og tók á móti gestum
sínum með somu ljúfmennsku og
höfðingsbrag sem fyrr. Til hans
var jafnan gott að koma og nóg
var umtalsefnið þegar viö hitt-
umst jafnaldrarnir. Nokkru síðar
lagðist Helgi á sjúkrahús og átti
þaðan ekki afturkvæmt. Lokið er
nú langri og merkri æfi heiöurs-
manns. Utför hans fer fram i dag
frá Kirkju hans að Selfossi, staðn-
um. sem hann átti þátt í að skapa
og gera þjóökunhan. Vinir og
frændur koma saman í dag til að
kveðja og þakka.
Blessuð veri minning rníns
ágæta vinar, Helga Ágústssonar
frá Birtingaholti.
10. desember 1977.
Ingimar H. Jóhannesson.
Tveir merkir og ágætir menn og
bræðrasynir hafa látizt þessa síð-
ustu daga með stuttu millibili,
Helgi Kjartansson, óðalsbóndi í
Hvammi í Hrunamannahreppi og
Helgi Ágústsson frá Birtingaholti,
sem siðast bjó á Selfossi.
Báðir voru þeir forustumenn í
félagsmálum og menningarmál-
um. Báðir voru þeir framsýnir,
vakandi og listrænir til heilla öll-
um framfara- og menningarmál-
um til hags samtíð sinni, og legg-
ur ljómann frá loknu lifsstarfi
þeirra i hugum allra, sem þekktu
þá fyrr og síðar.
Helgi Agústsson, sem hér
verður minnzt, andaðist i sjúkra-
húsi 3. desember síðastliðinn.
Hann var fæddur 6. febrúar 1891
að Gelli í Grímsnesi. Foreldrar
hans voru hin þjóðkunnu heiðurs-
hjón Agúst Helgason, óðalsbóndi i
Birtingaholti Magnússonar og
kona hans Móeiður Skúladóttir
læknis Thorarensen að Móeiðar-
holti.
Helgi varð gagnfræðingur frá
Flensborg 1907. Búfræðingur frá
Hvanneyri 1911. Starfsstjóri hjá
Halldóri Vilhjálmssyni, skóla-
SteimrJ. Lúóvíksson
Þrautgódir
á raunastund
• •
• •

Þessi bók fjallar um at-
buröi áranna 1916—1919.
Á þessum árum stóð fyrrí
heimsstyrjöidin sem olli
fslendingum miklum bú-
sifjum. f bókinni eru m.a.
frásagnir af atburðum
styrjaldaráranna, eins og
t.d. þegar flutningaskipun-
um Ceres, Vestu og Flóru
var sökkt. Þá
má nefna sér- \
staklega frá-
sögn af strandi Goðafoss,
björgunarafreki Guðbjarts
Ólafssonar og manna
hans í marz 1916, og er
selveiðiskipið Kópur fórst.
Þetta voru umbrotaár í ís-
lenskum sjávarútvegi. Vél-
bátaútgerðin var að taka
við af skútuútgerðinni og
togararnir að koma til
Om&Orbjgur
Vestuigötu 42 súui:25722
stjóra á Hvanneyri 1911 —12.
Næstu ár vann hann að jarðabót-
um í Arnessýslu. Hann var líka
kennari á vegum Búnaðarsam-
bands Suðurlands. Þá má geta
þess, að hann var iþróttakennari
veturinn 1913—14. Hann var óð-
alsbóndi á hinni miklu og kosta-
ríku jörð Syðra-Seli í Ilruna-
mannahreppi frá 1917—31. Siðan
varð hann starfsmaður hjá Kaup-
félagi Árnesinga á Selfossi eftir
1931 og búsettur þar siðan.
Ilann var hreppstjóri bæði í
Hrunamannahreppí og Selfoss-
hreppi um fjölda mörg ár. Sömu-
leiðis oddviti Hrunamannahrepps
í 12 ár. Helgi var formaður fast
eignamatsnefndar Árnessýslu
1929—30. Og lengst af formaður
skólanefndar Laugarvatnsskólans
um þrjá áratugi. Ilann var heið-
ursfélagi íþrótta- og héraðssam-
bandSins Skarphéðins.
Helgi var kvæntur Önnu Odds-
dóttur, fallegri og fyrirmannlegri
konu, dóttir hins þjóðkunna
manns, Odds Oddssonar, sjó-
manns, fræðimanns, rithöfundar
og gullsmiðs og símastjóra á Eyr-
arbakka, sem hafði yfirburðar-
þekkingu á öllum fornum starfs-
háttum Islendinga bæði til sjávar
og sveita. Hjónaband þeirra Önnu
og Helga var bjart og hamingju-
ríkt alla tíð, en frú Anna lézt
1965. Eftirlifandi börn þeirra eru
þrjú.
Nú er Helgi Agústsson horfinn
sjónum vorum. Að honum er mik-
ill sjónvarsviptir. Margt ber til
þess. Hann var dæmalaust vel á
sig kominn, hár, grannur, vel vax-
inn, hvar sem á hann var litið.
Hárið ljóst, augun blá. Yfirbragð-
ið bjart, hreint og fallegt. Hann
dró strax að sér athygli innan um
mikinn fjölda manna.
Hann var gæddur yfirburðaper-
sónuleika, og allur hans svipur,
hreyfingar og fas var vitmsburð-
ur þess, að þar fór kynborinn
maður. Þessu fylgdi mikil karl-
mennska og frækni. Hann var
íþróttagarpur á yngri árum sinum
og göngumaður svo frábær, að
hann fór gangandi á milli mála úr
Hrunamannahreppi til Reykja-
vikur (sbr. fræga gönguferð
þeirra bræðra, Skúla og hans, sem
er prentuð i jölablaði Mbl. 1976).
Hann hafði hæfileika til þess að
tileinka sér bæði nám og vinnu,
og engir þjóðarsiðir eða verk-
menning fór fram hjá ath.\~glis-
gáfu hans. Þess vegna var hann
fjölfróður i þjóðlegum venjum
bæði í trúarlegum siðum.
heimilisháttum og verkaskiptingu
hins forna tíma.
Listrænn maður var hann á all-
an hátt. Hann bar þess vitni sjálf-
ur, hið fallega heimili hans og öll
störf, er hann leysti af höndum.
Þjóðlegur islenzkur fróðleikur
var eftirlætislestur hans alla tið.
og sagði hann mér í þvi sambandi
margar sögur. Söngmaður var
hann góður og tók mörg ár þátt i
kórsöng hjá bróður sínum, Sig-
urði, söngstjóra og tónskáldi.
Framhald á bls. 23
GEíSíÞf
TÖKUM UPP í DAG
HINAVINSÆLU
ULLARJAKKA
LITIR: SVART 0G DRAPP