Alþýðublaðið - 05.11.1958, Blaðsíða 7

Miðvikudagur 5. nóv. 1953
Alþýðublaðið
T
Verkamannabúst aðir í Reykjavík.
y
Kaupstaðir 377 380 367 400
Reykjavík 358 359 353 371
Meðaital 367,5 367,5 370 393,5
TNNFLUTN1NGS3KRIF-
STOFAN fylgist með bygging-
arframkvæmdum hér á landi.
Hún fær upplýsingar sínar frá
oddvitum og byggingarnefnd-
um víðs vegar um landið og
auk þess aí umsóknum fjárfest-
ingarleyfishafa. Skrifstofan gef
ur árlega út skýrslu um bygg-
íngarframkvæmdir í landinu,
<og er það, sem um þær er sagt
í grein þessari, að mestu byggt
á henni og öðrum upplýsingum
frá skrifstofunni, en einnia að
nokkru á þjóðhagsreikningum
Framkvæmdabankans.
Heildarverðmæti húsbygging
arframkvæmda á árinu 1957
nam um 869 millj. kr., en um
812 millj. kr. árið áður. Hér er
því um nokkra hækkun að
ræða, en sé tekið tillit til hækk
aðs 'byggingarkostnaðar, en
hann hækkaði um 9% sam-
kvæmt byggingarvísitölu, kem-
ur í ljós, að byggingárfram-
kvæmdir hafa í heild orðið ívið
minni árið 1957 en áríö áður.
voru allmiklu færri íb.úðir full-
gerðar en árið áður.
Eftirfarandi upplýsingar eru
byggðar á byggingarskýrslu
Innflutningsskrifstofunnar.
'Samanburður á íbúðarhúsa-
byggingum árin 1954—1957 er
sýndur á eftirfarandi yfirliti,
þar sem gert er ráð fyrir, að
famkvæmdir árið 1954 jafn-
gildi tölunni 100:
Fyrstu þrjú árin er um nokkr
ar innbyrðis sveiflur að ræða,
en heildarútkoma mjög svipuð.
Hins vegar stækkar meðal-
íbúðin alls staðar mjög mikið
árið 1957 nema í sveitum, þar
sem hún stendur í stað.
Þegar reynt er að gera sér
grein fyrir því, hvort væntan-
legur sé á næstunni samdráttur
í íbúðarhúsabj'ggingum eða
aukning, liggur beinast við! að
— feftftftftftftftftftftftft @=«
-a tftftftftftftftftft © AAAAfiAfi
- ftftftftftftftftftft © AAAAfi =»
=«» tftftftftftftft © AAAAA
-« íftftftftftftftft © AMA «.
Reykjavik rir^T Mrip káupstaðir
^ftftftftftft © MMfl
ftftftftftftft © AAAAfí «
ftftftftftftftftftft © AAfclÆ)
kftftftftftftftftftftft © WWM
«» Hftftftftftftftftftftftftftftftftftft©Wf¥°úm »»
Verðmæti íbúðarhúsabýgg-
ínga varð aðeins meira árið
1957 en. árið áður. Séu fram-
kvæmdirnar hins vegar bornár
saman miðað við áætlaðan
byggingarkostnað ársins 1954,
kemur í ljós, að þær hafa
minnkað um 8,6%. Aftur á móti
jókst tala nýrra íbúða, sem lok.
ið var við á árinu 1957, um
12,4% mðað við árið áður. I
'árslok 1957 er talið, að 3542
íbúðir hafi verið í smíðum, en
3550 í ársbyrjun. Byrjað var á
1610 íb.úðum 1957, en 17774 ár-
ið áður. Á móti fleiri fullgerð-
um íbúðum árið 1957 koma
þannig færri, sem byrjað var á,
heldur en árið áður. Hinn aukni
fjöldí fullgerðra íbúða kom nær
eingöngu fram í Reykjavík. I
kaupstöðum utan Reykiavíkur
Fullgerðar 'íbúðir í Reykjt
1954 1955 1956 1957
Sveitir 100 99 100 92
Kauptún 100 125 144 135
Kaupstaðir 100 132 132 117
Reykjavík 100 142 174 160
Framkvæmdir hafa alls stað-
ar orðið minni árið 1957 en þær
voru árið 1956, og í kaupstöð-
um og sveitum hafa fram-
kvæmdir orðið minni en árið
1955. Kaupfúnin og Reykjavík
eru hins vegar enn mun hærri
árið 1957 en árið 1955.
í töflunni hér á eftir er sýnd
meðalstærð þeirra íbúða, sem
hafin var bygging á á árunum
1957—1957 (í rúmmetrum):
1954 1955 1956 1957
Sveitir 386 402 414 413
Kauptún 349 329 346 390
vík og öðrum kaupstöðum.
athuga, hvort íbúðarhúsnæði í
byggingu sé vaxandi eða minnk
andi. Svo virðist sem íbúðum í
byggingu sé að byrja að
fækka, Vegna vaxandi stærðar
íbúða, sem hafin er bygging á,
var þó rúmmál íbúða í byggngu
um 29 þús. m:{ meira í árslok
en í ársbyrjun árið 1957, en 120
þús. m:í meira árið 1956. íbúða-
I húsnæði, sem hafin hefur ver-
ið bygging á, er-nú orðið litlu
meira en það, sem lokið er við,
og bendir það óneitanlega til
minnkandi byggingafram.
kvæmda, enda gerir Fram-
kvæmdabarikinn í þjóðhagsá-
ætlun sinni ráð fyrir 13%
minni framkvæmdum við í-
j búðarhúsabyggingar árið 1958
en árið Í957.
Teikning að húsi í Reykjavík, eftir Gunnar Hermannsson.
★ MEHNTIR 06 LISTIR ★-
ARTHUR Miller hefur nú sam-
ið nýtt leikrit, þar sem kona
hans, Marilyn Monroe, mun
fara með aðalhlutverkið. Ó-
kunnugt er enn um nafn leiks-
ins, en hann á að frumsýna í
Philadelphiu 3. nóv. næstkom-
andi. í desember verður hann
leikinn á Broadway.
ÓPERAN ,,Vanessa“ eftir
Samuel Barber var frumsýnd
í Evrópu í surnar á tónlistar-
hátíðinni í Salzburg. Hrifning
áheyrenda var mikil, og var
tónskáldið, söngvarar, hljóm-
sveitarstjóri og hljómsveit
kölluð fram hvað eftir annað.
Tónskáldið Gian-Carlo Men-
otti setti 'óperuiia á svið og
samdi handritið, sem er á
ensku. Mesta hiúfningu vakti
Eleanor Steber, sem fór með
aðaihlutverkið. Aðrir helztu
söngvarar voru Rosalind Elias,
Nicolai Gedd og Giorgio Tozzi.
NÝLEGA gaf Samband ame-
rískra sinfóníuhljómsveita út
skýrslu, þar sem getið er um
stórlega aukinn meðlimafjölda
innan sambandsins, sérstaklega
í deild unglingahljómsveita,
og nemur sú aukning 66 af
hundraði. í sambandinu eru
800 meðlimir. Aðalaðsetur bess
er í Charleston í Vestur-Virg-
iníu, og hefur það með hönd-
um ýmiss konar upplýsinga-
og umsjónarstarfsemi fyrir
meðlimi bess í Bandaríkjun-
um 0? Kanada. Meðal þeirra
sinfóníuhljómsveita, sem sæti
eiga í sambandinu, eru 22
stærstu og þekktustu sinfóníu-
hljómsveitir Bandaríkjanna, 15
unglingahljómsveitir og 54 há-
skólasinfóníuhlj ómsveitir.
FIMM búsund New Yorkbú-
ar voru áhorfendur að hinni ár
I legu Obonhátíð, er dýrkendur
Gautama Buddha halda til
heiðurs framliðnum. í hátíð-
inni tóku bátt 250 búddhatrú-
armenn frá New York oa Tor-
j onto. og voru þeir flestir af
iapöncVum unpruna, þar á með
I al aðalræðismaður Janans í
New York. Mitsuo Tanaka.
Auk b°ss voru í hónnum all-
margir Ameríkumenn, einn
Grikki og. einn Suður-Ameríku
búi. Stisu beir dans á götum
New York-borgar — ondos •—
á sama bátt og lýst er í trúar-
söeum Japa"a og var leikið á
flontnv ra ti'umbur oe ianönsku
hlióðfærin samisén (einskonar
banjo) og ,,gong-gong“.
-ýV—
CARLÍSLE Floyd, höfundur
óperunnar ,,Súsönnu“ hefur
nú samið nýja óneru. og er efni
hennar byggt á hinni frægu
bck Ernily Bronté, „Withering
Heights", en hún var sýnd í
fvrsta. sinn í 3'anta Fe-óperunni
í Nýju Mexíkó. Gagnrýnandá
. New York Herald Tribúne",
Marvin David Levv, fórust m.
a. 's\ro orð um óperuna, að
miklu frekár mætti kalla hana
„sorgarleik með tónlist heldur
p*i óperu.“ Hann lauk miklu
L*sorði á PhvRis Curtin, sem
fó.r með aðalhlutverkið. Þá
hrósaði hann einnig Robert
Trehv í hlutverki Heathcliffs
og Reginu Sarfaty, sem lék
Nellý. Um tónlistina skrifaði
Levý': „Floyd er ungur og gáf-
aður maður, sem, vex með
hverju verkefni. Hvað tónlist-
inni viðvíkur, þá er sérhvert
atriði byggt skipulega upp.
Þegar í byrjun verksins er á-
hugi áhevrenda vakinn á stef-
i inu. Efnið s.jálft er kannske
| ekki fullkomlega hrífandi, en
j þó er það fjölbreytt og farið er
með það af skilningi. Fyrstu
j tveir þættiniir vekja mesta
! hrifningu, máske vegna þess,
| að í þeim eru óperuatriði.“
Carlisle Floyd er einnig höf-
undur að handritinu.
NÆSTA haust (1959) verð-
ur leikritið „Edwin Booth“
eftir Milton Geiger sýnt á Bro-
adway í New York. Leikur
þessi sýnir ýmiss atriði úr( ævi
hins fræga ameríska leikara
Edwin Booth (1833—1893), og
gerist það í Bandaríkjunum,
á ítalíu og í Danmörku. Sagt
er, að enginn hafi nokkru sinni
skilað hlutverki Hamlets á
amerísku leiksviði jafnsnilldar
lega og Booth. Yngri bróðir
hans, John Wilkes Booth,
myrti Abraham Lincoln forseta
árið 1865. Þess má geta, að
Nýja Bíó sýndi nýlega kvik-
mynd um Booth-bræðurna.
José Ferrer mun fara með áð-
alhlutverkið í leiksýningunni
á Broadway.
PHILADELPHIUHLJÓM-
SVEITIN er nú komin heim ur
hljómleikaför um Evrópu. Lék
hljómsveitin í Leningrad, Kiev,
Kaupmannahöfn og Vínarborg
og var henni mjög fagnað af
áheyrendum og gagnrýnend-
um.
■<
TÓLF háskólakennarar og
sex tónskáld frá Bandaríkjun-
um munu heimsækja Sovét-
ríkin í ár, samkvæmt sam-
komulagi um menntamanna-
skipti, sem undirritað var af
þessum ríkjum hinn 27. janúar
síðastliðinn. Prófessorarnir eru
Rhea Dulles. Frank Snowden,
Howard Munford. Francis
Brown, John Turkevitch,
Blythe Stason, Harold H.
Plough, Reuben G. Gustavson,
Henry D, Moon oy Ilarald Ni-
elsen. Heðal tónskáldahna eru
þeir Norman Dello Joio, Ho-
ward Hanson, ULsses Kay,
Peter Mennin og Roger 8'essi-
ons.
—Ár—
ÞRIÐJA austurríska söng-
kóramótið var haldið í Vínar-
borg í sumar. Fjórir amerískir
söngkórar töku þátt í mótinu:
Concordíakórinn frá Moor-
head, Minnesota, Orpheus
Club frá Phoenix, karlakór
Yaleháskólans og kvennakór
frá Smith College. Hlutu kór-
ar þessir mikla hylli áheyr-
enda, múgur og margmenni
þyrptust að hljómleikahöllinni
— Vienna Konzerthaus — til
þess að hlýða á sönginn. Smith
Colleg'e kórinn og Yalekórinn
sungu einnig í öðrum löndum
Evrópu við góðan orðstír. Með-
al annars sungu þeir, ásamt
j öðrum bandarískum kór, Knox
• kórnum, á heimssýningunni í
Brússel, Einnig þar hlutu kór-
arnir mikið lof, og fjöldi fólks
sótti hljómleika þeirra.