Morgunblaðið - 10.11.1978, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 10. NÓVEMBER 1978
23
hinum ráðgefandi verkfræðingum
fyrirtækisins, sem höfðu hönnun
virkjunarinnar með höndum. I því
verki lafjði hann drjÚKan skerf af
mörkum við val verkfræðilegra
úrlausna ok útfærslu þeirra. Má
þar t.d. nefna þær leiðir, sem
valdar voru til þess að beina ísreki
frá virkjuninni, en þær eru um
margt óvenjuleKar og eiga sér ekki
beinar hliðstæður annars staðar í
heiminum.
Gunnari var flestum öðrum
ijósari nauðsyn þess að skipu-
lefíKja þróun orkumála langt fram
í tímann, og að leKííja með
rannsóknum ofí verkfræðilegum
athuKunutn grundvöil framtíðar-
virkjana, svo að unnt væri að taka
ákvarðanir með samanburði vel
unninna áætlana um mismunandi
kosti og virkjunarleiðir. Löngu
áður en lokið var framkvæmdum
við Búrfell, hófst hann því handa
um gerð áætlana unt virkjanir
ofar á vatnasvæði Þjórsár, og
þegar á árinu 1969 hafði verk-
fræðideild Landsvirkjunar lokið
undir forustu hans f.vrstu áætlun
um hönnun og byggingu Sigöldu-
virkjunar, sem átti eftir að verða
næsti stóráfanginn í íslenzkum
virkjunarmálum.
Þótt Gunnar væri jafnvígur til
allrar verkfræðilegrar vinnu, hafði
hann þó ætíð mestan áhuga á
hönnun og skipulagningu meiri
háttar mannvirkja. En til þess að
geta einbeitt sér að þess háttar
verkefnum, ákvað hann á árinu
1970 að hætta störfum hjá Lands-
virkjun, en helga sig í stað þess
sjálfstæðum verkfræðistörfum. A
þeim vettvangi iiggur einnig eftir
hapn mikið verk, sem hér verður
ekki rakið, einkum í virkjunar- og
hafnarmálum.
Eg átti þess kost að vinna með
Gunnari að mörgum málum. Auk
verkefna á vegum Landsvirkjunar,
er sérstaklega að geta undirbún-
ings að byggingu Járnblendiverk-
smiöjunnar í Hvalfirði, en í honum
átti Gunnar stóran þátt, og var
hann formaður stjórnar íslenzka
járnblendifélagsins frá upphafi. I
öllum þessum störfum komu fram
hæfileikar Gunnars og skapfesta.
Hann vildi kryfja hvert mál til
mergjar með fræðilegum aðferð-
um og skynsamlegum rökum, og
hann var ófús til að taka afstöðu,
fyrr en hann þóttist hafa kannað
viðkomandi mál til fullrar hlítar.
Skoðunum sínum og sannfæringu
fylgdi hann líka eftir af fullri
einurð.
Nú þegar Gunnar Sigurðsson
hefur verið hrifinn burt í blóma
lífsins, skilur hann eftir í hugum
allra, er kynntust honum, óvenju-
lega sterka og heilsteypta mynd.
Hann var flestum mönnum glæsi-
legri, og skýrleiki hugans, ein-
beitni viljans og heiðríkja lundar-
farsins lýsti af fasi hans og
framkomu. Því mun Gunnars lengi
verða minnst bæði sem óvenjulegs
persónuleika og vegna hins mikla
starfs, sem hann skilaði þjóð sinni
á svo skammri starfsævi.
Fyrir hönd Landsvirkjunar,
stjórnar og starfsliðs, færi ég
Helgu, konu hans, börnum og
öðrum ástvinum innilegar samúð-
arkveðjur.
Jóhannes Nordal.
Það var öllum ljóst sem fylgdust
með veikindum Gunnars Sigurðs-
sonar á s.l. ári að hverju stefndi,
en samt var það nú svo að þegar
fregnin um andlát hans barst mér,
var ég ekki reiðubúinn að taka
henni. Einhver von um að e.t.v.
kynni Gunnari að batna hafði búið
með mér, en nú blasti blákaldur
veruleikinn við, harðri baráttu
hans við sjúkdóminn var lokið.
Mikinn trega og söknuð setti að
mér, góður vinur var horfinn.
Fuhdum okkar Gunnars bar
fyrst saman fyrir tveim áratugum
á heimili sameiginlegs vinar. Þá
hafði Gunnar lagt að baki óvenju-
lega glæsilegan námsferil og
framundan var starfið, lífið sjálft.
Vegna mikilla gáfna og frábærra
námsafreka stóðu honum allir
vegir opnir, valdist hann til hinna
vandasömustu starfa og varð
fljótlega landskunnur af störfum
sínum að virkjunarframkvæmdum
og fleiri verkfræðilegum stórverk-
efnum.
Það er ekki tilgangur þessara
fátæklegu kveðjuor'a að rekja
glæsilegan náms- og starfsferil
Gunnars, það munu aðrir gera,
enda var það svo að kynni mín af
Gunnari voru mest í sameiginleg-
um frístundum okkar, þegar
áhyggjum líðandi stundar var
vikið til hliðar, í ferðalögum,
skíðaferðum, fjallgöngum eða á
góðra vina fundum. Á slíkum
stundum naut Gunnar sín vel og
sóttist hann eftir að taka félaga
sína og vini með. Margar
ógleymanlegar minningar á ég og
fjölskylda mín úr ferðalögum sem
við fórum með Gunnari, Helgu og
börnunum. Eg minnist fjölda
tilvika er vanda bar að höndum í
fjallaferðum eða í svelluðum
brekkum Bláfjalla, hversu fljótur
hann var að koma til hjálpar, enda
var Gunnar auk þess að vera bæði
stór og sterkur maður, óvenju
fyrirhyggjusamur, áræðinn og
úrræðagóður. Hygg ég að þessir
eiginleikar hafi ekki síður orðið
honum notadrjúgir í bröttum
brekkum lífsins og átt sinn þátt í
því hve honum reyndist gangan í
þeim létt.
Gunnar fæddist í Borgarnesi 5.
apríl 1933. Foreldrar hans voru
Sigurður Olafsson frá Sámsstöð-
um í Hvítársíðu og Unnur Gísla-
dóttir. Faðir Gunnars var kominn
af þekktum borgfirskum ættum,
en Unnur var dóttir Gísla Magnús-
sonar, rakarameistara í Borgar-
nesi, sem var ættaður frá Miðhús-
um í Garði. Móðir Unnar var
Katrín Runólfsdóttir sem komin
var af Lækjarbotnaætt. Gunnar
missti föður sinn árið 1936, en
honum er lýst sem fallegum,
skapgóðum öðlingsmanni, en Unn-
ur móðir hans sem er nýlátin var
óvenjulega glæsileg og góð kona.
Hafði Gunnar því ekki langt að
sækja líkamlegt og andlegt atgervi
sitt.
8. september 1956 kvæntist
Gunnar Helgu Ólafsdóttur, dóttur
Ólafs Dagfinnssonar, verkamanns
í Re.vkjavík og konu hans Þórlaug-
ar Valdimarsdóttur frá Sóleyjar-
bakka í Árnessýslu. Mikið ástríki
var með þeim Gunnari og Helgu og
duldist engum sem þekktu þau
hversu hjónaband þeirra var
hamingjusamt. Þau eignuðust 4
börn, Unni sem stundar nám í
lagadeild Háskóla Islands og hefur
nýlega stofnað heimili með Óskari
Einarssyni, verkfræðinema, Gísla
Þór sem stundar nám í Verslunar-
skólanum, Áslaugu, gagnfræða-
skólanema og Ragnheiði Elínu
sem er þeirra lang yngst og
augasteinn allra.
Gunnar mættti veikindum sín-
um með karlmennsku og dugnaði.
I þeirri baráttu beitti hann þeim
vopnum sem honum voru eiginleg,
þekkingu, dugnaði og þrautseigju
og fram í síðustu stundu reyndi
hann að koma lagi á hinn slynga
sláttumann. Eftir aö Gunnar
veiktist reyndi mikið á Helgu en
það var eins og hún efldist við
hverja raun og fá engin orð lýst
þreki hennar og dugnaði.
Söknuðurinn er sár og missirinn
mikill.
Við hjónin og dæturnar vottum
Helgu og börnunum innilega
samúð og við vitum að minningin
um góðan dreng lifir og er huggun
í harmi.
Jóhann II. Níelssun.
Löngu og erfiðu sjúkdómsstríði
er lokið. Snemma vors árið 1977
kenndi dr. Gunnar þess sjúkdóms,
sem leiddi til anílláts hans s.l.
föstudag, þann 3. s.m. Fyrir 'iálfu
öðru ári gekkst hann undir hættu-
lega skurðaðgerð, sem út af fyrir
sig tókst vel, en dugði þó ekki til að
komast fyrir rætur meinsins.
Hann komst þó til nokkurrar
heilsu um skeið, en síðasta árið
var honum erfitt, og þó einkurn
síðustu mánuðirnir, er hann varð
að dveljast á sjúkrahúsi. Styrkur
hans í þessu stríði var ótrúlegur,
lífslöngun rnikil og andlegt og
líkamlegt þrek méira en venjulegt
er. Þessi styrkur gaf honum
sjálfum, vandamönnum hans og
vinum, vonir um að hann mætti
komast yfir sjúkdóminn. Svo gat
þó ekki orðið. Fyrir því syrgjum
við nú óvenju vel gerðan mann.
Hann hafði unnið þjóðinni vel, en
átti þó svo ótal rnargt ógert.
Gunnar var fæddur þann 5. apríl
1933 í Borgarnesi. Foreldrar hans
voru hjónin Sigurður verzlunar-
niaður, f. 3. ág. 1908, d. 19. nóv.
1936, Ölafsson, bónda á Sámsstöð-
um í Hvítársíðu, Guðmundssonar,
og Unnur, f. 2. okt. 1910, d. 2. apríl
1978, Gísladóttir rakara, Magnús-
sonar.
Gunnar varð stúdent 1952, tók
BS-próf í byggingarverkfræði 1954
frá Georgia Institute of
Teehnology, og MS-próf frá sama
skóla 1955. Það ár kom hann heim
og var verkfræðingur hjá
Alm.-byggingarfélaginu
1955—1958, er hann fór til Banda-
ríkjanna og dvaldist þar í eitt ár
við rannsóknastörf og síðan áfram
við framhaldsnám til 1961, er
hann tók doktorspróf í streymis-
fræði frá University of California.
Hann vann síðan við rannsóknir
hjá sarna skóla í eitt ár, en kom
heini 1962 og setti á fót eigin
verkfræðistofu, er hann rak til
1964. Þá varð hann verkfræðingur
hjá tækninefnd í virkjunarmálum,
en 1965 varð hann yfirverkfræð-
ingur Landsvirkjunar og gegndi
því starfi til 1970. Það ár stofnaði
hann Verkfræðiþjónustu dr.
Gunnars Sigurðssonar, sem hann
rak þar til hann veiktist.
Við stofnun Islenska járnblendi-
félagsins árið 1975 var Gunnar
skipaður formaður stjórnar þess.
Fyrir þann tíma hafði hann unnið
að undirbúningi stofnunar félags-
ins og verið formaður byggingar-
nefndarinnar. Við þetta undirbún-
ingsstarf var margs að gæta,
verkefnið óvenjulegt og fólkið,
finna þurfti hentugasta staðinn
fyrir starfsemina, þar sem saman
færi landrými, hentugt hafnar-
stæði og byggð í hæfilegri nánd.
Þetta verkefni leysti Gunnar vel af
hendi og auðveldaði þannig erfiða
ákvörðunartöku. Við andlát Ás-
geirs Magnússonar, framkvæmda-
stjóra Járnblendifélagsins, árið
1976, tók Gunnar við fram-
kvæmdastjórninni og gegndi því
starfi jafnframt formennsku þar
til hann veiktist.
Þessi er í stuttu máli, og heldur
þurri upptalningu, starfssaga
Gunnars á þeim vettvangi, sem
hann valdi sér. En um þessi störf
hans mætti fara öðrum orðum,
orðum, sem lýstu óvenjulegri
hæfni í glímu við örðug verkefni.
Til þess brestur mig hins vegar
þekkingu, en ég veit, að hann vann
öll sín störf þannig, að til fyrir-
myndar var. Eftir hann liggja
frumáætlanir um ýmsar virkjanir,
sem ýmist eru komnar í gagnið,
unnið er að, og síðar munu verða
að veruleika. Þannig vann hann
mikið starf við undirbúningsrann-
sóknir Búrfellsvirkjunar, ísrann-
sóknir og önnur tæknivandamál
virkjunarinnar, sem voru mörg,
stórnaði í raun modeltilraunum í
Þrándheimi. Hann átti sinn þátt í
fyrstu drögum Sigölduvirkjunar
og fleira mætti sjálfsagt nefna á
þessu sviði, þótt hér verði látið
staðar numið, aðeins nefnt til
viðbótar, að hann vann einnig
ýmis rannsóknastörf í sambandi
við brúargerð yfir Skeiðarársand
og Borgarfjörð.
Gunnar kvæntist þann 8. sept.
1956, Helgu Ólafsdóttur, verka-
manns í Reykjavík, Dagfinnsson-
ar, og konu hans, Þórlaugar
Valdimarsdóttur, bónda að Sól-
eyjarbakka í Árnessýslu, Bryn-
jólfssonar. Börn þeirra eru fjögur:
Unnur, f. 2. febr. 1957, stundar
nám í lögfra'ði, maki hennar er
Óskar Einarsson, einnig laganemi,
Gísli Þór, f. 31. des. 1958, við nám í
Verzlunarskólanum, Áslaug, f. 23.
okt. 1964, og Ragnheiður Elín, f.
24. júlí 1974.
Við urðum nágrannar árið 1966,
þegar þau fluttust í götuna til
okkar. Frá þeim tíma áttum við
Gunnar margt samstarfið. Hann
var eftirsóttur til félagsstarfa í
okkar litla samfélagi, ekki síður en
á starfsvettvangi hans sjálfs.
Hann lét undan þrábeiðni minni
að gefa kost á sér til framboðs í
sveitarstjórnina árið 1970 og náði
auðveldlega kjöri. Um þetta leyti
átti hann rnjög annríkt, þar sem
hann var þá að hefja sjálfstæðan
rekstur að nýju og stóð í harðri
samkeppni um verkefni. Það kom
þó ekki niður á störfum hans í
hreppsnefnd Garðahrepps, en þar
átti hann sæti eitt kjörtímabil, eða
til ársins 1974. Hann varð oddviti
hinnar nýju hreppsnefndar og
gegndi því starfi í tvö ár með
miklum ágætum. Vegna mikilla
anna treysti hann sér ekki til að
gegna oddvitastarfinu út kjör-
tímabilið.
Gunnar átti sæti í ýmsum
nefndum á vegum sveitarstjórnar-
innar, en einkum lét hann sig
varða skipulagsmál og skólamál.
Vann hann þar mikið og gott starf.
Gunnar gaf ekki kost á sér til
endurkjörs í kosningunum 1974,
þótt eftir því væri ákveðið leitað af
þeim, sem vissu, hversu hæfur
maður hann var til þessara starfa.
Hin ntikilvægu verkefni, sem hann
hafði tekið að sér á öðrunt
vettvangi, kröfðust starfskrafta
hans óskiptra. Hann féllst þó á að
taka að sér formennsku í Sjálf-
stæðisfélagi Garða- og Bessa-
staðahrepps haustið 1974 og
gegndi því ^tarfi í tvö ár. Undir
hans stjórn var gengið endaniega
frá kaupum á húseign sjálfstæðis-
manna í Garðabæ, sem aðrir höfðu
að vísu undirbúið. Gunnar var
einnig stjórnarmaður í Útgáfu-
félagi „Garða“, sem stofnað var
snemnia árs 1976.
Þessi störf sín vann Gunnar af
sömu trúmennskunni og önnur.
Fyrir þau eru nú færðar þakkir.
Persónulega þakka ég samstarfið
að sveitarstjórnarmálunum, og ég
veit ég mæli fyrir munn allra
þeirra, er nteð honum störfuðu á
þessunt vettvangi, er ég ber fram
þessar þakkir.
Þótt Gunnar yrði aðeins 45 ára
gamall, átti hann að baki giftu-
drjúgt og mikið lífsstarf, furðu
langan starfsferil miðað við þá
miklu menntun, sent hann aflaði
sér í sinni grein, en hann hafði náð
masters-gráðu aðeins 25 ára gam-
all. Þakkarvert er hverju hann
fékk komið í verk. Engu að síður er
óbætanlegt, þegar slíkur
hæfileikamaður fellur frá, svo
langt fyrir aldur fram, frá ótal
óloknum verkefnunt.
I þessum veikindum Gunnars
var mikið lagt á hann sjálfan.
Hann æðráðist þó aldrei. Álagið
var einnig mikið á fjölskyldu hans,
börnin hans og eiginkonu, móður-
ina, sem veiktist af sarna sjúk-
dómi, og dó svo skömmu á undan
syninum. Allt þetta fólk á aðdáun
okkar fyrir kjarkinn og dugn-
aðinn, Helga þó mest, því á henni
hefur hvílt ábyrgðin.
Við biðjuni Guð að blessa Helgu
og börnin, svo og vandamenn alla.
Vitundin um hið vammlausa líf,
sem þarna var lifað, verður þeim
huggun í hinum mikla harmi.
Ólafur G. Einarsson.
Hinn þriðja þessa mánaðar
andaðist dr. Gunnar Sigurðsson,
verkfra'ðingur, aðeins 45 ára að
aldri, eftir harða baráttu við
illkynjaðan sjúkdóm, sent margan
hefur lagt að velli. Meö Gunnari
hefur yfirgefið okkur einn okkar
ágætustu verkfræðinga og stjórn-
enda, en okkar litla samfélagi er
ntikið tjón að missi slíks ntanns á
besta aldri.
Vegir okkar Gunnars lágu fyrst
saman, er við settumst í fyrsta
bekk Menntaskólans í Reykjavík
haustið 1946, en þar vorum við
bekkjarbræður, þar til við útskrif-
uðumst sem stúdentar 1952.
Gunnar fór sjaldan troðnar slóðir.
Er við bekkjarbræðurnir sent
hugðumst leggja fyrir okkur verk-
fræði, fórum rudda slóð í Háskóla
Islands, fór Gunnar til náms í
Bandaríkjunum. Eg hygg að þetta
lýsi nokkuð skapferli Gunnars.
Hann hafði ætíð sjállstæðar
skoðanir á öllunt málum og gekk
með dugnaði og atorku að öllum
verkum. Sem vísindamaður var
sannleikurinn honum allt og lagði
hann mikið á sig til að komast að
réttri niðurstöðu. Gunnar var
mikill áhugamaður um hverskonar
ta'knilegai' framfarir á Islandi og
um ailt þaö sem verða mætti til
atvinnu uppbyggingar hér. Mér er
minnistaút atvik er skeði er við
Gunnar höfðum verið saman á
ráðstefnu í Kanada árið 1970.
Mikið var þá rætt um tilraunir
sem þá fóru fram um flutning á
olíu frá Alaska sjóleiðis norðan við
meginland Norður-Ameríku. Er
haldið var heint frá Kanada, varð
Gunnar el’tir í New York til að
athuga hvort ekki væri hugsanlegt
að landa olíunni á Islandi og vinna
hana hér.
Þannig var Gunnar sívakandi
um það sem hér mætti verða til
framfara.
Mikill er missir okkar bekkja-
systkinanna en mestur er hann
fyrir Helgu og bornin og Olaf
bróður hans, viö ótímabært fráfall
góðs drengs.
I'áll Sigurjónsson.
Það er erfitt að kveðja gantlan
vin og skólabróður eftir meira en
þrjátíu ára kynni.
Fundunv okkar Gunnars Sig-
urðssonar bar fyrst saman í
Miðbæjarbarnaskólanum í
Reykjavík. Viö vorunv í undir-
búningsdeild undir Mennta-
skólann í Reykjavík. Við vorunv
einu dreifbýlisnvennirnir í bekkn-
unv, ég að norðan, hann úr
Borgarnesi. Þarna tókst með
okkur vinátta, senv entist æ síðan.
Gunnar nvissti föður sinn ungur að
árunv og fluttist hann ásanvt
nvóður sinni og yngri bróður, Olafi,
Unv þetta leyti til Reykjavíkur, þar
senv Unnur Gísladóttir, nvóðir
hans, hóf kennslu við Miðbæjar-
skólann. Heinva hjá henni áttunv
við sanvan nvargar ánægjustundir.
Þar var spilað, sungið, teflt og
rabbað og ekki hætt þótt yfir
nviðnætti væri konvið.
Menntaskólaárin liðu ljúf og
glöð og alltaf var Gunnar hrókur
alls fagnaðar í félagslífi skólans,
selsferðum og skíðaferðunv.
Gunnar var afburðanánvsnvaður og
fór nveð glans gegnunv nvennta-
skólann án nvikillar fyrirhafnar.
Ilann lauk stúdentsprófi með
ágætiseinkunn árið 1952. Hugur
Gunnars stóð einkum til stærð-
fræði og eðlisfræði. Að loknu
stúdentsprófi hélt hann til Banda-
ríkjanna, þar senv hann hlaut
styrk til nánvs i verkfræði við
Georgia Tech í Atlanta. Þaðan
lauk hann nánvi, sunvma cunv
laudae, í byggingarverkfræði á
mettínva og var orðinn félagi í
verkfræðingafélagi Islands aðeins
22ja ára ganvall.
Gunnar konv heinv aftur og hóf
að vinna verkfræðistörf en hélt
síðan til Bandaríkjanna aftur og
lauk doktorsprófi í grein sinni. Nú
sneri hann heinv til ættlands síns
að nýju og fór að fást við stór
verkefni á borð við Búrfells-
virkjun. Undirritaður er síst fær
unv að tíunda franvlag Gunnars
Sigurðssonar til verklegra franv-
kvænvda hér á landi, en nvig
grunar að nafni hans nvuni lengi á
loft haldið vegna aðildar hans af
stórvirkjununv á hálendi íslands.
Gunnar var gæfunvaður í fjöl-
skyldulífi sínu. Kona hans, Helga
Ólafsdóttir, var honum ónvetan-
legstoð í veikindunv hans og stóð
sig eins og hetja við hlið hans í
baráttunni við banvænan sjúk-
dónv. Ég lýk þessunv fátæklegu
kveðjuorðunv nveð innilegunv
sanvúðarkveðjunv til Helgu og
barnanna, Unnar, Gísla Þórs,
Áslaugar og Ragnheiðar litlu, frá
fjölskyidu minni.
Ríkarður I’álsson.